Του Δημήτρη Μαρκόπουλου
«Ρευστότητα αλλά μόνο για αυτούς που την αξίζουν». Αυτό φαίνεται να είναι το νέο δόγμα τραπεζών και κυβέρνησης αναφορικά με την παροχή ενέσεων στην αγορά, εκτός των αναπτυξιακών εργαλείων που ήδη προωθούνται. Πιο συγκεκριμένα, σε μια περίοδο ωρίμανσης του νέου Κυβερνητικού Συμβουλίου Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους και ενώ το αίτημα για να πέσει στην αγορά ζεστό χρήμα παραμένει ισχυρό, οι χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί προωθούν μαζί με την κυβέρνηση σχέδιο παροχής επιχειρηματικών δανείων που θα ξεπεράσουν 3 δισ. ευρώ εντός του έτους αλλά «υπό όρους».
Σύμφωνα με πληροφορίες του «business stories», πρόκειται για προσπάθεια οργάνωσης μιας μορφής πιστοποιητικών δανειοληπτικής ικανότητας, τα οποία θα αποδίδουν την πραγματική εικόνα των επιχειρήσεων που θα ζητούν δάνεια και θα αντανακλούν την ουσιαστική οικονομική τους θέση. Πρόκειται για εφαρμογή ευρωπαϊκής απαίτησης καθώς στο νέο πλαίσιο της τραπεζικής ενοποίησης στην Ε.Ε. οι όροι χορήγησης δανείων θα είναι πιο αυστηροί και για το ελληνικό τραπεζικό σύστημα, το οποίο ήδη διαβουλεύεται με το υπουργείο Ανάπτυξης. Στόχος όλων αυτών των ενεργειών είναι η από εδώ και στο εξής βιωσιμότητα της εξυπηρέτησης των δανείων και η τόνωση των επιχειρήσεων που πραγματικά αξίζουν να βοηθηθούν, άρα και να φέρουν ανάπτυξη στη χώρα.
Κάπως έτσι, ήδη οι τράπεζες επεξεργάζονται το σχέδιο για τους τρόπους χορήγησης των νέου τύπου δανείων. Πηγές αναφέρονται σε προϋποθέσεις που θα τεθούν ώστε προτεραιότητα στα δάνεια να έχουν οι συνεπείς ως προς τις πληρωμές των δανειακών τους υποχρεώσεων επιχειρήσεις, όσες εταιρείες ακόμα και τώρα πληρώνουν τους φόρους τους -κυρίως τον ΦΠΑ-, αυτές που είναι συνεπείς στους ασφαλιστικούς φορείς και σε μια δεύτερη φάση ενδέχεται να τεθεί και ως προϋπόθεση η κερδοφορία από μία έως τρεις χρήσεις. Το βέβαιο είναι πως ασυνεπείς συνολικά εταιρείες που βρίσκονται στο όριο ρυθμίσεων με το κράτος και τις τράπεζες και γενικότερα δεν έχουν αυτό το προφίλ, πολύ δύσκολα θα δανειοδοτηθούν και ας είναι αυτές που έχουν τη μεγαλύτερη ανάγκη.
Αν και προς το παρόν τα περισσότερα αιτήματα δανειοδοτήσεων αφορούν αναδιαρθρώσεις παλαιοτέρων δανείων, έχει ήδη ανοίξει με τρόπο δυναμικό η συζήτηση από το υπουργείο Ανάπτυξης για την ανάγκη να στηριχτούν αναπτυξιακές προσπάθειες προς την κατεύθυνση υγειών σχημάτων που θα δώσουν θέσεις εργασίας και θα τονώσουν την αγορά και την επιχειρηματικότητα. Με τη λογική αυτή είναι σύμφωνες και οι τράπεζες, όμως ευρισκόμενες υπό καθεστώς επιτήρησης θέλουν να διασφαλίσουν πως και πάλι δεν θα χαθούν υπέρογκα ποσά.
Τι συζητά το υπουργείο Ανάπτυξης με τους τραπεζίτες
Η δη η συζήτηση μεταξύ κυβέρνησης και Ενωσης Ελληνικών Τραπεζών δείχνει πως θα υπάρξει αρχική έγκριση δανείων, εκτός από τις επιχειρήσεις που θα τηρούν κάποιες εκ των παραπάνω προϋποθέσεων και σε βιομηχανίες ή εταιρείες από συγκεκριμένους κλάδους που δείχνουν να σηκώνουν το βάρος της εξόδου της αγοράς από την κρίση ταχύτερα από άλλους. Στο πλαίσιο αυτό, το κλίμα είναι θετικό για τις τουριστικές επιχειρήσεις που ξεφεύγουν από τον αρνητικό μέσο όρο, λόγω της ξεχωριστά θετικής πορείας του τουριστικού ρεύματος προς τη χώρα, της ενέργειας, όπου αναδύονται σημαντικές ευκαιρίες, της ναυτιλίας και των εξαγωγικών εταιρειών. Ωστόσο και πάλι οι τράπεζες δεν λησμονούν τις προϋποθέσεις που θέτει η Συνθήκη Βασιλεία ΙΙΙ και την ανάγκη κάλυψης των επισφαλειών δανείων ώστε η χορήγησή τους να γίνει σε πιο υγιή βάση. Και σε επίπεδο Τραπέζης της Ελλάδος, όμως, η αλλαγή στον τρόπο δανειοδότησης της αγοράς παραμένει ως προτεραιότητα πολύ υψηλά, καθώς θεωρείται πως πλέον θα πρέπει, εκτός των ανατροπών στις τράπεζες, να υπάρξει αλλαγή στάτους και στις εταιρείες. Πρόκειται για μια παράλληλη αναδιάρθρωση που θα εξελιχθεί μέσω των νέων δανείων και θα οδηγήσει σε σταδιακή εξυγίανση του τρόπου με τον οποίο ασκείται η επιχειρηματικότητα. Θα πρέπει να σημειώσουμε πως οι παραπάνω συνθήκες αφορούν την παροχή των επονομαζόμενων δανείων «νέου τύπου» και όχι τα υπόλοιπα αναπτυξιακά εργαλεία, όπως τα κονδύλια από το Ελληνικό Επενδυτικό Ταμείο ή τους άλλους φορείς και τα ταμεία χρηματοδότησης μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων.
Και στην πιο μικρή και μεσαία επιχειρηματικότητα, όμως, είναι βέβαιο πως τα προβλήματα χρηματοδότησης θα παραμείνουν, μια και θα απαιτούνται οι λεγόμενες εγγυήσεις «καλής λειτουργίας» των σχημάτων ώστε να διοχετευτεί η ρευστότητα εκεί που πρέπει και όχι σε λάθος κατευθύνσεις.