Η εμπλοκή με το εργοστάσιο στις Σκουριές, οι τεχνικές ενστάσεις και η κατρακύλα της μετοχής – Σταθάκης: εντός της εβδομάδας θα δοθεί η άδεια για τη λειτουργία της Ολυμπιάδας
της Μαριάννας Τζάννε
Μπορεί η 11η Σεπτεμβρίου να είναι μια σημαδιακή μέρα για τους Αμερικανούς, λόγω της κατάρρευσης των δίδυμων πύργων, όμως από χθες είναι και για τους μετόχους της Καναδικής Eldorado Gold. Η αναστολή για δεύτερη φορά τον τελευταίο ενάμιση χρόνο, της επένδυσης στα μεταλλεία της Χαλκιδικής και η μεγάλη αβεβαιότητα που πλανάται και πάλι πάνω από την Ελληνικός Χρυσός, απειλούν με κατάρρευση το γιγαντιαίο επενδυτικό οικοδόμημα και δημιουργούν άλλο ένα μεγάλο πισωγύρισμα για τους ξένους επενδυτές.
Από το 2012 που αποφάσισαν με τίμημα 2 δισ. δολαρίων να αποκτήσουν τα χρυσοφόρα κοιτάσματα, στην Χαλκιδική έχουν επενδύσει 1 δισ. ευρώ στα μεταλλεία στις Σκουριές και στην Ολυμπιάδα. Όμως η ραχοκοκκαλιά του επενδυτικού τους σχεδίου, το εργοστάσιο μεταλλουργίας, εξακολουθεί να αποτελεί την Αχίλλειο πτέρνα της εταιρείας από το Βανκούβερ, την ώρα που προσκόμματα και καθυστερήσεις μπλοκάρουν τις αδειοδοτήσεις και σε άλλα επίπεδα. Η «ανάφλεξη» της επένδυσης, επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό την τιμή της μετοχής της, η οποία μειώθηκε περίπου κατά 50% από τις αρχές του έτους, προκαλώντας πολλαπλά ηλεκτροσόκ στους μετόχους.
Τα μεταλλεία, υπολογίζεται ότι αντιπροσωπεύουν περίπου το 40% της καθαρής αξίας του ενεργητικού της Eldorado σύμφωνα με τους αναλυτές, διαθέτοντας ένα πολύτιμο θησαυρό που υπολογίζεται σε πάνω από 230 τόνους καθαρού χρυσού και περισσότερους από 1.500 τόνους ασήμι.
Χθες, ο υπουργός Περιβάλλοντος, κ. Γιώργος Σταθάκης, σε ανακοίνωσή του, επανέλαβε ότι η εταιρεία οφείλει να διασφαλίσει ότι δεν θα υπάρχει αρνητικό περιβαλλοντικό αποτύπωμα στην Χαλκιδική και ότι θα προχωρήσει σε πλήρη καθετοποίηση της παραγωγής. Εσχάτως, το υπουργείο κατηγορεί την Ελληνικός Χρυσός ότι καθυστερεί την κατασκευή και λειτουργία μονάδας παραγωγής καθαρών μετάλλων (χρυσού και αργύρου), προκειμένου να φορολογούνται στην Ελλάδα και να έχει οφέλη η ελληνική οικονομία.
Ωστόσο, αυτό δεν έχει γίνει, λόγω της προτεινόμενης μεθόδου μεταλλουργίας (flash -smelting-ακαριαία τήξη), με αποτέλεσμα η εταιρεία να εξάγει τα συμπυκνώματα των μεταλλευτικών δραστηριοτήτων. Η κυβέρνηση διατυπώνει ενστάσεις για την τεχνολογία του flash smelting (μέθοδος εξουδετέρωσης αρσενικού) που έχει προταθεί για να παραχθεί ο χρυσός. Από την πλευρά της, η εταιρεία υποστηρίζει ότι έχει προσφέρει επαρκή πληροφόρηση για την μέθοδο αλλά και τις δοκιμές της, σε ημιβιομηχανική κλίμακα στα εργαστήρια της Φιλανδικής Outotec που αποτελεί την προμηθεύτρια εταιρεία.
Η χρήση κυανίου που είχε προταθεί ως ενδεδειγμένη λύση στην αρχή, αποσύρθηκε μετά από έντονες αντιδράσεις αλλά και προσφυγή στο Συμβούλιο της Επικρατείας.
