Με ένα λογισμικό-ρομπότ που ανέπτυξαν οι τεχνικοί της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, οι ελεγκτικές αρχές σαρώνουν το Διαδίκτυο και εντοπίζουν κατά χιλιάδες πλέον τους ιδιοκτήτες ακινήτων Airbnb που δεν τα δηλώνουν στο ηλεκτρονικό Μητρώο της ΑΑΔΕ.
Ηδη εντοπίστηκαν περίπου 20.000 αδήλωτα ακίνητα βραχυχρόνιας μίσθωσης Airbnb και 130 ιδιοκτήτες ακινήτων με εισοδήματα από βραχυχρόνιες μισθώσεις που δεν τα έχουν δηλώσει στην Εφορία.
Με την τεχνική αυτή -γνωστή διεθνώς ως «web scraping»- οι εφοριακοί ελεγκτές κατάφεραν να χαρτογραφήσουν την ανατομία των ιστοσελίδων Airbnb, Homeaway και Booking.
Τα τρία μέτρα που εξετάζει η κυβέρνηση για το Airbnb
Προ ημερών, κατά τη συνάντηση που είχαν ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης με τον υπ. Τουρισμού Χάρη Θεοχάρη συζητήθηκε το φαινόμενο του Airbnb και εν τέλει αποφασίστηκε ότι πρέπει να οριστεί νέο ρυθμιστικό πλαίσιο.
Στο τραπέζι βρίσκονται τρεις περιορισμοί που μπορούν να εφαρμοστούν στο Airbnb και, εν γένει, σε κάθε τύπο βραχυχρόνιων μισθώσεων.
• Να τεθεί όριο δύο ακινήτων ανά φορολογικό μητρώο δικαιούχου εισοδήματος.
• Να μην επιτρέπεται η μίσθωση ακινήτου για πάνω από 90 ημέρες ανά ημερολογιακό έτος (δηλαδή από 1η Ιανουαρίου έως 31 Δεκεμβρίου).
• Για να μπορέσει κάποιος ενοικιαστής να μισθώσει το ακίνητο για περισσότερες από 90 ημέρες να αποδεικνύεται ότι το συνολικό του εισόδημα από την ενοικίαση ακινήτων μέσω Airbnb ή παρόμοιας πλατφόρμας δεν ξεπερνά τα 12.000 ευρώ ανά έτος.
Είναι ενδεικτικό ότι ακόμα και μετά τη λειτουργία του Ηλεκτρονικού Μητρώου, αλλά και την υποχρέωση που ανέλαβε η Airbnb να εμφανίζει σε ειδικό χώρο της σελίδας τον Αριθμό Μητρώου του ακινήτου το οποίο ενοικιάζει ο ιδιοκτήτης, πολλοί αποφεύγουν να το πράξουν ή δηλώνουν παραπλανητικά στοιχεία. «Το Airbnb στην Ελλάδα είναι νόμιμο, ο ιδιοκτήτης πληρώνει φόρο στην κυβέρνηση», αναγράφεται σε κάποιες περιπτώσεις, αντί του αριθμού μητρώου.
Cyber-ελεγκτές
Η ΑΑΔΕ μπαίνει για τα καλά πλέον στην εποχή της νέας τεχνολογίας. Εκτός από το λογισμικό-ρομπότ που κατασκεύασε, απέκτησε πρόσφατα και τη δυνατότητα χρήσης servers στο cloud που επιτρέπουν την ενεργοποίηση κλώνων του λογισμικού ρομπότ, πολλαπλασιάζοντας την ερευνητική ισχύ της τεχνικής αυτής.
Τα ρομπότ, συνδυάζοντας δεδομένα και από άλλα websites, κατάφεραν να σκανάρουν τις ελληνικές καταχωρήσεις ακινήτων στην Airbnb και να απομονώσουν τα δεδομένα που ενδιέφεραν την ΑΑΔΕ. Αλιεύουν δηλαδή μόνο τα δεδομένα που τους ενδιαφέρουν, ενώ για να μην προκαλούν καθυστερήσεις στη φόρτωση των σελίδων που επισκέπτονται μαζικά τα ρομπότ-κλώνοι, σκανάρουν τα sites με προσεκτικό ρυθμό και σε ώρες με χαμηλή κίνηση.
