Επιχειρήσεις που θέλουν να… “μεγαλώσουν” μπορούν πλέον να το κάνουν με την προνομιακή χρηματοδότηση του Ταμείου Ανάκαμψης!
Επενδύσεις που συμβάλουν στην “πράσινη ανάπτυξη”, προτάσεις για ψηφιακή αναβάθμιση μιας επιχείρησης, σχέδια με αντικείμενο την καινοτομία – έρευνα, ανάπτυξη οικονομιών κλίμακας μέσω συνεργασιών και συνενώσεων αλλά και “κινήσεις” που έχουν ως στόχο της ενίσχυση της εξωστρέφειας μπαίνουν θα εγκρίνονται άμεσα και θα παίρνουν σχεδόν αυτόματα τα δάνεια του Ταμείου. Και μόνο αυτό!
Το νέο και ιδιαίτερα ενδιαφέρον στοιχείο είναι ότι για πρώτη φορά, εδώ και πολλά χρόνια, οι τράπεζες θα μπορούν, να χορηγούν χαμηλότοκα δάνεια για την ενίσχυση της ρευστότητας των επιχειρήσεων αλλά και για δράσεις προβολής τους μέσω διαφήμισης, marketing κ.λπ. Συγκεκριμένα, στα εν λόγω δάνεια, μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης, θα θεωρούνται ως επιλέξιμες οι δαπάνες (μέχρι και 30% του επενδυτικού σχεδίου) που αφορούν σε κεφάλαιο κίνησης ή και σε marketing. δισ.
Η δανειακή χρηματοδότηση θα προέρχεται από τους πόρους του Ταμείου (που διαχειρίζεται το υπουργείο Οικονομικών), θα διατίθεται μεσω των τραπεζών και θα συμπληρώνεται με την συμμετοχή των ιδιωτών.
Σε πρώτο στάδιο θα διατεθεί ποσό ύψους 1,57 δισ. ευρώ που θα διατεθεί άμεσα προς έξι ελληνικές τράπεζες, την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD) και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) για να ξεκινήσει η χρηματοδότηση των ιδιωτικών επενδύσεων από το σκέλος των δανείων του Ταμείου Ανάκαμψης.
Το υπουργείο Οικονομικών προχώρησε πρόσφατα στην υπογραφή των επιχειρησιακών συμφωνιών με έξι ελληνικές τράπεζες (Εθνική Τράπεζα, Τράπεζα Πειραιώς, Alpha Bank, Eurobank, Optima Bank και Παγκρήτια Τράπεζα) με το ποσό που θα εκταμιευθεί άμεσα να ανέρχεται σε 970 εκατ. Ευρώ. Έχει προηγηθεί η υπογραφή ανάλογων συμβάσεων με δύο διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, για τα οποία αναμένεται η εκταμίευση επιπλέον 600 εκατ. ευρώ.
Πώς συμπληρώνεται η χρηματοδότηση
Σύμφωνα με την νέα απόφαση του αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών κ. Θ. Σκυλακάκη, το 20% της επένδυσης θα πρέπει να καλυφθεί με ίδια κεφάλαια, τουλάχιστον το 30% με δάνειο από τις τράπεζες και το υπόλοιπο έως και 50%, μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης. Βασική προϋπόθεση για να εγκριθεί μια επένδυση είναι να προάγει την πράσινη ανάπτυξη, τον ψηφιακό μετασχηματισμό, την εξωστρέφειας, την καινοτομία και τη δημιουργία μεγαλύτερων και πιο ανταγωνιστικών σχημάτων μέσω συγχωνεύσεων, εξαγορών και συνεργασιών.
