Νέα συμφωνία για τους όρους και τους κανόνες διανομής των πλεονασμάτων του κρατικού προϋπολογισμού, αλλά και περισσότερη ελευθερία κινήσεων για να «ξηλώσει» μνημονιακά μέτρα που επιβλήθηκαν την τελευταία δωδεκαετία επιζητεί η Αθήνα στις διαπραγματεύσεις για το νέο Σύμφωνο Σταθερότητας στην Ε.Ε. Για κάθε μόνιμη αύξηση εσόδων που προκύπτει στον κρατικό προϋπολογισμό θα μειώνονται ή θα αφαιρούνται και αντίστοιχα μέτρα λιτότητας που είχαν επιβληθεί στο παρελθόν. Αυτή θα είναι πλέον και η νέα συνθήκη (στο εσωτερικό, αλλά και απέναντι στις Βρυξέλλες) για μέτρα ελάφρυνσης των χαμηλών και μεσαίων οικονομικά στρωμάτων.
Μετά τη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης (ΔΕΘ) και τις αναβαθμίσεις από τους ξένους οίκους για την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας από τη χώρα μας, η κυβέρνηση θέτει ως επόμενο επίσημο στόχο της πλέον, για το 2014 και εφεξής, να συνεχίσει να πορεύεται σταθερά με χαμηλά πρωτογενή πλεονάσματα, χωρίς φόβο να επιστρέψει σε ελλείμματα. Επιπρόσθετα, όμως, θέλει να μπορέσει να αποτινάξει σταδιακά πολλά από τα κατάλοιπα της μνημονιακής εποχής, διεκδικώντας να μπορεί να αξιοποιεί και να διανέμει όπως θεωρεί καλύτερα τον όποιον δημοσιονομικό χώρο (υπερπλεόνασμα) προκύπτει κάθε χρόνο από την ανάπτυξη και την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής.
Νέα σχέση με την Ε.Ε.
Τη Δευτέρα 2 Οκτωβρίου ο υπουργός Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης θα καταθέσει στη Βουλή το προσχέδιο του πρώτου κρατικού προϋπολογισμού της νέας κυβέρνησης. Εκεί θα περιλαμβάνονται οι παροχές που ψηφίστηκαν μετεκλογικά και οι μετρημένες εξαγγελίες του πρωθυπουργού από τη ΔΕΘ. Θα αποτυπώνεται όμως και η εκτίμηση της Αθήνας ότι, παρότι η ευρωπαϊκή οικονομία συνολικά φλερτάρει με την ύφεση, η ανάπτυξη στη χώρα μας το 2023 θα ξεπεράσει το 2,3% που ήταν ο στόχος για φέτος, ενώ για το 2024 αναμένεται να ανέλθει ακόμα περισσότερο, τουλάχιστον στο 3% ή και περισσότερο.
Παράλληλα, όμως, μέχρι το τέλος της χρονιάς που θα ψηφιστεί ο Προϋπολογισμός θα κορυφώνονται και οι διαπραγματεύσεις στην Ε.Ε. για τους νέους δημοσιονομικούς κανόνες που θα ισχύσουν πανευρωπαϊκά από το 2024. Η ηγεσία του οικονομικού επιτελείου θέλει να επιτύχει μια συμφωνία κομμένη και ραμμένη στα μέτρα της Ελλάδας. Καθώς η χώρα μας έχει αποδείξει πλέον ότι είναι από τις λιγοστές οικονομίες στην Ευρώπη που μπορεί να επιτυγχάνει σταθερά πρωτογενή πλεονάσματα, διατηρώντας όμως ταυτόχρονα και δυναμικούς ρυθμούς ανάπτυξης, ο Ελληνας υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών θα δώσει αγώνα στο Eurogroup προκειμένου να συμφωνηθούν δεσμεύσεις για ισορροπημένα και πιο λογικά (χαμηλά) πρωτογενή πλεονάσματα από εκείνα που ίσχυαν πριν από την πανδημία, τα οποία θα αφήνουν περιθώρια αφενός για υπέρβαση των δημοσιονομικών στόχων και πιο ευέλικτη αξιοποίηση των καρπών της υπεραπόδοσης, αφετέρου θα είναι με βάση τις ανάγκες της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας.
Έτσι, θα επιχειρήσει να πετύχει την εξαίρεση από τα πλεονάσματα των υψηλών πρωτογενών δαπανών στις οποίες για εξωγενείς λόγους υποβάλλεται η χώρα μας, όπως το Μεταναστευτικό και οι αμυντικές προμήθειες του Στρατού. Δαπάνες δηλαδή που δεν βαρύνουν τους προϋπολογισμούς και τους φορολογουμένους άλλων κρατών δεν θα αφαιρούνται από το διανεμόμενο πλεόνασμα, δίνοντας τη δυνατότητα για περισσότερα στοχευμένα μέτρα κοινωνικής πολιτικής.
