Μετά το «annus horribilis» του 2020, όταν η παγκόσμια οικονομία συρρικνώθηκε λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού, το 2021 ήταν μια τεράστια ανακούφιση για τη ναυτιλιακή βιομηχανία, καθώς και για τους τραπεζίτες της.
«Η παγκόσμια οικονομία και το θαλάσσιο εμπόριο επεκτάθηκαν ξανά, ενώ η ανάπτυξη του στόλου ήταν περιορισμένη.
Οι προοπτικές για τη ναυτιλία και τη χρηματοδότηση των πλοίων για τα επόμενα δύο χρόνια θα εξαρτηθούν εν μέρει από το εάν τα πρόσφατα γεωπολιτικά γεγονότα αντιπροσωπεύουν μια παροδική ή μόνιμη αλλαγή» επισημαίνει η Lloyd’s List.
Με βάση την τελευταία έρευνα της Petrofin, τα χαρτοφυλάκια των 40 κορυφαίων τραπεζών που χρηματοδοτούν τη ναυτιλία έφθασαν συνολικά τα 290 δισεκατομμύρια δολάρια στο τέλος του 2021 — σημειώνοντας αύξηση 1,12% από έτος σε έτος. Αυτή η ανάπτυξη μπορεί να φαίνεται μικρή, αλλά αντιπροσωπεύει την πρώτη άνοδο από το 2011.
Η μακρά μείωση των δανείων για τη χρηματοδότηση πλοίων οφειλόταν κυρίως στην αποχώρηση πολλών μεγάλων ευρωπαϊκών τραπεζών χρηματοδότησης πλοίων κατά την περίοδο αυτή.
Η ανάπτυξη του στόλου δεν χρηματοδοτήθηκε μόνο από τράπεζες αλλά από μη τραπεζική χρηματοδότηση, συμπεριλαμβανομένων των ταμειακών ροών του στόλου και της ρευστότητας των ιδιοκτητών.
Εμβαθύνοντας στην αγορά τραπεζικών δανείων το 2021, οι νέες δραστηριότητες ήταν εύρωστες, ειδικά προς το δεύτερο εξάμηνο του έτους.
Ωστόσο, αν και οι περισσότερες τράπεζες ήταν ενεργές στην αναζήτηση ευκαιριών δανεισμού, αυτό αντισταθμίστηκε στα συνολικά χαρτοφυλάκια τους στο τέλος του έτους από διάφορους παράγοντες, συμπεριλαμβανομένων σημαντικών απορροών δανείων και προπληρωμών δανείων ως αποτέλεσμα πωλήσεων πλοίων ή αναχρηματοδοτήσεων από άλλες τράπεζες ή παρόχους χρηματοδοτικής μίσθωσης.
Πτώση σημειώθηκε και στα κοινοπρακτικά δάνεια, τα οποία, σύμφωνα με την Dealogic, ήταν της τάξης του 25%.
Καθώς προχωρούσε η χρονιά, οι ιδιοκτήτες πήραν το πάνω χέρι έναντι των δανειστών και ο ανταγωνισμός αυξήθηκε, κυρίως από εταιρείες χρηματοδοτικής μίσθωσης της Άπω Ανατολής. Αυξήθηκαν επίσης οι εκδόσεις ομολόγων το 2021.
Ένας άλλος παράγοντας που επηρέασε τον όγκο των δανείων ήταν η επιβράδυνση του βιβλίου παραγγελιών για τις νέες κατασκευές, το οποίο μειώθηκε από 200 εκατομμύρια dwt στο τέλος του 2020 σε 177 εκατομμύρια dwt στο τέλος του 2021, σύμφωνα με τον Clarksons, πριν ανακάμψει στα 219 εκατομμύρια dwt και πάλι μέχρι τα μέσα του 2022.
Η έρευνα της Petrofin δείχνει ότι από τις 40 κορυφαίες τράπεζες, 15 παρουσίασαν αύξηση, 12 πτώση και εννέα παρέμειναν αμετάβλητες. Τέσσερις τράπεζες μπήκαν για πρώτη φορά στις τάξεις των 40 κορυφαίων.
Οι κορυφαίες
Η BNP Paribas παραμένει η πρώτη, παρόλο που το συνολικό χαρτοφυλάκιό της μειώθηκε κυρίως λόγω ανακατάταξης.
Εντός των Top 40, 21 τράπεζες έχουν την έδρα τους στην Ευρώπη, 16 έχουν έδρα την Ασία/Αυστραλία και τρεις στη Βόρεια Αμερική.
