«Εργαζόμαστε πάνω στο πλάνο της επόμενης πενταετίας για την Ελλάδα και ευελπιστούμε ότι θα επενδύσουμε περισσότερα κεφάλαια από αυτά που έχουμε τοποθετήσει ήδη στην ελληνική αγορά. Εως το Δεκέμβριο του 2019, η EBRD έχει επενδύσει πάνω από 3 δισ. ευρώ σε 52 έργα διαφορετικών τομέων, είτε πρόκειται για τον χρηματοπιστωτικό τομέα, είτε για τον τουρισμό, τα ακίνητα κ.τ.λ.».
Τα νούμερα ανέφερε η κ. Andreea Moraru, η νέα επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης, η οποία έδωσε το «παρών» την περασμένη εβδομάδα στην επίσημη παρουσίαση της μεγάλης αστικής ανάπλαση στον Πειραιά, από την Dimand, την Grivalia και την ίδια την EBRD.
Η EBRD ήρθε στην Ελλάδα το 2015 και το καλοκαίρι του 2017 συνεργάστηκε με την Dimand στην ίδρυση μιας κοινοπραξίας η οποία έχει ως στόχο να επενδύει σε έργα βιώσιμης ανάπτυξης στους τομείς των εμπορικών ακίνητων και τουρισμού, με επίκεντρο τις γραφειακές εγκαταστάσεις, τα ακίνητα μικτής χρήσης, τη φοιτητική στέγαση και τα ξενοδοχεία πόλης. Η κοινοπραξία επικεντρώνεται σε έργα ανακατασκευής, εκτεταμένης ανακαίνισης και ανάπλασης στην Αθήνα και σε άλλα μεγάλα αστικά κέντρα, με το σκεπτικό ότι η Ελλάδα έχει σημαντικές ανάγκες για αξιοποίηση και αναβάθμιση του υφιστάμενου κτιριακού αποθέματος. Eπιπλέον, ενσωματώνει ως κύρια και βασικά στοιχεία της επιχειρηματικής της στρατηγικής τη βιωσιμότητα, την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή και την αποτελεσματική χρήση των πόρων, με στόχο τη βελτιστοποίηση της βιώσιμης απόδοσης των υπό ανάπτυξη περιουσιακών στοιχείων. Όλα τα ακίνητα τα οποία αναπτύσσονται από την κοινοπραξία αναμένεται να λάβουν πιστοποιήσεις LEED “Gold” (ή υψηλότερα) ή BREEAM “Very Good” (ή υψηλότερα).
Οι πρώτες επενδύσεις της κοινοπραξίας επικεντρώθηκαν στην πόλη του Πειραιά. Η αρχή έγινε με το Piraeus Port Plaza, στην περιοχή του Αγίου Διονυσίου, το οποίο αποτελείται από τρία πρώην βιομηχανικά ακίνητα που παλαιότερα αποτελούσαν τις εγκαταστάσεις παραγωγής της καπνοβιομηχανίας Παπαστράτου. Μέσω της κοινοπραξίας η EBRD επένδυσε στην ανάπλαση των δύο εκ των τριών ακινήτων σε σύγχρονα γραφεία, η ολοκλήρωση της ανακατασκευής των οποίων αναμένεται να ολοκληρωθεί φέτος.
«Οι πρόσφατες επενδύσεις στο λιμάνι, παράλληλα με τις προγραμματισμένες επενδύσεις στις δημόσιες συγκοινωνίες, καθιστούν τον Πειραιά ένα ιδανικό παράδειγμα αστικής ανάπλασης στην Ελλάδα. Οι προσπάθειες αστικής ανάπλασης του δήμου σε συνδυασμό με ιδιωτικές επενδύσεις αναμένεται να ενισχύσουν τον θετικό οικονομικό αποτύπωμα στην περιοχή. Η ΕBRD μέσω της συν-επενδύσής της με θεσμικούς επενδυτές και την υποστήριξη των σχεδίων ανάπλασης του δήμου έχει ως στόχο να προωθήσει τις συνεργατικές πρακτικές οι οποίες είναι συνήθως ο ακρογωνιαίος λίθος των επιτυχημένων εγχειρημάτων αστικής ανάπλασης», επισημαίνει η κ. Μuraru, η οποία προσθέτει ότι «θα συνεχίσουμε να υποστηρίζουμε την περαιτέρω αναγέννηση της πόλης. Ένα παράδειγμα είναι η επένδυσή μας στην ανακατασκευή του πύργου του Πειραιά, ενός από τα σημαντικότερα κτίρια στην περιοχή του λιμανιού, που κατασκευάστηκε τη δεκαετία του ‘80, αλλά παραμένει ημιτελές μέχρι σήμερα».
Σύμφωνα με την ίδια, στην Ελλάδα η EBRD έχει ήδη υποστηρίξει ορισμένα πολύ σημαντικά έργα στον τομέα των ακινήτων και του τουρισμού. «Για παράδειγμα, χορηγήσαμε δάνειο ύψους 55 εκατομμυρίων ευρώ στην Invel Real Estate για να χρηματοδοτήσουμε μερικώς την απόκτηση του 29,81% των μετοχών της Prodea Investments, της μεγαλύτερης εταιρείας επενδύσεων σε ακίνητα στην Ελλάδα, από την Εθνική Τράπεζα. Επίσης, πέρυσι χορηγήσαμε απευθείας χρηματοδότηση ύψους 50 εκατ. ευρώ στην Prodea Investments για την υποστήριξη «πράσινων» επενδύσεων σε ολόκληρη τη χώρα.
Επενδύσαμε επίσης στην Lamda Development στο πλαίσιο της αύξησης του μετοχικού κεφαλαίου που πραγματοποιήθηκε το Δεκέμβριο μέσω εγχώριας δευτερογενούς δημόσιας προσφοράς με τις νέες μετοχές να διαπραγματεύονται στο Χρηματιστήριο Αθηνών. Τα αντληθέντα κεφάλαια θα υποστηρίξουν τη χρηματοδότηση της πρώτης φάσης της ανάπτυξης του Ελληνικού, που αποσκοπεί στην αναγέννηση του πρώην αεροδρομίου σε μια βιώσιμη και πλήρως ολοκληρωμένη εμπορική, οικιστική και τουριστική υποδομή.
Έχουμε επίσης δρομολογήσει ένα πιλοτικό πρόγραμμα διαχείρισης προορισμών σε δύο από τους πιο δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς της χώρας – τη Ρόδο και τη Σαντορίνη – για να προωθήσουμε την τουριστική ανάπτυξη με βιώσιμους όρους και με επίκεντρο το κοινωνικό-οικονομικό αποτύπωμα».
Μέχρι στιγμής, οι συνολικές επενδύσεις της ΕBRD στους κλάδους ακινήτων και τουρισμού στην Ελλάδα έχουν ξεπεράσει τα 150 εκατ. ευρώ, με νέα έργα να βρίσκονται υπό αξιολόγηση αυτή τη στιγμή. «Δεν υπάρχει κανένα συγκεκριμένο όριο για το πόσα κεφάλαια μπορεί να διαθέσει η ΕBRD στον κλάδο, εφόσον τα έργα στα οποία συμμετέχει η Τράπεζα πληρούν τις βασικές αρχές που διέπουν τις δραστηριότητες της ΕBRD, δηλαδή την υγιή τραπεζική, τον μεταβατικό αντίκτυπο και την συμπληρωματικότητα».
Η στρατηγική της ΕBRD ειδικά για τον κλάδο των ακινήτων και του τουρισμού είναι πολυδιάστατη και οι προτεραιότητες είναι οι εξής:
• Η εστίαση στη διαχείριση και ανάπτυξη «πράσινων» και βιώσιμων κτιρίων.
• Η επένδυση στην ανάπτυξη ενός ολοκληρωμένου και ανταγωνιστικού τομέα φιλοξενίας και τουρισμού.
• Η προώθηση πρωτοβουλιών αστικής ανάπλασης για πιο ανταγωνιστικές, βιώσιμες και «πράσινες» πόλεις.
• Υποστήριξη της διαφοροποίησης πηγών χρηματοδότησης για την ανάπτυξη του real estate μέσω των κεφαλαιαγορών.
Οσον αφορά ειδικά το ερώτημα αν πέραν της μετοχικής συμμετοχής στη Lamda, η EBRD σκοπεύει να συμμετέχει πιο ενεργά στην επένδυση του Ελληνικού η κ. Moraru φαίνεται ότι βλέπει μία ευκαιρία στη μεγαλύτερη ανάπλαση που δρομολογείται στην Ελλάδα: «Το Ελληνικό είναι το μεγαλύτερο έργο ανάπλασης στη σύγχρονη ελληνική ιστορία και ένα από τα μεγαλύτερα έργα αυτού του είδους στην Ευρώπη. Το εύρος και μέγεθος της αστικής ανάπλασης που ενέχει το Ελληνικό, καθώς και οι ευκαιρίες προώθησης της βιωσιμότητας και των «πράσινων» επενδύσεων, εντάσσονται αυτοδίκαια στους στόχους της Τράπεζας για τον κλάδο.
Το συνολικό επενδυτικό κόστος του έργου είναι σημαντικό, η μίξη των χρήσεων γης είναι ευρεία και ο χρονικός ορίζοντας ανάπτυξης του έργου ανέρχεται σε 25 χρόνια. Ως εκ τούτου, είναι πιθανό να υπάρξουν ευκαιρίες για περαιτέρω στήριξη από την ΕBRD, είτε σε επίπεδο Ελληνικού ώς σύνολο είτε σε υπο-έργα αυτού».