Και επίσημα στην επενδυτική βαθμίδα βρίσκεται από απόψε η Ελλάδα, καθώς ο καναδικός οίκος DBRS Morningstar επιβεβαίωσε τις προσδοκίες των αναλυτών και αναβάθμισε την αξιολόγηση των ελληνικών ομολόγων σε καθεστώς investment grade. Συγκεκριμένα, έδωσε τη βαθμολογία ΒΒΒ (low), με σταθερές προοπτικές.
Η έκθεση στέκεται στις εντυπωσιακές επιδόσεις που έχει καταφέρει να πετύχει η Ελλάδα, με την κυβέρνηση να παραμένει δεσμευμένη στη δημοσιονομική ορθότητα και στην περαιτέρω πτώση του δημοσίου χρέους.
Παρά τις δύσκολες οικονομικές συνθήκες του 2022, η ελληνική οικονομία επέδειξε αντοχές, παρουσιάζοντας ρυθμούς ανάπτυξης ύψους 5,9% και με συνεχείς βελτιώσεις στην αγορά εργασίας, υποστηριζόμενη από την ισχυρή κατανάλωση, τις επενδύσεις και την ανάκαμψη του τουριστικού κλάδου. Η βελτιωμένη πιστοληπτική ικανότητα αντικατοπτρίζει επίσης την ενίσχυση της οικονομίας, σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) και τους θεσμούς της Ευρωζώνης. Έτσι, η Ελλάδα συνεχίζει να επωφελείται από ισχυρή στήριξη και χρηματοδότηση σε περιόδους κρίσεων, ιδίως με τα νέα εργαλεία και μέσα του ευρωσυστήματος.
Τα εργαλεία της ΕΕ θα συνεχίσουν να προσφέρουν κίνητρα για την εφαρμογή μεταρρυθμίσεων που στηρίζουν την ανάπτυξη, ενώ υποστηρίζουν την ανάπτυξη των επενδύσεων με κεφάλαια που δρομολογούνται μέσω του ενισχυμένου τραπεζικού συστήματος.
Η έκθεση κάνει μνεία και στις πολιτικές εξελίξεις και την έκβαση των εκλογών, επισημαίνοντας ότι η νέα κυβέρνηση διασφαλίζει τη συνέχεια της πολιτικής που ενισχύει την εφαρμογή του προγράμματος Ελλάδα 2.0, που ενισχύει την οικονομία. Η δημιουργία ισχυρής κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας φέρνει μια ακόμη περίοδο πολιτικής σταθερότητας στη χώρα.
Δημοσιονομικά και ανάπτυξη
Όσον αφορά στο κυβερνητικό πρόγραμμα, η έκθεση αναφέρεται εκτενώς στα δημοσιονομικά στοιχεία και την προσήλωση των ελληνικών αρχών στη δημοσιονομική πειθαρχία με αρκετές μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις. Μάλιστα, επισημαίνει τα σχέδια για τον εκσυγχρονισμό του συστήματος δικαιοσύνης και του συστήματος δημοσίας υγείας, μαζί με βελτιώσεις στην Παιδεία που θα φέρουν μακροπρόθεσμα οφέλη.
Tο δημόσιο χρέος παραμένει το υψηλότερο στην Ευρωζώνη, αλλά η ευνοϊκή δομή και το μειωμένο κόστος των επιτοκίων μετριάζουν τους κινδύνους, αναφέρει η έκθεση. Στον κρατικό προϋπολογισμό του 2023, η κυβέρνηση προβλέπει ότι ο δείκτης του δημόσιου χρέους θα συνεχίσει την πτωτική του τάση στο 162,6% το 2023, καταγράφοντας πτώση 43,8 ποσοστιαίων μονάδων από το 2020 και κάτω από τα επίπεδα του 2012. Η έκθεση αναφέρεται στην πρόβλεψη για πρωτογενές πλεόνασμα 1,1% φέτος με διατήρηση της πτωτικής τάσης στο χρέος.
Στο αναπτυξιακό πεδίο, η ανάπτυξη των επενδύσεων δίνουν ώθηση στις επιδόσεις της οικονομίας και φέτος. Η οικονομία παρέμεινε ισχυρή το 2022, σημειώνοντας αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ κατά 5,9%, χάρη και στις βελτιώσεις στην αγορά εργασίας και των μέτρων κρατικής στήριξης. Φέτος η ανάπτυξη προβλέπεται πιο χαμηλή, αν και θα ξεπεράσει το 2%, χάρη στα ισχυρά έσοδα από τον τουρισμό και την επιτάχυνση της επενδυτικής δραστηριότητας. Στο Πρόγραμμα Σταθερότητας για το 2023, η κυβέρνηση προβλέπει αύξηση του ΑΕΠ κατά 2,3% φέτος, κυρίως χάρη στις επενδύσεις.
Η DBRS σχολιάζει και το γεγονός ότι η Ελλάδα έχει αποπληρώσει πλήρως τα δάνειά της από το ΔΝΤ και προπλήρωσε 2,7 δισ. ευρώ της Ελληνικής Δανειακής Διευκόλυνσης (δάνεια GLF) το 2022. Μια περαιτέρω πρόωρη αποπληρωμή αναμένεται, όπως επισημαίνει θετικά, μέχρι το τέλος της φετινής χρονιάς.
Οι τράπεζες και τα κόκκινα δάνεια
Σημαντική προσπάθεια έχει γίνει επίσης για την ενίσχυση του χρηματοπιστωτικού τομέα της Ελλάδας. Ο δείκτης NPEs μειώθηκε στο 8,8% στο τέλος του πρώτου τριμήνου 2023 από 12,1% το πρώτο τρίμηνο του 2021, μειωμένος κατά 40,3 ποσοστιαίες μονάδες από την κορύφωσή του τον Ιούνιο του 2017. Η ποιότητα δε, του ενεργητικού των ελληνικών τραπεζών συνέχισε να βελτιώνεται. Η έκθεση επισημαίνει την αποτελεσματική διαχείριση και κατανομή των κεφαλαίων του Ταμείου Ανάκαμψης από τις τράπεζες, σε συνδυασμό με τη σημαντική μείωση των NPEs, με τις τράπεζες να έχουν τη δυνατότητα να αυξήσουν τις πιστώσεις προς τις ελληνικές επιχειρήσεις, υποστηρίζοντας έτσι την οικονομική ανάκαμψη.
Ο τουρισμός
Ο τουριστικός τομέας ανέκαμψε δυναμικά το 2022 με τις αφίξεις να φτάνουν περίπου στο 90% των επιπέδων του 2019 και τα ταξιδιωτικά έσοδα στο 99%. Ο τουρισμός συνεχίζει να έχει καλές επιδόσεις και φέτος με τις αφίξεις το πρώτο εξάμηνο του έτους να ξεπερνούν τα επίπεδα του 2019 και του 2022.
Οι πρόσφατες πυρκαγιές σε ορισμένα νησιά δεν αναμένεται να έχουν σημαντικό αντίκτυπο στην οικονομική δραστηριότητα ούτε στα δημόσια οικονομικά το 2023, αλλά εάν καταγραφεί υψηλή συχνότητα τους και ευρύτερος αντίκτυπος θα μπορούσαν να περιορίσουν τις τουριστικές ροές τα επόμενα χρόνια.
Η δήλωση Χατζηδάκη
Ο Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κωστής Χατζηδάκης, μετά την ανακοίνωση του οίκου DBRS Morningstar για την αναβάθμιση της ελληνικής οικονομίας στην επενδυτική βαθμίδα έκανε την ακόλουθη δήλωση:
«Σε μια πολύ δύσκολη συγκυρία για την πατρίδα μας, σε μια στιγμή που η σκέψη όλων μας είναι στα θύματα των άνευ προηγουμένου φυσικών καταστροφών και τις οικογένειές τους, η ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας για την Ελλάδα μετά από πολλά χρόνια, είναι μια πολύ σημαντική εξέλιξη για τη χώρα μας.
Ο καναδικός οίκος αξιολόγησης DBRS Morningstar, ένας από τους τέσσερις διεθνείς οίκους που αναγνωρίζονται από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, δίνει στην Ελλάδα τη λεγόμενη επενδυτική βαθμίδα και με αυτόν τον τρόπο την κατατάσσει σε μια διαφορετική πλέον κατηγορία από πλευράς πιστοληπτικής αξιολόγησης. Το άλμα αυτό δεν ήταν εύκολο, αλλά ούτε και τεχνικού χαρακτήρα. Προϋπέθετε αφενός τη συστηματική προσπάθεια που έγινε τα τελευταία τέσσερα χρόνια σε οικονομικό επίπεδο και η οποία είχε επιβραβευτεί μέχρι τώρα με αλλεπάλληλες πιστοληπτικές αναβαθμίσεις. Σημαίνει επίσης περαιτέρω βελτίωση των όρων δανεισμού, περισσότερες επενδύσεις στη χώρα, ανάπτυξη και νέες θέσεις εργασίας.
Η ανακοίνωση του οίκου DBRS είναι αρκετά εύγλωττη για να γίνουν πολλά περαιτέρω σχόλια. Μιλάει τόσο για την επιτυχία της οικονομικής πολιτικής της κυβέρνησης σε διαφορετικά επίπεδα (αύξηση των επενδύσεων, των εξαγωγών, μείωση της ανεργίας, μείωση του χρέους ως ποσοστό του ΑΕΠ), όσο και για τον συνδυασμό της πολιτικής σταθερότητας με την υπεύθυνη οικονομική πολιτική που δημιουργεί ένα κατάλληλο κλίμα για την περαιτέρω ενδυνάμωση και ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας. Δουλειά μας είναι να συνεχίσουμε με σοβαρότητα τις προσπάθειές μας στο επίπεδο της δημοσιονομικής πολιτικής όσο και των διαρθρωτικών αλλαγών, για να πείθουμε τόσο τους οίκους αξιολόγησης, όσο και τις αγορές και τους επενδυτές ότι η Ελλάδα είναι μια χώρα που αξίζει κανείς να επενδύει και να ανοίγει καινούργιες δουλειές. Το οφείλουμε σε όλους τους Έλληνες πολίτες, το οφείλουμε στην πατρίδα μας».
Το κλείσιμο ενός κύκλου
Η εν λόγω εξέλιξη, η οποία λίγο – πολύ είχε ήδη προεξοφληθεί από τις αγορές, σηματοδοτεί το κλείσιμο του κύκλου της πολυετούς κρίσης – χρέους. Άλλωστε, από το 2010 έως και το 2023 τα ελληνικά ομόλογα θεωρούνταν «σκουπίδια», απέχοντας παρασάγγας από την επενδυτική κατηγορία.
Όλα αυτά, όμως, αποτελούν πλέον παρελθόν, καθώς η Ελλάδα επέστρεψε στα ανώτερα κλιμάκια των αξιολογήσεων, «συναντώντας» όλες τις υπόλοιπες χώρες – μέλη της Ευρωζώνης.
Υπενθυμίζεται ότι, πέραν του DBRS, σε καθεστώς επενδυτικής κατηγορίας είχαν προσφάτως αναβαθμίσει την Ελλάδα και οι οίκοι R&I και Scope. Ωστόσο, οι δύο τελευταίοι δεν λαμβάνονται υπόψη από το ευρωσύστημα και επομένως, οι αξιολογήσεις τους δεν επηρεάζουν τις κινήσεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.
Αντίθετα, ο DBRS είναι «πιστοποιημένος» -από την Ευρωζώνη- οίκος και κατ’ επέκταση οι αποφάσεις του έχουν άμεση ισχύ και στο ευρωσύστημα.
Πλέον, το οικονομικό επιτελείο έχει κυκλώσει ακόμη δύο ημερομηνίες. Πρόκειται για την 20η Οκτωβρίου και την 1η Δεκεμβρίου, όταν οι Standard & Poor’s και Fitch, αντίστοιχα, πρόκειται να επικαιροποιήσουν την αξιολόγηση για την Ελλάδα.
Οι δύο οίκοι «τοποθετούν» τα ελληνικά ομόλογα σε απόσταση – αναπνοής από την επενδυτική βαθμίδα. Ωστόσο, δεδομένης της αναβάθμισης από τον DBRS, η Ελλάδα έχει ήδη κατακτήσει τον μεγάλο στόχο, χωρίς να χρειάζεται να περιμένει έως τότε.
Στις 15 Σεπτεμβρίου μεσολαβεί και η αξιολόγηση του Moody’s, ο πλέον φειδωλός από τους τέσσερις «εγκεκριμένους» οίκους. Ο συγκεκριμένος έχει αφήσει τη χώρα μας τρία ολόκληρα σκαλοπάτια μακριά από την επενδυτική βαθμίδα και θα αποτελούσε «σούπερ έκπληξη» να καλύψει «μια και έξω» όλη την απόσταση. Ωστόσο, η οποιαδήποτε ανακοίνωση αναβάθμισης από τον «σκληρό» οίκο, θα «έστρωνε το χαλί» για αναβάθμιση κι από τους υπόλοιπους (S&P’s και Fitch).
Αξίζει να σημειωθεί ότι εδώ και αρκετό χρονικό διάστημα η Ελλάδα έχει επιτύχει την επενδυτική βαθμίδα σε όρους αγοράς, καθώς η μείωση της απόδοσης και του spread των ελληνικών ομολόγων είναι πολύ σημαντική.
Ωστόσο, είναι απαραίτητο η επενδυτική βαθμίδα να μπει και στη «βιτρίνα» της χώρας, ώστε τα ελληνικά ομόλογα να αγοράζονται από τους μεγαλύτερους θεσμικούς επενδυτές του πλανήτη -στους οποίους σήμερα οι εσωτερικοί κανονισμοί των funds απαγορεύουν να επενδύσουν έστω και 1 δολάριο σε ελληνικούς τίτλους, επειδή ανήκουν στην κατηγορία «σκουπίδια».
Διαβάστε ακόμα
Γιατί τίναξε την μπάνκα η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ δίνοντας τίμημα μαμούθ €3,27 δισ. για την Αττική Οδό
Απόψε το πρώτο «μεγάλο ραντεβού» με DBRS και επενδυτική βαθμίδα
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