της Μαριάννας Τζάννε
Τις επισκέψεις στο Ισραήλ που μετέτρεψε σε πρότυπο πάρκο αναψυχής μία τοξική χωματερή, πυκνώνει η Περιφέρεια Αττικής, επιβεβαιώνοντας τις προτάσεις που επεξεργάζεται για την περιβαλλοντική αποκατάσταση της Φυλής. Χθες, η κ. Ρένα Δούρου, βρέθηκε στο Πάρκο ανακύκλωσης Χιρίγια στο Τελ Αβίβ, το οποίο πριν δύο μήνες είχε επισκεφτεί αντιπροσωπεία του δήμου Φυλής και της διοίκησης του ΕΔΣΝΑ, προκειμένου να διερευνήσουν τις πιθανότητες συνεργασίας για την αξιοποίηση της Φυλής. Μάλιστα στις αρχές Νοεμβρίου, πρόκειται σύμφωνα με πληροφορίες να επισκεφτούν οι Ισραηλινοί την χώρα μας, προκειμένου να υπογραφεί μνημόνιο συνεργασίας μεταξύ των δύο πλευρών.
Χθες η Περιφερειάρχης, ξεναγήθηκε στον χώρο και τις εγκαταστάσεις του πάρκου που πλέον είναι μια αποκατεστημένη χωματερή με ένα πρότυπο πολυχώρο οικολογικής εκπαίδευσης και ανακύκλωσης, στον οποίο λειτουργούν εγκαταστάσεις παραγωγής RDF και βιοαερίου για ενεργειακή τροφοδοσία εργοστασίων και νοικοκυριών.
Η κ. Δούρου άφησε ανοικτό το ενδεχόμενο να αξιοποιηθεί το καλό παράδειγμα της Χιρίγια. «Η επίσκεψη στο Πάρκο Χιρίγια εντάσσεται στο πλαίσιο της ενημέρωσης και της ανταλλαγής καλών πρακτικών, που είναι απαραίτητες για την υλοποίηση του νέου, οικολογικού και βιώσιμου, μοντέλου διαχείρισης των απορριμμάτων που προωθούμε».
«Το παράδειγμα του τοξικού βουνού Χιρίγια μπορεί να αποτελέσει βάση συζήτησης μεταξύ του δήμου Φυλής που αντιμετωπίζει το ίδιο πρόβλημα και του δήμου του Τελ Αβίβ με ανταλλαγή απόψεων, τεχνογνωσίας αλλά και ανάπτυξη συνεργιών», έχει υποστηρίξει ο δήμαρχος Φυλής κ. Χρίστος Παππούς.
Ο κ. Παππούς κάνει λόγο για ένα υποδειγματικό πάρκο στο οποίο περπατούν μητέρες με καρότσια ενώ στην είσοδο του χώρου υπάρχουν απορριμματοφόρα που μεταφέρουν απορρίμματα στο Εργοστάσιο Μηχανικής Ανακύκλωσης.
Από το 1952 στην είσοδο της πόλης του Τέλ Αβίβ και ανάμεσα σε δυο ποταμούς αλλά και στις δυο πιο πολυσύχναστες οδικές αρτηρίες με πάνω από ένα εκατομμύριο διερχόμενα αυτοκίνητα την ημέρα, λειτουργούσε ανεξέλεγκτη χωματερή, η οποία σφραγίστηκε το 1999. Ένα χρόνο πριν 16 εκατομμύρια τόνοι σκουπιδιών κατέρρευσαν στην κοίτη του ποταμού Αγιαλόν. Η αδιέξοδη κατάσταση οδήγησε την κυβέρνηση σε συνεργασία με το δήμο του Τέλ Αβιβ με την συνδρομή των πολιτών. Προκηρύχθηκε διεθνής αρχιτεκτονικός διαγωνισμός για την αποκατάσταση της χωματερής και η απόφαση ελήφθηκε μετά από διαβούλευση με τον κόσμο. Ο δήμος του Τέλ Αβίβ σε συνεργασία με τον αρχιτέκτονα αποφάσισαν ο χώρος να παραμείνει ο ίδιος, η πρόσοψη να μην αλλάξει και όλες οι εργασίες να προχωρήσουν χωρίς να αλλοιωθεί στο ελάχιστον ο χαρακτήρας της περιοχής. Έτσι δημιουργήθηκε ένα πάρκο ανοιχτό στο κοινό με δεκάδες δράσεις καθημερινά. Σχολεία επισκέπτονται τον ειδικό χώρο εκπαίδευσης και οι μαθητές λαμβάνουν μέρος σε διαγωνισμούς ανακύκλωσης, συναυλίες διοργανώνονται στην κορυφή του βουνού με θέα την πόλη ενώ στις εγκαταστάσεις πρόκειται να λειτουργήσει θέατρο 50.000 θέσεων.
