Στα πορίσματα των συγκοινωνιακών φορέων και στα ανθρώπινα λάθη και τις παραλείψεις που εντοπίζονται στα πρόσφατα συμβάντα στον ελληνικό σιδηρόδρομο επικεντρώνονται οι μηνυτήριες αναφορές που κατατέθηκαν στην εισαγγελέα του Αρείου Πάγου Γεωργία Αδειλίνη από τον υπουργό Υποδομών και Μεταφορών Χρήστο Σταϊκούρα και συνδέονται με τα διαδοχικά γεγονότα που σημειώθηκαν στο σιδηροδρομικό δίκτυο από τον Δεκέμβριο του 2023 μέχρι σήμερα. Οπως αναφέρει σε συνέντευξή του ο κ. Σταϊκούρας, στην εισαγγελέα υποβλήθηκαν όλα τα πορίσματα σχετικά με τα περιστατικά που βλάπτουν τον σιδηρόδρομο αλλά και τη χώρα μας και πρέπει να διερευνηθούν αρμοδίως.

«Απαιτείται από όλους τους εμπλεκομένους στην αλυσίδα του σιδηροδρομικού έργου να επιδεικνύουν υψηλότερη ατομική και συλλογική ευθύνη ώστε συμπληρωματικά με τις νέες τεχνολογίες να ενισχύεται η ασφάλεια των μεταφορών και να αναβαθμίζεται η ποιότητα των υπηρεσιών», επισημαίνει ο υπουργός.

Σε ό,τι αφορά τα αναγκαία έργα για την αντιμετώπιση του κυκλοφοριακού της Αθήνας που πλέον προκαλεί σοβαρά προβλήματα στις μετακινήσεις, ο κ. Σταϊκούρας δηλώνει ότι σε συνεργασία με τον πρωθυπουργό θα αξιολογηθούν έως το τέλος του χρόνου τα σχέδια και οι προτάσεις που έχουν κατατεθεί, για τις οποίες θα πρέπει να αναζητηθούν τα κατάλληλα χρηματοδοτικά εργαλεία για να υπάρξει μια ρεαλιστική βάση υλοποίησης του σχεδιασμού. Τονίζει πάντως ότι η λύση του κυκλοφοριακού δεν μπορεί να έρθει μόνο με την κατασκευή νέων ή την επέκταση υφιστάμενων οδικών αξόνων. Χρειάζεται ενίσχυση στα δημόσια μέσα μεταφοράς, κάτι για το οποίο έχει μεριμνήσει η Πολιτεία. Ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών δεν θεωρεί εφικτή τουλάχιστον για την επόμενη πενταετία την τροποποίηση των διοδίων της Αττικής οδού λόγω κορεσμού σε ορισμένα τμήματα του δικτύου τις ώρες αιχμής και εμφανίζεται αισιόδοξος για τα έργα που χρηματοδοτούνται από το Ταμείο Ανάκαμψης και εμφανίζουν υστέρηση, για τα οποία δηλώνει ότι θα υπάρξει ορθολογικός επανασχεδιασμός. Τέλος, για το Μετρό Θεσσαλονίκης αναφέρει ότι θα τηρηθεί το ορόσημο της 30ής Νοεμβρίου για να παραδοθεί ένα μέσο που θα εξυπηρετεί με ασφάλεια τις μετακινήσεις και θα αλλάξει την καθημερινότητα στην πόλη.

– Ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε πρόσφατα στην ανάγκη για επικαιροποίηση του κυκλοφοριακού στην Αττική, επικαλούμενος και την επένδυση στο Ελληνικό, που θα επιβαρύνει τα οδικά δίκτυα. Ολοκληρώνοντας πρόσφατα επιτυχώς την παραχώρηση της Αττικής οδού, ποια είναι τα επόμενα βήματα της πολιτικής σας για τα έργα ανακούφισης της Αττικής;

