Οι Έλληνες εκτός 5άδας των πιο απαισιόδοξων Ευρωπαίων για την οικονομία

Άνεμος αισιοδοξίας πνέει στα ελληνικά νοικοκυριά σχετικά με την πορεία των οικονομικών τους και της οικονομίας της χώρας, με αποτέλεσμα οι Έλληνες καταναλωτές να μη συγκαταλέγονται πλέον μεταξύ των 5 πιο απαισιόδοξων στην Ευρωπαϊκή Ένωση για πρώτη φορά τουλάχιστον από το 2010, όπως προκύπτει από την έρευνα οικονομικής συγκυρίας του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ) για τον μήνα Σεπτέμβριο. Οι Έλληνες βρίσκονται πια οριακά εντός της πρώτης δεκάδας, καταλαμβάνοντας την 9η θέση.

Το ποσοστό των πολιτών που περιμένουν μικρή βελτίωση της οικονομικής τους κατάστασης έκανε άλμα στο 28% τον πρώτο μήνα του φθινοπώρου, έναντι 17% τον Ιούλιο, που είχε πραγματοποιηθεί η προηγούμενη έρευνα.

Παράλληλα, τα νοικοκυριά που αναμένουν ελαφρά ή αισθητή επιδείνωση της οικονομικής τους κατάστασης περιορίστηκαν από το 32% στο 19%. Εξίσου θεαματική είναι η μείωση του ποσοστού των καταναλωτών που προβλέπουν ελαφρά ή αισθητή επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης της χώρας: συρρικνώθηκαν στο 16% τον Σεπτέμβριο από 29% τον Ιούλιο. Σταθερότητα περιμένει το 25%, έναντι ποσοστού 22% στην προηγούμενη έρευνα.

Ωστόσο, η αναλογία των νοικοκυριών που δηλώνουν ότι οριακά αντεπεξέρχονται στις ανάγκες και τις υποχρεώσεις τους όχι μόνο παραμένει εξαιρετικά υψηλή, αλλά επιπλέον αυξήθηκε τον Σεπτέμβριο στο 68% από 61% τον Ιούλιο. Ο Σεπτέμβριος είναι παραδοσιακά μήνας που σκαρφαλώνει στα ύψη το ποσοστό των καταναλωτών που δηλώνουν ότι «μόλις τα βγάζουν πέρα», προφανώς λόγω της υποχρέωσης καταβολής της 1ης δόσης του ΕΝΦΙΑ και της φθινοπωρινής συσσώρευσης φορολογικών υποχρεώσεων, σε συνδυασμό με τις πρόσθετες οικογενειακές δαπάνες λόγω της έναρξης της σχολικής χρονιάς.

Από την άλλη πλευρά, το θετικό είναι ότι μειώθηκε στο μισό –από το 12% τον Ιούλιο στο 6% τον Σεπτέμβριο– το ποσοστό όσων αναφέρουν ότι αντλούν από τις αποταμιεύσεις τους. Οι καταναλωτές που δηλώνουν ότι αποταμιεύουν λίγο ή πολύ αποτελούν το 17% του συνόλου (από 16% τον Ιούλιο), ενώ όσοι δηλώνουν ότι «έχουν χρεωθεί» κινούνται σταθερά κοντά στο 10%. Η αποταμίευση παραμένει, πάντως, άπιαστο όνειρο για το 79% των πολιτών, το οποίο θεωρεί απίθανο να αποταμιεύσει το επόμενο 12μηνο. Το αντίστοιχο ποσοστό τον Ιούλιο ήταν 81%. Αρκετά ή πολύ πιθανή θεωρεί την αποταμίευση τους προσεχείς 12 μήνες το 20% των ερωτηθέντων τον Σεπτέμβριο, έναντι 16% τον Ιούλιο.

Σύμφωνα με την έρευνα, που πραγματοποιήθηκε σε αντιπροσωπευτικό δείγμα 1.500 καταναλωτών, βελτίωση καταγράφεται τον περασμένο μήνα στην πρόθεση των καταναλωτών για περισσότερες μείζονες αγορές (επίπλων, ηλεκτρικών συσκευών κ.λπ.). Εκείνοι που δηλώνουν ότι θα προβούν σε λίγο λιγότερες ή πολύ λιγότερες τέτοιες αγορές περιορίστηκαν στο 40% του συνόλου από 45% τον Ιούλιο, ενώ σχεδόν αμετάβλητες εκτιμά ότι θα παραμείνουν οι μείζονες αγορές του το 48% και το 9% προβλέπει ότι θα κάνει λίγο περισσότερες.

