Εξαγωγές: Ολοταχώς προς νέο ιστορικό ρεκόρ (πίνακες + pics) – Τι λένε επιχειρηματίες και στελέχη της αγοράς

Πριν από λίγες ημέρες στο εκθεσιακό κέντρο της Βιλπέντ στο Παρίσι γινόταν το αδιαχώρητο. Μετά τη μεγάλη παρένθεση της πανδημίας, η Διεθνής Εκθεση Τροφίμων και Ποτών SIAL επανήλθε κανονικά συγκεντρώνοντας επιχειρήσεις απ’ όλο το φάσμα της αλυσίδας του μεγαλύτερου κλάδου της βιομηχανίας. Για πρώτη φορά οι ελληνικές επιχειρήσεις που συμμετείχαν ξεπέρασαν τις 300 καθιστώντας την ελληνική εκπροσώπηση μία από τις μεγαλύτερες σε επίπεδο χωρών. Κάτι που πριν από μία δεκαετία φάνταζε όνειρο!

«Οι εξαγωγές πλέον αποτελούν προτεραιότητα για ολοένα περισσότερες εταιρείες, και έτσι πρέπει», λέει στο «business stories» ο πρόεδρος της πρωτοβουλίας ΕΛΛΑ-ΔΙΚΑ ΜΑΣ και αντιπρόεδρος της Agrino, Αγις Πιστιόλας. Συνολικά, 15 μέλη της πρωτοβουλίας από τον χώρο των τροφίμων κατέβηκαν στη φετινή SIAL. «Εγιναν πολλές και ουσιαστικές επαφές, κάποιες από τις οποίες θεωρώ ότι μπορούν να εξελιχθούν σε συνεργασίες», λέει ο κ. Πιστιόλας.

Πλέον οι ελληνικές επιχειρήσεις κατάλαβαν ότι τελικά μόνο με την εξωστρέφεια μπορούν να κερδίσουν περισσότερα, και μαζί τους φυσικά η ελληνική οικονομία. Κάπως έτσι, από διέξοδος ανάγκης στα χρόνια της κρίσης πλέον οι εξαγωγές εξελίσσονται σε μέσο πραγματικής ανάπτυξης για το ελληνικό επιχειρείν και την οικονομία. Κάτι που υπογραμμίζεται σήμερα εν μέσω της νέας αναταραχής στο παγκόσμιο οικονομικό περιβάλλον με φόντο την ενεργειακή κρίση. Μαζί με τις επενδύσεις και φυσικά τον τουρισμό, οι ελληνικές εξαγωγές αποτελούν πλέον έναν από τους πυλώνες στους οποίους στηρίζεται σήμερα η ελληνική οικονομία και, όπως όλα δείχνουν, θα αποφύγει την ύφεση, όταν για το σύνολο της Ευρώπης αυτό είναι το κυρίαρχο σενάριο για το 2023.

Σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat που επεξεργάστηκε  το Ινστιτούτο Εξαγωγικών Ερευνών και Σπουδών του Συνδέσμου Εξαγωγέων Βορείου Ελλάδος (ΣΕΒΕ – ΙΕΕΣ), κατά το οκτάμηνο Ιανουαρίου – Αυγούστου 2022 οι συνολικές ελληνικές εξαγωγές έφτασαν σε αξία τα 35,78 δισ. ευρώ, από 24,97 δισ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2021, καταγράφοντας αύξηση 43,3%! Κάτι που σημαίνει ότι το 2022 θα είναι νέα χρονιά-ρεκόρ για τις ελληνικές εξαγωγές.
Και αυτό παρά το γεγονός ότι από τον Μάρτιο και έπειτα υπήρξαν αρκετές επιπλοκές στο διεθνές εμπόριο, κυρίως μετά την επιβολή του εμπάργκο στη Ρωσία. Μολονότι, όπως φαίνεται, μπορεί συγκεκριμένες κατηγορίες να επλήγησαν, όπως η ελληνική γούνα, την ίδια ώρα κάποιες άλλες ευνοήθηκαν, όπως τα ελληνικά λιπάσματα, τα οποία έσπευσαν να καλύψουν το κενό που άφησαν τα αντίστοιχα ρωσικά στις διεθνείς αγορές σημειώνοντας αύξηση εξαγωγών κατά 182% φτάνοντας στο οκτάμηνο στα 240 εκατ. ευρώ.

