Του Μηνά Τσαμόπουλου
Η ναυτική εκπαίδευση είναι νευραλγικής σημασίας για τη συνέχιση της ελληνικής παράδοσης. Όμως παρά τις κυβερνητικές εξαγγελίες και τις προτροπές της ναυτιλιακής κοινότητας περισσότερα κάνει η ιδιωτική πρωτοβουλία αλλά δεν φθάνει αφού όλα στηρίζονται στο γενικό πλαίσιο.
«Διαχρονικά η εκπαίδευση αποτελεί αντικείμενο συζήτησης, δίχως ωστόσο να την αντιμετωπίζει κανείς κατάματα» δήλωσε πριν από λίγες ημέρες ο πρόεδρος της Ενώσεως Ελλήνων Εφοπλιστών, Θεόδωρος Βενιάμης, κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου που παραχώρησε στο Ίδρυμα Ευγενίδου, στο πλαίσιο του διεθνούς συνεδρίου «Greek Shipping Summit» για να συμπληρώσει: «Η συζήτηση για τη ναυτική εκπαίδευση απαιτεί γερό στομάχι».
Αναφέρθηκε στις αγκυλώσεις που παρουσιάζονται στις μεταρρυθμίσεις και στις πρωτοβουλίες που αφορούν τη ναυτική εκπαίδευση. «Για αυτόν άλλωστε το λόγο συρρικνώνεται διαρκώς ο αριθμός των εισακτέων σπουδαστών στις ΑΕΝ. Θυμάμαι παλαιότερα στις ΑΕΝ έμπαιναν σε ετήσια βάση 5.000 σπουδαστές. Με τις ίδιες ακριβώς υποδομές, ο αριθμός αυτός σήμερα έχει πέσει στους 1.200, πολλές εκ των οποίων γυναίκες, στις οποίες παρατηρείται πως ένα πολύ μεγάλο ποσοστό εγκαταλείπει τελικά το ναυτικό επάγγελμα» είπε:
Αναφερόμενος στο ζήτημα της χρηματοδότησης της ναυτικής εκπαίδευσης είπε: «Το υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής στερείται πόρων και για αυτό το ποσοστό που αναλογεί στην Ένωση Ελλήνων Εφοπλιστών το έχουμε παραχωρήσει στο υπουργείο, ενώ συχνά συνεισφέρουμε στην αναβάθμιση και συντήρηση των Ακαδημιών Εμπορικού Ναυτικού της χώρας» για να συμπληρώσει: «πρέπει να μπορεί κάποιος στο τέλος να ολοκληρώσει τη δουλειά και αυτό είναι διαχρονικό πρόβλημα».
«Η μαγιά της ναυτοσύνης είναι ο ναυτικός. Αν δεν έχουμε ναύτες δεν θα αποκτήσουμε καλούς αξιωματικούς. Όλα ξεκινάνε από τη βάση. Στην εποχή μου υπήρχαν 150.000 ναυτικοί και 1.000 ελληνικά πλοία. Σήμερα έχουμε 4.500 πλοία και 14.000 ναυτικούς» έχει πει Έλληνας μεγαλοεφοπλιστής σε ανύποπτο χρόνο.
Μία από τις σπουδαιότερες ελληνικές εφοπλιστικές οικογένειες που στήριξαν και στηρίζουν την ναυτική εκπαίδευση και τον Έλληνα ναυτικό είναι η οικογένεια του Σταύρου Λιβανού. Πρόσφατα μάλιστα τιμήθηκε με το βραβείο Ευκράντη για την Αρωγή στη Ναυτική Εκπαίδευση από Προσωπικότητα ή Φορέα.
H ιστορική εταιρεία S. Livanos Hellas S.A., το δημιούργημα του Σταύρου Γ. Λιβανού (1887-1963), μίας εκ των κορυφαίων προσωπικοτήτων του παγκόσμιου εφοπλισμού, συνεχίζει εδώ και δεκαετίες με συνέπεια και όραμα να επικουρεί τη ναυτική εκπαίδευση, τον θαλάσσιο και ναυτιλιακό μας πολιτισμό, καθώς και την προσέλκυση νέων στο ναυτικό επάγγελμα. Εκ μέρους της εταιρείας και του Σταύρου Λιβανού, το βραβείο παρέλαβε ο κ. Ιωάννης Αλούπης, Γενικός Διευθυντής της S. Livanos Hellas. S.A.
Η πίστη και η αγάπη του Σταύρου Λιβανού στην παιδεία ήταν απόλυτη για όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης. Εμφορούμενος από αυτή την ισχυρή πίστη, βοήθησε στην κατασκευή και στη συντήρηση πολλών σχολείων βασικής και μέσης εκπαίδευσης σε όλη τη Χίο. Την ίδια πεποίθηση και αγάπη είχε και ο υιός του, Γεώργιος, ο οποίος συνέχισε την οικογενειακή παράδοση, χρηματοδοτώντας την κατασκευή του Ναυτικού Λυκείου των Καρδαμύλων. Η προσφορά βοήθειας για τη συντήρηση και τη λειτουργία των σχολείων και των Ναυτικών Ακαδημιών συνεχίζεται αμείωτη μέχρι και σήμερα μέσω της S. Livanos Hellas, με σίγουρο συνεχιστή της παράδοσης τον υιό του Γεωργίου, Σταύρο.
Χάρη στην προσωπικότητα και την επιχειρηματική στρατηγική του Σταύρου Γ. Λιβανού, η εταιρεία, μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, γιγαντώθηκε και κέρδισε τόσο η ίδια όσο και ο ιδρυτής της τη διεθνή καταξίωση και αναγνώριση. Ωστόσο, όπως σημειώνουν τα μέλη της κριτικής επιτροπής, ένας από τους σημαντικούς λόγους της επιχειρηματικής επιτυχίας της εταιρείας ήταν και η επένδυση σε μια ισχυρή και αφοσιωμένη ομάδα συνεργατών τόσο στα γραφεία όσο και στα πλοία. Και αν η S. Livanos Hellas S.A. αναδείχθηκε σε κορυφαία εταιρεία ως προς τη λειτουργική διαχείριση των πλοίων της, σε ό,τι αφορά την προσέλκυση και τη δημιουργία ικανών ανθρώπινων πόρων που θα στελέχωναν τα πλοία της ήταν και παραμένει πρωτοπόρος.
Ήδη από τη δεκαετία του 1980, όταν η εκπαίδευση των ναυτικών στο πλοίο σε θέματα ασφάλειας και κατάρτισης ήταν σχεδόν ανύπαρκτη, στα πληρώματα της S. Livanos Hellas S.A. εφαρμοζόταν η εξοικείωση (familiarization) και η συνεχής εκπαίδευση για τη βελτίωση της ασφάλειας. Επιπρόσθετα, η εταιρεία φρόντιζε για την υψηλή κατάρτιση των ανώτερων αξιωματικών των πλοίων της, καλύπτοντας όλο το σχετικό κόστος σε σχολεία της Ελλάδας και του εξωτερικού. Η επένδυση στον ανθρώπινο παράγοντα και στη διαρκή εκπαίδευση των πληρωμάτων έδωσε ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στην εταιρεία, καθώς, όταν ο Κώδικας Ασφαλούς Διαχείρισης τέθηκε σε ισχύ, τα πληρώματά της ήταν ήδη εξοικειωμένα με τις περισσότερες από τις διαδικασίες που αυτός επέβαλε.
Η πολιτική της εταιρείας, σε ό,τι αφορά τη συνεχή εκπαίδευση και την άρτια κατάρτιση των πληρωμάτων της, ακολουθήθηκε διαχρονικά από όλα τα στελέχη της και ιδίως από αυτά που είχαν την ευθύνη του τομέα των πληρωμάτων. Λόγω της στρατηγικής επιλογής επένδυσης σε ένα υψηλής ποιότητας και κατάρτισης έμψυχο δυναμικό, η S. Livanos Hellas S.A. στάθηκε αρωγός των ΑΕΝ, με την παροχή υλικοτεχνικής υποδομής, την ενίσχυση των συνθηκών διαβίωσης στις σχολές, την κάλυψη του κόστους εκπαιδευτικών επισκέψεων των σπουδαστών, τη διοργάνωση διαλέξεων από επίλεκτα στελέχη της εταιρείας με στόχο την ενημέρωση και την εκπαίδευση του ανθρώπινου δυναμικού που θα στελεχώσει αύριο πλοία και γραφεία.
Ωστόσο, η αρωγή της S. Livanos Hellas S.A. προς τη ναυτική εκπαίδευση δεν αφορά μόνο τα στελέχη της και τους σπουδαστές των ΑΕΝ της χώρας. Αντιθέτως, η εταιρεία, με όρους εξωστρέφειας, διοργανώνει ανοιχτές επιμορφωτικές ημερίδες που απευθύνονται και προς τους φοιτητές που παρακολουθούν σπουδές σε ναυτιλιακά τμήματα πανεπιστημίων. Ενδεικτικό παράδειγμα η ενεργός συμμετοχή της εταιρείας το 2002 στο πρόγραμμα του Πανεπιστημίου Αιγαίου SLIM – VRT (Self Learning Integrated Methodology – Virtual Reality Tool) με το πλοίο της «Amazon Guardian». Πιο συγκεκριμένα, το πλοίο, η γέφυρά του και το cargo control room μοντελοποιήθηκαν σε τρισδιάστατη απεικόνιση και στελέχη της εταιρείας συμμετείχαν στην πιλοτική εφαρμογή και στο advisory board του προγράμματος.
Τέλος, όπως σημειώνουν τα μέλη της κριτικής επιτροπής, η S. Livanos Hellas S.A. παρέχει υποτροφίες στους αριστεύσαντες σπουδαστές των ΑΕΝ αλλά και στους αριστεύσαντες φοιτητές του τμήματος Ναυτιλίας και Επιχειρηματικών Υπηρεσιών του Πανεπιστημίου Αιγαίου, συμμετέχοντας ενεργά και στο Πρόγραμμα Πρακτικής Άσκησης των φοιτητών.