Τι ψάχνουν οι ελεγκτές; Πληροφορίες για τις τιμές, τον τζίρο και τη δραστηριότητα στο ηλεκτρονικό εμπόριο. Και η ΑΑΔΕ δεν σταματάει εκεί! Με το «web scraping» μπορεί να τροφοδοτεί με περισσότερα δεδομένα τους αλγόριθμους risk analysis που χρησιμοποιεί, προκειμένου να επιλέξει υποθέσεις που θα δεχθούν έλεγχο με αυξημένες πιθανότητες εντοπισμού παραβατικότητας.
Ηδη όλες αυτές οι 20.000 υποθέσεις αδήλωτων ακινήτων παίρνουν σειρά για να περάσουν αναδρομικά φορολογικό έλεγχο 5ετίας (από το 2013) για να βρεθεί και πόσα άλλα χρόνια ενοικίαζαν αλλά δεν δήλωναν τα εισοδήματα από Airbnb που αποκόμιζαν. Η Εφορία μπορεί να υπολογίσει την επισκεψιμότητα και τις χρεώσεις των καταλυμάτων που ενοικιάζονταν παράνομα επί χρόνια, υπολογίζοντας από μόνης της τα κέρδη τους και επιβάλλοντας φόρους και πρόστιμα.
Δίνουν στοιχεία
Επιπλέον, πρόσφατα, οι πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης αναγκάστηκαν να δίνουν και στοιχεία στις Φορολογικές Διοικήσεις χωρών όπως η Ισπανία, η Ολλανδία και οι ΗΠΑ.
Ηδη ο διοικητής της ΑΑΔΕ, Γιώργος Πιτσιλής, έδωσε εντολή να σταλεί το συντομότερο αίτημα προς την Airbnb για να δοθούν στην ΑΑΔΕ όλα τα στοιχεία όσων εντοπίστηκαν να μην έχουν δηλώσει τον Αριθμό Μητρώου Ακινήτων (ΑΜΑ) στην πλατφόρμα. Παράλληλα τις επόμενες ημέρες θα γίνει ηλεκτρονική διασταύρωση για να εντοπιστούν τα ακίνητα χωρίς ΑΜΑ και στις υπόλοιπες δημοφιλείς πλατφόρμες (Booking.com, HomeAway κ.λπ.).
Μέχρι σήμερα έχουν εγγραφεί στο μητρώο της ΑΑΔΕ πάνω από 70.000 ακίνητα βραχυχρόνιας μίσθωσης και όσοι πιαστούν να μην έχουν δηλώσει τα ακίνητά τους θα βρεθούν αντιμέτωποι με την επιβολή προστίμου 5.000 ευρώ.
Στο επόμενο διάστημα, η ΑΑΔΕ θα έχει στη διάθεσή της τα στοιχεία πληρωμών μέσω εμβασμάτων, καρτών κ.λπ. από πλατφόρμες για πελάτες τους με ελληνικό ΑΦΜ, τα οποία θα διασταυρωθούν με τις δηλώσεις φόρου εισοδήματος. Όσοι εντοπιστούν να έχουν κρύψει εισοδήματα θα κληθούν να πληρώσουν τα προβλεπόμενα πρόστιμα.
Οι ελεγκτές έχουν στα χέρια τους στοιχεία εισπράξεων από αλλοδαπούς παρόχους πληρωμών στα οποία έχουν εντοπίσει και ελέγχουν πάνω από 130 ΑΦΜ που έλαβαν πληρωμές στο εξωτερικό μέσω πλατφορμών χωρίς να έχουν δηλώσει τα εισοδήματα.
Για όσους δεν πιάστηκαν ακόμη από τους ελέγχους αυτούς αλλά παρέλειψαν να δηλώσουν, ως όφειλαν, εισοδήματα από Airbnb, η ευκαιρία που -προσωρινά τουλάχιστον- τους παρέχεται ακόμη είναι να υποβάλουν τροποποιητική δήλωση με τη βοήθεια του λογιστή τους και χωρίς πρόστιμα για τα προηγούμενα 5-7 χρόνια, πληρώνοντας μόνο τόκους σε ρύθμιση και με έως 120 δόσεις.
Κωστής Πλάντζος