«Παραμένουν σε εκκρεμότητα μια σειρά από άδειες, τις οποίες δικαιούμαστε νομίμως και οι οποίες έχουν καθυστερήσει. Στις άδειες αυτές περιλαμβάνεται η άδεια λιθογόμωσης, η άδεια λειτουργίας της Ολυμπιάδας καθώς και οι άδειες ηλεκτρομηχανολογικής εγκατάστασης για το εργοστάσιο στις Σκουριές», δήλωσε χθες η διοίκηση της εταιρείας.
Η εταιρεία υποστήριξε ότι αν υπήρχε συνέχεια στην αδειοδότηση θα είχε διπλασιάσει τα επενδεδυμένα κεφάλαια. Επειδή όμως βασιλεύουν οι καθυστερήσεις, ένα βήμα μπρος, μεταφράζεται σε δέκα βήματα πίσω.
Είναι χαρακτηριστικό ότι τον Σεπτέμβριο ήταν προγραμματισμένη (εξ αναβολής από τον Ιούνιο) η τελετή εγκαινίων για τις εγκαταστάσεις στην Ολυμπιάδα (μονάδα εμπλουτισμού συμπυκνωμάτων). Το σχέδιο, μαζί με τις προσκλήσεις αποσύρθηκαν στις 9 Αυγούστου λόγω κλιμάκωσης της αντιπαράθεσης με το υπουργείο.
Μιλώντας το βράδυ της Δευτέρας στην ΕΡΤ, ο κ. Σταθάκης, ανέφερε ότι η εξάμηνη άδεια λειτουργίας της Ολυμπιάδας θα εκδοθεί εντός της εβδομάδας. Τόνισε δε ότι οι διαφωνίες με τους Καναδούς είναι ουσίας, προτάσσοντας το θέμα της μεταλλουργίας που θα είναι από τα αντικείμενα της διαιτησίας μαζί με την εξέταση της τήρησης των όρων που απορρέουν από την σύμβαση. Στο ερώτημα εάν μπορεί να βρεθεί χρυσή τομή για το έργο, ο υπουργός δήλωσε ότι η εταιρεία δεν έχει ισχυρό άλλοθι που να δικαιολογεί τις αποφάσεις της, εκτός όπως σημείωσε, εάν βρίσκεται «στο στάδιο της αποκλιμάκωσης επενδύσεων που όπως μαθαίνω κάνει σε αγορές όπως η Βραζιλία κ.α».
Τα σύννεφα για τα μεταλλεία Χαλκιδικής είχαν πυκνώσει από το καλοκαίρι όταν παρά τις απανωτές συναντήσεις της νέας διοίκησης, του κ. Τζόρτζ Μπερνς με τον υπουργό Περιβάλλοντος Γιώργο Σταθάκη, η κυβέρνηση φάνηκε αμετακίνητη στην απόφαση για παραπομπή της υπόθεσης στην διαιτησία. Ήταν η λύση που επέλεξε το υπουργείο ύστερα από πολύμηνες πιέσεις και επαφές με την Eldorado Gold για να αντιμετωπιστεί το μέλλον της επένδυσης, χωρίς πολιτικό κόστος.
Μία εξέλιξη όμως που μεταφράζεται σε πολύμηνες καθυστερήσεις, την ώρα που οι μέτοχοι της Καναδικής εταιρείας, εισπράττουν την εχθρική στάση της πολιτικής εξουσίας για το έργο. Ο νέος επικεφαλής της εταιρείας Τζορτζ Μπέρνς δεν έκρυψε κατά τις χθεσινές ανακοινώσεις, την απογοήτευσή του για την εξέλιξη της επένδυσης στην Χαλκιδική για την οποία οι Καναδοί πέφτουν συνεχώς σε τοίχο.
Το νέο τελεσίγραφο είναι μέχρι τις 21 Σεπτεμβρίου. Εάν μέχρι τότε δεν έχουν δοθεί οι απαιτούμενες αδειοδοτήσεις, τότε η επένδυση παγώνει και μπαίνει σε καθεστώς συντήρησης, απολύοντας το 90% των εργαζομένων.
Η Eldorado Gold, επιχειρηματολογεί σε όσους αμφισβητούν την περιβαλλοντική της αξιοπιστία και την τήρηση της νομιμότητας, με τις 18 αποφάσεις που έχει εκδώσει το ΣτΕ για το έργο αλλά και με τα πιο ολοκληρωμένα όπως αναφέρει, συστήματα περιβαλλοντικής παρακολούθησης στην Ευρώπη για την παρακολούθηση του νερού, του εδάφους και του αέρα.
Ταυτόχρονα έχει δαπανήσει σύμφωνα με τον κ. Μπέρνς 100 εκατ. ευρώ για την αποκατάσταση του εδάφους στην περιοχή της Ολυμπιάδας και την φύτευση με ενδημικά φυτά.