Στο παρελθόν θα ανήκουν από φέτος τα παραδοσιακά έντυπα τιμολόγια και βιβλία που για πάνω από 70 χρόνια (εκκινώντας από το Ν.Δ. 578/ 1948 «περί τηρήσεως βιβλίων υπό επιτηδευματιών») εκδίδουν οι επιχειρήσεις στη χώρα μας.
Από το καλοκαίρι και μετά η αγορά ετοιμάζεται να υποδεχθεί τα ηλεκτρονικά φορολογικά στοιχεία, τα οποία θα αλλάξουν τα πάντα στο β΄ εξάμηνο της χρονιάς. Η σχετική εξαγγελία γίνεται πράξη με την απόφαση Βεσυρόπουλου που θέτει τις ηλεκτρονικές προδιαγραφές για τους παρόχους τιμολογίων και απαιτεί σε πραγματικό χρόνο διασύνδεση με την Εφορία.
Στο εξής οι λογιστικές εγγραφές επιχειρήσεων και ελεύθερων επαγγελματιών δεν θα φυλάσσονται απλώς στα λογιστήριά τους, αλλά θα αποστέλλονται και θα διασταυρώνονται online στις βάσεις δεδομένων της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ). Παραμερίζονται τα έντυπα τιμολόγια και όλες οι φορολογικές κινήσεις της αγοράς θα δηλώνονται αυτομάτως στο Taxsinet ώστε να παρακολουθούνται ηλεκτρονικά, βάζοντας τέλος σε γραφειοκρατικές διαδικασίες, αλλά και παρέχοντας πλήρη έλεγχο στην Εφορία για τα πραγματικά έσοδα και έξοδα των φορολογουμένων.
Η ΑΑΔΕ έχει ξεκινήσει ήδη τις πρώτες δοκιμές και από το 2021 καμία δαπάνη δεν θα αναγνωρίζεται προς έκπτωση εάν δεν έχει εκδοθεί το αντίστοιχο ηλεκτρονικό τιμολόγιο.
Big Brother στα λογιστήρια
Προ ημερών, ο υφυπουργός Οικονομικών Απόστολος Βεσυρόπουλος εξέδωσε απόφαση που δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και καθορίζει τον μορφότυπο των νέων ηλεκτρονικών τιμολογίων. Αλλη απόφαση του υφυπουργού καθορίζει τις υποχρεώσεις των παρόχων ηλεκτρονικής τιμολόγησης, αλλά και τις διαδικασίες ελέγχου των τιμολογίων και στοιχείων λιανικής πώλησης που εκδίδονται με χρήση των υπηρεσιών παρόχων ηλεκτρονικής τιμολόγησης. Η ηλεκτρονική τιμολόγηση δεν είναι απλώς η έκδοση τιμολογίου ηλεκτρονικά ή η αποστολή του με email. Ορίζεται ως η έκδοση παραστατικών με απευθείας επικοινωνία (online) μεταξύ επιχείρησης και παρόχου, με αυθεντικοποίηση και με άμεση αποστολή τους στην επιχείρηση-λήπτη. Οι επιτηδευματίες θα συνδέονται στο περιβάλλον Τaxisnet όπου:
■ Θα βλέπουν μια ειδική φόρμα στην οποία θα καταχωρούν λεπτομερώς ένα προς ένα όλα τα τιμολόγια εσόδων τους από πωλήσεις αγαθών και παροχή υπηρεσιών.
■ Θα εμφανίζεται και αντίστοιχη φόρμα στην οποία θα καταχωρούνται αναλυτικά οι δαπάνες της επιχείρησης.
■ Η ηλεκτρονική εφαρμογή θα υπολογίζει αυτόματα το άθροισμα εσόδων και δαπανών αναλυτικά για κάθε μήνα ή τρίμηνο και στο σύνολο του έτους ή της χρήσης.
Στις σχετικές στήλες θα αναγράφονται ο ΑΦΜ του αντισυμβαλλόμενου, τα έσοδα ή τα έξοδα, ο ΦΠΑ που αναλογεί, οι αποσβέσεις, οι παρακρατούμενοι φόροι (π.χ. μισθωτών υπηρεσιών), τα τέλη χαρτοσήμου και άλλοι φόροι ή τέλη.
Καταργούνται υποχρεώσεις
Τα βιβλία εσόδων-εξόδων γίνονται ηλεκτρονικά. Ειδικά οι ελεύθεροι επαγγελματίες θα έχουν πρόσβαση σε δωρεάν ηλεκτρονική εφαρμογή που θα τους προσφέρει η ΑΑΔΕ.
Σημαντική καινοτομία που εισάγει η απόφαση Βεσυρόπουλου είναι η δυνατότητα ηλεκτρονικής έκδοσης παραστατικών λιανικής πώλησης, η οποία επιτρέπει στους παρόχους να αναπτύξουν λύσεις ψηφιακής ταμειακής μηχανής (virtual cash register). Διανοίγεται έτσι μια νέα ψηφιακή εποχή, όπου παίρνει τέλος και ο βραχνάς των φορολογουμένων για μια σειρά υποχρεώσεων υποβολής δηλώσεων που τους επιβάλλονται για ελεγκτικούς σκοπούς (όπως συγκεντρωτικές τιμολογίων, ΜΥΦ κ.λπ.).
Ακόμα και η υποβολή περιοδικών δηλώσεων ΦΠΑ δεν θα έχει πια αξία, εφόσον τα στοιχεία που αναγράφονται στις δηλώσεις αυτές θα προκύπτουν αυτομάτως με την ενημέρωση των βιβλίων. Είναι ενδεικτικό ότι στην Ιταλία, όπου έγινε υποχρεωτική από φέτος η ηλεκτρονική τιμολόγηση, υπολογίστηκε ότι το διαχειριστικό κόστος για μια μικρομεσαία (για τα ιταλικά δεδομένα φυσικά) επιχείρηση με 3.000 τιμολόγια μπορεί να μειωθεί κατά 7 έως και 11,5 ευρώ ανά τιμολόγιο.
Η μείωση των 21.000-35.000 ευρώ ετησίως προκύπτει από τη μείωση στην κατανάλωση χαρτιού και μελανιών, την εξοικονόμηση αμοιβών και εργατοωρών που ξοδεύονται στην αναζήτηση τιμολογίων ή σε περίπτωση ελέγχων κ.λπ.
Κερδίζουν οι νομοταγείς
Το σχέδιο βρίσκεται σε ώριμο στάδιο και αρχικά θα υποχρεώνει τους εκδότες να αναρτούν ηλεκτρονικά τα τιμολόγια για τις πωλήσεις τους. Αυτό σημαίνει ότι οι επιχειρήσεις θα πρέπει να συνδέονται στο Διαδίκτυο και να συμπληρώνουν φόρμα ή να αποστέλλουν ειδικές καταστάσεις (excel) στην ΑΑΔΕ.
Ταυτόχρονα, όμως, θα ενημερώνεται στο Taxisnet αυτομάτως και η μερίδα των τιμολογίων του λήπτη (αγοραστή) των υπηρεσιών. Ετσι θα μπορούν να εντοπίζονται και «ύποπτες» συναλλαγές, κινήσεις ανά περίοδο ή και ανά ημέρα ακόμη!
Κάθε μήνα, οι λήπτες τιμολογίων θα ελέγχουν και θα αποδέχονται ή θα απορρίπτουν τις συναλλαγές που οι εκδότες τους θα δηλώνουν ότι διενήργησαν. Μόνη ευθύνη του λήπτη θα είναι να διορθώσει ή να συμπληρώσει τυχόν παραλείψεις και σφάλματα στα στοιχεία τιμολογίων που θα έχουν συμπληρώσει οι εκδότες τους.
Το νέο σύστημα (MyData, όπως θα λέγεται) θα πιέσει ιδιαίτερα όσους συστηματικά φοροδιαφεύγουν. Και αυτό διότι:
■ Η ΑΑΔΕ θα μπορεί να γνωρίζει σχεδόν σε πραγματικό χρόνο τους τζίρους των πωλήσεων κάθε επιχείρησης ή επαγγελματία. Θα μπορεί έτσι να εκτιμήσει αποθέματα και κέρδη, να προβεί σε ελέγχους αν δεν έχει τις αναμενόμενες εισπράξεις ΦΠΑ ή να εντοπίσει υποδήλωση κερδών αναδρομικά.
■ Περιορίζεται δραστικά ο κίνδυνος έκδοσης πλαστών και εικονικών τιμολογίων, καθώς η διασταύρωση θα γίνεται online και όχι με πολύμηνη καθυστέρηση – ή και με ξεπερασμένες μαγνητικές δισκέτες (floppy discs) σε ορισμένες περιπτώσεις!