Υψηλό σχεδόν 19 ετών για τον δείκτη καταναλωτικής εμπιστοσύνης

Όπως αναφέρει το ΙΟΒΕ, ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης ανέκαμψε εκ νέου τον Σεπτέμβριο, αρκετά ταχύτερα απ’ ό,τι στους προηγούμενους μήνες. Ακολούθως, διαμορφώθηκε στις -6,8 (από -20,2) μονάδες, πολύ υψηλότερα σε σχέση με πριν από έναν χρόνο (-42,7 μονάδες).

«Το συγκεκριμένο επίπεδο του δείκτη είναι το υψηλότερο μετά από εκείνο τον Οκτώβριο του 2000. Η σημαντική περαιτέρω ενίσχυση της καταναλωτικής εμπιστοσύνης θεωρείται ότι σχετίζεται πρωτίστως με την κυβερνητική αλλαγή και είναι μια εξέλιξη η οποία σημειώνεται διαχρονικά την πρώτη περίοδο μετά από βουλευτικές εκλογές», σημειώνουν οι αναλυτές του Ιδρύματος και προσθέτουν: «Η τόνωση προήλθε και από την άμεση υλοποίηση ορισμένων δημοσιονομικών μέτρων τα οποία αφορούσαν και στα νοικοκυριά (μείωση ΕΝΦΙΑ, επέκταση ρύθμισης οφειλών έως 120 δόσεις) και δεν είχαν καλυφθεί στην προηγούμενη έρευνα. Η σταθερά καλή εξέλιξη ορισμένων βραχυχρόνιων δεικτών που αφορούν στους πολίτες, όπως της ανεργίας και του πληθωρισμού, επίσης επενεργεί πολύ θετικά στις προσδοκίες τους, όπως αποτυπώνεται και στις σχετικές προβλέψεις».

Η έρευνα καταγράφει επίσης τον Σεπτέμβριο τα εξής:

– Μεγάλη βελτίωση των προβλέψεων των πολιτών για την πορεία της ανεργίας το επόμενο 12μηνο. Το 38% των ερωτηθέντων (από 28% τον Ιούλιο) προβλέπει ελαφρά μείωσή της, ενώ μικρή ή αισθητή άνοδο αναμένει πλέον μόνο το 23% (έναντι 35% τον Ιούλιο).

– Ακόμα μεγαλύτερη αισιοδοξία για μείωση του πληθωρισμού τους προσεχείς 12 μήνες. Οι καταναλωτές που περιμένουν άνοδο τιμών με τον ίδιο ή ταχύτερο ρυθμό περιορίστηκαν στο 20% από 31% τον Ιούλιο, ενώ το 39% (από 38% τον Ιούλιο) αναμένει σταθερότητα.

– Το 33% των νοικοκυριών εκτίμησε ελαφρά ή αισθητή επιδείνωση της οικονομικής του κατάστασης τους τελευταίους 12 μήνες, ενώ το 7% θεωρεί πως επήλθε μικρή βελτίωση.

Τον Σεπτέμβριο στην κορυφή της πεντάδας των πλέον απαισιόδοξων Ευρωπαίων παρέμειναν οι Βούλγαροι, με -24,2 μονάδες (από -24,3 μονάδες τον Ιούλιο). Την 5η θέση κατέλαβαν οι Ρουμάνοι (-9,7 μονάδες από -6,1). Οι μέσοι ευρωπαϊκοί δείκτες διαμορφώθηκαν στις -6,4 μονάδες (από -5,9) για την Ευρωπαϊκή Ένωση και στις -6,5 μονάδες (από -6,6) για την ευρωζώνη.

Ανοδική τάση σημειώθηκε τον Σεπτέμβριο σε 13 χώρες, ενώ θετικό πρόσημο διατηρούν 5 χώρες: Τσεχία, Λιθουανία, Μάλτα, Δανία και Πολωνία. Όπως διευκρινίζει το ΙΟΒΕ, η αλλαγή της σύνθεσης του δείκτη είχε ως αποτέλεσμα ορισμένες χώρες που είχαν σταθερά θετικό πρόσημο τα τελευταία χρόνια, όπως η Σουηδία, να έχουν πλέον αρνητικό πρόσημο και το αντίστροφο.