Την ανάγκη ενίσχυσης των αποταμιεύσεων και των επενδύσεων με μοχλό την κεφαλαιαγορά, καθώς αποτελούν προτεραιότητα στο πλαίσιο της αξιοποίησης του «δημοσιονομικού χώρου», τόνισε το Ιδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ) σε εκδήλωση που διοργανώθηκε χθες στο χρηματιστήριο Αθηνών, προτείνοντας συγκεκριμένα τρία μέτρα.
Η μελέτη του ιδρύματος επισημαίνει το αποταμιευτικό και επενδυτικό «κενό» που καταγράφηκε πρόσφατα στην Ελλάδα σε σχέση με άλλες χώρες και αναδεικνύει τη σημασία για τόνωση των εγχώριων επενδύσεων μέσα από πρωτοβουλίες για την ενδυνάμωση της εγχώριας κεφαλαιαγοράς.
Όπως ανέφερε ο Γενικός Διευθυντής του ΙΟΒΕ, Καθηγητής Νίκος Βέττας, το «κενό» παραγωγικών επενδύσεων στην Ελλάδα την περίοδο 2000-2018 κυμάνθηκε κατά μέσο όρο σε 2,6% του ετήσιου ΑΕΠ, σωρευτικά περί τα 94 δισ. ευρώ. Κατά τον ίδιο, το μέγεθος των ελληνικών επενδύσεων σε κινητές αξίες μέσα από θεσμικούς επενδυτές είναι από τα χαμηλότερα στην ΕΕ, ενώ τα αποθεματικά των ασφαλιστικών ταμείων που είναι επενδεδυμένα στην κεφαλαιαγορά αντιστοιχούν σε μόλις 8% του ΑΕΠ, το δεύτερο χαμηλότερο ποσοστό στην ΕΕ.
Ο κ. Βέττας ανέφερε πως η χρηματοδότηση της οικονομίας ήταν και παραμένει παραδοσιακά «τραπεζικοκεντρική», αλλά το υψηλό ποσοστό κόκκινων δανείων θέτει περιορισμούς σε νέες δανειοδοτήσεις και γι’ αυτό κρίνεται αποφασιστικής σημασίας να αναπτυχθεί η αγορά κεφαλαίων.
Εξάλλου, η μελέτη επισημαίνει την ευρωπαϊκή εμπειρία με την παροχή φορολογικών κινήτρων για εγχώριες επενδύσεις ιδιωτών μέσω της κεφαλαιαγοράς και διατυπώνει ενδεικτική πρόταση για την παροχή παρόμοιων κινήτρων στην Ελλάδα. Η πρόταση του ΙΟΒΕ έχει τρεις άξονες πολιτικής:
-Στοχευμένα φορολογικά κίνητρα για μακροχρόνιες επενδύσεις ιδιωτών σε εγχώριους τίτλους. Τα κίνητρα μπορεί να περιλαμβάνουν έκπτωση στον φόρο εισοδήματος ή μείωση στο φορολογητέο εισόδημα φυσικών προσώπων, ανάλογη με το ύψος των επιλέξιμων επενδύσεων. Αλλα πιθανά μέτρα περιλαμβάνουν απαλλαγή ή έκπτωση στη φορολογία μερισμάτων, τόκου και υπεραξίας κεφαλαίου από στοχευμένες τοποθετήσεις, διατήρηση μηδενικού φόρου υπεραξίας από μερίδια σε Α/Κ εσωτερικού ή εφαρμογή φοροαπαλλαγών σε τόκους από ομολογίες σε (εισηγμένες και μη) εταιρείες.
– Ενίσχυση των κεφαλαιοποιητικών πυλώνων του ασφαλιστικού συστήματος. Η επίδραση των μέτρων ενίσχυσης της κεφαλαιαγοράς θα είναι πολύ ισχυρότερη εάν αυτά τα μέτρα συνδυαστούν με ουσιαστική μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού συστήματος, η οποία και θα οδηγήσει σε πολύ σημαντικές θετικές οικονομικές επιδράσεις.
– Ενίσχυση επενδύσεων σε οχήματα ειδικού σκοπού τύπου Venture Capital. Η τόνωση επενδυτικών σχημάτων της αγοράς που χρηματοδοτούν στοχευμένα εγχώριες νεοφυείς επιχειρήσεις εξυπηρετεί διττό σκοπό. Στο σκέλος της προσφοράς, συμβάλλει στην αποτελεσματικότερη κατανομή των χρηματοδοτικών πόρων μέσα από κριτήρια της αγοράς, ενώ στο σκέλος της ζήτησης πόρων, διευκολύνει την καινοτομία και τη βελτίωση στην εταιρική διακυβέρνηση των εγχώριων startups με προοπτική μεγέθυνσής τους.
Η ενδεικτική πρόταση εκτιμάται ότι θα δημιουργήσει νέα αποθεματικά προς επένδυση έως και 99 δισ. ευρώ μέσα σε 40 χρόνια. Συνεπώς, κατά το ΙΟΒΕ κρίνεται σκόπιμο μέτρα πολιτικής τόνωσης της εγχώριας αποταμίευσης να αποτελούν προτεραιότητα στο πλαίσιο της αξιοποίησης του «δημοσιονομικού χώρου».