του Κωστή Πλάντζου
Ρυθμίσεις χρεών για όλους χωρίς αποκλεισμούς και εξαιρέσεις, από μόλις 30 ή 50 ευρώ τον μήνα και μέχρι 10 χρόνια εξόφλησης, ετοιμάζεται να θέσει σε εφαρμογή η κυβέρνηση από τον Μάρτιο. Αν και δεν το έχει ανακοινώσει ακόμα στους εκπροσώπους των δανειστών και στο Eurogroup, μόλις λειτουργήσει επισήμως η ηλεκτρονική πλατφόρμα υποβολής δηλώσεων για τη ρύθμιση προς τα ασφαλιστικά ταμεία, το υπουργείο Οικονομικών θα θέσει σε εφαρμογή και αυτή για χρέη στην Εφορία.
Στο υπουργείο Οικονομικών κλείνουν το μάτι ότι η νέα ρύθμιση των 120 δόσεων θα έρθει έστω και μονομερώς – χωρίς τη σύμφωνη γνώμη των δανειστών. Ωστόσο τη θεωρούν «ρύθμιση ευκαιρίας» και όχι πάγια. Αρχικά μπορεί να ξεκινήσει χωρίς ημερομηνία λήξης, αλλά μετά τις ευρωεκλογές θα ανακοινωθεί η καταληκτική διορία. Στόχος είναι να πάρει ανάσα η αγορά. Γι’ αυτό σχεδιάζεται να μπορούν να ενταχθούν όλες ανεξαιρέτως οι επιχειρήσεις -ακόμα και οι υγιείς και όχι μόνο όσες έχουν ήδη συσσωρευμένα χρέη- προκειμένου να μη γονατίσουν λόγω υπερφορολόγησης ή καταστούν προβληματικές όσες άντεξαν στην κρίση. Θα τεθούν όμως και κριτήρια περιορισμού των δόσεων, ανάλογα με τους τζίρους, τα κέρδη κ.λπ.
Πονοκέφαλος ξανά για τις Βρυξέλλες
Η κυβέρνηση έχει δύο εβδομάδες να συμφωνήσει και να ψηφίσει (μέχρι τέλος Φεβρουαρίου) τα μέτρα προκειμένου να λάβει το πράσινο φως από τους θεσμούς και το Eurogroup για τη δόση ελάφρυνσης του δημοσίου χρέους των 700-750 εκατ. ευρώ. Ωστόσο πολλά από τα προαπαιτούμενα για τα οποία έχει δεσμευτεί παραμένουν ανοιχτά και ως τώρα απέφευγε να ανοίξει τα χαρτιά της (και νέα μέτωπα) με τους δανειστές. Το κρυφτούλι όμως έχει και συνέπειες, αφού έτσι βάζει ξανά τη χώρα στο κάδρο των προβλημάτων της Ευρώπης, με γκρίνιες των Ευρωπαίων προς τον αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών Γιώργο Χουλιαράκη για καθυστερήσεις, υπεκφυγές και προεκλογικούς τακτικισμούς.
Ωρα αποφάσεων
Οπως όλα δείχνουν, τα αποκαλυπτήρια των προθέσεων της κυβέρνησης θα γίνουν αυτή την εβδομάδα, αφού μέχρι την Παρασκευή θα παρουσιάσει στους θεσμούς την πρότασή της για το πλαίσιο προστασίας που θα διαδεχθεί τον Νόμο Κατσέλη.
Εως τις 26 Φεβρουαρίου -δηλαδή μόλις μία ημέρα προτού οι θεσμοί καταθέσουν την Εκθεση Προόδου για τη μεταμνημονιακή εποπτεία της χώρας- πρέπει να έχουν ψηφιστεί οι ρυθμίσεις για τον νέο νόμο προστασίας της πρώτης κατοικίας και τις 120 δόσεις στα Ταμεία. Η ρύθμιση όμως για τα χρέη στην Εφορία (αν όχι και οι άλλες) θα αποκαλυφθεί αφού πρώτα σταλεί στο Eurogroup η έκθεση των θεσμών. Η κυβέρνηση θέλει να φέρει προ τετελεσμένων τους δανειστές, θεωρώντας ότι, παρά την ενόχλησή τους, θα αποφύγουν δημόσιες διαφωνίες.
Τι έρχεται
Καθώς κάθε διάθεση σύγκρουσης από τους δανειστές για τη στάση της κυβέρνησης εξανεμίζεται μπροστά στην ανάγκη για ήπιο κλίμα μέχρι τις ευρωεκλογές, μια αρνητική διατύπωση στο κείμενο συμπερασμάτων του Eurogroup μπορεί να στοιχίσει στη χώρα κάποιες μονάδες επιτοκίου παραπάνω (και εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ επιπλέον) στο επόμενο ομόλογο που θα εκδώσει η χώρα τον Απρίλιο ή τον Μάιο.