Οι ευρωπαϊκές τράπεζες εξακολουθούν να κατέχουν τη μερίδα του λέοντος, με συνολικό ποσό 157,2 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Υπήρξε μια τάση μεταξύ των νεοεισερχόμενων και των μικρότερων τραπεζών —όπως η Τράπεζα Κύπρου, η Ελληνική, η Pareto, η M&M Bank και άλλες σε αυτήν την κατηγορία— να αυξηθούν κατά το 2021, παρέχοντας περισσότερες επιλογές στις διαθέσιμες πηγές τραπεζικής χρηματοδότησης.
Προβλέπεται ότι τα συνολικά τραπεζικά δάνεια που σχετίζονται με τη ναυτιλία για όλες τις τράπεζες – συμπεριλαμβανομένων πολλών εγχώριων τραπεζών σε όλο τον κόσμο που βρίσκονται εκτός του πεδίου αυτής της έρευνας – εκτιμάται ότι ανέρχονται σε 340 δισεκατομμύρια δολάρια έως το τέλος του 2021.
Επιπλέον, αν και οι τράπεζες μπορεί να εξακολουθούν να διαχειρίζονται το μεγαλύτερο μέρος της χρηματοδότησης των πλοίων, οι χρηματοδοτικές μισθώσεις από Κινέζους, ανεβαίνουν.
Οι ιαπωνικές και άλλες εθνικότητες έχουν αυξηθεί δραματικά τα τελευταία χρόνια.
Κατά τη διάρκεια του 2021, ωστόσο, υπήρξε επιβράδυνση. Η κινεζική μίσθωση ανήλθε στα 66,5 δισ. δολάρια το 2020, αλλά δεν υπάρχουν αξιόπιστα στοιχεία για το 2021.
Παγκοσμίως, 12 εταιρείες χρηματοδοτικής μίσθωσης κατά το 2021 αντιπροσώπευαν συλλογικά ένα συνολικό χαρτοφυλάκιο 59,1 δισεκατομμυρίων δολαρίων, σύμφωνα με τη Marine Money and Petrofin Research.
Ενδεικτικά, ωστόσο, η Petrofin Research εκτιμά ότι η συνολική παγκόσμια έκθεση στη χρηματοδότηση πλοίων, συμπεριλαμβανομένης της χρηματοδοτικής μίσθωσης και όλων των άλλων μορφών χρηματοδότησης, στο τέλος του 2021 ανερχόταν σε περίπου 500 δισ. δολάρια, με τα τραπεζικά δάνεια να αντιστοιχούν στα δύο τρίτα του συνόλου.
Προοπτικές για χρηματοδότηση πλοίων για το 2022
Η παγκόσμια κατάσταση άλλαξε απότομα με τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία στις 24 Φεβρουαρίου 2022.
Οδήγησε σε γεωπολιτικές κυρώσεις, υψηλές τιμές ενέργειας και εμπορευμάτων, μετατόπιση του εμπορίου, υψηλότερο πληθωρισμό και επιτόκια, επιβράδυνση της παγκόσμιας ανάπτυξης και επιβράδυνση της ζήτησης.
Αναπόφευκτα, οι νέες γεωπολιτικές συνθήκες και οι κακές οικονομικές προοπτικές έχουν κάνει τους ιδιοκτήτες και τις τράπεζες πιο επιφυλακτικές.
Οι πλοιοκτήτες προτίμησαν να συγκεντρώσουν τη ρευστότητά τους, καθώς και να αποπληρώσουν δάνεια ή να τα αναχρηματοδοτήσουν με χαμηλότερο κόστος.
Τα υψηλότερα επιτόκια επηρέασαν αρνητικά τις ταμειακές ροές.
Τα περιθώρια τραπεζικών δανείων συμπιέζονται καθώς οι ιδιοκτήτες έχουν πρόσβαση σε εναλλακτικές πηγές χρηματοδότησης και συχνά επιλέγουν υψηλότερη μόχλευση σε αντίθεση με χαμηλότερα περιθώρια.
Συνολικά, οι προοπτικές για τη χρηματοδότηση των πλοίων είναι πλέον αβέβαιες και αυτό έχει αρχίσει να επηρεάζει την παραγωγή νέων δανείων.
Μια φωτεινή εξέλιξη ήταν η αυξημένη δημοτικότητα των δανείων που συνδέονται με τη βιωσιμότητα που παρέχονται από δανειστές.
Όσον αφορά τη νέα τεχνολογία για την αντιμετώπιση αυστηρότερων απαιτήσεων μετά το 2030, οι τράπεζες περιμένουν να δουν τη νέα τεχνολογία, τις επιπτώσεις στο κόστος, καθώς και την υποστήριξη που θα παρέχει η αγορά σε τέτοια πλοία.
Διαβάστε ακόμα:
Σοκ στη Γερμανία – Ξεπέρασε και τα 1.000 ευρώ η τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος
Σε καθίζηση το Bitcoin κάτω από τα 20.000 δολάρια
«Ανάσα» για την τιμή του φυσικού αερίου – Η μεγαλύτερη πτώση από τον Απρίλιο