Η άποψη της Citi είναι ότι σε δύο εβδομάδες, ορισμένες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις ενδέχεται να αναγκαστούν να ενεργοποιήσουν έκτακτα σχέδια χορήγησης φυσικού αερίου, όπως δελτία διανομής, εάν δεν επαναληφθούν οι ρωσικές προμήθειες φυσικού αερίου. «Χωρίς μείωση της κατανάλωσης, ενδέχεται να μην υπάρχει αρκετό φυσικό αέριο για τη θέρμανση των σπιτιών το χειμώνα. Θα περιμέναμε ότι ο τερματισμός των ρωσικών προμηθειών φυσικού αερίου θα ανατρέψει την ευρωζώνη από τη στασιμότητα στην (ήπια) ύφεση», επισημαίνει η αμερικανική τράπεζα.
Ο περιορισμός θα μπορούσε να ξεκινήσει γρήγορα αφού τα ποσοστά αποθήκευσης φυσικού αερίου έχουν αυξηθεί και η εξάρτηση από τις ρωσικές εισαγωγές φυσικού αερίου έχει μειωθεί, αλλά μια διακοπή των προμηθειών κατά 100% θα εξακολουθούσε να επιβάλλει τον περιορισμό των ποσοτήτων, και μάλιστα γρήγορα, εξηγεί η Citi.
Υψηλότερος πληθωρισμός, χαμηλότερη ανάπτυξη
Το φυσικό αέριο είναι ήδη ο μεγαλύτερος παράγοντας πληθωρισμού στην Ευρώπη και η τράπεζα περιμένει διψήφιο πληθωρισμό που θα διαβρώσει ακόμη περισσότερο τα εισοδήματα των νοικοκυριών. «Παράλληλα με τον αντίκτυπο των δελτίων, θα μειώναμε τις προβλέψεις μας για την ανάπτυξη κατά 1,5% για τη Γερμανία και την Ιταλία και κατά 1% για τη ζώνη του ευρώ», εκτιμούν οι αναλυτές.
Η δημοσιονομική και νομισματική αντίδραση από τις κυβερνήσεις πιθανόν θα είναι να αποζημιώσουν τις επιχειρήσεις και τους εργαζόμενους που επηρεάζονται από τη διανομή, αλλά δεν θα μπορούσαν ή δεν θα έπρεπε να κοινωνικοποιηθούν όλες οι απώλειες, δεδομένου ότι η κατανάλωση φυσικού αερίου πρέπει να μειωθεί. Το περιθώριο της ΕΚΤ να αυξήσει τα επιτόκια μπορεί να είναι πολύ μικρό.
Η απότομη μείωση των ρωσικών παραδόσεων φυσικού αερίου μέσω του Nordstream 1 από τα μέσα Ιουνίου έχει προκαλέσει νέα αύξηση των ευρωπαϊκών τιμών φυσικού αερίου και έχει αυξήσει τον κίνδυνο ύφεσης στην Ευρώπη. «Πράγματι, από τη μεγάλη αναθεώρηση των προβλέψεών μας τον Μάρτιο, λέγαμε ότι ένα νέο σοκ στην προσφορά, όπως η διακοπή του ρωσικού φυσικού αερίου, θα μπορούσε να αποτελέσει τη διαφορά μεταξύ στασιμότητας και ύφεσης στην Ευρωζώνη. Ωστόσο, η κατάσταση του ενεργειακού εφοδιασμού έχει βελτιωθεί κάπως από τότε», επισημαίνει η Citi.
Η πιθανότητα διακοπής της παροχής φυσικού αερίου έχει αυξηθεί απότομα
Δυστυχώς, το χειρότερο σενάριο έχει γίνει σημαντικά πιο πιθανό από τις αρχές Ιουνίου:
Η Ρωσία μείωσε κατά 60% τη ροή φυσικού αερίου μέσω του κύριου αγωγού Nordstream 1, ο οποίος το 2021 προμήθευε 40 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα ή περίπου το 10% της κατανάλωσης φυσικού αερίου της ΕΕ. Ως αποτέλεσμα, η τιμή του φυσικού αερίου TTF της Ευρώπης υπερδιπλασιάστηκε από περίπου 80 ευρώ σε 170 ευρώ ανά MWh.
Το γεγονός αυτό προκάλεσε επίσης αυξήσεις στην τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας σε μηνιαία βάση σε βασικές οικονομίες της ΕΕ κατά 85% (Ιταλία) έως 118% (Γερμανία) από την 1η Ιουνίου. Με την επερχόμενη τακτική συντήρηση του Ιουλίου που ξεκινά στις 11 Ιουλίου για δύο εβδομάδες, ο φόβος είναι ότι η παροχή μέσω του Nordstream 1 δεν θα επιστρέψει αξιόπιστα. Ο υπουργός Οικονομίας της Γερμανίας Ρόμπερτ Χάμπεκ (Πράσινοι) προειδοποίησε στο κοινοβούλιο αυτή την εβδομάδα ότι μια αποτυχία της Ρωσίας να επαναλάβει τις παραδόσεις φυσικού αερίου από το τέλος της περιόδου συντήρησης στις 22 Ιουλίου “δεν θα αποτελούσε έκπληξη”.
Η κυβέρνηση της Γερμανίας κλιμάκωσε το σχέδιο έκτακτης ανάγκης για το φυσικό αέριο στο δεύτερο από τα τρία επίπεδα, επιταχύνοντας την προμήθεια εναλλακτικών προμηθειών για την αύξηση των επιπέδων αποθήκευσης φυσικού αερίου και κάνοντας προετοιμασίες για την αντικατάσταση του φυσικού αερίου με άνθρακα στην ηλεκτροπαραγωγή. Το τρίτο επίπεδο θα περιλάμβανε τη διανομή δελτίων. Η κυβέρνηση ψηφίζει επίσης νομοθεσία για την εθνικοποίηση των εταιρειών εμπορίας φυσικού αερίου και τον έλεγχο της μετακύλισης των υψηλότερων τιμών αγοράς απευθείας στα νοικοκυριά και τις εταιρείες.
Ωστόσο, υπήρξαν και κάποιες θετικές εξελίξεις. Τα επίπεδα αποθήκευσης φυσικού αερίου έχουν ανακάμψει και έχουν αυξηθεί από λιγότερο από 30% το Φεβρουάριο σε περισσότερο από 60% τώρα, συμπεριλαμβανομένων βασικών χωρών όπως η Γερμανία και η Ιταλία. Αυτό είναι περίπου φυσιολογικό για αυτή την εποχή του έτους, παρά την περικοπή των ροών φυσικού αερίου από τη Ρωσία. Οι ευρωπαϊκές αποθήκες φυσικού αερίου περιέχουν τώρα συνολικά 64 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου, συμπεριλαμβανομένων των 15 δισ. κυβικών μέτρων της Γερμανίας (αρκετά για να αντισταθμίσουν προμήθειες άνω των τεσσάρων μηνών μέσω του Nordstream 1) και των 11 δισ. κυβικών μέτρων της Ιταλίας.
Διαβάστε ακόμη
Φυσικό αέριο: Ο εφιάλτης των ελλείψεων σηκώνει στο πόδι όλη την Ευρώπη