Και με τη βούλα των Βρυξελλών πλέον, η Ελλάδα γλίτωσε από την «παγίδα χρέους», στην οποία πολλοί αναλυτές διέβλεπαν ότι θα έπεφτε η χώρα το 2033. Από τη χρονιά εκείνη «ξεπαγώνουν» και θα έρθουν να προστεθούν στο δημόσιο χρέος της χώρας τόκοι συνολικού ποσού 25 δισ. ευρώ, οι οποίοι παραμένουν μεν παγωμένοι επί χρόνια, αλλά το 2032 τελειώνει η περίοδος χάριτος την οποία πρόσφεραν στην Ελλάδα οι δανειστές.

Μια τέτοια απότομη επιβάρυνση θα απειλούσε αυτόματα να αλλάξει τη θετική εικόνα της χώρας στις αγορές και να τινάξει στον αέρα ό,τι χτίστηκε έως τότε με θυσίες του ελληνικού λαού, καθώς θα ανέτρεπε τη δυναμική πορεία μείωσης του ελληνικού χρέους. Και πώς αλλιώς θα γινόταν, αφού το υπέρογκο δημόσιο χρέος της χώρας μπαίνει διαρκώς στο στόχαστρο όλων των εκθέσεων και αναλύσεων των ευρωπαϊκών οργανισμών και των διεθνών οίκων αξιολόγησης.

Ωστόσο, η νέα ανάλυση της πορείας του ελληνικού χρέους (Debt Sustainability Analysis – DSA) δείχνει ότι το 2033, τελικά, όχι μόνο δεν θα αυξηθεί το χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ, αλλά αντιθέτως θα μειωθεί. Και θα πέσει χαμηλότερα τόσο σε σχέση με το έτος 2032 (οπότε λήγει η αναβολή των τόκων) όσο και σε σχέση με το ύψος στο οποίο προβλεπόταν -με τα έως τώρα δεδομένα- ότι θα είχε φτάσει τη χρονιά εκείνη.

Χαμηλώνει το «βουνό»

Με βάση τα νέα στοιχεία (Debt Sustainability Monitor 2024) τα οποία δημοσίευσε προ ημερών μόλις η Ευρωπαϊκή Επιτροπή:

■ Το δημόσιο χρέος της Ελλάδας θα συνεχίζει να μειώνεται ραγδαία, από 153,1% του ΑΕΠ το 2024 και 123,9% το 2025 σε 123,9% το 2032 – οπότε τελειώνει και η περίοδος χάριτος για τα 25 δισ. των τόκων στα δάνεια που έλαβε η χώρα όταν ήταν σε μνημόνιο.

■ Το κρίσιμο έτος 2033, όμως, σύμφωνα με τη νέα ανάλυση (DSA), το δημόσιο χρέος θα συνεχίζει να μειώνεται και θα υποχωρήσει στο 121,9% του ΑΕΠ. Πρακτικά δηλαδή, θα πέσει χαμηλότερα κι από 123,9% που εκτιμάται ότι θα φτάσει το 2032, αντί να σημειώνει απότομη αύξηση τη χρονιά εκείνη. Μάλιστα, προβλέπεται να πέσει πολύ χαμηλότερα και από το ύψος στο οποίο η προηγούμενη ανάλυση (Debt Sustainability Analysis 2023) έδειχνε πως θα φτάνει το 2033: υπολογίζεται δηλαδή στο 121,9% και όχι στο 126,1% του ΑΕΠ που ήταν η επίσημη πρόβλεψη πέρυσι.

■ Το 2033, μάλιστα, η Ελλάδα δεν θα φιγουράρει πλέον ως η δεύτερη χώρα στον κόσμο με το υψηλότερο δημόσιο χρέος -μετά την Ιαπωνία- αλλά ούτε καν δεύτερη στην Ευρώπη. Σύμφωνα με την ίδια ανάλυση, μεγαλύτερο χρέος από την Ελλάδα θα έχουν τότε και η Ιταλία (151% του ΑΕΠ το 2033 από 134,8% φέτος) αλλά και η Γαλλία (136,7% του ΑΕΠ έναντι 115,3% φέτος). Η Ελλάδα θα έχει χρέος ίδιο με το Βέλγιο (του οποίου θα φτάνει σε 121% το 2033 από 105,1% το 2025) ή και αρκετά κοντά στης Ισπανίας, που αναμένεται να ξεπεράσει το 107% από 101% φέτος.

Ετσι, ενώ η Ευρώπη συνολικά αναμένεται να έρχεται πλέον αντιμέτωπη με πρόβλημα υπερχρέωσης -λόγω του διαρκώς αυξανόμενου δημόσιου δανεισμού- η Ελλάδα θα κατακτά διαρκώς καλύτερη θέση, απομακρυνόμενη από κινδύνους που έχει ξαναζήσει. Με την προϋπόθεση, όπως τονίζει η Εκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής («no change policy scenario»), ότι θα συνεχίσει να εφαρμόζει την ίδια οικονομική πολιτική και δεν θα διολισθήσει ξανά σε λάθη και προβλήματα του παρελθόντος.