Πρώτα απ’ όλα, να σημειώσουμε ότι η μετάβαση εν λειτουργία από ένα σχήμα παραχώρησης σε ένα άλλο ήταν ένα πρωτόγνωρο και δύσκολο εγχείρημα, το οποίο πράγματι ολοκληρώθηκε με επιτυχία. Το Ελληνικό Δημόσιο εξασφάλισε άμεσα ένα μεγάλο αντίτιμο, ύψους 3,27 δισ. ευρώ, καθώς και σημαντικές ετήσιες χρηματορροές, το ύψος των διοδίων μειώθηκε από τα 2,8 στα 2,5 ευρώ, εξασφαλίστηκε η δωρεάν διέλευση για τους συμπολίτες μας με αναπηρία, ενώ διασφαλίστηκε η απρόσκοπτη λειτουργία ενός οδικού άξονα που αποτελεί πλέον αναπόσπαστο τμήμα του οδικού δικτύου του Λεκανοπεδίου.

Βέβαια, είναι δεδομένο ότι η Αττική έχει ένα κορεσμένο οδικό δίκτυο, το οποίο έχει σχεδιαστεί για πολύ μικρότερο αριθμό οχημάτων από αυτά που σήμερα κυκλοφορούν. Υφίστανται πολλές σκέψεις και ιδέες που κατά καιρούς βλέπουν το φως της δημοσιότητας και απασχολούν τον δημόσιο διάλογο. Προτάσεις που προκύπτουν από το υπουργείο, την Τοπική Αυτοδιοίκηση, φορείς και τον ιδιωτικό τομέα.
Αυτές θα πρέπει να προτεραιοποιηθούν και να αναζητηθούν τα κατάλληλα χρηματοδοτικά εργαλεία και σχήματα ώστε να μιλάμε σε ρεαλιστική βάση και να μην κάνουμε ασκήσεις επί χάρτου. Σε αυτή τη διαδικασία είμαστε.

Επιπλέον, πρέπει να θεωρούμε δεδομένο, όπως άλλωστε υποστηρίζουν πολλοί συγκοινωνιολόγοι, ότι η λύση για την αντιμετώπιση του κυκλοφοριακού δεν μπορεί να έρθει μόνο από την κατασκευή νέων ή την επέκταση υφιστάμενων οδικών αξόνων.
Απαιτείται ταυτόχρονα η ενίσχυση των δημόσιων μέσων μεταφοράς, και αυτό κάνουμε με την ανανέωση του στόλου των λεωφορείων, τις επεκτάσεις του Μετρό, την αναβάθμιση των συρμών του Ηλεκτρικού και του Προαστιακού Δυτικής Αττικής.

– Με δεδομένο ότι δεν υπάρχουν οι αναγκαίοι πόροι για χρηματοδότηση νέων έργων, θα εξετάζατε την προοπτική ένταξης, για παράδειγμα, της λεωφόρου Κύμης στην υφιστάμενη σύμβαση παραχώρησης;
Οπως σας είπα, η σημασία και η αναγκαιότητα διάφορων δημόσιων έργων στην Αττική πρέπει αρχικά να αξιολογηθούν και να προτεραιοποιηθούν και με όρους χρηματοδότησης.

Οι συμβάσεις παραχώρησης είναι ένα χρήσιμο εργαλείο για την υλοποίηση τέτοιων έργων που αποτιμάται θετικά από την κυβέρνηση. Θα πρέπει όμως να προηγηθεί μια αξιολόγηση των έργων αυτών σε συνεργασία με τον πρωθυπουργό, που εκτιμώ ότι θα ολοκληρωθεί μέχρι τα τέλη του έτους. Εκείνο που πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας είναι ότι δεν μπορούν να γίνουν όλα τα έργα, όταν μάλιστα υπάρχουν διαφορετικά αιτήματα και προτάσεις. Αλλοι θέλουν έργα στον Πειραιά, άλλοι στην Κατεχάκη, άλλοι στον Κηφισό και άλλοι τις επεκτάσεις της Αττικής οδού ή της Κύμης. Ολα αυτά είναι δισεκατομμύρια που σήμερα δεν υπάρχουν.

