Η απανθρακοποίηση μέσω της χρήσης εναλλακτικών καυσίμων με τη μείωση κατά 55% των αερίων θερμοκηπίου έως το 2030, σε σύγκριση με το 1990, σε πρώτη φάση έχει προκαλέσει ένα μπρα ντε φερ μεταξύ εφοπλισμού και νομοθετικών αρχών. Ενώ η Ε.Ε. και ο ΙΜΟ ζητούν την επίσπευση της μετάβασης στην πράσινη εποχή, την ίδια ώρα δεν υπάρχουν τα εναλλακτικά καύσιμα που θα αντικαταστήσουν τα υπάρχοντα.
Το περιέγραψε χαρακτηριστικά ο κ. Γιώργος Προκοπίου, ιδρυτής των εταιρειών Dynacom Tankers, Dynagas και Sea Traders μιλώντας στο Capital Link τη Δευτέρα 6 Ιουνίου: «Ο κόσμος στον οποίο ζούμε θέλει το ευκταίο και όχι το εφικτό. Ολοι μάς ζητάνε να πάμε στο plan B φεύγοντας από το plan A. Ομως το plan B στο οποίο μας ζητάνε να πάμε… δεν υπάρχει. Πρέπει να επικεντρωθούμε στο εφικτό».
Για την αβεβαιότητα στο μέλλον της ναυπήγησης πλοίων λόγω των νέων περιβαλλοντικών κανόνων και την έλλειψη φωνής από τη ναυτιλιακή κοινότητα μίλησε ο κ. Πέτρος Παππάς, διευθύνων σύμβουλος της Star Bulk Carriers: «Η ναυτιλία είναι ο ελέφαντας στο δωμάτιο των μεταφορών. Δεν έχουμε δυνατή φωνή, παρά το γεγονός ότι αν σταματήσουμε τα πλοία θα… σταματήσει να γυρίζει η Γη».
Οσον αφορά τα νέα καύσιμα, ο κ. Παππάς τόνισε ότι υπάρχουν κάποιες παράμετροι:
«1. Πρέπει να ξέρουμε ποια θα είναι τα νέα εναλλακτικά καύσιμα.
2. Μόλις το μάθουμε πρέπει να έχουμε πλοία με κατάλληλες μηχανές γι’ αυτά τα καύσιμα.
3. Πρέπει να υπάρχουν οι κατάλληλες υποδομές για αποθήκευση των νέων καυσίμων. Υπολογίστηκε ότι για να τροφοδοτηθεί ένα πλοίο μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων με πράσινο μεθάνιο θα χρειαστούν εγκαταστάσεις 85.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων. Σκεφτείτε ότι η Μύκονος είναι 89.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα.
4. Οι τιμές να είναι ανταγωνιστικές».
Και προσέθεσε: «Δεν έχουμε πρόθεση να ναυπηγήσουμε πλοία γιατί εάν δώσουμε τώρα την παραγγελία θα τα παραλάβουμε το 2025-2026 και σε έναν χρόνο μπορεί να βγει νέα νομοθεσία για τα καύσιμα και τα πλοία στην ουσία να βρεθούν στο περιθώριο. Θα μείνουμε στα μεταχειρισμένα».
Για το θέμα αυτό τοποθετήθηκε στο ίδιο συνέδριο και ο κ. Γιώργος Οικονόμου του Ομίλου ΤMS, ο οποίος είπε για τους νέους περιβαλλοντικούς κανόνες: «Με ρωτάτε αν οι περιβαλλοντικοί κανονισμοί είναι δίκαιοι για τη ναυτιλία. Δεν πιστεύω ότι η ζωή είναι δίκαιη. Πρέπει να κινούμαστε όπως η ιστιοπλοΐα λαμβάνοντας υπόψη τους ανέμους και τις αλλαγές τους, τα θαλάσσια ρεύματα, τις ζημιές στο σκάφος. Πάντως δεν γίνεται να ζητάς από έναν πλοιοκτήτη που ναυπήγησε πλοία με μηχανές που καίνε ντίζελ να βάλει σε τρία χρόνια από την παραλαβή ηλεκτρικές μηχανές».
Ο κ. Πόλυς Βάσου Χατζηιωάννου, διευθύνων σύμβουλος της Safe Bulkers, με τη σειρά του ανέφερε: «Ο κόσμος τους τελευταίους έξι μήνες αλλάζει δραματικά. Μεταξύ άλλων, η ενεργειακή κρίση είναι παρούσα. Θα δούμε τιμές των καυσίμων που δεν τις είχαμε δει στο παρελθόν, θα πάνε στον Θεό! Μιλώντας για το μέλλον, δεν ξέρουμε τι να κάνουμε. Δεν ξέρω ποιο θα είναι το καύσιμο του μέλλοντος, ποιες θα είναι οι μηχανές πλοίων του μέλλοντος. Στα Ποσειδώνια του 2024 πιστεύω ότι θα είμαστε σε θέση να απαντήσουμε για το ποιο θα είναι το εναλλακτικό καύσιμο του μέλλοντος το οποίο θα χρησιμοποιηθεί στη ναυτιλία». Και συνέχισε: «Η απανθρακοποίηση θα γίνει κάποια μέρα, αλλά όχι σύντομα. Θα καθυστερήσει. Μιλάμε με τα ναυπηγεία και δεν έχουν ιδέα τι μηχανές να βάλουν. Τη μία μας λένε για αμμωνία, την άλλη για LNG και μετά για μεθάνιο… Δεν έχουμε λύσεις». Και προέβλεψε: «Μέχρι το τέλος του πολέμου στην Ουκρανία δεν θα γίνει κάτι προς την κατεύθυνση της απανθρακοποίησης της ναυτιλίας. Είμαστε στο σκοτάδι».
H Μελiνα Τραυλού
Αιχμηρή υπήρξε στην ομιλία της στα εγκαίνια της έκθεσης των Ποσειδωνίων η πρόεδρος της Ενωσης Ελλήνων Εφοπλιστών, Μελίνα Τραυλού.
«Γεγονός είναι ότι η ναυτιλία δεν είναι απλώς ένας επιχειρηματικός κλάδος. Είναι ένας παγκόσμιος οικονομικός, στρατηγικός εταίρος. Κράτη, διεθνείς οργανισμοί, κέντρα λήψης αποφάσεων οφείλουν να το λαμβάνουν υπόψη τους. Οφείλουν να συνεργάζονται στενά με τη ναυτιλιακή κοινότητα για την προάσπιση της λειτουργίας της παγκόσμιας εφοδιαστικής αλυσίδας και οικονομίας. Οφείλουν να διασφαλίζουν την ομαλή διαβίωση των πολιτών σε ολόκληρο τον κόσμο.
Είναι ύψιστη προτεραιότητα, το ευρωπαϊκό αλλά και το διεθνές κανονιστικό και νομοθετικό πλαίσιο να συμβάλουν στην πρόοδο και την εξέλιξη της ναυτιλίας και όχι στη δημιουργία αδιεξόδων. Απαιτούνται λύσεις οικουμενικές και πάνω απ’ όλα εφικτές. Λύσεις που δεν θα στρεβλώνουν τον διεθνή ανταγωνισμό και δεν θα θέτουν σε κίνδυνο την ασφάλεια της ναυσιπλοΐας. Η νέα εποχή είναι άμεσα συνδεδεμένη με την ενεργειακή μετάβαση».
Αναφερόμενη στην οικολογική συνείδηση της ελληνικής ναυτιλίας, είπε:
«Κατ’ αρχάς, θέλω να τονίσω ότι η Ελλάδα διακρίνεται για τη συνεπή και διαχρονική προσήλωσή της στην εξέλιξη της ναυτιλίας. Η ελληνική ναυτιλία επενδύει συνεχώς σε νεότευκτα πλοία και σε νέες τεχνολογίες. Κατέχοντας το πλεονέκτημα της μακρόχρονης τεχνογνωσίας και εμπειρίας, έχουμε χαράξει τις εξελίξεις κι έχουμε αντεπεξέλθει με ιδιαίτερη προνοητικότητα και ξεχωριστή επιτυχία στις προκλήσεις κάθε εποχής. Η θετική περιβαλλοντική απόδοση του στόλου μας είναι δεδομένη και αδιαπραγμάτευτη».
Και κατέληξε λέγοντας:
«Από τα ιστία στον ατμό και στη συνέχεια στις μηχανές εσωτερικής καύσης, ο ελληνικός εφοπλισμός, διαχρονικά, τολμά, πρωτοπορεί και επενδύει αποφασιστικά. Ετσι και τώρα, οι Ελληνίδες και Ελληνες πλοιοκτήτες πρωταγωνιστούν και στην εποχή της μετάβασης στη ναυτιλία των μηδενικών εκπομπών. Ως Ενωση Ελλήνων Εφοπλιστών δεσμευόμαστε ότι ο παγκόσμιος ηγέτης του κλάδου, η ελληνική ναυτιλία, θα συμβάλει έμπρακτα και δυναμικά στην υιοθέτηση βιώσιμων πολιτικών, προς όφελος της αειφόρου ανάπτυξης».
Η επίτροπος Μεταφορών της Ε.Ε.
Από την άλλη πλευρά, η επίτροπος Μεταφορών της Ε.Ε. Αντίνα Βαλεάν ξεκαθάρισε ότι «η μετάβαση θα διαρκέσει πολλά χρόνια και γι’ αυτό πρέπει να ξεκινήσουμε τώρα».
Αναλύοντας την κατάσταση είπε στη διάρκεια της ομιλίας της στα εγκαίνια των Ποσειδωνίων, παρουσία εκπροσώπων της ελληνικής ναυτιλιακής κοινότητας: «Σε αντίθεση με τον κορωνοϊό και την επιθετικότητα της Ρωσίας, ξέρουμε τι μας περιμένει. Εχουμε το πλεονέκτημα ότι μπορούμε να σχεδιάσουμε τη μετάβασή μας προς έναν πιο βιώσιμο και αποδοτικό τρόπο λειτουργίας, αξιοποιώντας πλήρως την ψηφιακή επανάσταση. Πρόκειται για μια ευκαιρία ανάπτυξης για όλους τους κλάδους, συμπεριλαμβανομένης της ναυτιλίας». Και προσέθεσε: «Η μείωση των εκπομπών ρύπων θα ήταν εύκολη εάν είχαμε μια ενιαία τεχνολογία απανθρακοποίησης που να ικανοποιεί ολόκληρο τον ναυτιλιακό κλάδο. Κάτι τέτοιο όμως δεν υπάρχει. Σε κάθε δραστηριότητα και τύπο σκάφους ταιριάζουν διαφορετικές τεχνολογίες. Δεν μπορούμε να τρέφουμε την ελπίδα ότι οι νέες θαλάσσιες τεχνολογίες θα αναπτυχθούν αποκλειστικά στα εργαστήρια. Πρέπει και οι πλοιοκτήτες και οι διαχειριστές των πλοίων να αρχίσουν να κάνουν τις επιλογές τους. Πρέπει να δοκιμάσουμε λύσεις και να χρησιμοποιήσουμε τα μέσα που έχουμε ήδη στη διάθεσή μας, συμπεριλαμβανομένων των βιώσιμων βιοκαυσίμων και του υγροποιημένου φυσικού αερίου. Η μετάβαση θα διαρκέσει πολλά χρόνια και γι’ αυτό πρέπει να ξεκινήσουμε τώρα».
Για τα εναλλακτικά καύσιμα και τα προβλήματα που έχουν ανακύψει ανέφερε: «Δεν έχουμε πολλές εναλλακτικές λύσεις αντί των σημερινών καυσίμων, και όσες υπάρχουν είναι ακριβές. Για να αποφύγουμε έναν φαύλο κύκλο, όπου η έλλειψη ζήτησης προκαλεί έλλειψη προσφοράς και τούμπαλιν, είναι αναγκαίος ο συντονισμός μεταξύ των προμηθευτών, των διανομέων και της ζήτησης. Η πρότασή μας “FuelEUMaritime” ενθαρρύνει αυτό το εγχείρημα δημιουργώντας σταδιακά ζήτηση για τα καύσιμα αυτού του είδους. Ο κανονισμός για τις υποδομές εναλλακτικών καυσίμων, τον οποίο προτείναμε, είναι σχεδιασμένος έτσι ώστε να εξασφαλίσει τον εξοπλισμό των λιμανιών με τις κατάλληλες υποδομές, ενώ η οδηγία για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας απαιτεί την παραγωγή ανανεώσιμων καυσίμων χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών σε επαρκείς ποσότητες».
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης
Λίγο αργότερα, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης απηύθυνε κάλεσμα στην ελληνική ναυτιλιακή κοινότητα: «Είναι η ιδανική στιγμή για να βάλετε πλάτη στην εθνική επιδίωξη και τους ευρωπαϊκούς στόχους του “Fit for 55”. Τη μείωση, δηλαδή, κατά 55% των αερίων θερμοκηπίου έως το 2030 σε σύγκριση με το 1990. Κάτι το οποίο, ασφαλώς, συναρτάται με τη σταδιακή απανθρακοποίηση της ναυτιλίας. Ξέρω, βέβαια, ότι ο ελληνικός εφοπλισμός κινητοποιείται ήδη προς αυτή την κατεύθυνση. Η προσπάθεια, όμως, πρέπει να επιταχυνθεί και το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα να κατακτηθεί». Στη συνέχεια αναφέρθηκε στα εμπόδια: «Εμπόδια προφανώς υπάρχουν. Για την υπέρβασή τους, ωστόσο, έχω δώσει αγώνες, και το ξέρετε. Οχι μόνο εδώ, αλλά και στις Βρυξέλλες. Σε επιστολή μου, μάλιστα, προς την ίδια την πρόεδρο της Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, την κάλεσα η ναυτιλία να γίνει ευρωπαϊκή προτεραιότητα.
Με τέσσερις προτάσεις:
Πρώτον, να ενταθούν η έρευνα και η ανάπτυξη τεχνολογιών και εναλλακτικών καυσίμων που θα είναι συμβατά με το περιβάλλον, ασφαλή για τα πλοία και βιώσιμα για την οικονομία.
Δεύτερον, να αναθεωρηθεί η ευρωπαϊκή νομοθεσία, ώστε να διασφαλίζονται ίσοι όροι ανταγωνισμού στις μεταφορές.
Τρίτον, να κατανέμονται δίκαια μεταξύ των κρατών-μελών τα έσοδα από το ευρωπαϊκό σύστημα εμπορίας εκπομπών, ειδικά στο θαλάσσιο εμπόριο.
Τέταρτον, να ισχύσει ο μηχανισμός της αρχής “ο ρυπαίνων πληρώνει” με υπεύθυνο τον χειριστή και όχι τον ιδιοκτήτη του πλοίου. Θέση που συμμερίζεται πλήρως και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο».
Και ολοκλήρωσε την αναφορά του στο συγκεκριμένο θέμα λέγοντας: «Πρόκειται για ιστορική πρόκληση που απαιτεί κοινό μέτωπο: οι δράσεις της ναυτιλίας για την καινοτομία να συνδυαστούν με την έρευνα του IMO. Οι παραγωγοί ενέργειας και καυσίμων και οι κατασκευαστές μηχανών να εφαρμόσουν πρωτοποριακές μεθόδους. Και οι πολιτικοί θεσμοί να διευκολύνουν τον συντονισμό αυτών των δυνάμεων. Πιστέψτε με, για να μιλήσω ξανά στη γλώσσα σας, μπορούμε να κινηθούμε πρόσω ολοταχώς για την πράσινη ναυτιλία. Και πρέπει να είμαστε πρωταγωνιστές και όχι ουραγοί!».
Διαβάστε ακόμη:
Χωρίς περίθαλψη 200.000 μη μισθωτοί αν δεν πληρώσουν έως 792 ευρώ
Power Pass: Ποια ΑΦΜ κάνουν σήμερα αίτηση για την επιδότηση ρεύματος