Ψήφο εμπιστοσύνης στην ελληνική οικονομία έδωσε η Moody’s προχωρώντας σε αναβάθμιση του outlook από «σταθερό» σε «θετικό». Αν και ο διεθνής οίκος αξιολόγησης κράτησε για μια ακόμη φορά αμετάβλητη τη βαθμολογία του ελληνικού αξιόχρεου σε Βa1, ήτοι μόλις ένα σκαλοπάτι πριν την επενδυτική βαθμίδα.
Με τον τρόπο αυτό η Moody’s επιβεβαίωσε τη φήμη που έχει ως ο πλέον «αυστηρός» διεθνής οίκος αξιολόγησης δεδομένου πως συνεχίζει να στερεί από το ελληνικό αξιόχρεο τον μοναδικό… τίτλο επενδυτικής βαθμίδας που του λείπει.
Πάντως, το ελληνικό αξιόχρεο έχει ήδη λάβει επενδυτική βαθμίδα από τους άλλους τέσσερις μεγάλους οίκους, την S&P, την Fitch, την Scope και την DBRS. Μάλιστα, η τελευταία στην αξιολόγηση της, στις 6 Σεπτεμβρίου, προχώρησε και σε αναβάθμιση των προοπτικών της ελληνικής οικονομίας από σταθερές σε θετικές.
Τα αποτελέσματα των αναβαθμίσεων αυτών είναι ήδη ορατά, καθώς οι αγορές έχουν ήδη αλλάξει στάση απέναντι στα ελληνικά assets και αυτό αποτυπώνεται ξεκάθαρα στις αποδόσεις των ελληνικών ομολόγων με το περιθώριο τους έναντι των γερμανικών να παραμένει κάτω από το 1%.
Μετά την αποψινή ετυμηγορία της Moody΄s, την σκυτάλη θα πάρει η Standard & Poor’s, στις 18 Οκτωβρίου, ενώ ακολουθεί στις 22 Νοεμβρίου η Fitch Ratings. Τον κύκλο των αξιολογήσεων για το 2024 θα «κλείσει» η Scope, στις 6 Δεκεμβρίου.
Τι αναφέρει η έκθεση
Η αλλαγή στο outlook αντανακλά την αυξημένη πιθανότητα σταθερής ενδυνάμωσης στην υγεία του τραπεζικού κλάδου, μειώνοντας τα ρίσκα για την κυβέρνηση.
Επιπλέον, οι πιθανότητες οικονομικής ανάπτυξης και καλής δημοσιονομικής επίδοσης μπορεί να ξεπεράσουν τις προσδοκίες, ανοίγοντας το δρόμο ώστε η δημοσιονομική ισχύς της χώρας να βελτιωθεί ταχύτερα από το αναμενόμενο
Την ίδια ώρα η διατήρηση της βαθμολογίας Ba1 αντανακλά τη σημαντική βελτίωση που έχει κάνει η χώρα τα τελευταία χρόνια σε ότι αφορά την εφαρμογή των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και της δημοσιονομικής εξυγίανσης παρά τις συνεχιζόμενες προσκλήσεις σε τομείς όπως η βελτίωση της αποτελεσματικότητας της Δικαιοσύνης, η μείωση των μακροοικονομικών ανισοτήτων και το πολύ υψηλό κρατικό χρέος.
Ώθηση από τις τράπεζες
Η κατάσταση του τραπεζικού κλάδου έχει ήδη βελτιωθεί αισθητά τα τελευταία χρόνια και οι ελληνικές τράπεζες είναι πλέον πιο κοντά στον ευρωπαϊκό μέσο όρο σε πολλούς δείκτες χρηματοπιστωτικής σταθερότητας.
Για το πρώτο τρίμηνο του 2024, οι δείκτες κεφαλαιοποίησης είναι πλέον κοντά στον μέσο όρο της ΕΕ, με δείκτη CET1 για 15,5% έναντι 16% για το σύνολο της ΕΕ. Η κερδοφορία είναι ισχυρότερη για τις ελληνικές τράπεζες και εμφανίζουν τη χαμηλότερη αναλογία κόστους-εσόδων στην ΕΕ. Αν και o δείκτης NPLs εξακολουθεί να είναι πάνω από τον μέσο όρο της ΕΕ, οι προοπτικές για περαιτέρω μείωση κοντά στον ευρωπαϊκό μέσο όρο του 1,9% τα επόμενα ένα με δύο χρόνια είναι καλές. Η προοπτική περαιτέρω μείωσης των δεικτών NPL θα ενισχυθεί από την επέκταση του συστήματος εγγυήσεων Ηρακλής κατά 1 δισ. ευρώ.
Σημάδια βελτίωσης της υγείας του τραπεζικού τομέα και συνεπώς μειωμένων κινδύνων ενδεχόμενης ευθύνης για το Δημόσιο είναι επίσης ορατά από την πώληση του μεριδίου του ΤΧΣ στην Τράπεζα Πειραιώς τον Μάρτιο του 2024, ενώ σχεδιάζεται και η εκχώρηση του μεγαλύτερου μέρους των μετοχών του στην Εθνική Τράπεζα πριν το τέλος του έτους.
Η βελτιωμένη ισχύς των τραπεζών, εάν διατηρηθεί, θα τους παρέχει καλύτερη θέση ώστε να αντιμετωπίσουν πιθανά μελλοντικά σοκ χωρίς να αυξήσουν τα ρίσκα για το ελληνικό δημόσιο.
Τα ρίσκα στις δημοσιονομικές επιδόσεις
Η ελληνική κυβέρνηση έχει επιδείξει ισχυρή δέσμευση στη δημοσιονομική σύνεση και έχει εφαρμόσει μια σειρά δημοσιονομικών μεταρρυθμίσεων που ενίσχυσαν τα έσοδα τα τελευταία χρόνια, γεγονός που θα μπορούσε να οδηγήσει σε υψηλότερα πρωτογενή πλεονάσματα και ταχύτερη μείωση του δημόσιου χρέους από ό,τι αναμένεται.
Οι ολοκληρωμένες και συνεχιζόμενες μεταρρυθμίσεις στην πλευρά των εσόδων στοχεύουν στη βελτίωση της αποτελεσματικότητας της είσπραξης φόρων και στη μείωση της φοροαποφυγής στους φόρους φυσικών προσώπων και επιχειρήσεων εταιρειών, καθώς και στη μείωση της ψαλίδας στον ΦΠΑ.
Μεταξύ Ιανουαρίου και Ιουλίου, ο κρατικός προϋπολογισμός κατέγραψε ισχυρές αυξήσεις στα έσοδα, κυρίως σε φόρους εισοδήματος και ΦΠΑ, επιβεβαιώνοντας την αποτελεσματικότητα των πρόσφατων φορολογικών μεταρρυθμίσεων. Έτσι, το πρωτογενές πλεόνασμα σε ταμειακά διαθέσιμα έφτασε τα 5,2 δισ. ευρώ (2,2% του ΑΕΠ), έναντι 3,7 δισ. ευρώ (1,7% του ΑΕΠ) την ίδια περίοδο το 2023, καθώς τα έσοδα αυξήθηκαν ταχύτερα από τις δαπάνες.
Η έκθεση, λοιπόν, προβλέπει δημοσιονομικά ελλείμματα περίπου 1% του ΑΕΠ για το 2024 έως το 2026 και μια περαιτέρω βελτίωση από το έλλειμμα 1,6% του ΑΕΠ το 2023. Επιπλέον, προβλέπει πρωτογενή πλεονάσματα 2,2% του ΑΕΠ μεταξύ 2024 και 2026.
Όσον αφορά το χρέος ο οίκος “βλέπει” πτώση κάτω από το 150% του ΑΕΠ έως το 2025 και περαιτέρω κάμψη κάτω από το 140% του ΑΕΠ έως το 2027.
Δεδομένου του ιστορικού υπεραπόδοσης της ελληνικής κυβέρνησης και της πιθανότητας αυξημένων εσόδων από τις μεταρρυθμίσεις, η Moody’s βλέπει ανοδικό ρίσκο στη δημοσιονομική απόδοση της χώρας. Τα υψηλότερα πρωτογενή πλεονάσματα, πιθανόν σε συνδυασμό με ισχυρότερη αύξηση του πραγματικού και ονομαστικού ΑΕΠ, θα στήριζαν μια ταχύτερη μείωση του χρέους, αν και από πολύ υψηλά επίπεδα.
Προκλήσεις από έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών, δημογραφικό και κλιματική κρίση
Η Ελλάδα έχει δυνατότητες διαφοροποίησης και ανάπτυξης του μεταποιητικού τομέα και των εξαγωγών ανώτερης τεχνολογίας, αλλά η πρόοδος θα πάρει χρόνο και αναμένονται μεγάλα ελλείμματα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών της τάξης του 4-5% του ΑΕΠ για τα επόμενα πέντε χρόνια, καθώς η ανάκαμψη των επενδύσεων θα να οδηγήσει σε ισχυρή αύξηση των εισαγωγών για κεφαλαιουχικά και ενδιάμεσα αγαθά και το ποσοστό αποταμίευσης των νοικοκυριών θα βελτιωθεί μέτριο ρυθμό.
Μακροπρόθεσμες προκλήσεις για τη δυνητική ανάπτυξη προκύπτουν από τα δυσμενή δημογραφικά στοιχεία, τα οποία θα αντισταθμιστούν μόνον εν μέρει από τον αναμενόμενο θετικό αντίκτυπο από τις επενδύσεις του Ταμείου Ανάκαμψης και τις μεταρρυθμίσεις στην αύξηση της παραγωγικότητας.
Επίσης γίνεται αναφορά στην έκθεση της Ελλάδας σε διάφορα περιβαλλοντολογικά ρίσκα, λόγω της υψηλής έκθεσης της χώρας μας σε πυρκαγιές, καύσωνες και έλλειψη νερού.
Διαβάστε ακόμη
DBRS: Αναβάθμιση των προοπτικών για Eurobank και Εθνική Τράπεζα
UniCredit: Το… κυνήγι της Commerzbank στηρίζουν οι μέτοχοι αναγνωρίζοντας τα οφέλη
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