Την Παρασκευή 6/12/2024 η Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ) είναι προγραμματισμένο να ανακοινώσει τους εθνικούς λογαριασμούς του γ’ τριμήνου 2024. Το β’ τρίμηνο 2024 ο τριμηνιαίος και ο ετήσιος πραγματικός ρυθμός μεγέθυνσης στην Ελλάδα διαμορφώθηκαν στο 1,1% και 2,3% αντίστοιχα. Τα εν λόγω στοιχεία, όπως και των προηγούμενων τριμήνων, αναμένεται να αναθεωρηθούν έτσι ώστε να είναι συνεπή με τα αναθεωρημένα στοιχεία των ετήσιων εθνικών λογαριασμών 1995-2023 που ανακοίνωσε η ΕΛΣΤΑΤ στις 17/10/2024.
Στο παρόν τεύχος του δελτίου 7 Ημέρες Οικονομία η Eurobank παρουσιάζει μια συνοπτική ανασκόπηση των δεικτών οικονομικής συγκυρίας και δραστηριότητας που έχουν δημοσιευτεί μέχρι σήμερα για το γ’ τρίμηνο 2024. Οι συγκεκριμένοι δείκτες, οι οποίοι ανακοινώνονται κυρίως σε μηνιαία συχνότητα, χρησιμοποιούνται από τους οικονομικούς αναλυτές για την εξαγωγή συμπερασμάτων αναφορικά με την πορεία της οικονομίας στη βραχυχρόνια περίοδο. Ένα μέρος των δεικτών αφορά την πλευρά της προσφοράς (π.χ. δείκτες παραγωγής επί μέρους κλάδων), ένα άλλο την πλευρά της ζήτησης (π.χ. δείκτες πωλήσεων επί μέρους κλάδων) και ένα άλλο τις προσδοκίες που διαμορφώνουν τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις για την πορεία της οικονομίας.
Πώς κινήθηκαν οι εν λόγω δείκτες στην ελληνική οικονομία το γ’ τρίμηνο 2024; 1ον, τo οικονομικό κλίμα σημείωσε κάμψη, πάρα ταύτα διατηρήθηκε σε σχετικά υψηλά επίπεδα. 2ον, σύμφωνα με τον δείκτη υπευθύνων προμηθειών PMI μεταποίησης, οι λειτουργικές συνθήκες στον τομέα της μεταποίησης παρέμειναν σε τροχιά βελτίωσης, ωστόσο με μειούμενο ρυθμό. 3ον, τόσο ο δείκτης οικονομικού κλίματος όσο και ο δείκτης PMI μεταποίησης διατηρήθηκαν σε υψηλότερα επίπεδα στην Ελλάδα σε σχέση με την Ευρωζώνη. 4ον, η δυναμική της απασχόλησης σημείωσε επιβράδυνση. 5ον, η παραγωγή στη μεταποίηση κατέγραψε πτώση σε τριμηνιαία βάση, ωστόσο σε ετήσια βάση παρέμεινε σε ισχυρή ανοδική τροχιά. 6ον, οι όγκοι των πωλήσεων στο λιανικό εμπόριο και τον τομέα των αυτοκινήτων σημείωσαν απότομη μείωση. 7ον, το ισοζύγιο των αγαθών και υπηρεσιών (εξαιρουμένων των καυσίμων και των πλοίων) κατέγραψε οριακή αύξηση σε ετήσια βάση.
Βάσει των παραπάνω στοιχείων, η δυναμική της ελληνικής οικονομίας φαίνεται να επιβράδυνε σε τριμηνιαία βάση το γ’ τρίμηνο 2024. Σύμφωνα με το τεύχος Δεκ-24 του περιοδικού Focus Economics, ο τριμηνιαίος πραγματικός ρυθμός μεγέθυνσης στην ελληνική οικονομία εκτιμάται (μέση εκτίμηση της αγοράς) στο 0,1% το γ’ τρίμηνο 2024 (1,1% το β’ τρίμηνο 2024) και ο αντίστοιχος ετήσιος στο 2,4% (2,3% το β’ τρίμηνο 2024).
• Δείκτης οικονομικού κλίματος
Ο δείκτης οικονομικού κλίματος του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ), ένα μέτρο που ενσωματώνει και τις προσδοκίες των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων για την πορεία της οικονομίας, σημείωσε κάμψη στις 107,6 μονάδες το γ’ τρίμηνο 2024, από 110,4 μονάδες το β’ τρίμηνο 2024 (βλέπε Σχήμα 1.1). Εντούτοις παρέμεινε υψηλότερος σε σύγκριση με τον μακροχρόνιο μέσο όρο του (100 μονάδες), ενώ διατηρήθηκε για 9ο τρίμηνο στη σειρά σε τροχιά υπεραπόδοσης σε σχέση με την Ευρωζώνη (96,2 μονάδες). Η μείωση του δείκτη οικονομικού κλίματος το γ’ τρίμηνο 2024 προήλθε από τη χειροτέρευση των δεικτών εμπιστοσύνης στη βιομηχανία, τις υπηρεσίες και τον καταναλωτή. Ειδικά για τους καταναλωτές των οποίων το διαθέσιμο εισόδημα βασίζεται κυρίως στην εξαρτημένη εργασία, ο συσσωρευμένος πληθωρισμός των τελευταίων ετών υπεραντιστάθμισε κατά μέσο όρο τις όποιες αυξήσεις καταγράφηκαν σε αυτά τα εισοδήματα τουλάχιστον μέχρι το 2023. Το εν λόγω αποτέλεσμα επηρεάζει αρνητικά την αγοραστική δύναμη των καταναλωτών και συντείνει στη χειροτέρευση του δείκτη καταναλωτικής εμπιστοσύνης. Πέραν του πληθωρισμού, η αναζωπύρωση των γεωπολιτικών εντάσεων ασκεί αρνητική επίδραση στην εμπιστοσύνη των καταναλωτών.
• Δείκτης υπευθύνων προμηθειών PMI μεταποίησης
Ο δείκτης υπευθύνων προμηθειών PMI μεταποίησης της S&P Global μειώθηκε στις 52,1 μονάδες το γ’ τρίμηνο 2024, από 54,7 μονάδες το β’ τρίμηνο 2024 (βλέπε Σχήμα 1.2). Παρά ταύτα παρέμεινε άνω του ορίου των 50 μονάδων για 7ο τρίμηνο στη σειρά, ορίου που διαχωρίζει τη βελτίωση από τη χειροτέρευση των λειτουργικών συνθηκών στον τομέα της μεταποίησης. Συνεπώς, βάσει αυτού του δείκτη, οι λειτουργικές συνθήκες στον τομέα της μεταποίησης στην Ελλάδα βελτιώθηκαν το γ’ τρίμηνο 2024, ωστόσο με μικρότερο ρυθμό σε σύγκριση με το β’ τρίμηνο 2024. Όπως και στην περίπτωση του δείκτη οικονομικού κλίματος, ο δείκτης PMI μεταποίησης στην Ελλάδα συνέχισε να υπεραποδίδει έναντι του αντίστοιχου στην Ευρωζώνη. Η εν λόγω υπεραπόδοση, η οποία αποτυπώνεται και στα στοιχεία του ΑΕΠ, ξεκίνησε από τα μέσα του 2022 και συνδέεται σε έναν βαθμό με τις μη συμμετρικές επιπτώσεις του πολέμου στην Ουκρανία σε Ελλάδα και Ευρωζώνη (π.χ. διαφορετικός βαθμός ευαισθησίας στην ενεργειακή κρίση και στην αύξηση των επιτοκίων), με τη μεγαλύτερη βαρύτητα του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΑΑ) στην ελληνική οικονομία σε σχέση με την Ευρωζώνη αλλά και με τη μεταπανδημική ενίσχυση του τομέα των υπηρεσιών ειδικά στις χώρες της νοτίου Ευρώπης (π.χ. άνοδος τουριστικών εισπράξεων).
• Απασχόληση
Βάσει της μηνιαίας έρευνας εργατικού δυναμικού της ΕΛΣΤΑΤ (εποχικά διορθωμένα στοιχεία), ο αριθμός των απασχολούμενων ατόμων κινήθηκε ελαφρώς καθοδικά σε τριμηνιαία βάση το γ’ τρίμηνο 2024 (βλέπε Σχήμα 2). Αναλυτικά, διαμορφώθηκε στα 4.254,2 χιλ. άτομα, από 4.276,9 χιλ. άτομα το β’ τρίμηνο 2024 (-0,5%). Την ίδια περίοδο το ποσοστό ανεργίας μειώθηκε στο 9,5%, από 10,1% το β’ τρίμηνο 2024. Αυτό το φαινομενικά παράδοξο αποτέλεσμα, ήτοι της ταυτόχρονης μείωσης της απασχόλησης και του ποσοστού ανεργίας, εξηγείται από την εκροή ενός ποσοστού των ανέργων από το εργατικό δυναμικό προς τον μη ενεργό πληθυσμό.1 Σε ετήσια βάση, ο αριθμός των απασχολούμενων ατόμων ενισχύθηκε με ρυθμό 1,7%, από 2,0% το β’ τρίμηνο 2024. Βάσει των παραπάνω αποτελεσμάτων, η δυναμική της απασχόλησης σημείωσε ελαφρά επιβράδυνση το γ’ τρίμηνο 2024.
• Δείκτης παραγωγής στη μεταποίηση
Ο εποχικά διορθωμένος δείκτης παραγωγής στη μεταποίηση μειώθηκε σε τριμηνιαία βάση κατά 1,2% το γ’ τρίμηνο 2024, από αύξηση κατά 1,7% το β’ τρίμηνο 2024 (βλέπε Σχήμα 3.1).1 Οι κλάδοι που είχαν την υψηλότερη συνεισφορά στη μείωση του δείκτη παραγωγής στη μεταποίηση ήταν αυτοί της παραγωγής οπτάνθρακα και προϊόντων διύλισης πετρελαίου, της παραγωγής χημικών ουσιών και προϊόντων, της παραγωγής βασικών φαρμακευτικών προϊόντων και φαρμακευτικών σκευασμάτων και της κατασκευής λοιπού εξοπλισμού μεταφορών (βλέπε Σχήμα 3.2). Τέλος, σε ετήσια βάση, ο δείκτης παραγωγής μεταποίησης συνέχισε να κινείται ισχυρά ανοδικά το γ’ τρίμηνο 2024, ωστόσο με μειούμενο ρυθμό (5,9% από 7,3% το β’ τρίμηνο 2024).
• Δείκτης όγκου λιανικού εμπορίου
Ο εποχικά διορθωμένος δείκτης όγκου λιανικού εμπορίου, ένα μέτρο της αξίας των πωλήσεων του συγκεκριμένου κλάδου σε σταθερές τιμές, κινήθηκε έντονα πτωτικά κατά 4,7% σε τριμηνιαία βάση το γ’ τρίμηνο 2024, από ισχυρή αύξηση κατά 6,7% το β’ τρίμηνο 2024 (βλέπε Σχήμα 4). Από τις 8 κατηγορίες καταστημάτων λιανικού εμπορίου, στις 7 ο όγκος των πωλήσεων μειώθηκε σε τριμηνιαία βάση το γ’ τρίμηνο 2024 και μόλις σε μια αυξήθηκε. Αναλυτικά, τα αποτελέσματα είχαν ως εξής: τρόφιμα, ποτά και καπνός -11,8% (τριμηνιαία μεταβολή), καύσιμα και λιπαντικά αυτοκινήτων -3,3%, ένδυση και υπόδηση -3,0%, πολυκαταστήματα -3,0%, βιβλία, χαρτικά και λοιπά είδη -1,5%, μεγάλα καταστήματα τροφίμων (super markets) -0,6% και φαρμακευτικά και καλλυντικά +1,2%.
Από το β’ εξάμηνο 2022 οι πωλήσεις σε όρους όγκου στο λιανικό εμπόριο ακολουθούν καθοδική τροχιά. Αυτό το αποτέλεσμα συνδέεται με τη μεγάλη αύξηση των τιμών τα τελευταία χρόνια στον τομέα των αγαθών. Βάσει του Εναρμονισμένου Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (ΕνΔΤΚ), ο πληθωρισμός στα αγαθά το 2022 και το 2023 διαμορφώθηκε στο 12,9% και στο 3,8% αντίστοιχα, έναντι 4,5% και 4,5% αντίστοιχα στον τομέα των υπηρεσιών. Τέλος, πέραν της πτώσης του όγκου των πωλήσεων στο λιανικό εμπόριο, ισχυρή μείωση κατέγραψαν και οι πωλήσεις των μηχανοκίνητων οχημάτων το γ’ τρίμηνο 2024 (-4,6% και -3,8% σε τριμηνιαία και σε ετήσια βάση αντίστοιχα).
• Καθαρές εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ισοζυγίου πληρωμών της Τραπέζης της Ελλάδος (ΤτΕ), η ονομαστική αξία των εξαγωγών αγαθών χωρίς καύσιμα και πλοία ενισχύθηκε σε ετήσια βάση κατά 7,6% ή €641,0 εκατ. το γ’ τρίμηνο 2024, υπερβαίνοντας την αντίστοιχη αύξηση των εισαγωγών (3,5% ή €528,1 εκατ.).1 Ως εκ τούτου, το έλλειμμα του ισοζυγίου των αγαθών χωρίς καύσιμα και πλοία μειώθηκε κατά 1,7% το γ’ τρίμηνο 2024. Σε ό,τι αφορά τις υπηρεσίες, οι εξαγωγές ενισχύθηκαν με μικρότερο ρυθμό σε σχέση με τις εισαγωγές (2,6% vs 8,3% ή €492,7 εκατ. vs €562,7 εκατ.) οδηγώντας σε μείωση του πλεονάσματος του ισοζυγίου των υπηρεσιών κατά 0,6%. Η εν λόγω μεταβολή προήλθε κυρίως από τη συρρίκνωση του πλεονάσματος του ισοζυγίου των μεταφορών που υπεραντιστάθμισε τις αυξήσεις των πλεονασμάτων του ταξιδιωτικού ισοζυγίου και του ισοζυγίου των λοιπών υπηρεσιών. Τέλος, το συνολικό ισοζύγιο των αγαθών και υπηρεσιών, συμπεριλαμβανομένων των καυσίμων και των πλοίων, μειώθηκε κατά 8,0% ή €316,4 εκατ. το γ’ τρίμηνο 2024.
Διαβάστε ακόμη
ΤτΕ: Αλμα 7,8% στις τιμές των διαμερισμάτων το γ΄ τρίμηνο – Οι πόλεις με τις μεγαλύτερες αυξήσεις
Microsoft: Αντιμέτωπη με αγωγή 1 δισ. λιρών για υπόθεση υπερτιμολόγησης στην Βρετανία
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα