Πριν από λίγες εβδομάδες ήταν μηχανικοί, πωλητές, σεφ και σερβιτόροι. Τώρα βρίσκονται στα χωράφια και εργάζονται για το μάζεμα της σοδειάς ανταποκρινόμενοι στο κάλεσμα της βρετανικής κυβέρνησης. Μαζεύουν μαρούλια και φρούτα.
Ενώ oι καταναλωτές σε όλο τον κόσμο ψωνίζουν είτε ηλεκτρονικά με παραγγελίες από το σπίτι είτε με μάσκα στα σούπερ μάρκετ, σπανίως αναρωτιούνται τι ακριβώς συμβαίνει με την αλυσίδα εφοδιασμού και από πού προέρχονται τα τρόφιμα που αγοράζουν. Καθώς οι περιπτώσεις Covid-19 ξεπερνούν τις 170.000 στο Ηνωμένο Βασίλειο, οι Βρετανοί αγρότες βρέθηκαν προ τετελεσμένων γεγονότων, χωρίς τις στρατιές των εποχικών μεταναστών από την Ανατολική Ευρώπη. Με χιλιάδες Βρετανούς που απολύθηκαν ή οδηγήθηκαν σε υποχρεωτική άδεια άνευ αποδοχών, η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου λέει τώρα ότι η επίσημη πολιτική της είναι να προσπαθήσει να φέρει τους ίδιους τους Βρετανούς στα χωράφια. Οπως δήλωσε ο George Eustice, υπουργός Περιβάλλοντος και αρμόδιος για την γεωργία. “ενθαρρύνουμε εκατομμύρια εργαζόμενους που βρέθηκαν προσωρινά εκτός εργασίας να κάνουν μια δεύτερη δουλειά, βοηθώντας στη συγκομιδή τον Ιούνιο. Μια εκστρατεία που οδηγεί την χώρα στις βασικές της αρχές και έχει αρκετά κοινά με τις πολιτικές που ακολουθήθηκαν μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Η περίπτωση της Βρετανίας δεν είναι η μοναδική. Τα lockdown, οι περιορισμοί μετακινήσεων και ταξιδιών αφήνει τα χωράφια της Ευρώπης χωρίς εργάτες. Στη Γαλλία καταγράφεται έλλειψη 200.000 εργατών έως τα τέλη Μαΐου, ενώ στην Ισπανία λείπουν 70.000 με 80.000. Η Ιταλία χρειάζεται περίπου 250.000 εργάτες τους επόμενους δύο μήνες, ενώ το Ηνωμένο Βασίλειο 70.000-80.000 κατά τη διάρκεια της σεζόν και η Γερμανία 300.000.
Στη Γερμανία πολλοί εργαζόμενοι στα εστιατόρια που έκλεισαν εργάζονται στα χωράφια μαζεύοντας σπαράγγια – μια δουλειά που συνήθως την κάνουν εποχιακοί αγρεργάτες από τη Ρουμανία. Η Γερμανία είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός σπαραγγιού στον κόσμο, με περίπου 130.000 τόνους ετησίως. Η «Σπάργκελφεστ» (πάρτι σπαραγγιού) είναι μια μεγάλη γιορτή για πολλές περιοχές, όπου ολόκληρες κοινότητες συγκεντρώνονται για να τιμήσουν και να γευτούν το πολύτιμο λαχανικό, που κάποιοι αποκαλούν «βρώσιμο φίλντισι».
Η Γαλλία, η Γερμανία και η Γερμανία έχουν ήδη ξεκινήσει προγράμματα εργασίας, καλώντας όσους έχασαν τη δουλειά τους λόγω της πανδημίας να καλύψουν το κενό.
Η Ισπανία, από τους μεγαλύτερους εξαγωγείς φρούτων και λαχανικών, έχει ανακοινώσει ότι θα επιτρέψει στους παράτυπους μετανάστες να εργαστούν στα χωράφια μαζί με τους άνεργους. Στην Ιταλία, η αγροτική ένωση Coldiretti εκτιμά ότι σχεδόν το ένα τέταρτο της παραγωγής, συμπεριλαμβανομένων των κρασιών και του ελαιολάδου, κινδυνεύει λόγω έλλειψης εργατικών χεριών. Η χώρα εξαρτάται από 370.000 εποχικούς εργάτες από τη Ρουμανία, το Μαρόκο, την Ινδία, την Αλβανία και τη Σενεγάλη.
Στη Γαλλία, ο υπουργός Γεωργίας Ντιντιέ Γκιγιόμ έκανε έκκληση στους υπαλλήλους των ξενοδοχείων, τους σερβιτόρους, τους κομμωτές και άλλους να ενταχθούν «στη μεγάλη στρατιά της γαλλικής γεωργίας» για να αντικαταστήσουν τους περίπου 200.000 εποχιακούς εργάτες.
Χιλιάδες εποχικοί εργάτες από την Αλβανία και άλλες βαλκανικές χώρες αναχώρησαν μαζικά από την Ελλάδα στις αρχές Μαρτίου και αδυνατούν να επιστρέψουν λόγω της απαγόρευσης μετακίνησης στα σύνορα εξαιτίας της πανδημίας. Το γεγονός αυτό προκαλεί έντονη ανησυχία σε παραγωγούς, αλλά και εξαγωγείς νωπών οπωροκηπευτικών και άλλων αγροτικών προϊόντων που ζητούν διευκόλυνση επανεισόδου τους στην Ελλάδα, μόλις αρθούν τα περιοριστικά μέτρα.
Στην έλλειψη εργατικών χεριών στον αγροτικό τομέα στοχεύει να βρει λύση η Πράξη νομοθετικού Περιεχομένου με τίτλο «Περαιτέρω μέτρα για την αντιμετώπιση των συνεχιζόμενων συνεπειών της πανδημίας του κορονοϊού COVID-19 και την επάνοδο στην κοινωνική και οικονομική κανονικότητα». Στην ΠΝΠ προβλέπεται ότι εργοδότης, ο οποίος επιθυμεί να προσλάβει πολίτη τρίτης χώρας, που απαλλάσσεται από την υποχρέωση θεώρησης εισόδου, δύναται να υποβάλλει, μέχρι τις 30 Ιουνίου 2020, κατά παρέκκλιση της κείμενης νομοθεσίας, αίτηση στην αρμόδια υπηρεσία Αλλοδαπών και Μετανάστευσης της Αποκεντρωμένης Διοίκησης του τόπου διαμονής του, προκειμένου να τον μετακαλέσει για απασχόληση στην εποχιακή αγροτική οικονομία.