Εξωδικαστικός για χρέη στα Ταμεία: Διευκρινίσεις και παραδείγματα

Διευκρινίσεις έδωσε ο ΕΦΚΑ προς τους οφειλέτες που θέλουν να ενταχθούν στον εξωδικαστικό μηχανισμό για να ρυθμίσουν οφειλές που δεν ξεπερνούν το ποσό των πενήντα χιλιάδων ευρώ (50.000,00€).

Σύμφωνα με την εγκύκλιο που εξέδωσε ο ενιαίος φορέας για την ένταξη στο μηχανισμό ο οφειλέτης οφείλει να κριθεί βιώσιμος.

Αναλυτικότερα ,οι οφειλέτες με συνολικές προς ρύθμιση οφειλές προς όλους τους πιστωτές (φορολογική διοίκηση, Κ.Ε.Α.Ο., πιστωτικά ιδρύματα, κ.λπ) που ανέρχονται από 20.000€ και δεν ξεπερνούν το ποσό των 50.000€ και πληρούν τις προϋποθέσεις και τα κριτήρια επιλεξιμότητας έχουν τη δυνατότητα να υποβάλλουν ηλεκτρονικά αίτηση για την υπαγωγή τους στη διαδικασία εξωδικαστικής ρύθμισης οφειλών μέσω της ιστοσελίδας της Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους (Ε.Γ.Δ.Ι.Χ.) με τη χρήση της ηλεκτρονικής πλατφόρμας.

Αναλυτικότερα:

Με την εγκύκλιο 1/2018 του ΕΦΚΑ κοινοποιούνται οι διατάξεις της υπ’ αρ. 130060/27.11.2017 Κ.Υ.Α. με τις οποίες θεσπίζεται μια απλοποιημένη διαδικασία ρύθμισης οφειλών των επιχειρήσεων που δεν ξεπερνούν το ποσό των πενήντα χιλιάδων ευρώ (50.000,00€) στο πλαίσιο υπαγωγής τους στο Ν. 4469/2017 «Εξωδικαστικός μηχανισμός Ρύθμισης Οφειλών Επιχειρήσεων και άλλες διατάξεις».

Για την εφαρμογή των προαναφερόμενων διατάξεων γίνονται γνωστά τα ακόλουθα:

Α. ΠΕΔΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ – ΥΠΟΒΟΛΗ ΑΙΤΗΣΗΣ

Οι οφειλέτες με συνολικές προς ρύθμιση οφειλές προς όλους τους πιστωτές (φορολογική διοίκηση, Κ.Ε.Α.Ο., πιστωτικά ιδρύματα, κ.λπ) που ανέρχονται από είκοσι χιλιάδες ευρώ (20.000€) και δεν ξεπερνούν το ποσό των πενήντα χιλιάδων ευρώ (50.000€) και πληρούν τις προϋποθέσεις και τα κριτήρια επιλεξιμότητας των άρθρων 2 και 3 του Ν. 4469/2017 έχουν τη δυνατότητα να υποβάλλουν ηλεκτρονικά αίτηση για την υπαγωγή τους στη διαδικασία εξωδικαστικής ρύθμισης οφειλών μέσω της ιστοσελίδας της Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους (Ε.Γ.Δ.Ι.Χ.) με τη χρήση της ηλεκτρονικής πλατφόρμας. Η διαδικασία υποβολής ορίζεται στην υπ’ αριθ. 116821/25.10.2017 Κ.Υ.Α. «Λειτουργικές Προδιαγραφές της ηλεκτρονικής πλατφόρμας Εξωδικαστικού Μηχανισμού Ρύθμισης Οφειλών Επιχειρήσεων ν.4469/2017».

Β.ΤΥΠΟΠΟΙΗΜΕΝΟΣ ΤΡΟΠΟΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑΣ

Μετά την υποβολή της αίτησης υπαγωγής στη διαδικασία εξωδικαστικής ρύθμισης οφειλών έως 31/12/2018 στην ηλεκτρονική πλατφόρμα της Ε.Γ.Δ.Ι.Χ. από οφειλέτη και συνοφειλέτες και προκειμένου να εξετασθεί η πρόταση του οφειλέτη, απαιτείται ο τελευταίος να κριθεί βιώσιμος. Η αξιολόγηση της βιωσιμότητας, στην απλοποιημένη διαδικασία ρύθμισης των οφειλών που περιγράφει η παρούσα απόφαση, παράγεται με τυποποιημένο τρόπο. Ειδικότερα, ένας οφειλέτης κρίνεται βιώσιμος για την τυποποιημένη πρόταση ρύθμισης εφόσον πληροί σωρευτικά τα κάτωθι κριτήρια:

