Σε τροχιά αυξήσεων μπαίνουν οι συντάξεις από το 2023, έπειτα από 12 χρόνια που είχαν μείνει στον πάγο ή είχαν υποστεί δραματικές περικοπές εξαιτίας των μνημονίων. Η απαγόρευση των αυξήσεων των συντάξιμων αποδοχών λήγει στις 31/12/2022 και, όπως προανήγγειλε ο υφυπουργός Εργασίας Πάνος Τσακλόγλου, από το 2023 θα δοθούν οι αυξήσεις που προβλέπει ο νόμος με βάση το ΑΕΠ και τη μεταβολή του δείκτη τιμών καταναλωτή.

Οι κυβερνητικές αποφάσεις θα ληφθούν ανάλογα με την πορεία των οικονομικών μεγεθών και τα δημοσιονομικά περιθώρια, ενώ δεν αποκλείεται να ληφθούν πρόσθετες πρόνοιες για τους χαμηλοσυνταξιούχους.

Πάντως ο σχετικός νόμος 4670/2020 (νόμος Βρούτση) προβλέπει τα εξής: «Το συνολικό ποσό της σύνταξης αυξάνεται από την 1-1-2023 κατ’ έτος, με κοινή απόφαση των υπουργών Οικονομικών και Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων με βάση συντελεστή που προκύπτει από το άθροισμα του ετήσιου ποσοστού μεταβολής του ΑΕΠ συν το ποσοστό μεταβολής του μέσου ετήσιου γενικού Δείκτη Τιμών Καταναλωτή του προηγούμενου έτους, διαιρούμενου διά του δύο και δεν υπερβαίνει το ποσοστό μεταβολής του μέσου ετήσιου γενικού Δείκτη Τιμών Καταναλωτή».

Ποσοστό 4,5%

Το μεσοπρόθεσμο πλαίσιο δημοσιονομικής στρατηγικής που θα σταλεί στο τέλος του μηνός στην Ε.Ε., σύμφωνα με τις έως τώρα πληροφορίες, προβλέπει πληθωρισμό 5%-6% και αύξηση του ΑΕΠ 3,5%. Σχεδόν στο ίδιο μήκος κύματος βρίσκονται και οι εκτιμήσεις της ΤτΕ, που προβλέπουν αύξηση του ΑΕΠ το 2022 κατά 3,8% και πληθωρισμό στο 5,2%,
Με βάση αυτά τα οικονομικά μεγέθη και με την υπόθεση εργασίας ότι η αναπροσαρμογή των συντάξεων θα γινόταν φέτος, το ποσοστό της αύξησης θα ανερχόταν σε 4,5%. Δηλαδή ο συνταξιούχος που λαμβάνει σύνταξη 1.000 ευρώ θα έβλεπε στην τσέπη του μια αύξηση 45 ευρώ τον μήνα.

Να σημειωθεί ότι ο νόμος δεν ορίζει πως οι αυξήσεις θα είναι οριζόντιες και συνεπώς όλοι οι συνταξιούχοι θα πάρουν αύξηση 4,5%. Δεν αποκλείεται να είναι κλιμακωτές, προκειμένου οι χαμηλοσυνταξιούχοι να ενισχυθούν περισσότερο.

Ωστόσο, όπως επισημαίνει ο τέως υπουργός Εργασίας και σύμβουλος ασφαλιστικών θεμάτων Γιώργος Κουτρουμάνης, περίπου 850.000 συνταξιούχοι δεν δικαιούνται αυξήσεις καθώς διατηρούν μεγάλη προσωπική διαφορά η οποία προέκυψε μετά τον επανυπολογισμό των συντάξεων. Δηλαδή λαμβάνουν υψηλότερο ποσό σύνταξης από αυτή που θα έπαιρναν, αν η σύνταξή τους υπολογιζόταν με βάση τα όσα προβλέπει ο νόμος Κατρούγκαλου. Αυτό σημαίνει ότι αυξήσεις θα πάρουν δύο στους τρεις και κυρίως οι νέοι συνταξιούχοι.

Αντίθετα, οι παλαιοί συνταξιούχοι που έχουν θετική προσωπική διαφορά μεγαλύτερη των 50 ευρώ δεν θα δουν καμία καθαρή αύξηση το 2023. Μάλιστα ένα μεγάλο ποσοστό των συνταξιούχων με προσωπική διαφορά που δεν θα πάρουν αυξήσεις είναι χαμηλοσυνταξιούχοι που διαβιούν στα όρια της φτώχειας.

Σημειώνουμε ότι σύμφωνα με το σύστημα «Ήλιος», 900.000 συνταξιούχοι από το σύνολο των 2.462.229 λαμβάνουν χαμηλά ποσά συντάξεων έως 600 ευρώ. Ο κ. Κουτρουμάνης επισημαίνει επίσης ότι οι αυξήσεις της τάξης του 4,5% που τα προηγούμενα χρόνια θα ήταν υπολογίσιμες, σήμερα θα εξανεμιστούν από τον πληθωρισμό που δεν φαίνεται να αποκλιμακώνεται σύντομα. Η λεγόμενη προσωπική διαφορά θα μειώνεται λογιστικά ισόποσα με τις ετήσιες αυξήσεις έως ότου μηδενιστεί για να ανοίξει ο δρόμος των αυξήσεων με ζεστό χρήμα στην τσέπη και για τους εν λόγω συνταξιούχους.

Για παράδειγμα, στο ενημερωτικό σημείωμα συνταξιούχου με σύνταξη 1.000 ευρώ εμφανίζεται ως προσωπική διαφορά το ποσό των 90 ευρώ. Αν αποφασιστούν το 2023 αυξήσεις 4,5%, δηλαδή 45 ευρώ τον μήνα, η προσωπική του διαφορά του εν λόγω συνταξιούχου θα μειωθεί στα 45 ευρώ. Οταν μηδενιστεί η προσωπική διαφορά, τότε θα περιμένει να δει και καθαρή αύξηση στη σύνταξη. Επισημαίνουμε ότι οι εκτιμήσεις για τα οικονομικά μεγέθη προβλέπουν και δυσμενέστερα σενάρια. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι ο πληθωρισμός τον Μάρτιο εκτοξεύτηκε στο 8,9%, ενώ ο μέσος όρος του πληθωρισμού στο πρώτο τρίμηνο του έτους ανέρχεται στο 7,4% και όλες οι προβλέψεις συγκλίνουν σε περαιτέρω αύξησή του τους επόμενους μήνες.

Τα δύο σενάρια

Συνεπώς με την υπόθεση εργασίας ότι η αναπροσαρμογή των συντάξεων ξεκινά από φέτος, δύο είναι τα σενάρια για τα ποσοστά της αύξησης με βάση τα οικονομικά μεγέθη του 2022:

Α) Αν ο μέσος πληθωρισμός κινηθεί στο 7% και το ΑΕΠ στο 3,5%, οι αυξήσεις θα ήταν της τάξης του 5,2%.

Β) Αν ο μέσος πληθωρισμός διαμορφωθεί στο 8% και το ΑΕΠ στο 3,5%, οι αυξήσεις θα ήταν της τάξης του 5,7%.

Υπενθυμίζουμε ότι πάνω από 225.000 συνταξιούχοι με περισσότερα από 30 χρόνια ασφάλισης είδαν από πέρυσι μόνιμες αυξήσεις στις κύριες συντάξεις τους λόγω της αναπροσαρμογής των ποσοστών αναπλήρωσης με τον νόμο Βρούτση.

Οι αυξήσεις κυμαίνονται από 0,56% έως 7,21% (αναλόγως των χρόνων ασφάλισης) στο ανταποδοτικό τμήμα της σύνταξης. Αλλοι 550.000 συνταξιούχοι με πάνω από 30 χρόνια ασφάλισης δεν είδαν ζεστό χρήμα στην τσέπη αλλά μείωσαν λογιστικά την «προσωπική διαφορά».

Ετσι από το 2023 που θα ξεπαγώσουν οι συντάξεις, οι εν λόγω συνταξιούχοι θα βρεθούν σε καλύτερη θέση όσον αφορά τις προσδοκίες για την αύξηση των συντάξεών τους. Πλην των αυξήσεων, ακόμα μία ελάφρυνση περιμένει τους συνταξιούχους το 2023. Από του χρόνου αναμένεται να ισχύσει και η κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης, με αποτέλεσμα οι συνταξιούχοι με εισόδημα άνω των 12.000 ευρώ θα δουν στις συντάξεις τους μια νέα αύξηση, αφού δεν θα υπάρχουν οι μηνιαίες κρατήσεις.

Διαβάστε ακόμα:

Αμερικανοί δισεκατομμυριούχοι παίζουν μπάλα με ευρωπαϊκές ομάδες (pics + πίνακας)

«Φρενάρει» η αγορά ακινήτων, όχι όμως και οι τιμές (πίνακες)

Ναυπηγικό πρόγραμμα αξίας 4 δισ. δολαρίων από την Capital