Όσον αφορά την ιδιωτική συμμετοχή, αυτή μπορεί να καλυφθεί με κεφάλαια από τα ίδια χρηματικά διαθέσιμα ή και δάνεια μειωμένης εξοφλητικής προτεραιότητας που λαμβάνει ο φορέας του επενδυτικού σχεδίου από τους μετόχους ή εταίρους ή άλλες εταιρείες συνδεδεμένες με τον φορέα του επενδυτικού σχεδίου, καθώς και με εισφορά σε είδος που συνδέεται ευθέως με την επιλέξιμη επένδυση και αποτιμάται σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις και δεν μπορεί να υπερβαίνει το 10% του επιλέξιμου επενδυτικού κόστους.
Πώς θα γίνεται ο έλεγχος των αιτήσεων
Για τον έλεγχο των αιτήσεων συστήνεται και συγκροτείται τριμελές γνωμοδοτικό όργανο, «Επιτροπή Εξέτασης Αιτήσεων». Ως μέλη της Επιτροπής Εξέτασης Αιτήσεων ορίζονται υπάλληλοι του Υπουργείου Οικονομικών. Η Επιτροπή μπορεί να ζητήσει διευκρινίσεις ή συμπληρωματικά στοιχεία επί των υποβληθέντων από τους υποψηφίους φακέλων. Κατόπιν η Επιτροπή υποβάλλει το σχετικό πρακτικό αποδοχής ή απόρριψης της αίτησης, στον αρμόδιο για την Ειδική Υπηρεσία Συντονισμού Ταμείου Ανάκαμψης Υπουργό, προς έγκριση. Κάθε υποψήφιο πιστωτικό ίδρυμα μπορεί να υποβάλλει ένσταση κατά της απορριπτικής απόφασης. Η Επιτροπή συντάσσει σχετικό πρακτικό αποδοχής ή απόρριψης των ενστάσεων το οποίο υποβάλλεται στον αρμόδιο για την Ειδική Υπηρεσία Συντονισμού Ταμείου Ανάκαμψης Υπουργό προς έγκρισή του. Η σχετική απόφαση κοινοποιείται εντός 10 ημερών από την λήξη της σχετικής ημερομηνίας υποβολής ενστάσεων. Επισημαίνεται ότι η προθεσμία και άσκηση των ενστάσεων δεν αναστέλλει την εξέλιξη της διαδικασίας της πρόσκλησης.
Η κατάθεση των κεφαλαίων λαμβάνει χώρα τμηματικά και δύναται να συναρτάται με την επίτευξη συγκεκριμένων στόχων ή/και δεικτών απόδοσης από το πιστωτικό ίδρυμα ή τον ευρωπαϊκό χρηματοπιστωτικό θεσμό, όπως θα ορίζονται στη σύμβαση.
Ειδικά για τα πιστωτικά ιδρύματα, προκειμένου να αιτηθούν τη διάθεση περαιτέρω κεφαλαίων, κατόπιν της εκταμίευσης του πρώτου ποσού, σύμφωνα με την οικεία επιχειρησιακή σύμβαση, θα πρέπει σωρευτικά:
α) να έχουν συνάψει συμβάσεις για Δάνεια ΤΑΑ για συνολικό ποσό ίσο με ποσοστό τουλάχιστον εξήντα τοις εκατό (60%) της Πρώτης Δόσης Κεφαλαίων ΤΑΑ,
β) να έχουν εκταμιεύσει βάσει τέτοιων συμβάσεων προς τους Δικαιούχους ποσό ίσο με ποσοστό τουλάχιστον πέντε τοις εκατό (5%) της Πρώτης Δόσης Κεφαλαίων ΤΑΑ, και
γ) οι ληξιπρόθεσμες οφειλές εκ των χορηγηθέντων από την Τράπεζα Δανείων ΤΑΑ που βρίσκονται σε καθυστέρηση μεγαλύτερη των ενενήντα (90) ημερών δεν υπερβαίνει το πέντε τοις εκατό (5%) του συνόλου του κεφαλαίου των χορηγηθέντων δανείων αυτών.
