Με ένα νέο «σχέδιο Μάρσαλ» α λα ευρωπαϊκά (ή ένα τεράστιο ΕΣΠΑ για τον κορωνοϊό) ισοδυναμεί η πρόταση της Κομισιόν για το Ταμείο Ανάκαμψης των 750 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 32 δισ. θα αφορούν αποκλειστικά στην Ελλάδα.
Ενενήντα ημέρες ζυμώσεων εντάσεων και αντιπαραθέσεων στα Eurogroup μέσω τηλεδιάσκεψης χρειάστηκε η Ευρώπη για να φτάσει σε ένα πρόγραμμα που, όπως δείχνουν οι πρώτες δηλώσεις, έχει λάβει ήδη την κατ’αρχήν έγκριση από την Άγκελα Μέρκελ και τον Εμανουέλ Μακρόν. Η απόφαση είναι σημαντική και προκάλεσε κύματα αισιοδοξίας στις ευρωπαϊκές αγορές, αν και πρακτικά δεν φαίνεται πώς μπορεί να μπει σε εφαρμογή πριν το 2021.
Το σχέδιο «για την Επόμενη Γενιά» μοιάζει «κομμένο και ραμμένο» στα μέτρα των χωρών με τα μεγαλύτερα χρέη, την βαθύτερη ύφεση και τη υψηλότερη ανεργία. Ιταλία, Ισπανία και Ελλάδα δηλαδή, με βάση τις επίσημες προβλέψεις. Αν το αρχικό πακέτο μισού δισ. (πρόταση Γαλλίας—Γερμανίας) φάνταζε φτωχό, ενώ το ευρωομόλογο 1 τρισ ευρώ μακρινό, το πακέτο των 750 δισ. από την Κομισιόν μοιάζει η ελπίδα για τις περισσότερες χώρες του Νότου, με βάση τις ίδιες τις εισηγήσεις.
Το ελληνικό υπουργείο Οικονομικών ψάχνει στις 50 και πλέον σελίδες της παρουσίασης του σχεδίου, να βρει τυχόν παγίδες και κακοτοπιές.
«Οι προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ανταποκρίνονται σε μεγάλο βαθμό στις θέσεις της Ελληνικής Κυβέρνησης» δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας . Τα καλά στοιχεία είναι προφανή, καθώς:
-είναι από τα πιο γενναιόδωρα πακέτα που ως τώρα έχει τεθεί σε συζήτηση
-δίνει στις χώρες οικονομικές ενισχύσεις, όχι μόνον δάνεια
-στηρίζεται στην αμοιβαία ανάληψη χρέους από την ΕΕ -όπως και το ευρωομόλογο δηλαδή.
Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προβλέπει για την προσεχή τετραετία (2021-2024) επιχορηγήσεις που εκτιμώνται σε 3% του ΑΕΠ ετησίως.
Όπως και στα ΕΣΠΑ, για να πάρουν τα κράτη τα λεφτά, θα πρέπει να τα στρέψουν σε επιλέξιμες δαπάνες που εν προκειμένω θα είναι:
- τα εθνικά σχέδια ανάκαμψης, τα οποία τα κράτη-μέλη θα καταρτίσουν με βάση τις επενδυτικές και μεταρρυθμιστικές τους προτεραιότητες
- στήριξη υγιών επιχειρήσεων μέσα από κεφαλαιακή ενίσχυση, κινητοποίηση ιδιωτικών επενδύσεων και ενίσχυση της αυτονομίας της ευρωπαϊκής οικονομίας
- δράσεις πρόληψης και προετοιμασίας της Ε.Ε. έναντι μελλοντικών υγειονομικών κρίσεων
Πού αρχίζουν όμως τα «αλλά» και οι ανησυχίες;
- Πρόκειται για πρόταση, αλλά αποφάσεις δεν υπάρχουν
- Συζητήσεις θα ξεκινήσουν από Ιούλιο
- Οι εκταμιεύσεις δεν θα ξεκινήσουν πριν το β΄εξάμηνο ή το 2021 το πιθανότερο
- Δεν είναι ξεκάθαρο αν είναι υποχρεωτικά τα δάνεια 9,4 δισ για να μπορεί η Ελλάδα να πάρει επιχορήγηση 22,5 δισ.
Σε μια πρώτη ανάγνωση, δεν προκύπτει υποχρέωση όρων Μνημονίου για τα δάνεια. - Η Κομισιόν θα δανειστεί για 30 χρόνια και το δάνειο θα αποπληρωθεί από το 2028 έως το 2058. Δεν είναι σαφές ακόμα πότε και θα πόσα θα πρέπει να αρχίσουν να αποπληρώνουν και οι χώρες
Όπως τόνισε ο Χρήστος Σταϊκούρας, «η Ελληνική Κυβέρνηση, όπως πράττει μέχρι σήμερα, θα συνεχίσει να συμμετέχει στις διαπραγματεύσεις που θα ακολουθήσουν επί των προτάσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με δημιουργικό τρόπο, έχοντας πάντα ως γνώμονα την οικονομική και κοινωνική ευημερία στην Ελλάδα και στην Ευρώπη».