α) Θετικό καθαρό αποτέλεσμα προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων κατά την τελευταία χρήση ή σε δύο (2) από τις τρεις (3) τελευταίες χρήσεις πριν από την υποβολή της αίτησης υπαγωγής στο ν. 4469/2017, και

β) Ο λόγος του συνόλου των οφειλών, μετά την αφαίρεση ποσοστού ογδόντα πέντε τοις εκατό (85%) των απαιτήσεων του Δημοσίου και των Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης από προσαυξήσεις ή τόκους εκπρόθεσμης καταβολής, προς το καθαρό αποτέλεσμα προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων (EBITDA Earnings Before Interest, Tax, Depreciation and Amortization) να είναι ίσος ή μικρότερος από οκτώ (8).

Για την εφαρμογή της παρούσας προϋπόθεσης ως EBITDA λαμβάνεται υπόψη το μεγαλύτερο ποσό που προκύπτει από τη σύγκριση:

i. του καθαρού αποτελέσματος προ φόρων τόκων και αποσβέσεων της τελευταίας χρήσης και
ii. του μέσου όρου των δύο (2) πλέον θετικών καθαρών αποτελεσμάτων προ φόρων τόκων και αποσβέσεων από τις τρεις (3) τελευταίες χρήσεις.

Παράδειγμα 1:

Οφειλέτης έχει συνολική οφειλή ύψους 32.250€ (βασική οφειλή 27.780€ και προσαυξήσεις 4.470€). Το ογδόντα πέντε τοις εκατό (85%) των απαιτήσεων από προσαυξήσεις ή τόκους εκπρόθεσμης καταβολής που αφαιρείται ανέρχεται στο ποσό των 3.800€.

Από τα οικονομικά του στοιχεία των τριών τελευταίων χρήσεων παρουσιάζει θετικά καθαρά αποτελέσματα προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων. Ειδικότερα, στην τελευταία χρήση του έτους 2016 έχει θετικό καθαρό αποτέλεσμα προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων ύψους 1.250€, στη χρήση έτους 2015 θετικό καθαρό αποτέλεσμα προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων ύψους 10.800€ και στη χρήση 2014 θετικό καθαρό αποτέλεσμα προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων ύψους 8.900€.

Ο μέσος όρος των χρήσεων με τα μεγαλύτερα καθαρά αποτελέσματα προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων δηλαδή των χρήσεων 2015 και 2014 είναι 9.850€ και αποτελεί το μεγαλύτερο ποσό των προαναφερόμενων i) και ii). Επομένως, για το λόγο της περίπτωσης (β) που περιγράφεται ως άνω προκύπτει ως αποτέλεσμα το ποσό 2,89 που είναι μικρότερο του οκτώ (8).

Κατόπιν των ανωτέρω, πληρούνται σωρευτικά τα κριτήρια α) και β) και συνάγεται ότι ο συγκεκριμένος οφειλέτης είναι βιώσιμος.

Παράδειγμα 2:

Οφειλέτης έχει συνολική οφειλή ύψους 25.000€ (βασική οφειλή 23.235€ και προσαυξήσεις 1.765€). Το ογδόντα πέντε τοις εκατό (85%) των απαιτήσεων από προσαυξήσεις ή τόκους εκπρόθεσμης καταβολής που αφαιρείται ανέρχεται στο ποσό των 1.500€.

Από τα οικονομικά του στοιχεία των τριών τελευταίων χρήσεων, παρουσιάζει θετικά καθαρά αποτελέσματα προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων στις δύο από τις τρεις τελευταίες χρήσεις. Συγκεκριμένα, στην τελευταία χρήση του έτους 2016 έχει αρνητικό καθαρό αποτέλεσμα προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων ύψους 5.000€, στη χρήση έτους 2015 θετικό καθαρό αποτέλεσμα προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων ύψους 500€ και στη χρήση 2014 θετικό καθαρό αποτέλεσμα προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων ύψους 1.000€.

Ο μέσος όρος των χρήσεων με τα μεγαλύτερα καθαρά αποτελέσματα προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων δηλαδή των χρήσεων 2015 και 2014 είναι 750€ και αποτελεί το μεγαλύτερο ποσό των προαναφερόμενων i) και ii). Επομένως, για το λόγο της περίπτωσης (β) προκύπτει ως αποτέλεσμα το ποσό 31,33 που είναι μεγαλύτερο του οκτώ (8).

