Με την αυγή του 2020 οι παροικούντες στην παγκόσμια ναυτιλιακή βιομηχανία πίστευαν ότι η νέα δεκαετία που άρχιζε θα επέφερε ουσιαστικές αλλαγές και σημαντικές προκλήσεις στον κλάδο, με νέους κανονισμούς για τα καύσιμα και τον αγώνα δρόμου προς την απανθρακοποίηση. Κανείς δεν είχε προβλέψει ότι θα γινόμασταν μάρτυρες μιας παγκόσμιας υγειονομικής και κατ’ επέκταση οικονομικής κρίσης.

Ο οικονομικός αντίκτυπος είναι ισχυρός. Πτώση του θαλάσσιου εμπορίου λόγω της κάμψης της παραγωγικής δραστηριότητας, ουσιαστικές καθυστερήσεις στην κατασκευή και επισκευή πλοίων λόγω της καραντίνας, τεράστια πτώση της κρουαζιέρας είναι κάποιες από τις επιπτώσεις της πανδημίας στη ναυτιλιακή βιομηχανία.

Στο επίκεντρο βρίσκονται οι ναυτικοί, οι οποίοι μακριά από τα σπίτια τους για αρκετό διάστημα λόγω των ταξιδιωτικών περιορισμών, εργάζονται ακατάπαυστα κάτω από αντίξοες συνθήκες, πολλές φορές σε αυστηρή καραντίνα, κρατώντας την εφοδιαστική αλυσίδα ανοικτή.

Το ΝΜ απευθύνθηκε στον Θεοδόση Σταματέλλο, Διευθυντή Ναυτιλιακών και Παράκτιων Δραστηριοτήτων Νότιας Ευρώπης για το Lloyd’s Register, ο ιστορικότερος νηογνώμονας, παγκοσμίως, για να αποτυπώσει την υπάρχουσα κατάσταση αλλά και την επόμενη ημέρα της πανδημίας που θα είναι πιο προκλητική από εκείνη που ζούμε.

“Αναμφισβήτητα ο κορωνοϊός, κατά την επέλασή του από τα ανατολικά προς τα δυτικά, έχει δημιουργήσει μια νέα πραγματικότητα με οικουμενικό κέντρο βάρους την ασφάλεια και την προστασία της ανθρώπινης ζωής. Η νέα αυτή πραγματικότητα επιβάλλει την «εξ’ αποστάσεως» (remote) φύση στην ανθρώπινη δραστηριότητα. Εξ’ αποστάσεως εργασία, online συναντήσεις, ψηφιακές εφαρμογές, πρακτικές που εφαρμόζονταν από πριν, τώρα έγιναν περισσότερο απαραίτητες από ποτέ, λόγω της πανδημίας” επισημαίνει αρχικώς ο Θεοδόσης Σταματέλλος για να εστιάσει στη συνέχεια στη ναυτιλία:

“Για όσους δραστηριοποιούνται στη ναυτιλιακή βιομηχανία, συμπεριλαμβανομένου και του Lloyd’s Register, η λειτουργία χωρίς φυσική παρουσία υπήρξε καταλυτική το τελευταίο διάστημα, όπου κληθήκαμε να διαχειριστούμε δύσκολες περιπτώσεις υπό συνθήκες καραντίνας, και να συνεργαστούμε αποτελεσματικά με τα πληρώματα, τα στελέχη των εταιριών, τις λιμενικές και ρυθμιστικές αρχές, ώστε οι άνθρωποι και τα πλοία να είναι ασφαλή και τα αγαθά διαθέσιμα”.

Μια πτυχή της «εξ’ αποστάσεως» πραγματικότητας είναι και η επιθεώρηση των πλοίων χωρίς φυσική παρουσία, μια πρακτική που προϋπήρχε στο Lloyd’s Register και στις άλλες κλάσεις για αρκετά χρόνια.

“Λόγω αναγκαιότητας, τις τελευταίες εβδομάδες όλο και περισσότερες εταιρείες αναζητούν εξ’ αποστάσεως λύσεις για τα πλοία τους, με αποτέλεσμα τον περασμένο Απρίλιο να σημειωθεί ρεκόρ αύξησης κατά 25% των «πολύπλοκων» επιθεωρήσεων που διενεργήθηκαν από το Lloyd’s Register χωρίς φυσική παρουσία” δηλώνει ο Θεοδόσης Στατέλλος και ξεκαθαρίζει όσο αφορά το ανθρώπινο δυναμικό:

“Για το Lloyd’s Register, η “εξ’ αποστάσεως» φύση των επιθεωρήσεων σε καμία περίπτωση δεν σημαίνει αντικατάσταση του ανθρώπινου παράγοντα από την τεχνολογία. Απεναντίας, με τη βοήθεια της τεχνολογίας η ανθρώπινη εμπειρία και γνώση αποκτά προστιθέμενη αξία. Στην καρδιά κάθε επιθεώρησης, με ή χωρίς φυσική παρουσία, βρίσκεται ο επιθεωρητής. Στο Lloyd’s Register, τοποθετήσαμε σε καίρια ναυτιλιακά κέντρα, όπως στο Ρότερνταμ, τον Πειραιά, τη Σιγκαπούρη και αλλού, έμπειρους και ικανούς επιθεωρητές να διαχειριστούν δύσκολες περιπτώσεις εξ’ αποστάσεως και να ανταπεξέλθουν στις ανάγκες των πελατών μας.

Οι άνθρωποι αυτοί, χωρίς να αναλώνονται σε πολύωρες μετακινήσεις, πιο ασφαλείς, πιο ξεκούραστοι, βρίσκονται σε απευθείας μετάδοση με το πλήρωμα και το πλοίο με τη χρήση ψηφιακών εφαρμογών όπως το “LR Remote App”, διενεργούν τους ελέγχους, κρίνουν καταστάσεις και λαμβάνουν αποφάσεις. Ακόμα και αν αντιμετωπίσουν ιδιαίτερες προκλήσεις, έχουν πρόσβαση 24/7 στο παγκόσμιο δίκτυο εξειδικευμένων συναδέλφων εντός κλάσης. Συνεπώς, στις remote επιθεωρήσεις η νέα τεχνολογία δεν υποκαθιστά τον ανθρώπινο παράγοντα, αλλά το αντίθετο, διευκολύνει τη μεγαλύτερη και πιο αποτελεσματική αξιοποίηση των ικανοτήτων του”.

Ο Διευθυντής Ναυτιλιακών και Παράκτιων Δραστηριοτήτων Νότιας Ευρώπης για το Lloyd’s Register ξεκαθαρίζει ότι η εξ αποστάσεως εργασία δημιουργεί ένα τεράστιο άνοιγμα στις κυβερνοεπιθέσεις:
“Η συγκεκριμένη πρακτική δεν είναι πανάκεια. Μπορεί να περιορίζει τη διασπορά του κορωνοϊού σε ανθρώπινο επίπεδο, σε διαδικτυακό επίπεδο, όμως, εκτίθεται σε έναν ακόμα αόρατο εχθρό, αυτόν των κυβερνοεπιθέσεων.

Ζητήματα ασφάλειας των υπό χρήση ψηφιακών εφαρμογών και ανταλλαγής δεδομένων, τίθενται στο επίκεντρο και αναδεικνύουν την ανάγκη εκπαίδευσης των πληρωμάτων και εξοικείωσης με την κυβερνοασφάλεια. Παράλληλα, υπάρχουν περιπτώσεις που η φυσική παρουσία του επιθεωρητή είναι αναγκαία. Αυτό που έχει σημασία είναι να αντιλαμβανόμαστε τις πραγματικές συνθήκες, να κατανοούμε τους κινδύνους, να αξιοποιούμε τη γνώση, και με σύμμαχο την τεχνολογία, να είμαστε σε θέση να κρατάμε τους ανθρώπους και τα πλοία ασφαλή” και καταλήγει:
“Μέσα από σχέσεις εμπιστοσύνης και αφουγκραζόμενοι με ρεαλισμό τις εξελίξεις και τους κινδύνους, όλοι οι φορείς – αρχές, εταιρίες, κλάσεις, πληρώματα- είμαστε συνοδοιπόροι. Μέσα από σταθερά βήματα και εποικοδομητική συνεργασία, η «εξ’ αποστάσεως» επιθεώρηση που κατ’ εξαίρεση εφαρμόζεται στην εποχή του κορωνοϊού, ωριμάζει, ώστε να αποτελέσει μέρος της μετά κορωνοϊού πραγματικότητας”.

Παρουσία στην Ελλάδα

Ο Όμιλος Lloyd’s έχει παρουσία στην Ελλάδα από τον προπερασμένο αιώνα, τον 19ο. Τη δεκαετία του 1880, ο ναύαρχος Woods Pascha, έχοντας βάσει την Κωνσταντινούπολη επισκεπτόταν την Ελλάδα για να επιθεωρήσει πλοία όποτε τον καλούσε το καθήκον. Το πρώτο γραφείο ο Όμιλος το άνοιξε στην Ελλάδα σε νησί. Και πιο συγκεκριμένα στη Σύρο που κτυπούσε τότε η καρδιά της ελληνικής ναυτιλίας. Τα έγγραφα εκείνης της εποχής φέρουν τη υπογραφή του επιθεωρητή D.Graham. Χρόνια αργότερα, τα γραφεία μεταφέρθηκαν στον Πειραιά. Η προστασία του περιβάλλοντος είναι η πρόκληση που αντιμετωπίζει η ναυτιλία τη σύγχρονη εποχή, ολοένα και περισσότερο. Ο Lloyd’s δείχνει πολύ μεγάλη ευαισθησία και στα περιβαλλοντικά θέματα. Είναι από τους πρωτοπόρους στον τομέα της έρευνας και της ανάπτυξης που αφορούν την προστασία του περιβάλλοντος, σε συνεργασία με τους φορείς της ναυτιλίας και με στόχο την εύρεση της πιο αποτελεσματικής και ολοκληρωμένης λύσης.