«Παρά τις ισχυρές πιέσεις που δέχτηκαν από την πανδημία του COVID-19 και τον πόλεμο Ουκρανίας – Ρωσίας, οι ελληνικές εξαγωγές επέδειξαν ισχυρή ανθεκτικότητα τα τελευταία τρία χρόνια», λέει ο πρόεδρος του ΣΕΒΕ Συμεών Διαμαντίδης.

Και προσθέτει: «Οι εξαγωγείς αξιοποίησαν τις ευκαιρίες που τους δόθηκαν και κατάφεραν να υπερκεράσουν κάθε εμπόδιο επιτυγχάνοντας διαδοχικά ρεκόρ κατά τα έτη 2021 και 2022. Το σημαντικό αυτό κατόρθωμα επετεύχθη διότι κατάφεραν να ανταποκριθούν στις μεταβαλλόμενες και υψηλές απαιτήσεις που διαμορφώθηκαν στις διεθνείς αγορές, επιδεικνύοντας γρήγορα αντανακλαστικά, κάτι το οποίο δεν κατάφεραν να κάνουν οι ανταγωνιστές τους από άλλες χώρες. Επίσης, το τελευταίο διάστημα υπάρχει σημαντική αύξηση της ζήτησης για ελληνικά προϊόντα και υπηρεσίες σε διεθνές επίπεδο, ενώ οι εξαγωγικές επιχειρήσεις επεκτείνονται σταδιακά και σε νέες αγορές».

Πράγματι, από τα στοιχεία που επεξεργάστηκε το ΣΕΒΕ – ΙΕΕΣ προκύπτει ότι η αύξηση των εξαγωγών αφορά σχεδόν το σύνολο των προϊόντων σε όλες τις κατηγορίες. Τα ορυκτά καύσιμα και τα λιπαντικά εξακολουθούν να κατέχουν το μεγαλύτερο μερίδιο των ελληνικών εξαγωγών καταγράφοντας μάλιστα σχεδόν διπλασιασμό σε σχέση με το 2021. Ακολουθούν το αργίλιο και τεχνουργήματα από αργίλιο, τα φαρμακευτικά προϊόντα, οι λέβητες, τα ηλεκτρικά υλικά, οι πλαστικές ύλες. Επίσης, διατηρούν δυναμική τα παρασκευάσματα λαχανικών και φρούτων, οι καρποί με τα νωπά φρούτα, τα γαλακτοκομικά, τα ψάρια, αλλά και τα ενδύματα, τα χαρτόνια κ.ο.κ.

Οι αγορές

Σε ό,τι αφορά τις αγορές στις οποίες πωλούνται τα ελληνικά προϊόντα, η Ιταλία παραμένει η μεγαλύτερη εμπορική μας εταίρος με εξαγωγές που ξεπέρασαν τα 3,6 δισ. ευρώ στο οκτάμηνο. Εκρηκτική αύξηση καταγράφουν οι εξαγωγές προς τη Βουλγαρία, έχοντας υπερδιπλασιαστεί σε σχέση με πέρυσι κατατάσσοντάς την πλέον στη δεύτερη θέση της λίστας με τις μεγαλύτερες ελληνικές εξαγωγές. Ακολουθούν η Γερμανία, η Κύπρος, οι ΗΠΑ, όπου επίσης καταγράφεται σημαντικό άνοιγμα των ελληνικών επιχειρήσεων, η Τουρκία, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Ισπανία, η Ρουμανία και η Βόρεια Μακεδονία, όπου καταγράφεται αύξηση εξαγωγών 136%!

Το ενδιαφέρον στοιχείο, πάντως, είναι ότι επιχειρείται πιο συγκροτημένα διείσδυση και σε χώρες εκτός Ε.Ε., όπως η Λιβύη, ο Λίβανος και το Ισραήλ. Από τις πλέον εξωστρεφείς επιχειρήσεις της χώρας είναι η Sunlight του Ομίλου Olympia, συμφερόντων του επιχειρηματία Πάνου Γερμανού.
Με τις εξαγωγές να συνεισφέρουν το 99% του κύκλου εργασιών και με εκτεταμένο επενδυτικό σχέδιο η εταιρεία έχει φτάσει να θεωρείται μεταξύ των δύο κορυφαίων εταιρειών παγκοσμίως στην παραγωγή βιομηχανικών μπαταριών, ενώ ήδη ετοιμάζεται για το άλμα στο κομμάτι της παραγωγής στοιχείων λιθίου μέσα από επεκτάσεις στο εργοστάσιο της Ξάνθης αλλά και με ένα mega-plant που θα κατασκευάσει στη Δυτική Μακεδονία.

«Η Ελλάδα έχει πλεονέκτημα στο κομμάτι της τεχνολογίας, της ανάπτυξης προϊόντων και της μεταποίησης και ένα μικρό μειονέκτημα σε ό,τι αφορά τη γεωγραφική θέση, που όμως περιορίζεται από τη γενικότερη στροφή της μεταποίησης προς τον δυτικό κόσμο, λόγω των γεωπολιτικών συνθηκών», λέει ο διευθύνων σύμβουλος της Sunlight Λάμπρος Μπίσαλας. «Επομένως, η προσέλκυση επενδύσεων είναι εφικτή και η εξωστρέφεια μονόδρομος», συμπληρώνει. «Η ελληνική αγορά δεν έχει εξάλλου το μέγεθος για να απορροφήσει τις μαζικές παραγωγές. Αρα ο στόχος είναι οι μεγαλύτερες αγορές, οι περισσότερο εκβιομηχανισμένες».

«Την τελευταία διετία έχουμε τριπλασιάσει τον τζίρο μας και σκοπός μας είναι να συνεχίσουμε στον δρόμο της επέκτασής μας στο εξωτερικό», συμπληρώνει. Σπεύδει να τονίσει δε ότι μαζί με την ανάπτυξη προϊόντων, το R&D και την ίδια τη μεταποίηση κρίσιμο στοιχείο για μία εταιρεία όπως η Sunlight είναι και η επέκταση του δικτύου πωλήσεων και το service στο εξωτερικό.

Στις δυνατότητες της ελληνικής μεταποίησης για μεγαλύτερη εξωστρέφεια πιστεύει και η διευθύνουσα σύμβουλος της Coca-Cola Τρία Εψιλον Μαρία Αναργύρου-Νίκολιτς. Μέσα στην πανδημία η εταιρεία ανέλαβε να παράγει στο mega-plant του Σχηματαρίου το δημοφιλές ενεργειακό ποτό Monster για το σύνολο των ευρωπαϊκών αγορών που δραστηριοποιείται η Coca-Cola HBC.

«Ηταν μια στρατηγικής σημασίας επένδυση που έγινε στο εργοστάσιο. Η Ελλάδα θεωρήθηκε από τον όμιλο ότι έχει τη δυνατότητα να έχει και πιο περιφερειακό ρόλο. Γι’ αυτό εξάλλου και όπου μπορούμε υποστηρίζουμε τις δραστηριότητες του ομίλου εξάγοντας όπου χρειαστεί οποιοδήποτε προϊόν», τονίζει.

Προκλήσεις

Οι προκλήσεις, πάντως, που έχουν να αντιμετωπίσουν οι εξαγωγείς είναι πολλές, ιδίως στο σημερινό περιβάλλον. «Δίχως αμφιβολία, η ενεργειακή κρίση και οι πληθωριστικές πιέσεις αποτελούν ήδη και θα αποτελέσουν και στο μέλλον προβλήματα που θα πρέπει να αντιμετωπιστούν», λέει ο κ. Διαμαντίδης, προσθέτοντας: «Τις δύσκολες αυτές εξισώσεις περιπλέκουν και πρόσφατα ζητήματα της ανόδου των επιτοκίων δανεισμού και της υποτίμησης του ευρώ έναντι του δολαρίου. Ωστόσο, σε μεσο-μακροπρόθεσμο ορίζοντα η μεγαλύτερη πρόκληση που θα κληθούν να αντιμετωπίσουν οι εξαγωγικές επιχειρήσεις είναι ο ψηφιακός μετασχηματισμός, ο οποίος αναμένεται να αλλάξει καθολικά τις ισορροπίες στο διεθνές εμπόριο».

Πώς μπορεί να συνεχιστεί ή ακόμα και να επιταχυνθεί αυτή η δυναμική; «Οι εξαγωγείς θα χρειαστούν υποστήριξη για να καταφέρουν να ξεπεράσουν τα αλλεπάλληλα προσκόμματα που παρουσιάζονται και να συνεχίσουν να είναι ανταγωνιστικοί σε διεθνές επίπεδο», απαντά ο κ. Διαμαντίδης. «Η ανοδική πορεία των ελληνικών εξαγωγών θα συνεχιστεί θέτοντας στο επίκεντρο της αναπτυξιακής μας στρατηγικής τις εξαγωγικές επιχειρήσεις και βάζοντας στο παιχνίδι της εξωστρέφειας όλο και περισσότερες επιχειρήσεις, με τη βαρύτητα να πέφτει στις μικρομεσαίες. Για να γίνει αυτό πράξη, πρέπει να τους παρέχουμε όλα τα απαραίτητα εφόδια. Σημαντικοί παράγοντες προς αυτή την κατεύθυνση είναι η αντιμετώπιση των προαναφερθέντων προβλημάτων και πολύ περισσότερο η αναβάθμιση των υποδομών, η εκπαίδευση και κατάρτιση του ανθρώπινου δυναμικού σε θέματα διεθνούς εμπορίου και η ευρύτερη παροχή κινήτρων για ενίσχυση της εξαγωγικής δραστηριότητας».

Πέρα από αυτό, όμως, πρέπει και οι ίδιες οι εταιρείες να αφουγκραστούν πλέον τις ανάγκες των αλλοδαπών καταναλωτών και να οργανωθούν καταλλήλως. «Υπάρχουν τέσσερα στοιχεία για να πετύχει κάποιος σε αυτό», λέει ο κ. Πιστιόλας υπογραμμίζοντας μάλιστα την ανάγκη οι ελληνικές εξαγωγές να στραφούν περισσότερο σε branded προϊόντα ώστε να χτιστεί μια φήμη μακροπρόθεσμα που θα βοηθήσει τους πάντες. «Πρώτα απ’ όλα, πρέπει να έχεις καλό προϊόν που να ανταποκρίνεται στις ανάγκες του ξένου καταναλωτή. Το δεύτερο είναι να επικοινωνείς μαζί του στη γλώσσα του, που σημαίνει κατάλληλο στήσιμο των συσκευασιών. Το τρίτο κρίσιμο στοιχείο είναι να αποκτήσεις ένα σημαντικό δίκτυο που θα διανέμει το προϊόν. Τέλος, που εν μέρει συνδέεται με το προηγούμενο, είναι να έχεις την υποστήριξη από τον συνεργάτη που θα κάνεις ώστε να φεύγει το προϊόν σου», τονίζει ο κ. Πιστιόλας. «Δεν είναι εύκολα όλα αυτά, αλλά μπορούν να γίνουν με επιμονή και συστηματική δουλειά», καταλήγει.

Για τον κ. Μπίσαλα το κλειδί για πετυχημένη εξωστρέφεια είναι η αξιοπιστία. «Εμείς έτσι πετύχαμε. Με ένα προϊόν πολύ καλό και από το γεγονός ότι αυτό που λέγαμε το κάναμε».

Διαβάστε ακόμη:

Ο μυθικός γάμος του «βασιλιά» της Σαντορίνης με φόντο την Καλντέρα (pics + vid)

Στη φάκα το ένα μετά το άλλο τα βενζινάδικα – «Τρύπιο» το σύστημα εισροών-εκροών