Συνεπώς, δεν ικανοποιείται το κριτήριο β) και συμπεραίνουμε ότι ο συγκεκριμένος οφειλέτης δεν είναι βιώσιμος.

Επισημαίνεται ότι στα πλαίσια της απλοποιημένης διαδικασίας υπαγωγής στις ρυθμίσεις του Ν. 4469/2017 οι πιστωτές διατηρούν το δικαίωμα να προβούν σε εξατομικευμένη αξιολόγηση βιωσιμότητας, σύμφωνα με τις εσωτερικές διαδικασίες οργάνωσης τους, προκειμένου να εκτιμήσουν την ικανότητα αποπληρωμής του οφειλέτη. Πιστωτής που κατέχει την πλειοψηφία επί του συνόλου των απαιτήσεων δεν προτείνει πρόταση ρύθμισης οφειλών στην περίπτωση που εκτιμήσει τον οφειλέτη ως μη βιώσιμο.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ:

Για τον υπολογισμό του EBITDA λαμβάνονται υπόψη τα οικονομικά στοιχεία του οφειλέτη και συγκεκριμένα:

• Νομικά Πρόσωπα (προέλευση δεδομένων από τα φορολογικά έντυπα Ν και Ε3) Διπλογραφικά βιβλία: Διαφορά ποσών Κωδικών (116-117) (εντύπου Ν) πλέον αθροίσματος ποσών κωδικών (454+452) (εντύπου Ε3)
Απλογραφικά βιβλία: Διαφορά ποσών Κωδικών (116-117) (εντύπου Ν) πλέον αθροίσματος ποσών κωδικών (541+542+543) (Ε3) πλέον αθροίσματος ποσών κωδικών (537+538+539) (εντύπου Ε3)

• Φυσικά Πρόσωπα (προέλευση δεδομένων από το φορολογικό έντυπο Ε3) Διπλογραφικά βιβλία: Άθροισμα ποσών Κωδικών (479+454+452) Απλογραφικά βιβλία: Άθροισμα ποσών Κωδικών (563+541+542+543+537+538+539)

Γ. ΤΥΠΟΠΟΙΗΜΕΝΗ ΠΡΟΤΑΣΗ ΡΥΘΜΙΣΗΣ

Με την υποβολή της αίτησης υπαγωγής στην παρούσα απλοποιημένη διαδικασία και μετά τη διαπίστωση απαρτίας, τυχόν αντιπροτάσεις ρύθμισης οφειλών που υποβάλλονται από τους συμμετέχοντες πιστωτές παράγονται με τυποποιημένο τρόπο.

Όταν η συνολική αξία της περιουσίας του οφειλέτη είναι τουλάχιστον είκοσι πέντε (25) φορές μεγαλύτερη από τη συνολική οφειλή προς ρύθμιση το Δημόσιο και οι Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης δεν επιτρέπεται να υποβάλλουν προτάσεις αναδιάρθρωσης οφειλών ή να ψηφίζουν υπέρ προτάσεων αναδιάρθρωσης οφειλών.

Τυχόν αντιπροτάσεις ρύθμισης οφειλών υποβάλλονται από τους συμμετέχοντες πιστωτές και υποβληθείσες προτάσεις αναδιάρθρωσης οφειλών ψηφίζονται θετικά, εφόσον υπόκεινται στους ακόλουθους κανόνες:

1. Αφαιρούμενα ποσά ανά πιστωτή

α) το σύνολο των τόκων υπερημερίας των πιστωτών του ιδιωτικού τομέα. β) ποσοστό ενενήντα πέντε τοις εκατό (95%) των απαιτήσεων του Δημοσίου από πρόστιμα που έχουν επιβληθεί από τη φορολογική διοίκηση. γ) ποσοστό ογδόντα πέντε τοις εκατό (85%) των απαιτήσεων του Δημοσίου και των Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης από προσαυξήσεις ή τόκους εκπρόθεσμης καταβολής.

Τα ποσά των ως άνω υποπεριπτ. β) και γ) αφαιρούνται, με την επιφύλαξη της παρ. 6 του άρθρου 15 του Ν. 4469/2017.

2. Τρόπος ρύθμισης

Στην περίπτωση που ο οφειλέτης πληροί τα προαναφερόμενα κριτήρια δύναται να ρυθμίσει την οφειλή του σε ισόποσες μηνιαίες τοκοχρεωλυτικές δόσεις ως ακολούθως:

• Το ελάχιστο ποσό μηνιαίας δόσης που θα προτείνεται δε δύναται να είναι μικρότερο από το ποσό των πενήντα (50) ευρώ ανά πιστωτή.
• Ο αριθμός των μηνιαίων δόσεων στην περίπτωση των θεσμικών πιστωτών (χρηματοδοτικοί φορείς, Δημόσιο, Φ.Κ.Α.) δεν επιτρέπεται να ξεπερνά τις εκατόν είκοσι (120).

