Ελευθερία κινήσεων μετά από μια δωδεκαετία σκληρών δεσμεύσεων και υποχωρήσεων σηματοδοτεί η μετάβαση της χώρας σε καθεστώς απλής εποπτείας από τον Σεπτέμβριο του 2022. Παρότι η κατάσταση σε ολόκληρη την Ευρώπη θυμίζει κινούμενη άμμο, η κυβέρνηση και προσωπικά ο πρωθυπουργός βάζουν στόχο στις επόμενες 100 ημέρες έως τον Αύγουστο να σπάσουν τις… αλυσίδες της αυστηρής εποπτείας από τους δανειστές, περνώντας σε ένα καθεστώς αυξημένης ελευθερίας. Κάτι τέτοιο θα επέτρεπε στο οικονομικό επιτελείο να συντάξει δική του ατζέντα φοροελαφρύνσεων και έναν νέο οδικό χάρτη διακυβέρνησης, χωρίς να ζητάει για τα πάντα το πράσινο φως από τους θεσμούς.
Τον πρώτο λόγο θα έχουν πλέον οι αγορές, οι οποίες όμως έχουν δώσει στήριξη και εμπιστοσύνη στις επιδόσεις της κυβέρνησης, όπως έχουν δείξει τουλάχιστον ως τώρα οι συνεχείς αναβαθμίσεις της Ελλάδας (και μόνο αυτής πια) από τους ξένους οίκους αξιολόγησης.
Τον Ιούνιο οι αποφάσεις
Πέρα από τη συμφωνία στα ενεργειακά θέματα, την οποία θα επιδιώξει να προκαλέσει στη Σύνοδο Κορυφής στα τέλη Μαΐου, για τις επόμενες 100 ημέρες στο Μαξίμου θέτουν ως υψίστης σημασίας στόχο την ομαλή έξοδο από το καθεστώς της αυξημένης επιτήρησης της χώρας.
Η τελευταία πράξη της προσπάθειας για «απαγκίστρωση» από τους δανειστές θα παιχτεί στο Eurogroup της 16ης Ιουνίου, όπου θα σφραγιστεί το εισιτήριο εξόδου από την αυστηρή επιτροπεία. Ετσι, η χώρα θα μπορέσει να περάσει σε στάδιο απλής παρακολούθησης, όμοιο με αυτό που ακολουθείται σήμερα σε Ιρλανδία, Ισπανία, Κύπρο και Πορτογαλία.
Τι θα σημάνει αυτό;
■ Οι «καταδρομικές» επισκέψεις των δανειστών για να ελέγξουν την πρόοδο της ελληνικής οικονομίας περιορίζονται πλέον σε δύο τον χρόνο, αντί τεσσάρων μέχρι σήμερα, εξέλιξη που δίνει ανάσα στην ελληνική κυβέρνηση για να ξεφύγει από τη θηλιά των ασφυκτικών ελέγχων, ανακτώντας παράλληλα σημαντικό βαθμό ελευθερίας στη χάραξη πολιτικής.
■ Η Αθήνα παύει πλέον να είναι μαύρο πρόβατο και μελανό σημείο αναφοράς σε ολόκληρη την Ευρώπη, βγαίνοντας οριστικά από αυτό τα μαύρα κατάστιχα όπου βρισκόταν ως η μοναδική χώρα που παραμένει εδώ και χρόνια σε ενισχυμένη εποπτεία.
Η επόμενη μέρα
Η κυβέρνηση επιχειρεί να χαράξει δική της χάρτα φοροελαφρύνσεων για την προσεχή περίοδο. Ωστόσο υπάρχουν δεσμεύσεις για μεταρρυθμίσεις που κληροδοτούνται από το προηγούμενο καθεστώς και θα μείνουν πίσω, αφού δεν θα προλάβουν να ολοκληρωθούν σε 100 ημέρες. Ειδικά γι’ αυτές η ελληνική πλευρά θα εξακολουθεί να ελέγχεται πιο αραιά αλλά με μεγαλύτερη ένταση. Και θα πρέπει να παρουσιάσει καινούρια και πιο ουσιαστικά δείγματα γραφής για να αποφύγει οριστικά τον καυτό σχολιασμό στις επόμενες εκθέσεις των ευρωπαϊκών θεσμών. Πρόκειται για τα προβληματικά πεδία με τις ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις πληρωμών του Δημοσίου προς ιδιώτες, την εκκαθάριση του στοκ των εκκρεμών συντάξεων (καθώς μόνο το ΝΑΤ και το ΜΤΠΥ έχουν ουσιαστικά καθαρίσει από αυτό) το μέγεθος των κόκκινων δανείων, καθώς φυσικά και το ευαίσθητο θέμα των περαιτέρω αποκρατικοποιήσεων.
Αρμόδιοι παράγοντες από το οικονομικό επιτελείο διαβεβαιώνουν ότι σε όλα αυτά τα ζητήματα θα καλυφθεί το χαμένο έδαφος καθώς, όπως λένε, πολλές από αυτές τις μεταρρυθμίσεις έμειναν πίσω λόγω των προσκομμάτων από την πανδημία, αλλά και του πολέμου στην Ουκρανία που επέτεινε τα προβλήματα και καθυστέρησε την πρόοδο. Θεωρητικά τουλάχιστον, με βάση και τα νέα χρονοδιαγράμματα που παρέδωσε το οικονομικό επιτελείο στην προηγούμενη αξιολόγηση (η οποία θα δοθεί στη δημοσιότητα σε περίπου 10 μέρες από την Κομισιόν) οι εκκρεμότητες αυτές θα εξαλειφθούν σταδιακά από τις αρχές του επόμενου έτους και, το αργότερο, μέσα στο α’ τρίμηνο του 2023, το οποίο αποτελεί και έτος εκλογών, σύμφωνα με τον πρωθυπουργό.
Αλλαγή πορείας
Η έξοδος από την αυστηρή εποπτεία δίνει τη δυνατότητα στον κ. Κυριάκο Μητσοτάκη να πατήσει γερά στο μπαλκόνι των εξαγγελιών για τις φοροελαφρύνσεις του επόμενου έτους, οι οποίες όμως, σε κάθε περίπτωση, θα είναι στοχευμένες λόγω των δεσμεύσεων για πρωτογενή πλεονάσματα 1% που θα τεθούν σε ισχύ από το επόμενο έτος. Επί του παρόντος, έχει ήδη κλειδώσει η κατάργηση της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης για συνταξιούχους και εργαζομένους σε ολόκληρο τον δημόσιο τομέα, νέα μείωση των ασφαλιστικών εισφορών, ή και άλλα μέτρα-έκπληξη που δεν θα «ξεχειλώσουν» τα κρατικά ταμεία, αλλά κρίνονται επιβεβλημένα λόγω των επιπτώσεων από την ενεργειακή και πληθωριστική κρίση. Πηγές κοντά στο Μέγαρο Μαξίμου λένε χαρακτηριστικά ότι το κεφάλαιο με τα πρόσθετα μέτρα στήριξης παραμένει ακόμα ανοικτό, δεδομένου ότι ο πληθωρισμός στα τρόφιμα κινείται με μεγαλύτερη ταχύτητα από τον μέσο τιμάριθμο, καθιστώντας επιτακτικές τις νέες παρεμβάσεις. Είναι χαρακτηριστικό πάντως είναι ότι στην κατηγορία «Διατροφή», ο δείκτης Τιμών Καταναλωτή τον Απρίλιο έτρεχε με ρυθμό 10,9%, υψηλότερο δηλαδή από τον συνολικό τιμάριθμο (10,2%), γεγονός που συμπιέζει την αγοραστική δύναμη των ευάλωτων και μικρομεσαίων νοικοκυριών, τα οποία δίνουν αγώνα για να γεμίσουν το καλάθι της νοικοκυράς.
Διαβάστε ακόμη:
Βιτάλικ Μπούτεριν: «Δεν είμαι πια δισεκατομμυριούχος»
Αγώνας δρόμου για big projects πράσινου υδρογόνου στην Ευρώπη
Ποια ακίνητα αγοράζουν τώρα Ελληνες και ξένοι στην Αθήνα (πίνακες)