Το ευεργετικό αποτέλεσμα της ρύθμισης των 120 δόσεων στα κρατικά έσοδα και την επιβράδυνση της δημιουργίας νέων φορολογικών οφειλών αναδεικνύουν τα στοιχεία που συγκέντρωσε η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) το τελευταίο τρίμηνο του 2019 για τα χρέη πολιτών και επιχειρήσεων προς την εφορία. Παράλληλα, όμως, διαπιστώνεται αύξηση του συνόλου των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων προς τη Φορολογική Διοίκηση, το οποίο έφθασε τα 105,6 δισ. ευρώ και ήταν μεγαλύτερο κατά 1,25 δισ. ευρώ σε σύγκριση με το τέλος του 2018. Σχεδόν το μισό της διαφοράς αυτής (542,9 εκατ. ευρώ) προήλθε από τους οφειλέτες με χρέη άνω του 1 εκατ. ευρώ.
Πιο αναλυτικά, τα στοιχεία της ΑΑΔΕ, τα οποία επεξεργάστηκε και συμπεριέλαβε στη χθεσινή τριμηνιαία έκθεσή του το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή, δείχνουν ότι το ποσοστό του ρυθμισμένου ληξιπρόθεσμου υπόλοιπου την 1η/1/2020 έφθασε το 6,1%, αντιστοιχώντας στα 6,5 δισ. ευρώ, ενώ την 1η/1/2019 είχε ανέλθει στο 3,5%. Η σημαντική αυτή αύξηση οφείλεται κυρίως στη ρύθμιση των 120 δόσεων και τις βελτιώσεις που προώθησε η κυβέρνηση σε αυτή. Αποτελεί δε ιδιαίτερα αισιόδοξο μήνυμα, ενόψει της επικείμενης ενεργοποίησης της πλατφόρμας για τη νέα πάγια ρύθμιση των 24-48 δόσεων.
Ακόμα ένα ενθαρρυντικό στοιχείο είναι ότι ο ρυθμός δημιουργίας νέων ληξιπρόθεσμων οφειλών παρουσίασε σημαντική περαιτέρω μείωση: οι νέες ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις την περίοδο 1/12/2018-30/11/2019 διαμορφώθηκαν στα 8 δισ. ευρώ, μειωμένες κατά 2,9 δισ. ευρώ σε σχέση με την περίοδο 1/12/2017-30/11/2018.
Αύξηση του συνόλου των ληξιπρόθεσμων χρεών προς την εφορία, κυρίως λόγω μεγαλοοφειλετών
Στον αντίποδα, το σύνολο των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς τη Φορολογική Διοίκηση αυξήθηκε στα 105,618 δισ. ευρώ το Δ΄ τρίμηνο του 2019, έναντι 104,365 δισ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2018. Με βάση το ύψος της οφειλής, η μεγαλύτερη αύξηση του ληξιπρόθεσμου υπόλοιπου (542,9 εκατ. ευρώ) εντοπίζεται στην υψηλότερη κατηγορία οφειλών, δηλαδή στις οφειλές που ξεπερνούν το 1 εκατ. ευρώ.
Οι οφειλέτες της συγκεκριμένης κατηγορίας ανήλθαν στους 8.195 στα τέλη του 2019 από 8.014 στα τέλη του 2018, αυξημένοι κατά 181 υπόχρεους. Το εντονότερο πρόβλημα εντοπίζεται στις επιχειρήσεις: το 72% της αύξησης των ληξιπρόθεσμων χρεών άνω του 1 εκατ. ευρώ σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά (δηλαδή, τα 389,2 εκατ. ευρώ από τα 542,9 εκατ. ευρώ) προήλθε από νομικά πρόσωπα.
Στο τέλος της περυσινής χρονιάς επιχειρήσεις χρωστούσαν τα 61,523 δισ. ευρώ από τα 84,505 δισ. ευρώ αυτής της κατηγορίας οφειλών, ενώ τα νομικά πρόσωπα με χρέη άνω του 1 εκατ. ευρώ ανέρχονταν στα 4.987, αυξημένα κατά 132 μέσα σε έναν χρόνο.