Εξαιρέσεις:

α) Για τους ιδιώτες πιστωτές ο αριθμός των δόσεων δεν επιτρέπεται να ξεπερνά τις είκοσι τέσσερις (24).

β) Οφειλές που προέρχονται από συμβάσεις παροχής εργασίας οποιουδήποτε τύπου, των οποίων ο αριθμός των δόσεων δεν επιτρέπεται να ξεπερνούν τις έξι (6).

• Για τον υπολογισμό των τοκοχρεωλυτικών δόσεων λαμβάνεται υπόψη επιτόκιο ίσο με το επιτόκιο euribor τριμήνου, προσαυξημένο κατά πέντε ποσοστιαίες μονάδες. Το επιτόκιο είναι σταθερό, με κρίσιμο χρόνο την ημερομηνία υποβολής της αίτησης ρύθμισης.

• Ο αριθμός των δόσεων είναι κοινός για κάθε μία κατηγορία πιστωτών εφόσον:

α) η μηνιαία δόση δεν είναι κατώτερη των πενήντα (50) ευρώ ανά πιστωτή και

β) ο αριθμός των δόσεων δεν υπερβαίνει τις τριάντα έξι (36) σε βασική οφειλή προς το Δημόσιο ή /και τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης που δεν ξεπερνά το ποσό των τριών χιλιάδων ευρώ (3.000€) ανά πιστωτή (δεν προσμετρώνται τυχόν υφιστάμενες ρυθμίσεις οφειλών). Σε αυτή την περίπτωση δεν υφίσταται η υποχρέωση προσφοράς κοινού αριθμού δόσεων για όλους τους θεσμικούς πιστωτές.

• Ο οφειλέτης μπορεί να προτείνει τη ρύθμιση της οφειλής του σε δώδεκα (12) ή λιγότερες άτοκες δόσεις.

Παρατηρήσεις:

Για τους χρηματοδοτικούς φορείς το επιτόκιο είναι κυμαινόμενο και αναπροσαρμόζεται ανά τρίμηνο, με έναρξη την ημερομηνία κατάρτισης της σύμβασης αναδιάρθρωσης οφειλών.

Για τον υπολογισμό των τοκοχρεωλυτικών δόσεων εκτός από το επιτόκιο που είναι ίσο με το επιτόκιο euribor τριμήνου, προσαυξημένου κατά πέντε ποσοστιαίες μονάδες λαμβάνεται υπόψη και η εισφορά του ν. 128/1975 κατά περίπτωση, αν είχε προγενέστερα συμφωνηθεί ότι η εισφορά αυτή βαρύνει τον οφειλέτη.

Σε περίπτωση υπερημερίας του οφειλέτη, οι οφειλόμενες δόσεις προς τους χρηματοδοτικούς φορείς, βαρύνονται με το προαναφερθέν επιτόκιο.

3. Αριθμός δόσεων ρύθμισης

Για τον υπολογισμό του τελικού αριθμού δόσεων σημαντικό ρόλο διαδραματίζει η ικανότητα αποπληρωμής του οφειλέτη. Προκειμένου να προσδιοριστεί η τελευταία λαμβάνεται υπόψη το 2,75% του ποσού που χρησιμοποιήθηκε για την αξιολόγηση της βιωσιμότητας του οφειλέτη, δηλαδή το μεγαλύτερο ποσό από τη σύγκριση του EBITDA της τελευταίας χρήσης και του μέσου όρου των δύο από τις τρεις τελευταίες χρήσεις με το μεγαλύτερο EBITDA. Το 2,75% του ποσού αυτού συγκρίνεται με τη συνολική αρχική μηνιαία δόση.

Στην περίπτωση που το ανωτέρω ποσό είναι μεγαλύτερο από τη συνολική αρχική μηνιαία δόση τότε η τελευταία αναπροσαρμόζεται ώστε να ισούται με το ποσό αυτό.

Ως αποτέλεσμα ο αριθμός των δόσεων μειώνεται και το επιπλέον ποσό κατανέμεται συμμέτρως στους θεσμικούς πιστωτές αναλόγως των απαιτήσεων τους.

