Όχι μόνο ελεύθερους επαγγελματίες, αλλά και μισθωτούς, συνταξιούχους και εισοδηματίες βάζει στο στόχαστρο των φορολογικών ελέγχων και διασταυρώσεων η κυβέρνηση.
Η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) έχει συγκεντρώσει και θα αξιοποιήσει πάνω από 80 εκατομμύρια πληροφορίες και οικονομικά στοιχεία, με βάση τα οποία θα βάλει στο μικροσκόπιο τις φορολογικές δηλώσεις που υπέβαλαν 3 εκατομμύρια μισθωτοί οι οποίοι αμείβονται με μαύρα, πάνω από 100.000 εισοδηματίες και σχεδόν 600.000 επαγγελματίες που δηλώνουν ότι ζουν με λιγότερα από 10.000 ευρώ τον χρόνο.
Η έρευνα αφορά την αναντιστοιχία μεταξύ χαμηλών εσόδων και μεγάλων δαπανών διαβίωσης, οι οποίες δεν δικαιολογούνται από τα στοιχεία που δηλώνουν οι φορολογούμενοι στην Εφορία. Θα γίνει μαζικά, κάνοντας πράξη κάτι που βρίσκεται στο στόμα και στη σκέψη πολλών:
«Γιατί δεν πιάνουν τους φοροφυγάδες από τις μεγάλες δαπάνες που κάνουν, αλλά αρκούνται να δηλώνουν όλοι ένα ελάχιστο τεκμαρτό εισόδημα»;
«Επαγγελματίες» φοροφυγάδες
Στο οικονομικό επιτελείο γνωρίζουν ότι όσο μαύρο χρήμα και αν φέρουν στο φως οι ηλεκτρονικοί έλεγχοι και οι νέες υποχρεώσεις με τις οποίες «φορτώνει» το υπό κατάρτιση φορολογικό νομοσχέδιο περί το 1 εκατομμύριο ελεύθερους επαγγελματίες και επιχειρήσεις (όπως π.χ. υποχρεωτικές πληρωμές με μετρητά, εισπράξεις POS, ηλεκτρονικά δελτία αποστολής, δηλώσεις myDATA, τεκμαρτό εισόδημα κ.λπ.), την ίδια στιγμή η παραοικονομία οργιάζει στην αγορά από… επαγγελματίες της φοροδιαφυγής που δηλώνουν άεργοι, ανεπάγγελτοι, μισθωτοί ή συνταξιούχοι αν και εργάζονται σε διάφορους κλάδους (τεχνικούς, επιστημονικούς κ.λπ.) χωρίς να έχουν καν δηλώσει πρόσληψη ή έναρξη δραστηριότητας στην Εφορία.
Όλοι αυτοί παραμένουν «αόρατοι» από τα συστήματα της Εφορίας, χωρίς να τηρούν συχνά καμία από τις υποχρεώσεις φορολογικών ή άλλων δηλώσεων. Αντιθέτως δημιουργούν αθέμιτο ανταγωνισμό και αποκτούν πλεονέκτημα απέναντι σε νομοταγείς επαγγελματίες ή εργαζόμενους αμειβόμενοι με μαύρα και παζαρεύοντας χωρίς απόδειξη.
Πολλές φορές δεν διαθέτουν καμία πιστοποίηση, ούτε φέρουν νομική ευθύνη για τα αποτελέσματα της εργασίας που προσφέρουν (π.χ. για κακοτεχνίες από ηλεκτρολόγους, υδραυλικούς, μαραγκούς, συντηρητές αυτοκινήτων), ενώ έχουν και προτεραιότητα στις κοινωνικές παροχές και στα επιδόματα που δίνει το κράτος έναντι των μισθωτών και επαγγελματιών που εργάζονται και φορολογούνται σύμφωνα με τον νόμο.
Οπως είχε αναφέρει σε ανύποπτο χρόνο και ο διοικητής της Τραπέζης της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας, η φοροδιαφυγή ανέρχεται σε 60 δισ. ευρώ ετησίως, καθώς τα εισοδήματα που δηλώνουν οι φορολογούμενοι στην Ελλάδα ανέρχονται 80 δισ., αλλά η εμφανής κατανάλωση, όπως «μετριέται» από την Ελληνική Στατιστική Αρχή, φτάνει στα 140 δισ. ευρώ!
«Ο βήχας και το χρήμα δεν κρύβονται», λέει μια παλιά λαϊκή παροιμία. Και η διασταύρωση θα γίνει σε 3,8 εκατομμύρια φορολογούμενους οι οποίοι δηλώνουν ότι βγάζουν κάτω από 10.000 ευρώ τον χρόνο, με στόχο να πιαστούν όσοι εξ αυτών δαπανούν 50.000, 100.000 ή 200.000 ευρώ σε δίδακτρα, ακίνητα, αυτοκίνητα και άλλες δαπάνες διαβίωσης.
Ανάμεσά τους ξεχωρίζει ασφαλώς η περίπτωση των ελεύθερων επαγγελματιών, η πλειονότητα των οποίων (περίπου έξι στους δέκα) δηλώνει εισοδήματα κάτω από 10.000 ευρώ και συνολικά περίπου 4 δισ. ευρώ ως έσοδα όλοι μαζί.
Την ίδια στιγμή δαπανούν 40 δισ. μέσω των χρεωστικών τους καρτών και με την ηλεκτρονική διακίνηση του χρήματος!
Τα χαμηλά εισοδήματα όμως δεν είναι «προνόμιο» μόνο των ελεύθερων επαγγελματιών. Από τις 6.605.272 φορολογικές δηλώσεις που υποβλήθηκαν το 2022 και επεξεργάστηκε η ΑΑΔΕ, οι 3.757.535 δήλωσαν στην Εφορία ετήσια εισοδήματα ως 10.000 ευρώ. Από όλους αυτούς, όμως, σχεδόν ο 1 στους 4 δεν μπορεί να καλύψει καν τις αντικειμενικές δαπάνες διαβίωσης, τις οποίες υπολογίζει αυτομάτως η Εφορία με βάση τα στάνταρ τεκμήρια, όπως αυτοκίνητα, σκάφη αναψυχής, πισίνες, ακίνητα, δίδακτρα κ.λπ.
Συνολικά, 1.662.289 φορολογούμενοι φάνηκε ότι είχαν μεγαλύτερο εισόδημα από αυτό που δήλωσαν και έτι πλήρωσαν έξτρα ποσά φόρων. Το στοιχείο που προκαλεί ενδεχομένως μεγαλύτερη έκπληξη είναι ίσως ότι οι 547.827 ήταν μισθωτοί, οι 465.238 συνταξιούχοι, οι 91.045 αγρότες, οι 377.292 εισοδηματίες και μόλις 188.889 επιτηδευματίες-επαγγελματίες.
Από την επεξεργασία των στοιχείων προκύπτει έτσι ότι δύο στους δέκα φορολογούμενους, ή το 20,4% όσων υπέβαλαν δηλώσεις, είχαν μηνιαίο εισόδημα της τάξης των 83 ευρώ τον μήνα, την ώρα που το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα ανέρχεται στα 200 ευρώ. Επιπλέον, 659.258 φορολογούμενοι δήλωσαν μηδενικό εισόδημα.
Ενώ ετήσια εισοδήματα έως 5.000 ευρώ (κάτω από 400 ευρώ τον μήνα) δήλωσε ο ένας στους τρεις φορολογούμενους (το 37% των φυσικών προσώπων). Μεταξύ 20.000 και 50.000 ευρώ εισόδημα δήλωσαν κάτι παραπάνω από ένα εκατομμύριο νοικοκυριά, οι οποίοι σηκώνουν και το μεγαλύτερο φορολογικό βάρος, ενώ μόλις 1.004 φορολογούμενοι δήλωσαν ότι αποκόμισαν εισοδήματα άνω των 900.000 ευρώ.
Τι εξετάζεται
Στο οικονομικό επιτελείο εκτιμούν ότι από φόρους εισοδήματος σε όλα τα αδήλωτα εισοδήματα το κράτος χάνει περί τα 8-10 δισ. ευρώ ετησίως, ποσό το οποίο αντιστοιχεί στις ετήσιες δαπάνες για Παιδείας και Υγεία μαζί! Και θεωρούν σημαντικό έστω και το μισό από αυτό το ποσό να εξοικονομηθεί και να διοχετευτεί άμεσα σε αυτούς τους δύο πολύ κρίσιμους τομείς της καθημερινότητας των πολιτών.
Για να ξεχωρίσει η ήρα από το στάρι, όσοι δηλώνουν χαμηλά εισοδήματα θα ελεγχθούν για το σύνολο των δαπανών που έκαναν ηλεκτρονικά και τις γνωρίζει η ΑΑΔΕ (π.χ. αγορές αυτοκινήτων ή ταξίδια στο εξωτερικό με χρήση κάρτας), τις δαπάνες ΔΕΚΟ για νερό, ρεύμα ή τηλέφωνο στα σπίτια ή στα εξοχικά τους, τα δίδακτρα ιδιωτικών σχολείων κ.λπ. Θα λαμβάνεται υπόψη όμως και η κίνηση των τραπεζικών λογαριασμών τους (ανάλωση αποταμιεύσεων), συγκρίνοντας αν δικαιολογούνται από δηλώσεις περασμένων ετών ή από τη φύση του επαγγέλματός τους κ.λπ.
Οι μαζικοί αυτοί έλεγχοι γίνονται πλέον εφικτοί με τη βοήθεια της νέας τεχνολογίας, αλλά και τις βάσεις δεδομένων που έχει χτίσει την τελευταία πενταετία κυρίως η ΑΑΔΕ.
Στη βάση αυτή άλλωστε ξεκίνησαν και άλλου τύπου έλεγχοι, όπως το σύστημα Ελεγχος live της ΑΑΔΕ με κλιμάκια ελεγκτών σε καταστήματα και χώρους ιδιαίτερου ενδιαφέροντος, όπου με τάμπλετ σε πραγματικό χρόνο ερευνούν το προφίλ των καταστημάτων και των επιχειρηματιών και βλέπουν κατά πόσο και στο παρελθόν είχαν προκύψει ζητήματα φοροδιαφυγής, εάν δεν έχουν εκπληρώσει φορολογικές υποχρεώσεις τους (πληρωμές, δηλώσεις) και ούτω καθεξής.
Αντίστοιχα διασταυρώνονται ηλεκτρονικά πλέον οι βραχυχρόνιες μισθώσεις, ενώ στοιχεία εσόδων, δαπανών, τόκων, καταθέσεων κ.λπ. προσυμπληρώνονται αυτόματα στις δηλώσεις εισοδήματος και ΦΠΑ των φορολογουμένων από την ίδια την ΑΑΔΕ.
Διαβάστε ακόμη:
Ποιες φοροελαφρύνσεις έρχονται το 2024 – Τι εξετάζει το οικονομικό επιτελείο
Σε σούπερ μάρκετ στην περιοχή της Λ. Αθηνών ο Κυριάκος Μητσοτάκης
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφθείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