Το δημοσιονομικό έλλειμμα της Ευρωζώνης πιθανότατα θα εξακολουθήσει να μειώνεται σε σύγκριση με το 2020-2021, σε περίπου 4,5% του ΑΕΠ το 2022, εξηγεί η Citigroup, που ωστόσο «βλέπει» ότι κανένα από τα μεγαλύτερα κράτη-μέλη της Ευρωζώνης, εκτός από τη Γερμανία, δεν προβλέπει επιστροφή στο έλλειμμα του 3% του ΑΕΠ πριν από το 2024.
Η θέση της Ελλάδας, όπως και της Ιταλίας, θα είναι ωστόσο πολύ δύσκολη, εκτιμά η αμερικανική τράπεζα, και προκλήσεις των δημοσιονομικών κανόνων σημαντικές. Η ενεργοποίηση του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης από την ΕΕ σε συνδυασμό με την «κληρονομιά» της αύξησης του δανεισμού κατά τη διάρκεια της πανδημίας θα είναι πρόβλημα, εκτιμά η Citigroup.
Τα 13 από τα 19 κράτη-μέλη της Ευρωζώνης (Ιρλανδία, Σλοβακία, Ολλανδία, Λιθουανία, Λετονία, Λουξεμβούργο και Εσθονία μόνο) θα υπερβούν το ποσοστό χρέους προς το ΑΕΠ 60%, από 10 χώρες που ήταν πριν από την πανδημία το 2019.
Σύμφωνα με το δημοσιονομικό σύμφωνο του 2011, θα αναγκαστούν να μειώνουν τον λόγο χρέους κατά το 1/20 της υπέρβασης του 60% κάθε χρόνο, γεγονός που θα απαιτούσε τη μείωσή του κατά 0,6 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ ετησίως για τη Γερμανία και 6,5 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ για την Ελλάδα ή 4,5 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ για την Ιταλία. Η αμερικανική τράπεζα χαρακτηρίζει τους στόχους αυτούς «αδύνατους».
Η πρόταση του ESM για την αύξηση της τιμής αναφοράς για το επίπεδο του δημόσιου χρέους από το 60% του ΑΕΠ στο 100% του ΑΕΠ. Από τις έξι χώρες που εξαιτίας της υπέρβασης του ορίου του ελλείμματος 3% του ΑΕΠ, μόνο τέσσερις θα εξακολουθούσαν να πλήττονται και τρεις από αυτές (Βέλγιο, Ισπανία και Γαλλία) θα είχαν σχετικά ήπιες ανάγκες προσαρμογής (μείωση του χρέους/ΑΕΠ κατά λιγότερο από 1% του ΑΕΠ ετησίως σύμφωνα με τον κανόνα του 1/20). H Ιταλία και η Ελλάδα όμως θα εξακολουθούσαν να έχουν κυριολεκτικά ένα βουνό να ανέβουν, εξηγεί η Citigroup.
Άλλοι (π.χ. το μέλος του Γερμανικού Συμβουλίου Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων Peter Bofinger) έχουν ζητήσει δημοσιονομικούς κανόνες τύπου «χρυσού κανόνα», όπου μόνο οι τρέχουσες δαπάνες και τα φορολογικά έσοδα πρέπει να αντιστοιχούν, ενώ οι καθαρές δημόσιες επενδύσεις εξαιρούνται.
Η Citigroup εκτιμά ότι οι κυβερνήσεις θα καταργήσουν σταδιακά τα έκτακτα μέτρα που υιοθετήθηκαν κατά τη διάρκεια των lockdowns, για να αντισταθμίσουν τις απώλειες των επιχειρήσεων και να προστατεύσουν τις θέσεις εργασίας, αλλά αρκετά κράτη-μέλη σχεδιάζουν να εισαγάγουν νέα επεκτατικά μέτρα στους προϋπολογισμούς του 2022.
Αυτά στοχεύουν στη στήριξη της συνολικής ζήτησης -π.χ. μειώσεις φόρων, υψηλότερες δημόσιες επενδύσεις και επιδοτήσεις για την άμβλυνση του ενεργειακού σοκ. Τα κονδύλια των προγραμμάτων της ΕΕ θα προστεθούν στην εγχώρια τόνωση για την ενίσχυση του ΑΕΠ.
Η μεταρρύθμιση των δημοσιονομικών κανόνων θα πρέπει να αποτελέσει βασικό θέμα για την Ευρωομάδα των υπουργών Οικονομικών καθώς και για το Συμβούλιο το 2022. Η άποψη της Citigroup είναι ξεκάθαρη και το θέμα θα αποτελέσει καθοριστικό παράγοντα για το αν η Ευρώπη θα επαναλάβει τα λάθη που έγιναν μετά την κρίση του 2008.
Η πρόωρη δημοσιονομική σύσφιξη τότε και η έλλειψη δέσμευσης από τα νομισματικά και δημοσιονομικά στηρίγματα της Ευρωζώνης προκάλεσαν μια αναπόφευκτη ισχυρή ύφεση, επισημαίνει η αμερικανική τράπεζα.
Διαβάστε ακόμα:
Ανάκαμψη τύπου V της ελληνικής οικονομίας – Φόβοι για «φρένο» από την ακρίβεια
COP26: Η τελευταία ευκαιρία για το κλίμα – Στη Γλασκώβη ο Μητσοτάκης