Το σύνολο της καθαρής παρούσας αξίας των δόσεων πρέπει να ισούται με το σύνολο της οφειλής αφαιρουμένων του ποσοστό ογδόντα πέντε τοις εκατό (85%) των απαιτήσεων από προσαυξήσεις ή τόκους εκπρόθεσμης καταβολής.

Δ. ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΤΑΚΤΙΚΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ

Στην περίπτωση που:

> ο οφειλέτης δεν πληροί τα κριτήρια του τυποποιημένου τρόπου αξιολόγησης βιωσιμότητας προκειμένου να κριθεί βιώσιμος ή/και
> η πρόταση τυποποιημένης λύσης δεν γίνεται δεκτή από τον οφειλέτη ή/και
> η πλειοψηφία των πιστωτών υποβάλλει αντιπροτάσεις διαφορετικές σε σχέση με την πρόταση τυποποιημένης λύσης, εφαρμόζεται η τακτική διαδικασία εξωδικαστικού μηχανισμού όπως αυτή περιγράφεται στην παρ. 6 του άρθρου 8 του Ν. 4469/2017 και στην υπ’ αριθ. 116821/25.10.2017 Κ.Υ.Α. «Λειτουργικές Προδιαγραφές της ηλεκτρονικής πλατφόρμας Εξωδικαστικού Μηχανισμού Ρύθμισης Οφειλών Επιχειρήσεων ν.4469/2017.

Στα πλαίσια της τακτικής διαδικασίας, ο οφειλέτης έχει τη δυνατότητα να υποβάλλει μία διαφορετική πρόταση αναδιάρθρωσης οφειλών και να προσκομίσει μελέτη προς απόδειξη της βιωσιμότητας της επιχείρησης.

Ε. ΑΡΜΟΔΙΑ ΟΡΓΑΝΑ

Όπως ορίζεται στις διατάξεις της υπ’ αρ. 32320/1841/10.7.2017 Υ.Α. αρμόδια όργανα για την εκπροσώπηση του Κ.Ε.Α.Ο στη διαδικασία εξωδικαστικής ρύθμισης οφειλών, τη σύναψη σύμβασης αναδιάρθρωσης, την παρακολούθηση των όρων της, την ανατροπή αυτής, τη γνωστοποίηση ανατροπής αυτής στους λοιπούς πιστωτές που δεσμεύονται από τη σύμβαση είναι οι προϊστάμενοι των Περιφερειακών Υπηρεσιών του Κ.Ε.Α.Ο., στην κατά τόπο αρμοδιότητα των οποίων υπάγονται οι οφειλέτες.

Κατά το πρώτο στάδιο εφαρμογής της διαδικασίας του εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης οφειλών του Ν. 4469/2017 με Απόφαση του Διοικητή του Ε.Φ.Κ.Α. όλα τα αιτήματα των οφειλετών εξετάζονται από την Κεντρική Υπηρεσία Κ.Ε.Α.Ο. σύμφωνα με το υπ’ αριθμ. πρωτ. Γ36/518/22.9.2017 έγγραφο της Κεντρικής Υπηρεσίας Κ.Ε.Α.Ο., μέχρι την αυτοματοποίηση της απλοποιημένης διαδικασίας υπαγωγής στις ρυθμίσεις του Ν. 4469/2017 από την ηλεκτρονική πλατφόρμα της Ε.Γ.Δ.Ι.Χ..

Στο πρώτο στάδιο εφαρμογής, με την υπογραφή της σύμβασης αναδιάρθρωσης από τα συμβαλλόμενα μέρη, οι Περιφερειακές Υπηρεσίες Κ.Ε.Α.Ο. είναι υπεύθυνες να μεριμνούν για την τήρηση αντιγράφου της σύμβασης αναδιάρθρωσης, την υπαγωγή σε ρύθμιση βάσει της τελευταίας και την παρακολούθηση της τήρησης των όρων καθώς και της ανατροπής αυτής.

Επισημαίνεται ότι η παρούσα απόφαση ισχύει από τη δημοσίευσή της και καταλαμβάνει και τις εκκρεμείς αιτήσεις από το στάδιο στο οποίο αυτές βρίσκονται ενώ, στο μέτρο που δεν ορίζεται διαφορετικά, εφαρμόζονται οι ουσιαστικές και διαδικαστικές διατάξεις του Ν. 4469/2017, και των κατ’ εξουσιοδότηση αυτού εκδοθεισών κανονιστικών πράξεων.

Διευκρινίζεται ότι για τους οφειλέτες που εμπίπτουν στις διατάξεις της υπ’ αρ. 62134/4100/2017 Υ.Α. θα ακολουθήσουν σχετικές οδηγίες με νεότερη εγκύκλιο μας.