– Η αξιοπιστία του σιδηροδρόμου δεν φαίνεται να έχει αποκατασταθεί παρά τα όσα μεσολάβησαν μετά τα Τέμπη και τα διαδοχικά κρούσματα ατυχών περιστατικών που δείχνουν ανθρώπινες παραλείψεις δεν βοηθούν σε αυτό. Τελικά, τι δεν έχει πάει καλά στα τρένα;

Ο ελληνικός σιδηρόδρομος αντιμετωπίζει σημαντικά προβλήματα που έχουν σωρευτεί από τις περασμένες δεκαετίες και για την επίλυση των οποίων απαιτείται συστηματική, επίμονη και πολύχρονη προσπάθεια.
Χωρίς να ωραιοποιώ καταστάσεις, κινούμαστε με ευθύνη προς τη σωστή κατεύθυνση σε πολλά διαφορετικά επίπεδα.
Οπως ενημέρωσα πρόσφατα και τη Βουλή των Ελλήνων, αναβαθμίζονται οι σιδηροδρομικές υποδομές με σημαντικούς -για πρώτη φορά- ευρωπαϊκούς πόρους, ενσωματώνονται στο δίκτυο τεχνολογικά συστήματα, ενισχύθηκε ο προϋπολογισμός του ΟΣΕ, προχωρά η οργανωτική μεταρρύθμιση του σιδηροδρομικού φορέα.

Παράλληλα, μέσα από το σχέδιο δράσης για την εφαρμογή της ασφάλειας και της διαλειτουργικότητας του σιδηροδρόμου, που υπεβλήθη τέλη Σεπτεμβρίου στους ευρωπαϊκούς φορείς, υπάρχουν συγκεκριμένες προβλέψεις και χρονοδιαγράμματα για την εφαρμογή συστημικής προσέγγισης στη σιδηροδρομική ασφάλεια με βάση το ευρωπαϊκό νομικό πλαίσιο, τη βελτίωση των διαδικασιών διαπίστευσης, παρακολούθησης και κοινοποίησης, την ενίσχυση του εθνικού φορέα διερεύνησης, την προώθηση γνώσης και κουλτούρας, καθώς και την κατάρτιση στρατηγικού σχεδίου για τα συστήματα ERTMS.

Πέρα όμως απ’ όλα αυτά, απαιτείται από όλους τους εμπλεκομένους στην αλυσίδα του σιδηροδρομικού έργου να επιδεικνύουν υψηλότερη ατομική και συλλογική ευθύνη, ώστε συμπληρωματικά με τις νέες τεχνολογίες να ενισχύεται η ασφάλεια των μεταφορών και να αναβαθμίζεται η ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών.
Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και η θεσμική πρωτοβουλία να κατατεθούν μηνυτήριες αναφορές στην Εισαγγελία του Αρείου Πάγου σχετικά με ανησυχητικά περιστατικά που έχουν λάβει χώρα στον ελληνικό σιδηρόδρομο. Περιστατικά που βλάπτουν και τον σιδηρόδρομο και τη χώρα μας και πρέπει να διερευνηθούν αρμοδίως, γιατί κανείς μας δεν είναι υπεράνω αξιολόγησης, ελέγχου και εφαρμογής του νόμου.

– Κάποιοι ερμηνεύουν τη στάση σας να επισκεφτείτε την εισαγγελέα ως μια προσπάθεια να μεταφέρετε τις αδυναμίες του σιδηροδρόμου στη Δικαιοσύνη. Ποια είναι τα στοιχεία που καταθέσατε;

Στην εισαγγελέα δεν πήγα για να δώσω στοιχεία και να πω ότι δεν μπορώ να κάνω τίποτα. Πήρα όλα τα πορίσματα και τα διαθέσιμα στοιχεία για όλα τα συμβάντα που έχουν γίνει από τον Δεκέμβριο του 2023 και μετά και δείχνουν ανθρώπινα λάθη και αμέλειες και τα παρέδωσα στην εισαγγελέα. Μέχρι ενός σημείου μπορεί κανείς να ελέγξει τι συμβαίνει στους συγκοινωνιακούς φορείς. Αν υπάρχουν περιστατικά με πορίσματα των ίδιων των εταιρειών που αποδεικνύουν ότι, για παράδειγμα, ο μηχανοδηγός παραβιάζει δύο φωτεινούς σηματοδότες (σ.σ.: ανακοίνωση του ΟΣΕ) ή ότι ο σταθμάρχης επιδεικνύει αμέλεια, αυτά τα στοιχεία χρειάζεται να σταλούν στη Δικαιοσύνη ώστε κάποιοι να στριμωχτούν και να δείξουν μεγαλύτερη υπευθυνότητα στους τομείς ευθύνης τους.

– Δηλώσατε στη Bουλή ότι δεν υπάρχουν «λεφτόδεντρα» για να γίνουν νέα έργα για την επέκταση του σιδηροδρόμου. Ωστόσο, για πάνω από έναν χρόνο καθυστερούν ακόμη και τα βασικά έργα για την αποκατάσταση των βλαβών που προκλήθηκαν στην υποδομή λόγω του «Daniel». Ποιοι είναι οι λόγοι αυτής της καθυστέρησης; Και εν πάση περιπτώσει, πιστεύετε ότι ύστερα από έναν χρόνο δικαιολογείται το υπουργείο να προχωρήσει σε fast track διαδικασίες για την ανάθεση των έργων;

Το μέγεθος των παρεμβάσεων για την αποκατάσταση των οδικών, σιδηροδρομικών και σχολικών υποδομών μετά τις καταστροφικές πλημμύρες στη Θεσσαλία είναι πρωτόγνωρο. Το κόστος υπολογίζεται σε 1,4 δισ. ευρώ.

Το στοιχείο αυτό από μόνο του συνεπάγεται ότι απαιτείται εξαιρετικά ακριβής προετοιμασία για την εύρεση και σωστή κατανομή των πόρων και από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, όπως επίσης και πολυεπίπεδη συνεργασία με τους φορείς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Ενδεικτικά, θα αναφέρω ότι στο οδικό δίκτυο μιλάμε για παρεμβάσεις σε περισσότερα από 1.000 σημεία, και μάλιστα σε έξι Περιφερειακές Ενότητες!

Το υπουργείο, με τις αρμόδιες υπηρεσίες, θα προχωρήσει προσεχώς στη δημοπράτηση των εργολαβιών και τη δρομολόγηση των απαραίτητων ενεργειών για την ολοκλήρωση της διαδικασίας ανάθεσης έργων.

Η Αττική οδός

– Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται κορεσμός σε συγκεκριμένα τμήματα της Αττικής οδού κατά τις ώρες αιχμής και τα επόμενα χρόνια η κίνηση εκτιμάται ότι θα μεταφερθεί και σε άλλα τμήματα, ειδικά μετά τη μείωση στα 2,50 ευρώ του διοδίου. Θεωρείτε ότι η πολυζωνική χρέωση μπορεί να εφαρμοστεί πιο νωρίς στον αυτοκινητόδρομο απ’ ό,τι προβλέπει η σύμβαση για να αντιμετωπίσει τη διόγκωση των προβλημάτων;

Οι προβλέψεις της σύμβασης είναι σαφείς. Σύμφωνα με αυτές, για την αναπροσαρμογή των διοδίων μετά την πενταετία, όπου βέβαια η μέση τιμή παραμένει σταθερή, ισχύουν ουσιαστικές προϋποθέσεις εκ μέρους του παραχωρησιούχου. Συγκεκριμένα, η όποια αναπροσαρμογή θα πρέπει να συναρτάται με συγκεκριμένους μετρήσιμους δείκτες κυκλοφοριακού φόρτου, θα πρέπει να υπάρξει έλεγχος από τον ανεξάρτητο μηχανικό, προαπαιτείται έγκριση από το Δημόσιο και, εφόσον κριθεί απαραίτητο, πρέπει να υπάρξουν κοινοποίηση και προληπτικός έλεγχος από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

– Σε έναν μήνα ετοιμάζεστε να δώσετε σε κυκλοφορία το Μετρό της Θεσσαλονίκης. Πώς σκοπεύει η κυβέρνηση να αντιμετωπίσει τις μεγάλες προκλήσεις του σημαντικού αυτού έργου, αλλά και τα προβλήματα που έχουν ανακύψει με τις δοκιμές και το εισιτήριο στον λίγο χρόνο που απομένει;

Τα επίπεδα ασφάλειας στην εποχή μας επιτυγχάνονται μέσω της εξέλιξης της τεχνολογίας και των αυτοματισμών.
Το Μετρό Θεσσαλονίκης εφαρμόζει την πλέον σύγχρονη τεχνολογία, σε συνδυασμό με τις πιο απαιτητικές προδιαγραφές ποιότητας, λειτουργικότητας και ασφάλειας, συνεπώς κάνουμε αυτό που οφείλουμε.

Οι δοκιμές των συστημάτων ξεκίνησαν σε manual mode το καλοκαίρι του 2021, σε αυτόματη λειτουργία των συρμών τον Οκτώβριο του 2022 και ολοκληρώνονται στο σύνολό τους στα τέλη του μήνα. Παράλληλα, ο ανάδοχος της λειτουργίας και συντήρησης έχει ξεκινήσει τη δοκιμαστική λειτουργία στις αρχές Σεπτεμβρίου και όλο τον Νοέμβριο θα υλοποιεί αποκλειστικά την τελευταία φάση της προσομοίωσης της εμπορικής λειτουργίας καθ’ όλη την ημέρα.

Επιπλέον, τόσο η ασφάλεια του συστήματος και των τρένων όσο και η επάρκεια της εταιρείας λειτουργίας και συντήρησης και των διαδικασιών της, συμπεριλαμβανομένου του προγράμματος εκπαίδευσης του προσωπικού της, είναι σε διαδικασία αξιολόγησης από διεθνή ανεξάρτητο αξιολογητή ασφάλειας (TUV), ο οποίος και θα προβεί στην πιστοποίησή τους για να εκδοθεί η απαιτούμενη αδειοδότηση λειτουργίας.

Ακούγονται κάποια δήθεν προβλήματα στις δοκιμές. Δεν υπήρξε εκτροχιασμός βαγονιού. Το μόνο περιστατικό που καταγράφηκε ήταν ένας λανθασμένος χειρισμός κατά τη μετακίνηση ενός συρμού εντός του αμαξοστασίου στον χώρο συντήρησης και όχι στο δίκτυο του Μετρό, με πολύ μικρή ταχύτητα κίνησης, στο πλαίσιο προκαθορισμένων εργασιών τακτικής συντήρησης.

Όσον αφορά το κόμιστρο και την πολιτική κομίστρου, το αμέσως προσεχές διάστημα θα ανακοινωθούν ο πλήρης σχεδιασμός και τα προϊόντα κομίστρου.

Συνεπώς, όλες οι δοκιμές των συστημάτων και των τρένων, αλλά και η δοκιμαστική λειτουργία πραγματοποιούνται σύμφωνα με το πρόγραμμα και με συνέπεια στο πλάνο που υπαγορεύουν οι προδιαγραφές και οι απαιτήσεις.
Στις 30 Νοεμβρίου η καθημερινότητα της πόλης θα αλλάξει προς το καλύτερο με το νέο αυτό μέσο σταθερής τροχιάς.

