Το καθημερινό τραπέζι δεν είναι πια το ίδιο για τους Έλληνες καταναλωτές καθώς οι τιμές όλων των προϊόντων, ακόμα και αυτών που χαρακτηρίζονται ως τα πλέον βασικά αυξάνονται με ξέφρενο ρυθμό.
Ειδικά για το ψωμί μπορεί στη χώρα μας η αύξηση να μην είναι ανάλογη άλλων ευρωπαϊκών χωρών, ωστόσο το ποσοστό είναι πλέον διψήφιο και όπως όλα δείχνουν δύσκολα μπορεί να προβλέψει κανείς μέχρι πού μπορεί να φτάσει.
Τον τελευταίο χρόνο τα παραδοσιακά αρτοποιεία προσπάθησαν να μην περάσουν το σύνολο των αυξήσεων με τις οποίες επιβαρύνθηκαν, από τις ανατιμήσεις σε ενέργεια και πρώτες ύλες, ωστόσο σημαντικό μέρος των αυξήσεων έχει ήδη φτάσει στην αγορά, όπως προκύπτει από τα τελευταία στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής και της Eurostat.
Μέσα σε έναν χρόνο η τιμή της φραντζόλας αυξήθηκε κατά 18,4% σύμφωνα με τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής τον μήνα Σεπτέμβριο, ενώ μόνο στο διάστημα Αυγούστου – Σεπτεμβρίου 2022 η αύξηση ήταν 2%.
Οι συνεχείς αυξήσεις στη ενέργεια «καίνε» τα αρτοποιεία και οι επαγγελματίες του κλάδου λένε ότι δεν υπάρχουν περιθώρια για απορρόφηση των αυξήσεων καλώντας την πολιτεία να προχωρήσει σε μείωση του ΦΠΑ και των ΕΦΚ στην ενέργεια για να μη γίνει το ψωμί είδος πολυτέλειας.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Eurostat η χώρα μας βρίσκεται στην 11η θέση ανάμεσα στις 27 χώρες της ΕΕ αναφορικά με την αύξηση της τιμής του ψωμιού, σε ετήσια βάση, να βρίσκεται στο 18%. Οι μεγαλύτερες αυξήσεις σε ετήσια βάση καταγράφονται στην Ουγγαρία με 66% και τη Λιθουανία με 33% ενώ οι χαμηλότερες στη Γαλλία (8%), την Ολλανδία και το Λουξεμβούργο (10%).
Ράλι τιμών στην ενέργεια
Στην Ελλάδα οι αυξήσεις στο ψωμί έχουν οδηγήσει τους καταναλωτές να περιορίζουν τις αγορές τους επιλέγοντας να αγοράζουν ψωμί όχι κάθε ημέρα όπως άλλοτε, αλλά κάθε δεύτερη ή και τρίτη ημέρα. Αν και η τιμή του ψωμιού διαμορφώνεται ελεύθερα από τα αρτοποιεία και ο καταναλωτής μπορεί να βρει το ψωμί από 90 λεπτά τη φραντζόλα ως και 1,50 ευρώ ανάλογα με την επιχείρηση και τα κόστη που έχει και τους τζίρους που πραγματοποιεί, τα περιθώρια για ανταγωνισμό είναι περιορισμένα, αφού οι αυξήσεις, ειδικά στην ενέργεια, τους πλήττουν όλους το ίδιο, λένε οι αρτοποιοί.
Τον τελευταίο χρόνο στην πλειονότητά τους τα παραδοσιακά αρτοποιεία προσπάθησαν να απορροφήσουν μέρος των αυξήσεων, ωστόσο σήμερα αυτό είναι πλέον αδύνατο. Οπως λένε, οι τμές πρώτων υλών, όπως τα άλευρα, το σουσάμι, τα λάδια, έχουν διπλασιαστεί και σε αυτές τις ανατιμήσεις έρχεται να προστεθεί το συνεχές ράλι τιμών στην ενέργεια.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο της Ομοσπονδίας Αρτοποιών Ελλάδας (ΟΑΕ) Μιχάλη Μούσιο, για να επιβιώσουν τα χιλιάδες αρτοποιεία της χώρα και με δεδομένο ότι είναι από τις πλέον ενεργοβόρες επιχειρήσεις, θα πρέπει η τιμή της κιλοβατώρας να μην υπερβαίνει τα 15 – 16 λεπτά ανά κιλοβατώρα, ο ΦΠΑ να μειωθεί από το 13% στο 6%, όπως και να μειωθεί ο ΕΦΚ στο πετρέλαιο.
Οι εκπρόσωποι των αρτοποιών σε πρόσφατη συνέντευξη Τύπου ανέφεραν ότι από το καλοκαίρι του 2021 με την έναρξη της ενεργειακής κρίσης έως σήμερα τα λειτουργικά κόστη των αρτοποιείων εκτινάχθηκαν, την ίδια ώρα που οι έλληνες καταναλωτές περιόρισαν και συνεχίζουν να περιορίζουν τις αγορές τους . Από τις αρχές του έτους, σύμφωνα με τους ίδιους, ο συνολικός τζίρος των παραδοσιακών αρτοποιείων έχει μειωθεί κατά 20%, δηλαδή κατά σχεδόν 500 εκατ. ευρώ. Σε ερώτηση εάν η κατάσταση οδηγεί σε αναπόφευκτες αυξήσεις πάντως απάντησαν ότι ότι για να καλυφθεί η κατανάλωση της ηλεκτρικής ενέργειας, χωρίς να υπολογίζονται και οι αυξήσεις στις πρώτες ύλες, η τιμή του ψωμιού θα έπρεπε να διπλασιαστεί, όμως αυτό δεν μπορεί να γίνει. «Κάποιες μικρές αυξήσεις είναι αναπόφευκτες, όμως ο φούρνος της γειτονιάς δεν είναι σουπερμάρκετ που μπορεί να αλλάζει τις τιμές σε καθημερινή βάση. Οι φούρνοι της γειτονιάς έχουν άλλου είδους σχέση με τον καταναλωτή και διαφορετική πολιτική στις αυξήσεις», επεσήμανε ο πρόεδρος της ΟΑΕ.
«Θηλιά» για τα αρτοποιεία
Πάντως η μείωση στην κατανάλωση, η πτώση του τζίρου (στο σύνολο των προϊόντων που πουλά ένα αρτοποιείο), σε συνδυασμό με τα αυξημένα λειτουργικά κόστη, είχαν ήδη και τα πρώτα θύματα στην αγορά, αφού από την αρχή του χρόνου έχουν βάλει λουκέτο πανελλαδικά 204 αρτοποιεία και στα πρόθυρα του λουκέτου εκτιμάται ότι είναι περίπου το 10% – 15% των 14.400 βιοτεχνικών αρτοποιείων που λειτουργούν στη χώρα.
Στα στοιχεία που παρουσίασαν οι αρτοποιοί φαίνεται ότι το κόστος ενέργειας για τις επιχείρησης τους έχει υπερδιπλασιαστεί τον τελευταίο χρόνο. Για παράδειγμα αρτοποιείο που πλήρωνε 1.980 ευρώ σε ηλεκτρικό ρεύμα το καλοκαίρι του 2021, φέτος τον Οκτώβριο πήρε λογαριασμό στα 5.914 ευρώ.
Αλλο αρτοποιείο που το καλοκαίρι του 2021 πλήρωνε 870 ευρώ για φυσικό αέριο, τον περασμένο μήνα κλήθηκε να πληρώσει 2.600 ευρώ, ενώ σημαντικές είναι και οι αυξήσεις για εκείνες τις επιχειρήσεις που χρησιμοποιούν πετρέλαιο.
Αντίστοιχα, στα ύψη είναι και οι τιμές στις πρώτες ύλες με το ηλιέλαιο από τα 10 ευρώ το δεκάλιτρο να είναι στα 33 ευρώ, το αλεύρι από 12 ευρώ το 25κιλο τσουβάλι να είναι στα 24-25 ευρώ, το σουσάμι από 1,60 το κιλό να πλησιάζει τα 3 ευρώ.
Διαβάστε επίσης
Πού θα πάνε οι τιμές των ακινήτων
Τι κάνει ένας δισεκατομμυριούχος όταν… συνταξιοδοτηθεί; Μια μέρα με τον Τζεφ Μπέζος