«Κρυφό σχέδιο»

Αν και δεν έχει αξία οι αριθμοί να ευημερούν, χωρίς αυτούς δεν μπορεί και να υπάρξει ευημερία γενικά. Στην περίπτωση της Ελλάδας, το δημόσιο χρέος ήταν και παραμένει αχίλλειος πτέρνα που χρειάζεται τεράστια προσοχή, όπως απέδειξε και η εμπειρία του 2010, όταν μια μεγάλη διεθνής ύφεση (του 2008) οδήγησε σε κρίση δανεισμού και αξιοπιστίας την Ελλάδα, καθιστώντας την «μαύρο πρόβατο» παγκοσμίως.

Στην πράξη, η Ελλάδα δεν μπορεί να επαναπαύεται ούτε στην -έως τώρα- ταχεία μείωση του χρέους της ούτε και στην υπερχρέωση της υπόλοιπης Ε.Ε. Δεν αρκεί δηλαδή η ραγδαία μείωση χρέους ούτε η διαπίστωση ότι «εκεί που είναι σήμερα» θα ’ρθουν άλλες χώρες όσο αυξάνεται το χρέος τους – καθώς από το 2028 ήδη η Ιταλία θα έχει χρέος μεγαλύτερο από το ελληνικό, της τάξεως του 139,1% του ΑΕΠ έναντι 135,6% της Ελλάδας. Αντιθέτως, μια κρίση χρέους στην Ευρώπη -και για χώρες όπως Ιταλία και Γαλλία- δεν θα αφήσει τη χώρα μας αλώβητη. Απέναντι σε αυτό μάλιστα, είναι αναγκασμένη να προσπαθεί διαρκώς να μη βρεθεί ξαφνικά εκτεθειμένη όπως παλιότερα, αλλά, αντιθέτως, να μπορεί να αντιμετωπίζει όσο το δυνατόν καλύτερα -και με λιγότερες θυσίες- νέες κρίσεις όπως αυτές που διαρκώς αντιμετωπίζει την τελευταία πενταετία, λόγω πανδημίας, lockdown, πολέμων, δασμών κ.λπ.

Η δυναμική μείωσης του χρέους, όπως αποτυπώνεται στην ανάλυση χρέους της Ε.Ε., εν μέρει στηρίζεται και στην αναδρομική ανακατανομή των αναβαλλόμενων τόκων, όπως επανυπολογίστηκαν από τη Eurostat. Αντί να προστεθούν 25 δισ. στο χρέος που θα πρέπει να εξοφληθούν από το 2033 και έως το 2042, οι τόκοι επιμερίστηκαν στα έτη που θα έπρεπε να πληρωθούν. Ετσι δεν θα υπάρξει εκτίναξη χρέους στο 126,1% του 2033.

Η ομαλοποίηση, όμως, δεν οφείλεται μόνο σε τεχνικούς υπολογισμούς αφού, ασχέτως αυτών, η χώρα θα βρεθεί το 2033 σε καλύτερη θέση χρέους (εν σχέσει με τις προηγούμενες προβλέψεις), με τάση και περαιτέρω μεγαλύτερης μείωσης (σε 120,3% το 2034 και 119,1% του ΑΕΠ το 2035).

Και από ταμειακής άποψης, επίσης, η Ελλάδα διαθέτει τεράστια ρευστά διαθέσιμα (άνω των 30 δισ. ευρώ) και άρα δεν θα δυσκολευτεί στην υποχρέωση εξόφλησης των εξ αναβολής τόκων.

Πρόωρη αποπληρωμή

Για να διαλύσει όμως και όποια άλλη ανησυχία τυχόν παραμένει, το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών σχεδιάζει από το 2025 να προβεί σε νέα στρατηγική πρόωρης αποπληρωμής χρέους, στοχεύοντας να «κουρέψει» κι άλλο τις υποχρεώσεις που έχει μπροστά της. Με το σκεπτικό αυτό, η Αθήνα ετοιμάζεται να κάνει μια μεγάλη έκπληξη: να ανατρέψει προς το καλύτερο, ακόμα και αυτές τις ευνοϊκές για τη χώρα προβλέψεις των αγορών και των διεθνών οργανισμών για μετά το 2032. Και μέσα στο 2025 βάζει σε εφαρμογή ένα ακόμα «όπλο» για να εξουδετερώσει πλήρως τη «νάρκη χρέους» του 2033.

Βάσει σχεδίου, η νέα αποπληρωμή -και όσες άλλες γίνουν μελλοντικά- θα αφορούν ειδικά στο έτος 2033 (και στα επόμενα έως το 2042), ώστε από τώρα να ρίξει πολύ χαμηλότερα το «βουνό» των υποχρεώσεων που σωρεύονται για τότε, με στόχο το 2033 το ποσοστό χρέους της χώρας να έχει πέσει στο 120% ή και χαμηλότερα (αντί 121,9% όπως τώρα προβλέπεται) φέρνοντας την Ελλάδα σε ακόμα πιο ασφαλή θέση, «διά παν ενδεχόμενο» ή και ό,τι τυχόν «ήθελε προκύψει» στην Ευρώπη και στον κόσμο έως τότε.

Διαβάστε ακόμη  

Σοφία Μάλεν, Ούλρικα Λέβερεντς: Πώς η H&M προσπαθεί να επανεφεύρει τη «γρήγορη μόδα» 

Τι σημαίνει η είσοδος της Tesla στη Σαουδική Αραβία (γράφημα)

Vacheron Constantin: Ξεπερνά τα όρια της ωρολογοποιίας – Δημιούργησε το πιο περίπλοκο ρολόι χειρός στον κόσμο (pic)

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα