του Κωστή Χρ. Πλάντζου
Σε μια έκτακτη συνάντηση Τσακαλώτου και Ευρωπαίων δανειστών απόψε στις Βρυξέλλες με πρωτοβουλία Ντάισελμπλουμ εναποθέτει πλέον τις ελπίδες της η κυβέρνηση για να ξεκολλήσει η διαπραγμάτευση.
Ο Ευκλείδης Τσακαλώτος μεταβαίνει στις Βρυξέλλες προκειμένου να έχει συνάντηση με τον Γερούν Ντάισελμπλουμ και άλλους κορυφαίους Ευρωπαίους αξιωματούχους για να υπάρξει συμφωνία έως τις 20 Φεβρουαρίου, να κλείσει η εκκρεμότητα και να επιστρέψουν το συντομότερο στην Αθήνα οι Θεσμοί. Τη συνάντηση Τσακαλώτου – Ντάισελμπλουμ επιβεβαίωσε ευρωπαϊκή πηγή του Bloomberg.
Σε κάθε περίπτωση, ως βάση μιας τέτοιας συμφωνίας οι δανειστές θέτουν, όπως προκύπτει από τις χθεσινές δηλώσεις των Κλάους Ρέγκλινγκ (ESM) και Τζέρυ Ράις (ΔΝΤ), την αποδοχή εκ μέρους της κυβέρνησης προληπτικών μέτρων λιτότητας έως και 3,5 δισ. ευρώ (2% του ΑΕΠ σύμφωνα με το Bloomberg) που θα νομοθετηθούν τώρα αλλά ενεργοποιηθούν αν χρειαστεί το 2018.
Στο δημοσίευμά του, το Bloomberg αναφέρει ότι η πρόταση αναμένεται να παρουσιαστεί στην ελληνική πλευρά ακόμη και σήμερα Παρασκευή, καθώς αναζητείται πρόοδος μέχρι το επόμενο Eurogroup στις 20 Φεβρουαρίου.
Κατά τις πηγές του Bloomberg, οι εκπρόσωποι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου θα εξετάσουν το ενδεχόμενο επιστροφής στην Αθήνα για να συνεχίσουν τις συνομιλίες, ανάλογα με την ανταπόκριση της Αθήνας στην πρόταση που θα επιδοθεί σήμερα στον κ. Τσακαλώτο για δημοσιονομικά μέτρα ύψους 2% του ΑΕΠ, που θα ενεργοποιηθούν αν η Ελλάδα δεν πετύχει τους στόχους που της έχουν τεθεί.
Ο αναπληρωτής του κ. Τσακαλώτου, Γ. Χουλιαράκης πάντως σε δηλώσεις του δείχνει το δρόμο του συμβιβασμού, δηλώνοντας χθες από το Λονδίνο «καλύτερα μία συμφωνία τώρα, παρά μία καλύτερη μετά». Μία τοποθέτηση που δείχνει και την τεράστια πίεση που δέχεται η κυβέρνηση να κλείσει άμεσα την αξιολόγηση.
Αγώνας ταχύτητος δέκα ημερών
Το κλίμα πάντως παραμένει βαρύ για την κυβέρνηση, μετά και το χθεσινό EuroWorking Group και όπου, σύμφωνα με πληροφορίες, οι ευρωπαίοι εταίροι χρέωναν στην Αθήνα την ευθύνη των καθυστερήσεων.
Σύμφωνα με όσα υπό καθεστώς ανωνυμίας αξιωματούχος της Ευρωζώνης αργά το βράδυ χθες μετά το EWG, η συμφωνία πρέπει να περιλαμβάνει μέτρα για το δημοσιονομικό κενό του 2018, τα εργασιακά και τη νομοθέτηση των προληπτικών μέτρων, ενώ το Bloomberg μετέδωσε πως οι δανειστές ζητούν προληπτικά μέτρα 2% του ΑΕΠ.
Μετά την διαπίστωση πως παραμένει το χάσμα για την εκπλήρωση των δεσμεύσεων που έχει αναλάβει η ελληνική πλευρά, στην κυβέρνηση απομένουν μόλις 10 μέρες ως το Eurogroup της 20ης Φεβρουαρίου για να μην εξελιχθεί πλέον σε θρίλερ η διαπραγμάτευση.
Αν το διάστημα αυτό αποβεί άκαρπο και χαθεί και το τελευταίο «ραντεβού» του Φεβρουαρίου, τότε η Ελλάδα θα εισέλθει σε νέα περίοδο μεγάλης αβεβαιότητος, με την Ευρώπη να εισέρχεται σε καθαρά προεκλογική περίοδο και χωρίς απόφαση για συμμετοχή της χώρας μας στην ποσοτική χαλάρωση από την ΕΚΤ, κάτι που σημαίνει πως θα καθυστερήσει και άλλο η έκδοση ομολόγων και η επιστροφή στις αγορές, άνευ της οποίας δεν προβλέπονται επενδύσεις, ανάκαμψη και ομαλή έξοδος από τα Μνημόνια ως το μέσα του 2018.
Σήμα κινδύνου από Χουλιαράκη
Την ανάγκη επίτευξης συμφωνίας μεταξύ Ελλάδας και Θεσμών το συντομότερο δυνατόν, παραδέχτηκε το βράδυ της Πέμπτης ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Γιώργος Χουλιαράκης. Μιλώντας σε συνέδριο στο Λονδίνο (την ίδια ώρα που στο EWG είχε στείλει τον αντικαταστάτη του, μέλος του ΣΟΕ, κ. Παναγιώτη Νοκολαΐδη) τόνισε πως «αν η συμφωνία διολισθήσει έως τον Μάιο ή τον Ιούνιο, τότε η αβεβαιότητα θα επιστρέψει. Το πρόβλημα θα είναι σοβαρό, καθώς θα ξεκινήσουν οι συζητήσεις για τέταρτο πρόγραμμα».
Ο ίδιος εξήγησε πως, αφού προέβη «σε απολογισμό για το πού βρισκόμαστε με τον Τόμας Βίζερ» και, δεδομένης της κατάστασης, συμφώνησαν και οι δύο πως θα μπορούσε να μην δώσει το παρών στο σημερινό Εuro Working Group στις Βρυξέλλες.
Μέτρα για να επιστρέψουν οι θεσμοί
Λόγω των καθυστερήσεων όμως, ούτε χθες οι Βρυξέλλες και η Ουάσιγκτον έστειλαν «σήμα» για το πότε θα μπορούσαν να επιστρέψουν στην Αθήνα τα κλιμάκια των ελεγκτών για ολοκλήρωση της αξιολόγησης. Η κυβέρνηση «ποντάρει» πλέον σε έναν τελικό γύρο διαπραγμάτευσης –αν και εφόσον υπάρξει- με τους Ευρωπαίους, για να συμφωνηθούν «πακέτο» τα επόμενα δημοσιονομικά μέτρα ελάφρυνσης, τα μεσοπρόθεσμα μέτρα ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους, τα πρωτογενή πλεονάσματα μετά το 2018, η συμμετοχή του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα και την ένταξη στο πρόγραμμα του QE από την ΕΚΤ.
Όποια και αν είναι η κατάληξη των διεργασιών αυτών, θα πρέπει πρώτα από όλα να κλείσει η 2η αξιολόγηση, με συμφωνία σε όλα τα καυτά μέτωπα (Εργασιακά, υπερχρεωμένες επιχειρήσεις και τα άμεσα μέτρα λιτότητας) όπως τουλάχιστον έλεγε προ ημερών ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Μάριο Ντράγκι.
Αλλά και ο εκπρόσωπος του ΔΝΤ Τζέρι Ράις έλεγε χθες πως, ασχέτως της ελάφρυνσης χρέους που ζητά το Ταμείο, είναι απαραίτητες οι περικοπές συντάξεων και στο αφορολόγητο όριο για να μην επιστρέψει το σκηνικό κρίσης του 2012 και 2015. Επέμεινε δε ότι τα μέτρα που θα καλύψουν τους στόχους για το πλεόνασμα πρέπει να νομοθετηθούν άμεσα από την ελληνική κυβέρνηση και, αν χρειαστεί, να εφαρμοστούν «λίγο αργότερα», δηλαδή το 2018.
Μεταρρυθμίσεις ζήτησε χθες από τη χώρα μας και ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Στήριξης (ESM) Κλάους Ρέγκλινγκ, λέγοντας πως αυτή είναι η λύση στο πρόβλημα της Ελλάδας και όχι η ελάφρυνση χρέους που ζητάει.
«Φρένο» στον Σόιμπλε από Μέρκελ
Το μόνο αισιόδοξο μήνυμα ήρθε χθες πάντως από το Βερολίνο, όπου η Άγκελα Μέρκελ τάχθηκε κατά της διάσπασης της Ευρωζώνης, μπαίνοντας έτσι εμπόδιο στις συζητήσεις περί Grexit η οποίες εκπορεύονται κατά κύριο ίσως λόγο από το Βερολίνο. Διαφοροποιούμενη από τον υπουργό Οικονομικών της κυέρνησής της, η Άγκελα Μέρκελ ανέφερε πως «για εμένα δεν υπάρχει ζήτημα δύο ταχυτήτων εντός της ευρωζώνης. Η ευρωζώνη πρέπει να παραμείνει ενιαίο μπλοκ».