Της Στεφανίας Σούκη
Κόπωση από την κρίση, αντιδραστική ψυχολογία και απαισιοδοξία.
Αυτά είναι τα χαρακτηριστικά των Ελλήνων καταναλωτών εν όψει Χριστουγέννων, με βάση τις απαντήσεις που οι ίδιοι έδωσαν στην Χριστουγεννιάτικη Ερευνα της εταιρείας Deloitte που πραγματοποιείται για 19η συνεχόμενη χρονιά σε ευρωπαϊκές χώρες όπου δραστηριοποιείται η εταιρεία και 7η χρονιά για τη χώρα μας.
Φέτος, την περίοδο μεταξύ 12 και 24 Οκτωβρίου 2016, ρωτήθηκαν συνολικά 6.500 καταναλωτές σε εννιά χώρες (Γερμανία, Βέλγιο, Δανία, Ισπανία, Ελλάδα, Ιταλία, Πολωνία, Πορτογαλία, Ρωσία), ενώ το δείγμα για την Ελλάδα ήταν 500 άτομα, ηλικίας από 18 έως 75 ετών.
Όπως επισημαίνουν οι αναλυτές της εταιρείας, η αντίληψη των Ελλήνων καταναλωτών είναι η πιο απαισιόδοξη σε σχέση με τους υπόλοιπους Ευρωπαίους. Ολες οι ευρωπαϊκές χώρες εκτός της Ρωσίας και της Ελλάδας απαντούν ότι έχουν την ίδια ή μεγαλύτερη αγοραστική δύναμη το 2016 σε σχέση με πέρυσι.
Όσον αφορά την τρέχουσα και μελλοντική κατάσταση της οικονομίας οι Ελληνες έχουν την πιο απαισιόδοξη αντίληψη, αφού μόνο το 13% θεωρούν ότι η τρέχουσα κατάσταση της οικονομίας παραμένει σταθερή ή βελτιώνεται σε σχέση με το 52% που ισχύει για την υπόλοιπη Ευρώπη, ενώ για την επόμενη χρονιά, το 2017 το ποσοστό αυτό των Ελλήνων ανεβαίνει στο 18%, έναντι του 48% στην Ευρώπη. Ανω των 55 ετών είναι η πιο απαισιόδοξη ηλικιακή ομάδα στην Ελλάδα για την παρούσα κατάσταση της οικονομίας σε ποσοστό μάλιστα 91%, ενώ η λιγότερο απαισιόδοξη ηλικιακή ομάδα είναι αυτή των 18- 35% με ποσοστό 77%.
Στη χώρα μας, το 76% απαντά ότι έχει λιγότερα διαθέσιμα χρήματα να ξοδέψει το 2016 σε σχέση με το 2015, σε αντίθεση με την υπόλοιπη Ευρώπη που απαντά σε ποσοστό 57% ότι η αγοραστική τους δύναμη παρέμεινε σταθερή ή έχει βελτιωθεί σε σύγκριση με την προηγούμενη χρονιά.
Γιατί δε θα ξοδέψουν φέτος οι Ελληνες
Ενδιαφέρον έχουν οι απαντήσεις που δόθηκαν από τους Έλληνες καταναλωτές ως προς τους παράγοντες που επηρεάζουν τελικά το ποσό που θα ξοδέψουν φέτος τα Χριστούγεννα.
Στην πλειοψηφία, ήτοι τους καταναλωτές που θα ξοδέψουν λιγότερα σε σύγκριση με πέρυσι οι 5 βασικοί λόγοι κατά σειρά είναι οι εξής: Τα έσοδα μετά από φόρους έχουν μειωθεί, η οικονομική ύφεση συνεχίζεται και πιστεύω ότι θα επιδεινωθεί, έχω χρέη, προτιμώ να αποταμιεύσω γιατί φοβάμαι μήπως χάσω τη δουλειά μου, πρέπει να αποταμιεύσω γιατί έχασα τη δουλειά μου.
Στη μειοψηφία, ήτοι όσους είναι αποφασισμένοι να ξοδέψουν περισσότερα οι 5 λόγοι είναι οι εξής: Θέλω να απολαύσω τις γιορτές και να μην σκέφτομαι την άσχημη οικονομική κατάσταση, θα εκμεταλλευθώ τις προωθητικές ενέργειες και τις προσφορές, οι υπηρεσίες και οι προτροπές των εμπόρων ίσως με πείσουν να ξοδέψω περισσότερα χρήματα, η κατάσταση της οικονομίας είναι πλέον πιο ασφαλής, υπάρχουν πολλές καινοτομίες που με ωθούν να δαπανήσω περισσότερα.
Στην Ελλάδα του 2016 το πιο επιθυμητό δώρο είναι το φαγητό και το ποτό- με ό,τι κι αν σημαίνει αυτό για την οικονομική κατάσταση των Ελλήνων-, ενώ πέρυσι ήταν τα μετρητά (για τους Ευρωπαίους παραμένουν τα μετρητά). Τρείς θέσεις στην κατάταξη, από την 10η το 2015 στην 7η θέση φέτος έχουν ανέβει τα εστιατόρια στα πιο επιθυμητά δώρα, ενώ 22 ολόκληρες θέσεις από πέρυσι, στην 9η θέση των προτιμήσεων ανέβηκαν τα έργα τέχνης και η εσωτερική διακόσμηση. Γεγονός, το οποίο κατά τους αναλυτές της Deloitte επιβεβαιώνει τον αντιδραστικό χαρακτήρα και τελικά την ”κόπωση” των Ελλήνων μετά από 7 χρόνια κρίσης, θέλοντας να ανακτήσουν ως …δώρο ”πολυτέλειες” του παρελθόντος που έχουν στερηθεί.
Στα δώρα που τελικά προσφέρονται περισσότερο τα Χριστούγεννα, Ελλάδα και Ευρώπη συμβαδίζουν και τις πρώτες θέσεις καταλαμβάνουν στη χώρα μας ο ρουχισμός/ υπόδηση, τα βιβλία, τα καλλυντικά/ αρώματα, το φαγητό/ ποτό και οι σοκολάτες. έχει ανέβει πολύ στην Ελλάδα ο αθλητικός ρουχισμός, ο οποίος έχει ανέβει φέτος συνολικά 9 θέσεις, σε σύγκριση με πέρυσι.