Το τέλος στην προληπτική και υπερβολική λιτότητα της τελευταίας πενταετίας σηματοδοτεί το 2019. Παρότι ο “μνημονιακός” στόχος για να επιτυγχάνονται συνεχώς πρωτογενή πλεονάσματα 3,5% του ΑΕΠ παρέμενε σταθερός ως τώρα (προ Κορωνοϊού), το 2019 η κυβέρνηση διένειμε με “χειρουργική ακρίβεια” ακόμα και τα τελευταία υπόλοιπα από τα υπερπλεονάσματα (μετά τις φοροελαφρύνσεις του καλοκαιριού) επιτυγχάνοντας τελικά ένα «κατά Πρόγραμμα» πρωτογενές πλεόνασμα ύψους 3,50% του ΑΕΠ -ακριβώς όσο δεσμεύτηκε η χώρα, ούτε παραπάνω ούτε και λιγότερο!
Ο μηδενισμός του υπερπλεονάσματος ήταν στρατηγικός στόχος της κυβέρνησης, για να πάψει η αχρείαστη υπερλιτότητα επί 11 μήνες για να προκύπτουν υπερβολικά υψηλά πλεονάσματα, που μοιράζονταν κάθε τέλος του έτους ή προεκλογικά, για να μη χαθούν κονδύλια ή οι εκλογές. Το αποτέλεσμα όμως και πάλι ήταν στις περιπτώσεις αυτές ότι ένα μέρος από τα υπερπλεονάσματα δεν διανεμήθηκε ποτέ στους θεωρητικά δικαιούχους, αφού περίσσευε και έμπαινε κι αυτό στο «μαξιλάρι».
Αντιθέτως το 2019 δεν χάθηκε τελικά με τον τρόπο αυτόν στο τέλος ούτε 0,01% του ΑΕΠ (που αντιστοιχεί σε περίπου 20 εκατ. ευρώ) τα οποία να μην τα επέστρεψε η κυβέρνηση στην οικονομία ή στις πλέον ευάλωτες κοινωνικές ομάδες, με φοροελαφρύνσεις ή στοχευμένο «κοινωνικό μέρισμα» 700 ευρώ στο τέλος Δεκμεβρίου.
Η διαφορά 0,9% του ΑΕΠ ανάμεσα στο «κατά Eurostat» πρωτογενές πλεόνασμα 4,4% που ανακοίνωσε χθες η Ελληνική Στατιστική Αρχή και επικυρώνει η Ευρωπαϊκή Στατιστική Υπηρεσία, και στο «κατά Πρόγραμμα» 3,5% πρωτογενές που προκύπτει από τα στοιχεία του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους και του αρμόδιου υφυπουργού Οικονομικών Θεόδωρου Σκυλακάκη, ερμηνεύεται από το γεγονός:
α) ότι οι ευρωπαϊκές κεντρικές τράπεζες επέστρεψαν στη χώρα μας 1,648 δισ. ευρώ από κέρδη ελληνικών ομολόγων, τα οποία όμως δεν μετράνε ως εισπράξεις στον «μνημονιακό» στόχο, αλλά μόνο στο Ευρωπαϊκό Λογιστικό Σύστημα ESA – European System of Accounts, όπως τα μετράει η Eurostat.
β) ότι εξαιρέθηκαν τελικά και δαπάνες (μόλις) 135 εκατ. ευρώ που έγιναν από τη χώρα μας για τη διαχείριση του μεταναστευτικού το 2019. Υπενθυμίζεται ότι η κυβέρνηση έχει θέσει ζήτημα να εξαιρούνται περισσότερες δαπάνες για το λόγο αυτό από τη μέτρηση του πλεονάσματος, κάτι που θα φανεί ενδεχομένως χρήσιμο όταν θα επιστρέψουν ξανά τα δημοσιονομικά κριτήρια μετά την «καραντίνα» στην οποία και αυτά μπήκαν, λόγω κορωνοϊού.