Μπορεί η κυβέρνηση να πέρασε αναίμακτα τον «κάβο» του προϋπολογισμού, ωστόσο, τα δύσκολα είναι μπροστά της, με τους θεσμούς να μην έχουν ακόμη επιβεβαιώσει την ημερομηνία επιστροφής τους στην Αθήνα για τη συνέχιση των διαπραγματεύσεων της β’ αξιολόγησης.

Υπενθυμίζεται ότι την προηγούμενη Δευτέρα, ο Γερούν Ντάισλεμπλουμ, είχε διαβεβαιώσει ότι οι εκπρόσωποι των θεσμών θα επέστερφαν για συνέχιση των συνομιλιών από αύριο Δευτέρα,  φαίνεται όμως ότι κάτι άχει αλλάξει μετά τις εξαγγελίες του πρωθυπουργού για παροχές στους χαμηλοσυνταξιούχους, χωρίς πρώτα να έχει προηγηθεί ενημέρωση και συνεννόηση με τους εταίρους.

Οι επαφές συνεχίζονται σε τεχνικό επίπεδο, ενώ πληροφορίες αναφέρουν ότι υπάρχει τουλάχιστον αμηχανία από τις εξαγγελίες Τσίπρα, αν όχι ενόχληση και δυσαρέσκεια. Άλλες πληροφορίες κάνουν λόγο για απροθυμία του ΔΝΤ να εγκρίνει τη μετάβαση της Ντέλιας Βελκουλέσκου στην Αθήνα, λόγω των διαφωνιών που υπάρχουν ακόμα με τη γερμανική πλευρά.

Σε κάθε περίπτωση, όταν ξεκινήσουν οι διαπραγματεύσεις στο επίκεντρο θα βρεθούν όλα τα «αγκάθια» για τη β’ αξιολόγηση, και κυρίως τα εργασιακά, ενώ αναμένεται και η συγκρότηση ενός μηχανισμού αυτόματης περικοπής δαπανών και επιβολής φόρων, όπως προέβλεπε η απόφαση του Eurogroup της προηγούμενης Δευτέρας, ώστε να επιτευχθούν τα υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα του 3,5% από το 2018 και μετά. Ωστόσο θα επιχειρηθεί και η ανάλυση του περιβόητου… true story του Ευ. Τσακαλώτου υπό το πρίσμα των νέων εξελίξεων στη διαπραγμάτευση αλλά και τις πιέσεις στο δημοσιονομικό.

Υπενθυμίζεται ότι ο υπ. Οικονομικών από το βήμα της Βουλής θέλοντας να κάνει αντιπαραβολή με το «success story» της προηγούμενης κυβέρνησης μίλησε για «true story» υπό το οποίο η βαριά φορολόγηση, που έχει επιλέξει στην οικονομική της πολιτική η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ ΑΝΕΛ δεν αποτρέπει την ανάπτυξη… Έσπευσε μάλιστα να το «πασπαλίσει» και με ολίγη από «λίστα Λαγκάρντ, λίστα Μπόγιαρνς και γενικά τη μάχη κατά της φοροδιαφυγής που όμως μέχρι σήμερα δεν έχει αποφέρει σημαντικά άμεσα αποτελέσματα και κυρίως εισπρακτικής φύσεως. Σύμφωνα με τα ίδια τα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών έχουν ολοκληρωθεί μόλις 177 έλεγχοι σε σύνολο 2.062 υποθέσεων και έχουν βεβαιωθεί συνολικά 255,4 εκατ. ευρώ. 

Θριαμβολογίες

Στην ομιλία του, πάντως,  ο Αλέξης Τσίπρας πανηγύρισε για τους στόχους, αλλά και για τις παροχές που εξήγγειλε προς τους χαμηλοσυνταξιούχους, ενώ απευθυνόμενος στην αντιπολίτευση, αναφέροντας χαρακτηριστικά: «Το κόμμα σας πέρυσι φώναζε ότι ο προϋπολογισμός είναι εικονικός. Όχι απλά πιάσαμε τους στόχους αλλά τους ξεπεράσαμε κιόλας» για να προσθέσει ότι «δεν κόβουμε, αλλά δίνουμε».

Ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε αναλυτικά και στις πολιτικές της κυβέρνησής του για την ανακούφιση των ασθενέστερων τάξεων, των ανέργων και γενικότερα όσων χρήζουν κοινωνικής προστασίας.

Εντός Δεκεμβρίου θα υπογραφεί η συμφωνία για την ενίσχυση των τεχνολογικά προηγμένων εταιρειών, ανέφερε επισημαίνοντας ότι θα χρησιμοποιηθούν όλα τα διαθέσιμα χρηματοδοτικά εργαλεία για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.

Αναφερόμενος στις τράπεζες είπε ότι «Το τραπεζικό σύστημα έχει πλήρως σταθεροποιηθεί και αρχίζει να διοχετεύει ρευστότητα στην οικονομία» συνέχισε και χαρακτήρισε υποδηγματική την τελευταία ανακεφαλαιοποίηση. «Το PSI ήταν εγκληματικό, κατέστρεψε τα ταμεία» προσέθεσε.

Περνώντας στην επιστροφή των ληξιπρόθεσμων του δημοσίου είπε ότι θα πέσουν άμεσα 10 δισ στην αγορά, ενώ για το σύνολο του 2017 το ποσό θα ανέλθει στα 14 δις ευρώ. «Θα σπάσουμε το καρτέλ που πλούτησε με δημόσιο χρήμα επειδή είχε πρόσβαση στον εύκολο δανεισμό» συνέχισε στο σκεπτικό του ο πρωθυπουργός.

Ως εθνικό στόχο, πάντως, ανέφερε την ανεργία παραδεχόμενος ότι παραμένει σε πολύ υψηλά επίπεδα. Έχουν δημιουργηθεί 200 χιλιάδες θέσεις εργασίας, προσέθεσε και χαρακτήρισε εφικτό στόχο η Ελλάδα να πιάσει τον μέσο όρο της ΕΕ το 2021. Αλλά δεν είναι success story, σημείωσε.

Σε κάθε περίπτωση, για το κλείσιμο της αξιολόγησης ο κ. Τσίπρας, όπως αναμενόταν εμφανίστηκε έτοιμος να προβάλει αντιστάσεις επί των αλλαγών στην αγορά εργασίας, έναντι των δανειστών.

«Πρόθεσή μας είναι η δεύτερη αξιολόγηση να κλείσει όσο το δυνατόν πιο σύντομα ώστε να προετοιμάσουμε την έξοδό μας στις αγορές από τις αρχές του 2017 – Η Ελλάδα θα υλοποιήσει τη συμφωνία, αλλά δε θα εφαρμόσει αλλαγές στην αγορά εργασίας που θα τη θέτουν εκτός ευρωπαϊκού πλαισίου και δε θα εφαρμόσει νέα μέτρα λιτότητας» διακήρυξε ο Αλέξης Τσίπρας.

Έχουμε πια εμπειρία από διαπραγματεύσεις και παράλογες απαιτήσεις και δεν ανησυχούμε, συμπλήρωσε το μήνυμά του ο πρωθυπουργός.

Ο αισιόδοξος του οικονονομικού επιτελείου

Απ’ όσο φαίνεται, ο μόνος αισιόδοξος για το κλείσιμο της β’ αξιολόγησης πριν το τέλος του έτους είναι ο αν. ΥΠΟΙΚ, Γ. Χουλιαράκης, καθώς εδώ και μέρες πηγές του Μαξίμου έχουν πει ότι η κυβέρνηση επιδιώκει το κλείσιμο της αξιολόγησης να γίνει το πολύ μέχρι το τέλος Ιανουαρίου, ώστε να δρομολογηθεί η ένταξη της χώρας στην ποσοτική χαλάρωση, να ανοίξει ο δρόμος προς τις αγορές και τις επενδύσεις και να ενεργοποιηθεί η συμφωνία για τα βραχυπρόθεσμα μέτρα για το χρέος. Είναι εμφανές λοιπόν ότι επιδίωξη της κυβέρνησης δεν είναι απλώς η εκταμίευση της δόσης.

Τα «όπλα» που αναμένεται να χρησιμοποιήσει ο πρωθυπουργός στις συναντήσεις που θα έχει το επόμενο διάστημα με Ευρωπαίους ηγέτες (βλ. Σύνοδος Κορυφής της Πέμπτης) είναι αφενός η τήρηση του προγράμματος και η πολιτική σταθερότητα που θα εγγυηθεί και την ολοκλήρωση των δεσμεύσεων.

Το χάσμα των δανειστών

Στο μεταξύ, η απόσταση μεταξύ Ελλάδας, Γερμανίας και ΔΝΤ είναι τόσο μεγάλη ώστε η διαπραγμάτευση δεν αποκλείεται να κρατήσει αρκετό καιρό.

Από τη μια το Βερολίνο επιδιώκει όσο κανείς άλλος τη συμμετοχή του ΔΝΤ στο πρόγραμμα , αλλά προβάλει και τις σθεναρότητας αντιστάσεις στην ελάφρυνση του χρέους που ζητά το ΔΝΤ και μιλά για υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα για 10 χρόνια μετά τη λήξη του προγράμματος.

Το ΔΝΤ υποστηρίζει ότι τα πρωτογενή πλεονάσματα του 3,5% θα απαιτήσουν και νέα μέτρα 4,5 δισ. από την Ελλάδα για τα οποία μάλιστα ζητά προκαταβολική νομοθέτηση από τώρα για το 2019.

Η Κομισιόν επιδιώκει το κλείσιμο της αξιολόγησης επιμένοντας ότι οι προβλέψεις του ΔΝΤ για έλλειμμα 0,5% το 2016 είναι πολύ απαισιόδοξες.

Και υπάρχει και ο Γ. Ντάισελμπλουμ που ζητά λύση συναίνεσης όσο το δυνατόν γρηγορότερα. Η πρότασή του μιλά για διατήρηση του στόχου του πρωτογενούς πλεονάσματος στο 3,5% για 5 χρόνια και σταδιακή του μείωση στο 2%.

Η ελληνική πρόταση

Σύμφωνα πάντως με πηγές της κυβέρνησης, η κυβέρνηση δεν πρόκειται να δεχθεί πρωτογενή πλεονάσματα 3,5% για μετά τη λήξη του προγράμματος το 2018. Αντιθέτως, προκρίνεται η πρόταση που έχει ήδη εισηγηθεί ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, η οποία προβλέπει πλεονάσματα 2,5% με το υπόλοιπο 1% να κατευθύνεται στην ανάπτυξη, με φοροαπαλλαγές επιχειρήσεων και μείωση ασφαλιστικών εισφορών. Παράλληλα, η ελληνική πλευρά δεν εμφανίζεται πρόθυμη να υποχωρήσει στο θέμα των συλλογικών διαπραγματεύσεων, δεδομένου ότι η ευρωπαϊκή πλευρά δεν αντιτάσσεται στην επαναφορά τους. Το έκανε σαφές με την ομιλία της στη Βουλή και η υπ. Εργασίας κα. Αχτσιόγλου.

Αντίθετα, συγκεχυμένη φαίνεται η κατάσταση σε ό,τι αφορά τις ομαδικές απολύσεις. Εκεί η κυβέρνηση ενδέχεται να αποδεχθεί μικρή αύξηση του ποσοστού από το 5% που ισχύει σήμερα.