Λίμνες και τροπικά φυτά
Υπάρχει χώρος αναψυχής σε έναν καταπράσινο λόφο όπου στο κέντρο του δεσπόζει μια υπέροχη τεχνητή λίμνη με ανακυκλούμενο νερό και τροπικά φυτά που ευδοκιμούν στην ευρύτερη περιοχή. Άνθρωποι όλων των ηλικιών έχουν πρόσβαση στο πάρκο απλά για έναν περίπατο.
Σήμερα στο Χίριγια γίνεται διαλογή 3.000 τόνων οικιακών απορριμμάτων, 1500 τόνων οικοδομικών υλικών και 250 τόνων οργανικής ύλης. Τα σκουπίδια μετατρέπονται σε καύσιμα, λιπάσματα, ηλεκτρική ενέργεια, νερό άρδευσης, ακόμα και έπιπλα κήπου.
Τα μη βιοαποικοδομήσιμα απορρίμματα που είχαν συγκεντρωθεί επί σειρά ετών στην περιοχή επικαλύφθηκαν από βιοπλαστικό, το οποίο εμποδίζει τη διαρροή του μεθανίου και επιτρέπει στη χλωρίδα και την πανίδα να αναπτυχθούν ξανά στο χώμα. Πάνω από το βιοπλαστικό βρίσκονται στρώματα χαλικιού και ένα μέτρο καθαρό χώμα που λειτουργεί ως ανυψωμένη βάση εντός της οποίας ριζώνουν τα δέντρα και τα φυτά.
Στις παρυφές του βουνού λειτουργούν πλέον τρεις μεγάλες μονάδες ανακύκλωσης. Τα μπάζα των οικοδόμων θρυμματίζονται σε χαλίκι, η ξηρή οργανική ύλη γίνεται αχυρόστρωμα και τα κοινά στερεά απόβλητα διαχωρίζονται και υποβάλλονται σε μια μηχανοποιημένη διαδικασία βιολογικής επεξεργασίας.
Ειδικές «κουβέρτες» αναερόβιας χώνευσης μετατρέπουν τη λυματολάσπη σε βιοαέριο, το οποίο γίνεται επί τόπου ανανεώσιμη ενέργεια. Με αυτή την αποδοτική διαδικασία, το πάρκο μπορεί και παράγει ηλεκτρική ενέργεια και πωλεί το πλεόνασμα στην επιχείρηση ηλεκτρισμού του Ισραήλ.
Είναι κοινό μυστικό ότι η διάρκεια ζωής του υφιστάμενου ΧΥΤΑ είναι εξαιρετικά περιορισμένη (2 έως 3 χρόνια λένε παράγοντες του ΕΔΣΝΑ) και οι πιθανότητες επέκτασης ανύπαρκτες, λόγω των υφιστάμενων χωροταξικών, κοινωνικών και περιβαλλοντικών περιορισμών. Η επιβάρυνση δε της κοινωνίας και των όμορων δήμων είναι τεράστια. Σύμφωνα με εκτιμήσεις μελετητών που γνωρίζουν τις ιδιαιτερότητες της περιοχής, σε ακτίνα 5 χιλιομέτρων επηρεάζονται 25.000 στρέμματα της έκτασης του οικιστικού ιστού έξι Καλλικρατικών δήμων και περίπου 95.000 κάτοικοι, ενώ αντίστοιχα σε ακτίνα 10 χιλιομέτρων επηρεάζονται 125.000 στρέμματα της έκτασης του οικιστικού ιστού, είκοσι Καλλικρατικών δήμων και περίπου 755.000 κατοίκους. Στην περιοχή εκτός από την χωματερή λειτουργεί μονάδα βιοαερίου, η μεγαλύτερη στην Ευρώπη, εργοστάσιο μηχανικής ανακύκλωσης (ΕΜΑΚ) και ο αποτεφρωτήρας νοσοκομειακών αποβλήτων.