Τα μέτωπα των μεγάλων έργων

– Ποια είναι η σημερινή εικόνα των εκκρεμοτήτων του Υπουργείου σας: Πώς εξελίσσεται η προετοιμασία για την παραχώρηση της Εγνατίας (πιστοποίηση σηράγγων, ανάταξη γεφυρών, κάρτες). Ποια είναι η εικόνα στα υπόλοιπα εργοτάξια;

Στα τμήματα Χερσόνησος – Νεάπολη και Νεάπολη – Άγιος Νικόλαος του ΒΟΑΚ, οι εργασίες εκτελούνται με ικανοποιητικό ρυθμό. Η συμβασιοποίηση του τμήματος Χανιά – Ηράκλειο εκτιμάται ότι θα επιτευχθεί τους αμέσως προσεχείς μήνες, με την οριστικοποίηση των συμβατικών εγγράφων να αναμένεται τον επόμενο περίπου 1,5 μήνα.

Στην Κρήτη, επίσης, κατασκευάζεται το νέο αεροδρόμιο στο Καστέλι, η πρόοδος του οποίου έχει φτάσει στο 40%.Ο νέος αυτοκινητόδρομος Πάτρα – Πύργος θα έχει ολοκληρωθεί μέσα στο 2025, με το σημαντικότερο τμήμα του να είναι έτοιμο στις αρχές καλοκαιριού.

Όσον αφορά τον Ε65, το τμήμα Λαμία – Καλαμπάκα έχει ήδη παραδοθεί, ενώ το υπόλοιπο τμήμα μέχρι την Εγνατία Οδό προχωράει με ικανοποιητικό ρυθμό, και εκτιμάται ότι θα ολοκληρωθεί το 1ο τρίμηνο του 2026.

Ο οδικός άξονας Μπράλος – Άμφισσα υλοποιείται, ενώ εξασφαλίστηκε χρηματοδότηση και για τον οδικό Άξονα Γιάννενα – Κακαβιά.

Σε ότι αφορά την Εγνατία Οδό, μετά την υπογραφή της Σύμβασης Παραχώρησης, υλοποιούνται, όπως πάντα γίνεται σε αυτές, πρόσθετες ενέργειες, από όλα τα εμπλεκόμενα μέρη, οι οποίες είναι απαραίτητες για την ουσιαστική έναρξη της παραχώρησης, όπως είναι η νομοθετική κύρωση της σύμβασης, η λήψη τυχόν απαιτούμενων εγκρίσεων υπερεθνικών φορέων, η συμφωνία επί χρηματοοικονομικών συμβάσεων, η κατάρτιση μητρώου περιουσιακών στοιχείων και άλλων λοιπών τεχνικών προϋποθέσεων.

Επί του παρόντος, το Ελληνικό Δημόσιο μαζί με τον Παραχωρητή, και όπου απαιτείται με τον ιδιώτη, εργαζόμαστε για την αποδοτικότερη διευθέτηση των προϋποθέσεων αυτών.

– Με δεδομένο ότι αρκετά έργα είναι πίσω στο χρονοδιάγραμμα και δεν θα προλάβουν τις αυστηρές προθεσμίες του RRF, υπάρχει ορατότητα για παράταση των προθεσμιών απορρόφησης των πόρων;

Εργαζόμαστε με βάση τα υφιστάμενα χρονοδιαγράμματα και στόχο να αντλήσουμε το σύνολο των πόρων που προβλέπονται για τα έργα αρμοδιότητας του Υπουργείου. Στα περισσότερα έργα είμαστε εντός χρονοδιαγραμμάτων.

Εκεί που υπάρχουν κάποιες αποκλίσεις, δεν θα έλεγα υστερήσεις, αφού οφείλονται σε εξωγενείς παράγοντες, είμαστε σε επικοινωνία και συνεννόηση με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς για τον ορθολογικό επανασχεδιασμό τους, ώστε το τελικό αποτέλεσμα να είναι το ίδιο θετικό.

Διαβάστε ακόμη 

Μάστιγα οι ρευματοκλοπές: Πάνω από 400 εκατ. ευρώ οι ετήσιες απώλειες 

ΤΑΞΙ: Έρχονται κλιμάκια ελεγκτών και πρόστιμα για το αυτοκόλλητο σήμα (pics) 

«Καπνική Μιχαηλίδης»: Από τον «καπνό» των ζημιών στη «φωτιά» των πλειστηριασμών (pics)

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα