Η πρόταση του Ντόναλντ Τραμπ για την επιβολή δασμών στα κινεζικής ναυπήγησης πλοία που καταπλέουν σε αμερικανικά λιμάνια φέρνει στο προσκήνιο ένα θέμα με σημαντικές επιπτώσεις για την παγκόσμια ναυτιλία, με την ελληνική ναυτιλία να βρίσκεται σε κρίσιμο σημείο.
Η συγκεκριμένη πρόταση ενδέχεται να επιφέρει τεράστιες οικονομικές επιπτώσεις για τη ναυτιλία της Ελλάδας, η οποία παραμένει η μεγαλύτερη ναυτιλιακή δύναμη στον κόσμο, με τον ελληνικό στόλο να αποτελεί την κινητήριο δύναμη του διεθνούς εμπορίου.
Αν υιοθετηθεί το σχέδιο των ΗΠΑ, οι ναυτιλιακές εταιρείες που διαθέτουν στόλους με κινεζικής κατασκευής πλοία θα καλούνται να πληρώνουν δασμούς που φτάνουν μέχρι και το 1 εκατομμύριο δολάρια για κάθε πλοίο που προσεγγίζει τα αμερικανικά λιμάνια. Ειδικότερα, ο φόρος θα επιβληθεί σε εταιρείες των οποίων το 50% ή περισσότερο του στόλου τους αποτελείται από κινεζικά σκάφη, ενώ μικρότερες χρεώσεις θα ισχύουν για εταιρείες με χαμηλότερη συμμετοχή κινεζικών πλοίων. Ήτοι 500.000 δολάρια όταν μέχρι το 25% του στόλου μίας εταιρείας αποτελείται από πλοία κινεζικής κατασκευής και 750.000 δολάρια όταν το 25%-50% είναι κινεζικής κατασκευής.
Η ελληνική ναυτιλία, που έχει συνδεθεί άρρηκτα με τα κινεζικά ναυπηγεία, θα αντιμετωπίσει άμεσα αυτή την πρόκληση. Σήμερα, περισσότερο από το 65% των παραγγελιών των Ελλήνων πλοιοκτητών γίνεται στην Κίνα, ποσοστό που αναμένεται να αυξηθεί στα επόμενα χρόνια. Η εξάρτηση αυτή από την κινεζική ναυπηγική βιομηχανία καθιστά την ελληνική ναυτιλία ιδιαίτερα ευάλωτη στην επιβολή τέτοιων τελών. Αν οι ΗΠΑ προχωρήσουν στην εφαρμογή αυτής της πολιτικής, το κόστος λειτουργίας και για τις ελληνικές ναυτιλιακές εταιρείες θα αυξηθεί σημαντικά, προκαλώντας αναταράξεις στην αγορά και ενδεχομένως να πλήξει τη βιωσιμότητα των εταιρειών.
Η αύξηση του μεταφορικού κόστους μπορεί να έχει και δευτερογενείς επιπτώσεις στις ελληνικές ναυτιλιακές επιχειρήσεις. Ενδεχομένως, οι ελληνικές εταιρείες να αναγκαστούν να προσαρμόσουν τις στρατηγικές τους, εξετάζοντας εναλλακτικές λύσεις και νέες αγορές, προκειμένου να διατηρήσουν την ανταγωνιστικότητά τους. Επιπλέον, η ελληνική ναυτιλία μπορεί να βρεθεί αντιμέτωπη με μεγαλύτερο ανταγωνισμό από άλλες χώρες που δεν επηρεάζονται τόσο έντονα από την αμερικανική πρόταση.
Η νέα πρόταση από τις ΗΠΑ απαιτεί άμεση και προσεκτική αντίδραση και από την πλευρά της Ελλάδας, καθώς η επιβολή δασμών θα μπορούσε να ανατρέψει αυτή την ισορροπία και να προκαλέσει έναν νέο κύκλο προσαρμογών στην ελληνική ναυτιλία.
Οι ΗΠΑ παραμένουν μία από τις μεγαλύτερες αγορές και εξαγωγείς παγκοσμίως, με την ναυτιλία να έχει καθοριστική σημασία για την οικονομία τους. Η αύξηση του κόστους μεταφορών προς τις ΗΠΑ δεν αφορά μόνο την ελληνική ναυτιλία, αλλά μπορεί να επηρεάσει ολόκληρη τη διεθνή αγορά και να προκαλέσει αντίστοιχες πολιτικές σε άλλες χώρες, όπως η Κίνα, που αναμένεται να λάβει αντίμετρα για να προστατεύσει τα συμφέροντά της. Αυτό το παιχνίδι επιπτώσεων και ανταποδόσεων μπορεί να οδηγήσει σε περαιτέρω διατάραξη των διεθνών εμπορικών σχέσεων και να προκαλέσει μεγαλύτερη αβεβαιότητα στις ναυτιλιακές αγορές.
Αντιδρώντας στις εξελίξεις αυτές, η ελληνική ναυτιλία καλείται να βρει λύσεις μέσα από στρατηγικές συνεργασίας με άλλες χώρες και να διεκδικήσει τη διατήρηση των ανταγωνιστικών της πλεονεκτημάτων. Η διατήρηση ανοιχτών καναλιών επικοινωνίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση και άλλους διεθνείς οργανισμούς είναι ζωτικής σημασίας για να διασφαλιστεί μια δίκαιη και ισότιμη αντιμετώπιση της ελληνικής ναυτιλίας σε έναν κόσμο που συνεχώς μεταβάλλεται. Ταυτόχρονα, η ελληνική ναυτιλία θα πρέπει να παρακολουθεί στενά τις αντιδράσεις της Κίνας και άλλων σημαντικών διεθνών παικτών, ώστε να προσαρμόσει τις στρατηγικές της και να διασφαλίσει τη θέση της στον παγκόσμιο ναυτιλιακό χάρτη.
Σε τελική ανάλυση, η πρόταση των ΗΠΑ για δασμούς δεν αφορά μόνο την αμερικανική αγορά ή την κινεζική ναυπηγική βιομηχανία. Έχει παγκόσμια διάσταση και επηρεάζει άμεσα την ελληνική ναυτιλία, η οποία καλείται να προσαρμοστεί και να ανταποκριθεί στις νέες συνθήκες, διατηρώντας την ηγετική της θέση στην παγκόσμια ναυτιλιακή αγορά.
Το Γραφείο του εμπορικού αντιπροσώπου των Ηνωμένων Πολιτειών (USTR) καλεί το κοινό να υποβάλει σχόλια σχετικά με τις προτεινόμενες δράσεις που αποσκοπούν στην εξάλειψη των πράξεων, πολιτικών και πρακτικών της Κίνας που στοχεύουν στην κυριαρχία στους τομείς της ναυτιλίας. Σύμφωνα με τους αναλυτές USTR διαπίστωσε ότι οι πράξεις, οι πολιτικές και οι πρακτικές της Κίνας είναι παράλογες και επιβαρύνουν ή περιορίζουν το εμπόριο των ΗΠΑ. Το USTR θα πραγματοποιήσει δημόσια ακρόαση σχετικά με τις προτεινόμενες δράσεις στις 24 Μαρτίου 2025, ενώ η προθεσμία για την υποβολή αίτησης συμμετοχής στην ακρόαση λήγει στις 10 Μαρτίου 2025.
Η Fearnley Securities προειδοποίησε ότι, αν εφαρμοστούν οι νέοι προτεινόμενοι συντελεστές, θα προκληθεί μεγάλη αναταραχή στον παγκόσμιο στόλο. Το επιπλέον κόστος που θα προκύψει είναι κάτι που δύσκολα θα μπορέσουν να αποφύγουν οι ναυτιλιακές εταιρείες. Ειδικά για τα πλοία που εξυπηρετούν εμπορευματοκιβώτια και κάνουν συνεχείς επισκέψεις σε λιμάνια των ΗΠΑ, το κόστος θα είναι ιδιαίτερα υψηλό. Όταν πρόκειται για ναυτιλιακές γραμμές που συνδέουν αρκετά λιμάνια, το μέτρο αυτό μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση των ναύλων, με πολλές ναυτιλιακές εταιρείες να αποφύγουν τα αμερικανικά λιμάνια ή να περάσουν το επιπλέον κόστος στους φορτωτές.
Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί η πιθανή απόφαση της Cosco, της κινεζικής ναυτιλιακής εταιρείας, να σταματήσει τη χρήση αμερικανικών λιμανιών. Αν η μεγαλύτερη ναυτιλιακή εταιρεία της Κίνας ακολουθήσει αυτή την πορεία, οι συνέπειες στα διεθνή δρομολόγια θα είναι σοβαρές.
Από την άλλη, η Fearnley Securities αναφέρει ότι τα δεξαμενόπλοια, τα πλοία μεταφοράς υγραερίου και τα πλοία χύδην ξηρού φορτίου θα επηρεαστούν σε μικρότερο βαθμό. Παρ’ όλα αυτά, ορισμένοι φορείς στους τομείς αυτούς ενδέχεται να σταματήσουν να εξυπηρετούν αμερικανικά λιμάνια. Ειδικά για τα πλοία μεταφοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG Carriers), οι συνέπειες θα είναι περιορισμένες, καθώς τα περισσότερα ανήκουν σε ναυτιλιακές εταιρείες της Νότιας Κορέας. Αντίθετα, τα πλοία μεταφοράς αυτοκινήτων, τα οποία κατασκευάζονται κυρίως σε κινεζικά ναυπηγεία, θα υποστούν μεγαλύτερο πλήγμα.
Η Κίνα, μέσω του Υπουργείου Εμπορίου (MOFCOM), έχει επανειλημμένα εκφράσει τις ανησυχίες της για την προτεινόμενη ρύθμιση των ΗΠΑ. Αντιπρόσωπος του Υπουργείου τόνισε ότι το Πεκίνο έχει ζητήσει από την Ουάσιγκτον να είναι πιο αντικειμενική και να μην «χρεώνει» τα προβλήματα της αμερικανικής βιομηχανικής ανάπτυξης στην Κίνα. Η αμερικανική πλευρά, ωστόσο, φαίνεται να παραμένει σε λάθος πορεία, προσθέτοντας ο ίδιος εκπρόσωπος. Οι περιοριστικοί κανονισμοί, όπως τα λιμενικά τέλη, δεν θα βλάψουν μόνο τις άλλες χώρες, αλλά και την ίδια την Αμερική, ανέφερε. Οι Κινέζοι επισημαίνουν ότι η Αμερική δεν θα καταφέρει να αναζωογονήσει τη ναυπηγική της βιομηχανία και ότι τα προτεινόμενα μέτρα θα αυξήσουν το κόστος μεταφοράς, θα προκαλέσουν πληθωρισμό και θα μειώσουν την ανταγωνιστικότητα των αμερικανικών προϊόντων. Παράλληλα, οι λιμένες, οι διαχειριστές τερματικών και οι εργαζόμενοι στις ΗΠΑ θα υποστούν σοβαρές συνέπειες. Αξιοσημείωτο είναι ότι πολλές χώρες και διεθνείς οργανισμοί έχουν επίσης εκφράσει την αντίθεσή τους στις προτάσεις των ΗΠΑ.
Το Πεκίνο
Η απάντηση του Πεκίνου στις τελευταίες κινήσεις των Ηνωμένων Πολιτειών που αφορούν περιορισμούς στην κινεζική ναυτιλία είναι γεμάτη ένταση και απογοήτευση. Σύμφωνα με εκπρόσωπο του κινεζικού υπουργείου Εμπορίου, η Κίνα παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις και είναι σαφές ότι η αμερικανική πλευρά συνεχίζει να ακολουθεί έναν «λάθος δρόμο», παρά τις συνεχείς διπλωματικές συζητήσεις που πραγματοποιούνται από το Μάρτιο του 2024. Οι Κινέζοι αξιωματούχοι υπογραμμίζουν ότι οι περιορισμοί, οι οποίοι περιλαμβάνουν τέλη για πλοία που προσεγγίζουν αμερικανικά λιμάνια, αποτελούν μια εσφαλμένη πολιτική που όχι μόνο δεν θα ωφελήσει τις ΗΠΑ, αλλά θα πλήξει και τα συμφέροντά τους.
Η Κίνα εκφράζει την απογοήτευσή της για την επιμονή των ΗΠΑ στην εφαρμογή αυτών των περιοριστικών μέτρων, τα οποία χαρακτηρίζει επιβλαβή όχι μόνο για την παγκόσμια ναυτιλία, αλλά και για τις ΗΠΑ τις ίδιες, αφού θα αυξήσουν το κόστος μεταφοράς, θα εντείνουν τις πληθωριστικές πιέσεις και θα μειώσουν την ανταγωνιστικότητα των αμερικανικών προϊόντων. Μάλιστα, η Κίνα καταγγέλλει ότι η έρευνα των ΗΠΑ παραβιάζει τους κανόνες του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου και έχει προκαλέσει αντιδράσεις από άλλες χώρες και διεθνείς οργανισμούς.
Η κινεζική πλευρά ζητά από την Ουάσιγκτον να σταματήσει την «κατάχρηση» αυτής της πολιτικής και να επιστρέψει στον ορθολογισμό, σεβόμενη τους διεθνείς κανόνες και την πολυμερής εμπορική τάξη. Την ίδια ώρα, η Κίνα τονίζει ότι θα παρακολουθεί συνεχώς την πορεία των αμερικανικών μέτρων και θα λάβει τα κατάλληλα μέτρα για να προστατεύσει τα νόμιμα συμφέροντά της.
Από την άλλη, η αμερικανική κυβέρνηση, έχοντας θέσει σε εφαρμογή νομοθετικά μέτρα για την ενίσχυση της θαλάσσιας ισχύος της χώρας, φαίνεται αποφασισμένη να ενισχύσει τη ναυτιλιακή της βιομηχανία, αναγνωρίζοντας την απόσταση που τη χωρίζει από την Κίνα στον διεθνή εμπορικό στόλο. Μέσω του νομοσχεδίου “SHIPS for America Act”, οι ΗΠΑ επιδιώκουν να ενισχύσουν τον αριθμό των πλοίων υπό αμερικανική σημαία και να αναπτύξουν στρατηγικές που θα ενισχύσουν την εγχώρια ναυπηγική βιομηχανία, με στόχο τη μείωση της εξάρτησης από την Κίνα και την αναζωογόνηση της ναυτιλιακής τους δύναμης.
Εν μέσω αυτής της έντασης, η κινεζική πλευρά έχει καταστήσει σαφές ότι η Κίνα θα συνεχίσει να αντιτίθεται σθεναρά σε αυτές τις περιοριστικές πρακτικές, τονίζοντας την ανάγκη για διάλογο και συνεργασία προς όφελος της παγκόσμιας ναυτιλίας και του εμπορίου.
Διαβάστε ακόμη
ΕΖΑ: Με νέα ΑΜΚ, στρατηγική και προϊόντα «ποντάρει» φέτος στην ολική επαναφορά (pics)
Υδρογονάνθρακες: Η Chevron έχει αγοράσει ανάλυση της ΕΔΕΥΕΠ με 20 πιθανούς στόχους στο Ιόνιο
Ελ. Βενιζέλος: Ανεβάζει ρυθμούς στις επενδύσεις των 1,28 δισ. ευρώ και μεγαλώνει κατά 148.000 τ.μ.
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα