Για την πορεία και την εξέλιξη της ελληνικής ναυτιλίας από τις αρχές του προηγούμενου αιώνα, τις δυσκολίες και τους κινδύνους που ελλοχεύουν στη βιομηχανία, αυτήν που οδήγησαν στην οικονομική καταστροφή παραδοσιακά εφοπλιστικά τζάκια, για την αλλαγή του τρόπου χρηματοδότησης, αλλά και τις ραγδαίες τεχνολογικές εξελίξεις μίλησε ένας από τους πιο παραδοσιακούς Ελληνες πλοιοκτήτες, πέμπτης γενιάς, ο Συμεών Παληός.
Ο πρόεδρος και ιδρυτής του ναυτιλιακού ομίλου Diana και αντιπρόεδρος του Ιδρύματος «Μαρία Τσάκος», μίλησε την περασμένη Τρίτη στα εγκαίνια της έκθεσης «Ερχόμεθα προς την Θάλασσαν – 90 χρόνια δράσης του περιοδικού “Ναυτικά Χρονικά”» που φιλοξενείται στις εγκαταστάσεις του Ιδρύματος στη Χίο. Το ακροατήριο αποτελούνταν από νέους και νέες που θέλουν να εργαστούν στη ναυτιλιακή βιομηχανία, είτε στα πλοία είτε στα γραφεία.
Στην αρχή έκανε ιστορική αναδρομή στις απαρχές της σύγχρονης ελληνικής ναυτιλίας.
«Θα αρχίσω να μιλάω για τη ναυτιλία όπως ήταν 120 χρόνια πριν. Η χρηματοδότηση τότε γινόταν ως εξής: Βρισκόντουσαν 5-10 συγγενείς. Αυτοί ενώνονταν με άλλους πέντε, διάλεγαν έναν από αυτούς τους 15 ανθρώπους να κάνει το αφεντικό και ξεκινούσαν τη δουλειά. Οι δυσκολίες ήταν μεγάλες διότι είχαν να αντιμετωπίσουν πάρα πολλές καταστάσεις και επειδή η ναυτιλία είναι μια βιομηχανία που χρειάζεται πολλά χρήματα, συνήθως κατέλγε να είναι μια μεγάλη αποτυχία. Εχουμε πολλά παραδείγματα που πήγε στράφι η δουλειά τους. Ενα από αυτά είναι του πάππου μου, του Παληού, το 1929, με το κραχ, όταν έχασε όλη του την περιουσία, που ήταν μεγάλη», είπε χαρακτηριστικά.
Ακολούθησε η καταστροφή του ελληνικού εμπορικού στόλου στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, τα πλοία του οποίου συμμετείχαν σε νηοπομπές και βυθίζονταν από τα γερμανικά υποβρύχια. Σαν τον φοίνικα οι Ελληνες αναδύθηκαν από τις στάχτες τους με την αγορά των «100 συν 10 Λίμπερτι», όπως επεσήμανε ο Συμεών Παληός, τα οποία απέκτησαν με την εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου και τα οποία έδωσαν το έναυσμα για να μεγαλουργήσει και πάλι η ελληνική ναυτιλία: «Αυτά έκαναν την ελληνική ναυτιλία. Αλλά και από αυτούς τους εφοπλιστές πολλοί ήταν εκείνοι που δεν μπόρεσαν να κρατηθούν όπως μπορεί να κρατηθεί κάποιος σήμερα».
Στο σημείο αυτό ο κ. Παληός, που συνεχίζει τη χιώτικη ναυτιλιακή παράδοση, έβαλε στο κάδρο τη ναυτιλιακή χρηματοδότηση και τον ρόλο που διαδραματίζει: «Στις μέρες μας έχεις τρόπους να διαλέξεις πόσο θα ρισκάρεις και τι προβλέπεις να κερδίσεις από αυτό το ρίσκο. Και καταλήγεις στο χρηματιστήριο. Το χρηματιστήριο δεν είναι τίποτ’ άλλο από αυτό που συνέβαινε στην Ελλάδα και μάλιστα στη Χίο. Τότε ήταν μία ένωση συγγενών που συγκέντρωνε το κεφάλαιο. Σήμερα έχουμε το χρηματιστήριο, που είναι ένωση ανθρώπων απ’ όλο τον κόσμο. Και επειδή έχεις συνεταίρους από όλο τον κόσμο, μία σωστά δομημένη ναυτιλιακή εταιρεία σε ένα χρηματιστήριο μπορεί να εξελιχθεί. Δυστυχώς δεν είναι πάνω από τρία στον αριθμό τα μεγάλα χρηματιστήρια, το εξής ένα, της Νέας Υόρκης».
Στην αποστροφή του λόγου του αναφέρθηκε στις δυνατότητες της ελληνικής χρηματιστηριακής αγοράς όσον αφορά στην άντληση κεφαλαίων μέσω αυτού από τη ναυτιλιακή βιομηχανία: «Ο πάππους μου είχε επενδύσει στο ελληνικό χρηματιστήριο το 1910. Ομως σήμερα δεν παίζει, για έναν και μοναδικό λόγο: όλο το ελληνικό χρηματιστήριο δεν πιάνει τον τζίρο που πιάνει μια εταιρεία στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης».
«Οι εταιρείες S&P 500 του NYSE έχουν κεφαλαιοποίηση πάνω από 200 δισ. δολάρια η καθεμία, όταν όλες μαζί οι εισηγμένες ελληνικές ναυτιλιακές δεν ξεπερνούν τα 20 δισ. δολάρια», επισημαίνει, εννοώντας ότι μπορεί μία εταιρεία ναυτιλιακή να βρει πιο εύκολα πρόσβαση στη χρηματοδότηση στην αμερικανική χρηματαγορά, συμπληρώνοντας ότι «όταν δεν είσαι στο χρηματιστήριο, ο μόνος τρόπος να σηκώσεις λεφτά είναι δάνεια από τις τράπεζες ή να σου αγοράσουν οι τράπεζες ένα μέρος της επιχείρησής σου. Ομως στο χρηματιστήριο έχεις δεκάδες τρόπους να σηκώσεις λεφτά».
Οσο για τις τεχνολογικές εξελίξεις, είπε: «Το 1964, στο πανεπιστήμιο που φοιτούσα υπήρχε ένας υπολογιστής ο οποίος έπιανε μια έκταση 28 στρεμμάτων, έκανε τρομερό θόρυβο και ήταν ένα εκατομμύριο φορές πιο αδύναμος σε επιδόσεις σε σχέση με ένα σημερινό smartphone». Σημείωσε μάλιστα ότι, παρά την ταχεία εξέλιξη της τεχνολογίας και των συνεπειών της στην αγορά εργασίας, η νέα γενιά θα πρέπει να παραμένει αισιόδοξη, καθώς για κάθε θέση εργασίας που χάνεται, λόγω των τεχνολογικών καινοτομιών, δημιουργούνται περισσότερες από μία νέες θέσεις, καλώντας τους νέους να παραμείνουν δραστήριοι.
Για την αντιμετώπιση των κρίσεων στην αγορά, τον τρόπο που μπορεί κάποιος να τις διαχειριστεί, ανέφερε ένα παράδειγμα με πρωταγωνίστρια μια αρκούδα που ετοιμάζεται να κυνηγήσει δύο κυνηγούς που περπατούσαν στο δάσος. «Ο πρώτος μόλις τη βλέπει σταματάει για να βάλει αθλητικά παπούτσια. Ο φίλος του τον ρωτάει αν πιστεύει ότι με τα παπούτσια η αρκούδα δεν θα καταφέρει να τον προλάβει. “Εμένα δεν θα με πιάσει γιατί θα τρέξω πιο γρήγορα. Θα πιάσει εσένα, ενώ εγώ θα ξεφύγω”, του απάντησε. Στις κρίσεις, λοιπόν, ο τελευταίος που θ’ αντέξει τα παίρνει όλα», επεσήμανε ο κ. Παληός. «Η δουλειά στη θάλασσα είναι προβληματική και έχει μεγάλα ρίσκα. Γι’ αυτό και παλιοί εφοπλιστές δεν είναι σήμερα στην Ενωση Ελλήνων Εφοπλιστών. Στη ναυτιλία πρέπει να έχεις μεγάλη ευκολία να σηκώνεις λεφτά. Γιατί όσο μεγάλος και να είσαι, στην ουσία παραμένεις… μικρός».
Για να περιγράψει τη δύναμη της Ελληνικής Ναυτιλίας που παραμένει παγκόσμια δύναμη ανέφερε ένα στατιστικό στοιχείο: «Μόνο στο Δέλτα του Φαλήρου, οι ελληνικές ναυτιλιακές εταιρείες που έχουν έδρα εκεί ελέγχουν σχεδόν 900 πλοία».
Η έκθεση
Η έκθεση «Ερχόμεθα προς τη Θάλασσα, 90 χρόνια δράσης» του περιοδικού «Ναυτικά Χρονικά» παρουσιάζει την εξέλιξη της ελληνικής ναυτιλίας μέσα από τις σελίδες του περιοδικού. Αποτελεί προσπάθεια που γίνεται για πρώτη φορά και αναδεικνύει τα σημαντικότερα κομβικά σημεία που επηρέασαν και μετεξέλιξαν τη ναυτιλία των Ελλήνων μέχρι τη σημερινή εποχή. Βασική πηγή αυτής της αφήγησης είναι το πλούσιο και ανέκδοτο αρχειακό υλικό των «Ναυτικών Χρονικών». Η φιλοξενία της έκθεσης στο Ιδρυμα «Μαρία Τσάκος» στη Χίο αποτυπώνει τη δέσμευση των εκδοτών για συστηματική και ενεργή παρουσία στους σύγχρονους ναυτότοπους της Ελλάδας, ενώ αντανακλά τον σεβασμό της δημοσιογραφικής οικογένειας προς αρθρογράφους με συνεχή παρουσία στις σελίδες του περιοδικού.
Διαβάστε ακόμη
Αυτό είναι το ακριβότερο εστιατόριο στον κόσμο – Έλληνας ο σεφ του (pics + vid)
Προϋπολογισμός 2023: Τo «καλάθι» του πρωθυπουργού