Με δεδομένο ότι απομένουν ανοικτές πάνω από 30 εκκρεμότητες που αφορούν στα 16 προαπαιτούμενα στα οποία εστιάζει το Eurogroup, η κυβέρνηση προωθεί άμεσα:
1. Νέο Νόμο Κατσέλη: Το κυβερνητικό σχέδιο για το νέο σύστημα προστασίας της α’ κατοικίας πρέπει να παραδοθεί στους δανειστές ως τις 15 του μήνα. Πολιτικά, πάντως, πληροφορίες αναφέρουν ότι το Μαξίμου θέλει μια πιο γενναιόδωρη ρύθμιση (μιλάνε ακόμα και για 250.000 ευρώ για όλους) από αυτή που επιτρέπουν τα οικονομικά δεδομένα και εισηγείται το οικονομικό επιτελείο.
Σε κάθε περίπτωση, η «αυτόματη» λύση του Νόμου Κατσέλη χάνεται, ενώ η διάδοχη κατάσταση παραμένει άγνωστη. Το νέο πλαίσιο θα είναι μάλλον εξεζητημένο.
Κλειδιά θεωρούνται: α) το περιουσιακό όριο για να λαμβάνει κανείς την επιδότηση από τον Προϋπολογισμό και β) οι όροι και οι προϋποθέσεις για το κούρεμα και τις επιμηκύνσεις πληρωμών.
Ούτε το κυβερνητικό επιτελείο μπορεί να υπολογίσει ως τώρα ποιο θα είναι το περιουσιακό κριτήριο! Αυτό θα προκύψει όταν κουμπώσουν τα στοιχεία των δανειοληπτών (εισοδήματα, περιουσία) με το κονδύλι των 150-200 εκατ. ευρώ που έχει προϋπολογιστεί να δοθεί ως επιδότηση. Το όριο επιδότησης θα αποτελεί ουσιαστικά και το όριο προστασίας της α’ κατοικίας, αφού όσοι δεν πληρούν αυτά τα κριτήρια θα πρέπει να εξυπηρετούν μόνοι τους τις ρυθμίσεις που θα προκύπτουν εξωδικαστικά, αλλιώς θα μένουν εκτεθειμένοι σε μέτρα αναγκαστικής εκτέλεσης.
Οι ρυθμίσεις που θα γίνονται εξωδικαστικά δεν θα είναι οριζόντιες αλλά ανάλογα με το προφίλ των οφειλετών. Ειδικά το κούρεμα του υπολοίπου των δανείων θα συναρτάται με την εμπορική αξία των ακινήτων (1:1,2 ή 1:1,3).
2. 120 δόσεις στα Ταμεία: Θα περιλάβουν χρέη έως και 31/12/2017. Αντίθετα με τις 120 δόσεις προς την Εφορία, όμως, η ρύθμιση στα Ταμεία θα προβλέπει και κούρεμα στη βασική οφειλή (μόνο για χρέη έως 31/12/2016) και ελάχιστη δόση από μόλις 30 ευρώ τον μήνα (αντί 50 στην Εφορία). Οι δανειστές δέχονται τη λογική του κουρέματος γιατί κουρεύεται και η σύνταξη που θα λάβει ο ασφαλισμένος.
3. Νέο χρονοδιάγραμμα πληρωμής ληξιπροθέσμων χρεών: Στις 11 Μαρτίου ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Γιώργος Χουλιαράκης θα παρουσιάσει στο Eurogroup νέο σχέδιο για το ποιοι και πότε θα πάρουν τα χρήματα που τους χρωστάει το Δημόσιο. Η διοχέτευση στους τελικούς δικαιούχους των 900 εκατ. ευρώ της δόσης του ΕSM που προορίζονταν για εξόφληση ληξιπρόθεσμων οφειλών έπρεπε να έχει γίνει έως το τέλος του 2018.
4. Ιδιωτικοποιήσεις: Οι θεσμοί δίνουν περιθώριο στην κυβέρνηση έως τις 15 Φεβρουαρίου να κλείσει τις εκκρεμότητες σε ό,τι αφορά την ιδιωτικοποίηση της Εγνατίας οδού, ενώ εκφράζουν ανησυχίες σχετικά με την υπουργική απόφαση για τα περιφερειακά αεροδρόμια του περασμένου Οκτωβρίου. Καλούν μάλιστα τον υπουργό Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτο να παρέμβει. Ακόμη, θεωρούν αγκάθι το αν θα καθυστερήσει πέραν του Φεβρουαρίου η αποεπένδυση λιγνιτικών μονάδων και ζητούν επιτάχυνση για Ελληνικό, ΔΕΣΦΑ, ΕΛ.ΠΕ., ΔΕΠΑ, ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ.
Μέχρι τέλος Φεβρουαρίου απαιτούνται επίσης:
-Νομοθέτηση για μείωση της φορολογίας μερισμάτων και κατάργηση του παρακρατούμενου φόρου στα εταιρικά ομόλογα.
-Υπουργική Απόφαση για το επίδομα στέγασης και την επιδότηση ασφαλιστικών εισφορών για νέους εργαζόμενους.
-Τοποθέτηση γενικών διευθυντών και διευθυντών υπουργείων.