Αγεφύρωτες είναι οι διαφορές που υπάρχουν όσον αφορά στα μέτρα οικονομικού χαρακτήρα που θα ληφθούν στο δρόμο για την πράσινη μετάβαση της Ναυτιλίας στη σύνοδο της Επιτροπής Προστασίας Θαλασσίου Περιβάλλοντος του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού-ΙΜΟ η οποία άρχισε την περασμένη Δευτέρα στο Λονδίνο και θα ολοκληρωθεί την ερχόμενη Παρασκευή.
Είναι ορατός πλέον ο κίνδυνος η ναυτιλιακή βιομηχανία να βρεθεί απέναντι σε έναν ορυμαγδό κανονισμών με πολλές “διαφορετικές ταχύτητες”.
Οι διαφορές έγκεινται για το εάν θα πρέπει να επιβληθεί ένα τέλος, μία εισφορά (levy) στο καύσιμο ή τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα και πόσο θα είναι το ύψος του. Ένας τόνος πετρελαίου εκπέμπει τρεις τόνος CO2. Αν το τέλος που θα επιβληθεί είναι 50 δολάρια στο πετρέλαιο ανά τόνο τότε θα κοστίζει 150 ευρώ ο τόνος CO2.
Χώρες όπως η Κίνα, η Βραζιλία, η Σαουδική Αραβία και η Παραγουάη αντιδρούν γιατί θεωρούν ότι θα ζημιωθούν οι οικονομίες τους διότι βρίσκονται μακρυά από τις κύριες εμπορικές οδούς
Δεν αποκλείεται πάντως, όπως εκτιμούν παρατηρητές της Συνόδου ο ΙΜΟ κάτω από το βάρος των πιέσεων που δέχεται να καταλήξει σε κοινή απόφαση για μηδενικές εκπομπές CO2 μέχρι το 2050 ή κάπου εκεί χρονιά. Επίσης κάποιοι πιο αισιόδοξοι εκτιμούν ότι μπορεί να υπάρξει συμφωνία για ένα πρότυπο καυσίμου αν και στην πράξη αυτό μοιάζει με τον τετραγωνισμό του κύκλου.
Αναλυτές εκτιμούν ότι εάν σε επίπεδο ΙΜΟ αποφασισθεί ένα σύστημα φορολόγησης καυσίμων με παγκόσμια ισχύ και ταυτόχρονα ληφθούν και περιφερειακά μέτρα από κράτη ή την ΕΕ τότε το κόστος μεταφορών θα εκτοξευθεί και θα μετακυλιστεί στους καταναλωτές. Ήδη Κίνα και ΗΠΑ εξετάζουν τη λήψη περιφερειακών μέτρων για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.
Στο μεταξύ μετά τη σταδιακή εφαρμογή του Συστήματος Εμπορίας ρύπων από την ΕΕ στη ναυτιλία από το 2024 και η Μεγάλη Βρετανία αποφάσισε να συμπεριλάβει αντίστοιχο σύστημα από το 2026.
Τον περασμένο Ιούνιο στο Όσλο στο πλαίσιο της διεθνούς έκθεσης Nor-Shipping υπήρξε μία αντιπαράθεση μεταξύ ΙΜΟ και ΕΕ για το θέμα των περιφερειακών μέτρων.
Αρχικώς, ο γ.γ. του ΙΜΟ Κίτακ Λιμ μιλώντας στο συνέδριο της Capital Link με τον διευθύνοντα σύμβουλο του νορβηγικού νηογνώμονα DNV Κνουτ Νίλσεν επεσήμανε ότι η απανθρακοποίηση της ναυτιλίας δεν είναι εύκολη προσπάθεια: «Είναι κάτι τελείως καινούριο. Δεν το έχουμε ξαναζήσει. Είναι ένα νέο ταξίδι για όλους μας. Χρειάζεται όραμα και συγκεκριμένη πολιτική. Τα κράτη και η ναυτιλιακή βιομηχανία πρέπει να συνεργαστούν. Δεν έχει απομείνει πολύς χρόνος. Χρειάζεται να εργαστούμε ακόμα πιο σκληρά».
Τόνισε ότι στη συνεδρίαση της Επιτροπής Προστασίας Περιβάλλοντος του Οργανισμού, το ανώτατο τεχνικό όργανο που χαράσσει τη στρατηγική που θα ακολουθηθεί για την εξάλειψη των εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου, θα αποφασίσει ένα πακέτο μέτρων το οποίο στη συνέχεια θα μπει σε διαβούλευση για να ληφθούν οι τελικές αποφάσεις το 2025.