Αυξημένες και οι μικροοφειλές κάτω των 50 ευρώ
Από την κατανομή του πλήθους των οφειλετών ανάλογα με το ύψος του χρέους τους προκύπτει ότι ο συνολικός αριθμός τους αυξήθηκε κυρίως λόγω της αύξησης των μικροοφειλετών. Ειδικότερα, οι οφειλέτες έφθασαν στο τέλος του 2019 τα 4.068.908 φυσικά και νομικά πρόσωπα, αυξημένα κατά 4.158 σε σύγκριση με το τέλος του 2018. Ωστόσο, η μεγαλύτερη αύξηση του αριθμού οφειλετών κατεγράφη στην κατηγορία οφειλών κάτω των 50 ευρώ: έφθασαν τα 940.943 φυσικά και νομικά πρόσωπα (23,12% του συνόλου των οφειλετών), αυξημένα κατά 66.541, και τα χρέη τους διαμορφώθηκαν στα 11,6 εκατ. ευρώ, διευρυμένα κατά 900.000 ευρώ.
Πάνω από 350.000 φορολογούμενοι με χρέος μικρότερο του 1 ευρώ!
Ακόμα πιο εντυπωσιακό είναι ότι περίπου το 1/3 των μικροοφειλετών (357.350 φυσικά και νομικά πρόσωπα) έχει χρέος μικρότερο του 1 ευρώ! Μάλιστα, οι οφειλέτες αυτής της κατηγορίας αυξήθηκαν κατά 24.222 από το Δ΄ τρίμηνο του 2018 έως το Δ΄ τρίμηνο του 2019, αντιστοιχώντας στο 8,78% του συνόλου των οφειλετών της Φορολογικής Διοίκησης.
Η εξήγηση για τα ποσά αυτά είναι ότι προήλθαν από λάθη των φορολογουμένων κατά την εξόφληση των φόρων τους και γι’ αυτό δεν διαγράφηκαν αυτόματα. Για παράδειγμα, φορολογούμενος με συνολική οφειλή 667,21 ευρώ για τον ΕΝΦΙΑ πλήρωσε στην 5η και τελευταία μηνιαία δόση 133,44 ευρώ, όπως και στις προηγούμενες τέσσερις δόσεις, παραβλέποντας ότι η 5η δόση ανερχόταν στα 133,45 ευρώ. Έτσι, άφησε απλήρωτο 1 λεπτό. Επίσης υπάρχουν περιπτώσεις φορολογουμένων που άφησαν σε εκκρεμότητα λίγα λεπτά του ευρώ από τις υποχρεώσεις τους προς την εφορία, επειδή πλήρωσαν σε μηχάνημα τράπεζας και τα μηχανήματα δεν δέχονται κέρματα αξίας μικρότερης των 10 λεπτών. Διευκρινίζεται, πάντως, ότι οι μικροοφειλές αυτές δεν εμποδίζουν τους οφειλέτες να εκδώσουν αποδεικτικό φορολογικής ενημερότητας, καθώς το πιστοποιητικό δεν χορηγείται μόνο εφόσον υπάρχουν ληξιπρόθεσμα χρέη άνω των 30 ευρώ. Εξάλλου, σύμφωνα με τον πρόσφατο φορολογικό νόμο 4646/2019, που τέθηκε σε ισχύ από την 1η Ιανουαρίου, οφειλές προς τη Φορολογική Διοίκηση μέχρι του ποσού του 1 ευρώ θα διαγράφονται ανά τακτά διαστήματα.
Μειωμένες οι μεσαίου ύψους οφειλές
Σε αντίθεση με τις μικροοφειλές, αξιοπρόσεκτη μείωση καταγράφεται στον αριθμό των οφειλετών με χρέη από 50 έως 500 ευρώ ανάμεσα στο Δ΄ τρίμηνο του 2018 και το Δ΄ τρίμηνο του 2019: περιορίστηκαν κατά 44.944 φυσικά και νομικά πρόσωπα και το ληξιπρόθεσμο υπόλοιπό τους μειώθηκε κατά 13,8 εκατ. ευρώ. Ανάλογη είναι η εικόνα στις οφειλές μεταξύ 500 και 10.000 ευρώ: στην κατηγορία αυτή οι οφειλέτες ήταν λιγότεροι κατά 26.363 το τελευταίο τρίμηνο της περυσινής χρονιάς και το ληξιπρόθεσμο υπόλοιπό τους χαμηλότερο κατά 25,8 εκατ. ευρώ.
Κατανομή πλήθους οφειλετών με χρέη προς τη Φορολογική Διοίκηση
Κατανομή ληξιπρόθεσμων οφειλών προς τη Φορολογική Διοίκηση
