Του Κωστή Πλάντζου
Νέα τροπή στο επικοινωνιακό θρίλερ των συντάξεων δίνει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, που έσπασε την σιωπή του εχθές ξεκαθαρίζοντας πως υποστηρίζει σταθερά την άποψη ότι οι μειώσεις στις συντάξεις από το 2019 είναι ένα διαρθρωτικό και όχι δημοσιονομικό μέτρο που ψήφισε η κυβέρνηση από το 2017. «Τσάκισε» έτσι το αφήγημα της κυβέρνησης (το οποίο ανέπτυξε στην ΔΕΘ ο Πρωθυπουργός αλλά κράτησε μόλις δέκα ημέρες) ότι με τη σύμφωνη γνώμη των δανειστών –μη εξαιρουμένου και του ΔΝΤ- οι μειώσεις στις συντάξεις είναι ένα μέτρο «παράλογο» το οποίο η Αθήνα θέλει να ακυρώσει και δεν θα εφαρμόσει.
Την ίδια ώρα όμως η κυβέρνηση στην Αθήνα και ο υπουργός Οικονομικών κύριος Ευκλείδης Τσακαλώτος από το Λονδίνο, επέμεναν ότι το θέμα των συντάξεων έχει τεθεί και ότι έχει πολύ καλές πιθανότητες να βρεθεί «μια επικοδημητική λύση» (καθώς απέφυγε να μιλήσει στο εξωτερικό για «ακύρωση» του μέτρου).
Ωστόσο όλες οι σχετικές πληροφορίες των τελευταίων ημερών προέρχονταν αποκλειστικά και μόνον από την Αθήνα ή το Μέγαρο Μαξίμου και όχι από το εξωτερικό. Και αυτές κάνουν λόγο ως τώρα για «συζήτηση» και όχι για «διαπραγμάτευση», γιατί αυτή θα υπάρξει μόνον εάν και εφόσον μπει σαν θέμα επισήμως στην ατζέντα του Eurogroup, τον ερχόμενο Νοέμβριο ή Δεκέμβριο.
Για αυτό άλλωστε και το Βερολίνο δεν ανακοίνωσε το παραμικρό για το τι απάντησε ο Όλαφ Σολτς την Τετάρτη όταν συνάντησε τον κύριο Τσακαλώτο, αν και ελληνικές πηγές έλεγαν πως είπε ότι «θα το συζητήσουμε». Ελληνικές πηγές έλεγαν επίσης ότι και στο Λονδίνο όπου ο κύριος Τσακαλώτος μίλησε εχθές σε ακροατήριο επενδυτών, οι ξένοι «δεν φάνηκαν να ανησυχούν για τις συντάξεις, δεν τους ενδιέφερε καν το θέμα»!
«Γραμμένες στην πέτρα» οι μειώσεις
Αντιθέτως στην Ουάσιγκτον το θέμα απασχολεί έντονα, αλλά μόλις εχθές ο εκπρόσωπος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου δικαιολόγησε γιατί τόσες ημέρες δεν είχε πάρει ανοικτά θέση ο απεσταλμένος του Ταμείου στην Αθήνα, κύριος Πήτερ Ντόλμαν. Εξήγησε ότι το ΔΝΤ μετείχε άτυπα στις συναντήσεις που έγιναν στο υπουργείο Δικαιοσύνης, γιατί το Ταμείο δεν θα συντάξει Έκθεση για την Ελλάδα τον Νοέμβριο μαζί με τους ευρωπαϊκός θεσμούς, αλλά ξεχωριστά τον Ιανουάριο.
Υπό την έννοια αυτή, το ΔΝΤ ως τώρα άκουγε και δεν μιλούσε, γιατί δεν έχει έρθει η ώρα για κάτι τέτοιο. Αυτό δεν σημαίνει όμως πως έχει μείνει «έξω από το παιχνίδι». Απεναντίας μάλιστα, η στάση του έχει ιδιαίτερη βαρύτητα, αφού ακόμα και μία απλήρω δήλωση που κάνει το Ταμείο στέλνει απευθείας μηνύματα στις αγορές.
Αυτό δείχνουν άλλωστε και τα «fake news» που κυκλοφόρησαν στην Αθήνα την περασμένη Παρασκευή (επικαλούμενα «ευρωπαϊκές πηγές») τα οποία έκαναν λόγο για «συμφωνία» των θεσμών να μην κοπούν οι συντάξεις, αλλά ενέπλεκαν και τον Πήτερ Ντόλμαν του ΔΝΤ, λέγοντας πως «φέρεται» να συναινεί και εκείνος ότι δεν χρειάζεται να κοπούν οι συντάξεις. Και ενώ προκλήθηκε «καραμπόλα διαψεύσεων» διεθνώς, και πάλι το ΔΝΤ απέφυγε τότε να διαψεύσει ή να πει το οτιδήποτε.
Αντιθέτως εχθές στην έδρα του Ταμείου στην Ουάσιγκτον, ο εκπρόσωπος Τύπου κύριος Τζέρυ Ράις, είχε έτοιμη την απάντηση: τα μέτρο έχει ψηφιστεί το 2017, η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί, οι αγορές παρακολουθούν και οι μεταρρυθμίσεις ζητήθηκαν για να πάνε λεφτά από τις Συντάξεις στο Κράτος Πρόνοιας, σε αναπτυξιακά μέτρα και φοροελαφρύνσεις.
Ωστόσο ο κύριος Τσακαλώτος από το Λονδίνο επέμεινε να θέτει και πάλι το θέμα ταμειακά και δημοσιονομικά. Μιλώντας στους ξένους επενδυτές, τους καθησύχασε ότι οι στόχοι θα τηρηθούν (πλεονάσματα 3,5%) αλλά τους διαβεβαίωσε ότι με υπερπλεονάσματα που η κυβέρνηση προβλέπει ότι θα αυξάνονται κάθε χρόνο (πλεόνασμα 11 δισ. ευρώ το 2022) η Ελλάδα μπορεί και τις συντάξεις να μην κόψει, και στο Κράτος Πρόνοιας να δίνει (πχ μέτρα για την παιδική φτώχεια κλπ) και να εγγυάται στους επενδυτές ότι θα βρίσκει χρήματα για να τους πληρώνει αν αγοράσουν τα ελληνικά ομόλογα.
Απέφυγε πάντως να τους πει ότι (ως τώρα τουλάχιστον) οι «θεσμοί» προβλέπουν μικρότερα πρωτογενή πλεονάσματα από όσα υποστηρίζει η κυβέρνηση στο Μεσοπρόθεσμο πως θα έχει την περίοδο 2019-2022, ενώ ειδικά τον ΔΝΤ προβλέπει «μηδέν υπερπλεόνασμα» για ολόκληρη την 5ετία ως το 2022.