«Ξηλώνουν» τη λιτότητα χρόνο με τον χρόνο
Πού οδηγούν όλα αυτά; Σε νέες φοροελαφρύνσεις που δεν έχουν ακόμα εξαγγελθεί -ούτε καν προεκλογικά- αλλά θα αποφασίζονται και θα παίρνουν σάρκα και οστά κάθε χρόνο που η ελληνική οικονομία θα επιτυγχάνει κάποια νέα «ευχάριστη έκπληξη», με επιπλέον έσοδα για το κράτος είτε λόγω μεγαλύτερης ανάπτυξης της πραγματικής οικονομίας, είτε από την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής.
Αν και στην πλατεία Συντάγματος αποφεύγουν έως τώρα να προαναγγείλουν οποιοδήποτε από τα υφιστάμενα μέτρα λιτότητας που θα μπορούσε να εξαλειφθεί, υπολογίζεται ότι επιπλέον έσοδα έως 500 εκατ. ευρώ θα αρκούσαν, π.χ., για να μονιμοποιηθεί η μείωση του ΦΠΑ κατά 30% στα νησιά του Αιγαίου ή και να καταργηθεί πλήρως το τέλος επιτηδεύματος που επιβλήθηκε ως κεφαλικός φόρος το 2011 σε κάθε επαγγελματικό ΑΦΜ. Σε άλλη περίπτωση, με 1-1,5 δισ. ευρώ μπορεί να μειωθεί κατά μία ποσοστιαία μονάδα και ο συντελεστής ΦΠΑ 24%.
Παζάρια… κατ’ ιδίαν
Οι δημοσιονομικοί κανόνες αλλάζουν σε ολόκληρη την Ευρωζώνη. Μέχρι τώρα οι υπουργοί Οικονομικών της Ε.Ε. βρίσκονται απλώς στο στάδιο ανταλλαγής απόψεων για τις νομοθετικές προτάσεις που κατέθεσε τον Απρίλιο η Κομισιόν ως προς την αναθεώρηση του Συμφώνου Σταθερότητας. Σύμφωνα με αυτές τις προτάσεις, οι κυβερνήσεις πρέπει να διασφαλίσουν ότι το χρέος θα μειωθεί σε διάστημα τεσσάρων ετών με μέτρα και θα παραμείνει σε πτωτική τροχιά για μια δεκαετία μετά. Δεν θέτει όμως κανέναν αριθμητικό στόχο για το πόσο θα μειωθεί, αλλά το αφήνει προς διαπραγμάτευση ξεχωριστά με κάθε κράτος-μέλος.
Έτσι, οι χώρες θα μπορούσαν να έχουν περισσότερο χρόνο για να μειώσουν το χρέος (π.χ. επτά χρόνια) αν εφαρμόσουν μεταρρυθμίσεις που αυξάνουν τη δημοσιονομική ανθεκτικότητα, τονώνουν την ανάπτυξη ή επενδύουν σε τομείς που αποτελούν προτεραιότητες της Ε.Ε., όπως η μετάβαση στην πράσινη και ψηφιακή οικονομία, τα κοινωνικά δικαιώματα, η ασφάλεια ή η άμυνα.
Όσο για το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης, όπως και στους ισχύοντες κανόνες, θα πρέπει να παραμείνει κάτω του 3% του ΑΕΠ. Αν είναι πάνω από αυτό το ανώτατο όριο, θα πρέπει να μειώνεται κατά 0,59% του ΑΕΠ κάθε χρόνο μέχρι να βρεθεί κάτω από τα όρια, αλλά και να παραμείνει εκεί για δέκα χρόνια μετά.
Ωστόσο το παζάρι αναμένεται να ξεκινήσει ουσιαστικά το φθινόπωρο και ήδη η Γερμανία μαζί με δέκα ακόμα χώρες του Βορρά έχουν εκφράσει ανοιχτά ότι θέλουν οι υπερχρεωμένες χώρες να αναλάβουν μεγαλύτερες υποχρεώσεις σε ό,τι αφορά την ετήσια μείωση του χρέους τους. Η Ελλάδα αναμένεται να συμμαχήσει με Γαλλία, Ιταλία και άλλες χώρες προκειμένου να εμποδίσει το σχέδιο των χωρών του Βορρά, οι οποίες αξιώνουν πιο σφιχτή δημοσιονομική πολιτική και εισαγωγή ποσοτικών κριτηρίων που θα ισχύουν σε όλα τα κράτη-μέλη.
Διαβάστε ακόμη
Ποιο σούπερ μάρκετ «καρφώνει» τις εταιρείες που μειώνουν ποσότητες και δεν ρίχνουν τιμές
Σε σημείο «μηδέν» ο τουρισμός στη Θεσσαλία- Στήριξη επιχειρήσεων ζητεί ο κλάδος
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