Το φθινόπωρο τη σκυτάλη παίρνει το τρίτο νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας (μετά το Εργασιακό και το Ασφαλιστικό) που αφορά τον εκσυγχρονισμό του ΟΑΕΔ και τις ριζικές αλλαγές στην επαγγελματική κατάρτιση. Η ραχοκοκαλιά του νέου συστήματος θα είναι η αξιολόγηση, η πιστοποίηση, η διασύνδεση της κατάρτισης με τις ανάγκες της οικονομίας, καθώς και η συνεργασία με παρόχους υψηλού επιπέδου και με αξιοπιστία στην αγορά εργασίας.
Μέχρι σήμερα, όπως τονίζουν στελέχη της αγοράς εργασίας, το σύστημα κατάρτισης χαρακτηρίζεται από επικάλυψη, αναποτελεσματικότητα, σπατάλη πόρων, ελλειμματική διασύνδεση με τις ανάγκες της αγοράς εργασίας και χαμηλές επιδόσεις. Αυτός είναι και ο λόγος που πολλές επιχειρήσεις δεν βρίσκουν εργαζομένους παρά τα υψηλά ποσοστά της ανεργίας.
Τα νέα προγράμματα ταχύρρυθμης και ποιοτικής κατάρτισης, επανακατάρτισης και επανειδίκευσης ανέργων και εργαζομένων θα δίνουν έμφαση σε ειδικότητες υψηλής ζήτησης, στην αναβάθμιση των ψηφιακών δεξιοτήτων και την πράσινη οικονομία.
Κλειδί του νέου συστήματος θα είναι η πιστοποίηση με μετρήσιμους δείκτες, καθώς και ένα μείγμα κινήτρων και αντικινήτρων για τη διασφάλιση της ποιότητας και τη συνεχή και συστηματική βελτίωση των Κέντρων Επαγγελματικής Κατάρτισης. Στόχος του υπουργείου είναι η αξιοποίηση των πόρων του τρέχοντος ΕΣΠΑ, του Ταμείου Ανάκαμψης και του νέου ΕΣΠΑ 2021-2027 προκειμένου να ανέβει η επίδοση της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ενωση στο λεγόμενο «skills matching», την αντιστοίχιση δηλαδή των δεξιοτήτων του εργατικού δυναμικού με τις ανάγκες της αγοράς εργασίας.
Η ομάδα του υπουργείου Εργασίας και του ΟΑΕΔ που θα συντάξει το σχέδιο νόμου θα λάβει υπόψη της τις προτάσεις της Επιτροπής Πισσαρίδη για «ουσιαστική0 κατάρτιση που οδηγεί σε συγκεκριμένες δεξιότητες που μπορούν να πιστοποιηθούν».
Το νέο στοιχείο που θα αλλάξει άρδην όλα όσα ίσχυαν μέχρι τώρα στην κατάρτιση είναι η βαθμολόγηση των αποτελεσμάτων της εκπαίδευσης εργαζομένων και ανέργων ως προς τον στόχο, που είναι η εξεύρεση θέσης εργασίας, αλλά και η αναβάθμιση της ήδη υπάρχουσας.
Σύμφωνα με τα σενάρια που επεξεργάζεται η ομάδα, θα προβλέπεται η θέσπιση κινήτρων μέσα από ένα σύστημα αμοιβών τριών ταχυτήτων.
Πιο συγκεκριμένα, θα καταβάλλεται από τον ΟΑΕΔ ένα ποσό στο Κέντρο Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΚΕΚ) μετά την επιβεβαιωμένη ολοκλήρωση και πιστοποίηση της εκπαίδευσης του εργαζομένου ή του ανέργου. Στη συνέχεια, για να πάρει το ΚΕΚ το δεύτερο μέρος της αποζημίωσης, θα πρέπει να βρει στον εκπαιδευόμενο θέση πρακτικής άσκησης σε επιχείρηση. Το τρίτο μέρος της αποζημίωσης θα καταβάλλεται όταν ο άνεργος βρει δουλειά, κάτι που αποδεικνύει ότι η εκπαίδευση ήταν αποτελεσματική. Επιπλέον, η Επιτροπή Πισσαρίδη προτείνει και τη χορήγηση bonus σε περίπτωση διατήρησης από τον καταρτισθέντα της θέσης εργασίας για 6 μήνες.
Για παράδειγμα, ο εκπαιδευόμενος μπορεί να πάρει το 80% της αποζημίωσης κατά την κατάρτιση και το 20% μετά την εύρεση εργασίας, ώστε να λειτουργήσει ως κίνητρο εκπαίδευσης υψηλών προδιαγραφών.
Εύλογο είναι βέβαια, εφόσον η πληρωμή των Κέντρων Κατάρτισης θα γίνεται με βάση τα μετρήσιμα αποτελέσματα που επιτυγχάνονται, τα ίδια να επιλέγουν και αυτούς που πιστεύουν ότι συγκεντρώνουν τα περισσότερα προσόντα. Ομως, έτσι κι αλλιώς, όπως τονίζουν ειδικοί στην απασχόληση, μια μερίδα ανέργων με χαμηλές δεξιότητες, ο λεγόμενος «σκληρός πυρήνας της ανεργίας», δύσκολα βρίσκει δουλειά. Αυτοί οι άνεργοι μπορούν να παρακολουθήσουν ένα ενισχυτικό πρόγραμμα για να βελτιώσουν τις ικανότητές τους για απασχόληση (κοινωνικές δεξιότητες, τεχνική συνέντευξης) ή να ενταχθούν σε προγράμματα κοινωφελούς εργασίας.
Οικονομικά κίνητρα θα θεσπιστούν και για τους εκπαιδευόμενους ανέργους. Η Εκθεση Πισσαρίδη προτείνει να λαμβάνουν ένα ποσό έναντι του κόστους διαβίωσής τους κατά τη διάρκεια της περιόδου κατάρτισης. Ο όρος «κόστος διαβίωσης» δεν έχει επισήμως ποσοτικοποιηθεί, αλλά, σύμφωνα με πληροφορίες, θα ανέρχεται σε 537 ευρώ. Κατά τη διάρκεια της πρακτικής άσκησης προτείνεται οι άνεργοι να αμείβονται από την κυβέρνηση με τον κατώτατο μισθό. Η επιχείρηση στην οποία θα κάνουν την πρακτική άσκηση δεν θα πληρώνει κάτι για τις υπηρεσίες του εργαζομένου, δεσμεύεται όμως να ενσωματώσει τον καταρτιζόμενο στο πρόγραμμα εργασιών της βάσει των προσόντων του, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι υποχρεώνονται από τον νόμο να τον προσλάβει.
Θεμελιώδεις αλλαγές στο επίδομα ανεργίας
Μετά από πολλές δεκαετίες που έχει παραμείνει ίδιος ο μηχανισμός υπολογισμού του επιδόματος ανεργίας, το υπουργείο Εργασίας και ο ΟΑΕΔ προσανατολίζονται σε αλλαγές εκ θεμελίων λαμβάνοντας υπόψη και τις προτάσεις της Επιτροπής Πισσαρίδη.
Τα σενάρια που επεξεργάζονται προβλέπουν αλλαγές στο επίδομα ανεργίας, ώστε να μην είναι σταθερό και συνδεμένο με τον κατώτατο μισθό, αλλά με τις προηγούμενες αμοιβές του ανέργου.
Ειδικότερα, προτείνεται το ύψος του επιδόματος να οριστεί στο 55% του μέσου μηνιαίου μισθού του ανέργου τα προηγούμενα τρία έτη, με ανώτατο όριο επιδόματος τα 1.200 ευρώ για έξι μήνες, αντί για δώδεκα μήνες που είναι τώρα. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι ο άνεργος να αναζητά ενεργά εργασία ή να συμμετέχει σε προγράμματα κατάρτισης.
Αν ο άνεργος μετά τους έξι μήνες παρά τις ενεργές προσπάθειες δεν έχει βρει δουλειά, θα παίρνει για επιπλέον έξι μήνες το επίδομα ανεργίας των 407 ευρώ που ισχύει σήμερα. Η πρόταση που περιλαμβάνεται στην έκθεση της Επιτροπής Πισσαρίδη χαρακτηρίζεται ενδιαφέρουσα από τα αρμόδια στελέχη του υπουργείου Εργασίας, καθώς δίνει έμφαση στις ενεργητικές πολιτικές για την απασχόληση και κινητοποιεί άμεσα τον άνεργο ώστε να μην περάσει στην κατηγορία των μακροχρόνια ανέργων.
Οι οριστικές αποφάσεις θα ληφθούν στο τέλος του χρόνου προκειμένου από τις αρχές του 2022 το νέο επίδομα να εφαρμοστεί σε πρώτη φάση σε συγκεκριμένη δεξαμενή ανέργων με ειδικά χαρακτηριστικά.
Διαβάστε ακόμα:
e-ΕΦΚΑ – ΟΑΕΔ: Οι πληρωμές για 53.400 δικαιούχους μέχρι τις 20 Αυγούστου
Μαρκ Κιούμπαν: Σε ποιο κρυπτονόμισμα δίνει «ψήφο εμπιστοσύνης» ο μεγαλοεπενδυτής
Δεκαπενταύγουστος: Η Ελλάδα γιορτάζει την Κοίμηση της Θεοτόκου – Αυστηρά μέτρα στις εκκλησίες