«Υπάρχουν διαφορετικές απόψεις αλλά θα βρούμε τη χρυσή τομή, τους ακούμε όλους», είπε, ενώ σχολίασε τις ενέργειες της Ε.Ε. με έναν καλυμμένο αλλά δεικτικό τρόπο, θέλοντας να υπογραμμίσει την ανάγκη για θέσπιση παγκόσμιας ισχύος κανονισμών και όχι περιφερειακών:
«Η Ε.Ε. αποτελείται από 27 κράτη-μέλη που ανήκουν στην ίδια ευρύτερη γεωγραφική περιοχή, ενώ ο ΙΜΟ έχει 175 κράτη-μέλη σε ολόκληρο τον πλανήτη. Θέλουμε κανονισμούς που να έχουν παγκόσμια ισχύ και όχι τοπικού χαρακτήρα λύσεις. Τα μέτρα που θα πάρουμε δεν θα είναι για τα κράτη-μέλη μας αλλά για ολόκληρη τη βιομηχανία, στο πλαίσιο μιας στρατηγικής μακράς πνοής και θα ενθαρρύνουν την παγκόσμια κοινότητα να προχωρήσει μπροστά. Ο ΙΜΟ χρειάζεται ένα fund που θα βοηθήσει τη βιομηχανία να ολοκληρώσει την πράσινη μετάβασή της. Πρέπει να κινητοποιήσουμε όλους τους εμπλεκόμενους -τους shareholders, ναυτιλιακές εταιρείες, τράπεζες, ναυπηγεία, διυλιστήρια- για την παραγωγή ναυτιλιακών καυσίμων και τη δημιουργία υποδομών ώστε να αποθηκεύονται σε επαρκείς ποσότητες και να παρέχονται στα πλοία προς χρήση».
Η θέση της ΕΕ
Λίγες ώρες αργότερα, στον ίδιο χώρο, στο μεσημεριανό πάνελ η Φωτεινή Ιωαννίδου, επικεφαλής του τμήματος της Κομισιόν για την Ασφάλεια στη Θάλασσα μονοπώλησε το ενδιαφέρον, αφού όλοι ήθελαν να μάθουν τις θέσεις της Ε.Ε. πάνω στο κρίσιμο αυτό θέμα. «Ο ΙΜΟ έχει μια στρατηγική για τα αέρια του θερμοκηπίου από το 2018, η οποία αναφέρει μόλις 50% μείωση των αερίων ως το 2050 σε σύγκριση με το 2008. Προφανώς αυτό το ποσοστό σε σχέση με όλους τους στόχους που έχουν τεθεί για την απανθρακοποίηση είναι ανεπαρκές», τόνισε αρχικώς, και συνέχισε:
«Συζητάμε τώρα στην Επιτροπή του ΙΜΟ για την αναθεώρηση της στρατηγικής. Η Ε.Ε. υποστηρίζει ότι ο στόχος θα πρέπει να είναι η εξάλειψη των εκπομπών έως το 2050, δηλαδή μηδενικές ή σχεδόν μηδενικές εκπομπές. Η Ε.Ε. προτείνει και το πώς θα γίνει αυτή η μείωση. Έχουμε ορόσημα. Πόσο να έχουμε από το 2030-2040 έως το 2050. Ελπίζουμε να υπάρξει μια απόφαση. Το θέμα είναι ότι η ναυτιλία πρέπει να δώσει ένα ξεκάθαρο σήμα ότι πάει για την απανθρακοποίηση. Στο πλαίσιο αυτό προτείνει η Ε.Ε. το 2030 να χρησιμοποιούνται σε ποσοστό 10% καθαρά καύσιμα (clean fuels) στη ναυτιλία. Αυτόν τον Ιούλιο δεν πρόκειται να υπάρξει υιοθέτηση των μέτρων. Θα υπάρξει όμως η πρώτη διαλογή μέτρων, τα οποία στη συνέχεια θα μελετηθούν για να προχωρήσει το τελικό σχέδιο, η τελική πρόταση. Η Ε.Ε. θέλει να πάει ο ΙΜΟ γρήγορα. Γιατί κάθε χρόνος που χάνεται κάνει πιο κοστοβόρα την πράσινη μετάβαση. Δεν είναι δηλαδή ότι η ναυτιλία θα την αποφύγει».
Διαβάστε ακόμη
Πώς μπορείτε να κληρονομήσετε χρέη… εξ αμελείας!
Τραυλού-Βαρβιτσιώτης: Στόχος μας η Ελληνική Ναυτιλία να γίνει ακόμα πιο ανταγωνιστική
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