Ποιες δαπάνες θα θεωρούνται επιλέξιμες
Οι επιλέξιμες δαπάνες που μπορούν να περιλαμβάνονται στα επενδυτικά σχέδια που χρηματοδοτούνται είναι όσες πραγματοποιούνται εντός της ελληνικής επικράτειας και περιλαμβάνουν:
α. Γήπεδα αγορά, Γήπεδα χρήση (αποσβέσεις / μισθώσεις), διαμόρφωση γηπέδων. Η αγορά γηπέδου είναι επιλέξιμη εφόσον είναι συνυφασμένη με το επενδυτικό σχέδιο και δεν ξεπερνά το 30% των επιλέξιμων δαπανών του επενδυτικού σχεδίου.
β. Κτήρια αγορά / κατασκευή, Κτήρια χρήση (αποσβέσεις / μισθώσεις).
γ. Εξοπλισμός αγορά / κατασκευή, Εξοπλισμός χρήση (αποσβέσεις / μισθώσεις).
δ. Μεταφορικά μέσα αγορά, μεταφορικά μέσα χρήση (αποσβέσεις / μισθώσεις).
ε. Άυλα αγορά / κατασκευή, Άυλα χρήση (αποσβέσεις / συνδρομές).
στ. Μισθοδοσία συνδεδεμένη με το επενδυτικό σχέδιο (όπως προβλέπεται από τον ΓΑΚ2).
ζ. Μετακινήσεις / εξοδολόγια.
η. Υπηρεσίες τρίτων.
θ. Αναλώσιμα.
ι. Λειτουργικά (επικοινωνία, ενέργεια, συντήρηση, μισθώματα, έξοδα διοίκησης, ασφάλιση κ.λπ.).
ια. Κόστος κεφαλαίων.
ιβ. Κεφάλαιο κίνησης (δαπάνες λειτουργίας, δαπάνες σχετικές με το συναλλακτικό κύκλωμα της επιχείρησης, ΦΠΑ, κ.λπ.).
ιγ. Δαπάνες προώθησης και επικοινωνίας (Marketing).
Η αγορά γηπέδου είναι επιλέξιμη εφόσον είναι συνυφασμένη με το επενδυτικό σχέδιο και δεν ξεπερνά το 30% των επιλέξιμων δαπανών του επενδυτικού σχεδίου. Το άθροισμα του κεφαλαίου κίνησης και των δαπανών προώθησης και επικοινωνίας δεν μπορούν να ξεπερνούν το 30% των επιλέξιμων δαπανών του επενδυτικού σχεδίου. Σε κάθε περίπτωση, τα πιστωτικά ιδρύματα μπορούν να χορηγούν πρόσθετα δάνεια, καθ’ υπέρβαση του ποσοστού του δανείου συγχρηματοδότησης, προκειμένου να καλύψουν μη επιλέξιμες δαπάνες του επενδυτικού σχεδίου.
Ποιες επενδυτικές προτάσεις θα “κόβονται”
Από τη χρηματοδότηση μέσω των δανείων αποκλείονται επενδυτικά σχέδια τα οποία αφορούν:
α. Δραστηριότητες που απαγορεύονται από την κείμενη εθνική νομοθεσία.
β. Δραστηριότητες που περιορίζουν τα ατομικά δικαιώματα και τις ατομικές ελευθερίες ή παραβιάζουν τα ανθρώπινα δικαιώματα.
γ. Στον τομέα των αμυντικών δραστηριοτήτων, η χρήση, ανάπτυξη ή παραγωγή προϊόντων και τεχνολογιών που απαγορεύονται από το ισχύον διεθνές δίκαιο.
δ. Προϊόντα και δραστηριότητες που συνδέονται με τον καπνό (παραγωγή, διανομή, μεταποίηση και εμπόριο).
ε. Δραστηριότητες που εξαιρούνται από τη χρηματοδότηση σύμφωνα με τις οικείες διατάξεις του κανονισμού Horizon Europe.
στ. Τυχερά παιχνίδια (δραστηριότητες παραγωγής, κατασκευής, διανομής, μεταποίησης, εμπορίου ή λογισμικού).
ζ. Εμπόριο του σεξ και συναφείς υποδομές, υπηρεσίες και μέσα.
η. Δραστηριότητες που αφορούν ζώντα ζώα για πειραματικούς και επιστημονικούς σκοπούς, εφόσον δεν υπάρχει εγγύηση για τη συμμόρφωση με την σχετική Ευρωπαϊκή Σύμβαση.
θ. Δραστηριότητα ανάπτυξης ακινήτων, ωστόσο, οι δραστηριότητες στον τομέα των ακινήτων που σχετίζονται με τους στόχους του ΤΑΑ και εντάσσονται σε έναν εκ των πέντε πυλώνων του δανειακού προγράμματος του ΤΑΑ, είναι επιλέξιμες.
ι. Χρηματοπιστωτικές δραστηριότητες που αποσκοπούν σε εκποίηση περιουσιακών στοιχείων καθώς και δραστηριότητες τραπεζικών ιδρυμάτων και συνδεδεμένων με αυτά επιχειρήσεων που ασκούν χρηματοπιστωτικές και ασφαλιστικές δραστηριότητες. Κατ’ εξαίρεση επιτρέπεται η χρηματοδότηση μέσω δανείων του ΤΑΑ συνδεδεμένων επιχειρήσεων των τραπεζικών ιδρυμάτων, υπό την προϋπόθεση ότι δεν ασκούν χρηματοπιστωτικές και ασφαλιστικές δραστηριότητες και ότι οι σχετικές πιστοδοτικές συμβάσεις συνάπτονται με τρίτο τραπεζικό ίδρυμα, διαφορετικό από εκείνο με το οποίο οι επιχειρήσεις είναι συνδεδεμένες.
ια. Παροπλισμός, λειτουργία, προσαρμογή ή κατασκευή πυρηνικών σταθμών ηλεκτροπαραγωγής.
ιβ. Δραστηριότητες και περιουσιακά στοιχεία που σχετίζονται με τα ορυκτά καύσιμα, συμπεριλαμβανομένης της μεταγενέστερης χρήσης. Εξαιρούνται τα έργα για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και/ή θερμότητας, καθώς και των σχετικών υποδομών μεταφοράς και διανομής, με χρήση φυσικού αερίου, τα οποία πληρούν τους όρους που καθορίζονται στο παράρτημα III της τεχνικής καθοδήγησης σχετικά με την εφαρμογή της αρχής της «μη πρόκλησης σημαντικής βλάβης» (2021/C 58/01).
ιγ. Δραστηριότητες και περιουσιακά στοιχεία στο πλαίσιο του συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής της ΕΕ (ΣΕΔΕ) για την επίτευξη των προβλεπόμενων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου που δεν είναι χαμηλότερες από τους σχετικούς δείκτες αναφοράς που ορίζονται στον εκτελεστικό κανονισμό (ΕΕ) 2021/447 της Επιτροπής.
ιδ. Δραστηριότητες και περιουσιακά στοιχεία που σχετίζονται με χώρους υγειονομικής ταφής αποβλήτων, αποτεφρωτήρες και μονάδες μηχανικής βιολογικής επεξεργασίας. Η εξαίρεση αυτή δεν ισχύει για επενδύσεις σε μονάδες που ασχολούνται αποκλειστικά με την επεξεργασία μη ανακυκλώσιμων επικίνδυνων αποβλήτων, και σε υφιστάμενες μονάδες, όταν οι επενδύσεις αυτές αποσκοπούν στην αύξηση της ενεργειακής απόδοσης, στην δέσμευση των καυσαερίων για αποθήκευση ή χρήση ή στην ανάκτηση υλικών από την αποτέφρωση τέφρας, υπό την προϋπόθεση ότι οι εν λόγω δράσεις δεν οδηγούν σε αύξηση της ικανότητας επεξεργασίας αποβλήτων των μονάδων ή σε παράταση της διάρκειας ζωής των μονάδων. Για τον σκοπό αυτόν παρέχονται αποδεικτικά στοιχεία σε επίπεδο μονάδας.
Τα επόμενα βήματα
Εντός του Ιανουαρίου θα ενεργοποιηθεί και η πλατφόρμα που θα “φιλοξενεί” τα στοιχεία της επιχείρησης που δανειοδοτείται και της επένδυσης σε όρους παρούσας αξίας (NPV), προκειμένου να υπολογιστεί και το ύψος της ενίσχυσης.
Παράλληλα θα οριστούν οι ανεξάρτητοι αξιολογητές που θα «τρέξουν» τη διαδικασία της αξιολόγησης για την επιλεξιμότητα των επενδυτικών σχεδίων με βάση τους στόχους για την πράσινη μετάβαση, τον ψηφιακό μετασχηματισμό, την καινοτομία – έρευνα και ανάπτυξη, την ανάπτυξη οικονομιών κλίμακας μέσω συνεργασιών, εξαγορών και συγχωνεύσεων και την εξωστρέφεια. Ο ρόλος τους θεωρείται καθοριστικός για την ενεργοποίηση του Ταμείου και σύμφωνα με πληροφορίες στη λίστα θα πιστοποιηθούν περίπου 10 εταιρείες συμβούλων, οι οποίοι ωστόσο δεν θα πρέπει να «συνδέονται» με την επιχείρηση μέσα από τον ρόλο τους – π.χ. ως ορκωτοί ελεγκτές.
Τα “πακέτα”
Τα δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης, μέσω του οποίου οι επιχειρήσεις θα εξασφαλίσουν φθηνό δανεισμό, ανέρχονται σε 12,7 δισ. Η τραπεζική χρηματοδότηση διαμορφώνεται περίπου στα 12,7 δισ., στα οποία περιλαμβάνονται 5 δισ. που έχει δεσμευθεί ότι θα εισφέρει η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, καθώς και άλλα 500 εκατ. ευρώ η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης. Η ιδιωτική συμμετοχή διαμορφώνεται στα 6,6 δισ., ανεβάζοντας το συνολικό ύψος των κεφαλαίων που θα μοχλευθούν έως το 2026 στα 32 δισ.
Αυτό που διαμηνύουν από το υπουργείο Οικονομικών είναι πως τα προνομιακά δάνεια ευρώ του Ταμείου Ανάκαμψης θα μοιράζονται «κομμάτια» προς τις τράπεζες με προκηρύξεις πχ από 200 εκατ. ευρώ ή 500 εκατ. ευρώ. Η αρχή γίνεται με το πρώτο πακέτο των 1,5 δισ. ευρώ. Οι τράπεζες για να μπορούν να πάρουν ξανά «πακέτο» δανείων, θα πρέπει να έχουν προωθήσει τουλάχιστον το 70% των όσων ήδη έλαβαν. Αν δεν το καταφέρουν, οι πόροι αποδεσμεύονται και επιστρέφουν στο Ταμείο. Η τράπεζα τότε θα «φεύγει από το παιχνίδι», εκτός αν βρει πελάτη-επενδυτή να διεκδικήσει μερίδιο στα δάνεια. Μαζί με τα επόμενες προκηρύξεις δανείων που θα ετοιμάζει ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών κ. Θεόδωρος Σκυλακάκης εκτιμάται ότι θα συγχρηματοδοτηθούν επενδύσεις συνολικού ύψους 11 δισ. ευρώ έως το τέλος του 2022!
Διαβάστε ακόμη
Bίκυ Σάφρα: Η Ελληνίδα χρυσή κληρονόμος και το δικαστικό θρίλερ για μια περιουσία 16 δισ. δολαρίων