Εν μέσω γεωπολιτικών αναταραχών και αστάθειας η ναυτιλία ακμάζει και οι τράπεζες, βλέποντας τις ευκαιρίες, αύξησαν τη χρηματοδότηση, ενώ παράλληλα υπάρχουν κι άλλες μορφές δανειοδότησης, όπως, μεταξύ άλλων, η πώληση και η επαναμίσθωση (Sale & Lease Back).

Νέα έρευνα της Petrofin Research καταγράφει αύξηση της ναυτιλιακής χρηματοδότησης από τις 40 συνολικά κορυφαίες τράπεζες το 2023 στα 284,27 δισ. δολάρια, από 282,89 δισ. το 2022, γεγονός που αντιστρέφει ελαφρώς την πτωτική τάση από το 2011.

Ωστόσο ο συνολικός παγκόσμιος τραπεζικός δανεισμός όλων των τραπεζών, συμπεριλαμβανομένων των τοπικών, πλησιάζει τα 375 δισ. δολάρια, δηλαδή περίπου το 62% όλων των τύπων της παγκόσμιας συνολικής χρηματοδότησης πλοίων. Πέρυσι αυτό το ποσοστό ανερχόταν σε 67%.

«Μπορούμε να παράσχουμε ένα προσεκτικό, ενδεικτικό ποσοστό για την παγκόσμια χρηματοδότηση πλοίων, συμπεριλαμβανομένων όλων των μορφών δανεισμού -χρηματοδοτική μίσθωση, χρηματοδότηση εξαγωγών και εναλλακτικοί πάροχοι- το οποίο ανέρχεται περίπου σε 600 δισ. δολάρια», επισημαίνει ο Τεντ Πετρόπουλος, ιδρυτής και επικεφαλής της Petrofin.

Ο παγκόσμιος στόλος

Ενδιαφέρον είναι να σημειωθεί ότι η Clarksons εκτιμά την αξία του παγκόσμιου στόλου σε 1,5 τρισ. δολάρια. Θα πρέπει επίσης να τονιστεί ότι ο μη τραπεζικός δανεισμός παρουσιάζει σημαντικά υψηλότερη αύξηση από τον τραπεζικό δανεισμό.

Οι ελληνικές τράπεζες παρουσίασαν σημαντική αύξηση σε ετήσια βάση κατά 13% από 13 δισ. δολάρια το 2022 σε 15 δισ. το 2023. Η Ευρώπη εξακολουθεί να αντιπροσωπεύει τον μεγαλύτερο τομέα χρηματοδότησης πλοίων με το 50% των 40 κορυφαίων τραπεζών που χορηγούν δάνεια 141 δισ. δολάρια. Τα χαρτοφυλάκια των γαλλικών, βελγικών και άλλων ευρωπαϊκών τραπεζών παρουσίασαν, επίσης, αυξήσεις.

Οι τράπεζες της Ασίας και της Αυστραλίας (APAC) παρουσιάζουν σημαντική ανάπτυξη, ιδίως το μερίδιο αγοράς τους, που αυξήθηκε από 43% σε 45%. Οσον αφορά την πραγματική έκθεση, το χαρτοφυλάκιό τους ανέρχεται σε 127,94 δισ. δολάρια σε σύγκριση με 120,83 δισ. δολάρια το 2022.

Οι ΗΠΑ παραμένουν δεσμευμένες ως προς το εύρος τους, ενώ η Ευρώπη έχει παρουσιάσει οριακή μείωση. Οι ιαπωνικές τράπεζες κατέχουν πλέον σημαντικότερη θέση στην παγκόσμια ναυτιλιακή χρηματοδότηση, με 22% επί των 40 κορυφαίων τραπεζών. Αυτή η εξέλιξη υποστηρίζεται από το αδύναμο γεν και τη ραγδαία αύξηση των συναλλαγών πώλησης και επαναμίσθωσης (SLB). Ωστόσο, οι ιαπωνικές τράπεζες παρέχουν κυρίως δάνεια είτε σε Ιάπωνες ιδιοκτήτες είτε σε ιαπωνικές εταιρείες, αλλά και σε διεθνείς ναυλωτές χωρίς πλοίο.

Οι Αρχές του Ποσειδώνα (Poseidon Principes) περιλαμβάνουν πλέον 35 υπογράφοντες, οι οποίοι αντιπροσωπεύουν 300 δισ. δολάρια της ναυτιλιακής χρηματοδότησης.

Οι εκτιμήσεις ESG (δράσεις για Περιβάλλον – Κοινωνία – Διακυβέρνηση) και οι στρατηγικές των τραπεζών εξακολουθούν να ευνοούν τον τραπεζικό δανεισμό για τη ναυπήγηση οικολογικών πλοίων. Υπάρχουν όλο και περισσότερες ενδείξεις ότι η βιωσιμότητα έχει επικρατήσει στον τραπεζικό δανεισμό.

«Παρά τις καλές προσπάθειες για την απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές, εξακολουθούν να υπάρχουν αμφιβολίες όσον αφορά την απαιτούμενη τεχνολογία και το κόστος της για να επιτευχθεί τελικά ο στόχος των μηδενικών εκπομπών. Οι ανησυχίες αυτές είναι κοινές μεταξύ όλων των ενδιαφερομένων μερών, συμπεριλαμβανομένων των δανειστών», επισημαίνει ο κ. Πετρόπουλος.

Σημαντική ήταν η αύξηση του δανεισμού από τις ελληνικές τράπεζες. Από 13 δισ. δολάρια το 2022, αυξήθηκε σε 15 δισ. δολάρια το 2023, ποσοστό αύξησης 13% σε ετήσια βάση

Οι προκλήσεις

«Ο παγκόσμιος τραπεζικός κλάδος συνέχισε να αντιμετωπίζει πολλές προκλήσεις το 2023. Οι γεωπολιτικές προκλήσεις του πολέμου στην Ουκρανία, οι αυξημένες κυρώσεις, οι υψηλότερες τιμές ενέργειας, οι επιθέσεις των Χούθι στην Ερυθρά Θάλασσα και η σύγκρουση στη Γάζα προσέθεσαν περαιτέρω επιπλοκές», αναφέρεται στην έκθεση.

«Δυστυχώς, κανένα από τα παραπάνω δεν φαίνεται να μπορεί να επιλυθεί στο εγγύς μέλλον. Τα παραπάνω οδήγησαν σε αυξημένη εμπορική αποδιοργάνωση. Παρ’ όλα αυτά, το παγκόσμιο ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 3,2% το 2023 και αναμένεται να αυξηθεί με παρόμοιο ρυθμό το 2024, αλλά σε ό,τι αφορά τη ζήτηση σε τόνους μιλίων, οι αναλυτές δείχνουν πολύ μεγαλύτερη αύξηση κατά 4,1% το 2024 και 5% προβλέπεται το 2025».

Σύμφωνα με την έκθεση, «η αγορά δεξαμενόπλοιων συνέχισε τις ισχυρές επιδόσεις της, υποστηριζόμενη από την αργή αύξηση του στόλου το 2023 και ομοίως το 2024-25, καθώς και από την ανοδική ζήτηση σε τόνους μιλίων. Οι τιμές των πλοίων παρέμειναν υψηλές και τα κέρδη επίσης. Αντίθετα, το 2023 το ξηρό χύδην φορτίο είχε ασθενέστερη αγορά ναύλωσης με χαμηλότερα κέρδη, αλλά αύξηση των τιμών κατά 13% σε ετήσια βάση, εν αναμονή καλύτερων αγορών το χρονικό διάστημα 2024-2025. Ο υπεράκτιος τομέας – offshore και ο τομέας της μεταφοράς αυτοκινήτων συνέχισαν τις ισχυρές επιδόσεις τους τόσο στα κέρδη όσο και στις αξίες πλοίων, ενώ οι υπόλοιπες αγορές ήταν μάλλον μεικτές».

«Συνολικά, οι συνθήκες τραπεζικού δανεισμού ήταν δύσκολες, καθώς σε πολλούς τομείς τα κέρδη των πλοίων δεν αυξήθηκαν τόσο όσο οι τιμές των πλοίων, καθιστώντας έτσι τις ταμειακές ροές χρηματοδότησης πλοίων μη υποστηρικτικές.

Οι τράπεζες στο σύνολό τους αντιστάθηκαν στην παρόρμηση να δανείσουν πάνω από 60% σε βάση LTV – ο λόγος του ποσού του δανείου σε σχέση με την αξία του (loan-to-value ratio) χωρίς πρόσθετους υποστηρικτικούς παράγοντες και, επιπλέον, αντιμετώπισαν αυξημένο ανταγωνισμό και τη διάβρωση των περιθωρίων δανεισμού. Ετσι, δεν ήταν θέμα αν οι τράπεζες είχαν τη δυνατότητα να δανείσουν, αλλά αν υπήρχαν επαρκείς ευκαιρίες δανειοδότησης.

Πολλές τράπεζες σύναψαν πολυάριθμα δάνεια μόνο και μόνο για να βρεθούν σε παρόμοιες βάσεις σε τέλος του έτους, λόγω αποπληρωμής δανείων/προκαταβολών λόγω υψηλών επιτοκίων. Συνολικά, ο παγκόσμιος τραπεζικός τομέας κατόρθωσε να παρουσιάσει μια μέτρια αύξηση στη χρηματοδότηση πλοίων στο τέλος του 2023, η οποία αντιπροσώπευε ένα έτος συνολικής σταθερότητας, ενώ οι προβλέψεις για δάνεια διατηρήθηκαν σε αξιέπαινα χαμηλά επίπεδα», τόνισε ο κ. Πετρόπουλος και κατέληξε λέγοντας:

«Η απροθυμία των περισσότερων τραπεζών να παράσχουν υψηλότερα LTV οδήγησε στην ταχεία αύξηση των συναλλαγών στην Κίνα, στην Κορέα και την Ιαπωνία, καθώς και όλων των μορφών εναλλακτικού δανεισμού, με αιχμή του δόρατος τα Ταμεία. Η αύξηση των παραγγελιών νέων πλοίων, παρά την αντίστοιχη των τιμών των νεότευκτων πλοίων, ιδίως στους τομείς του υγραερίου, των δεξαμενόπλοιων, του υγροποιημένου φυσικού αερίου, των φορτηγών πλοίων και των εμπορευματοκιβωτίων, ήταν όλο και πιο μεγάλη και επιτεύχθηκε με χρηματοδοτική μίσθωση και όχι με τραπεζική χρηματοδότηση.

Ο κύριος λόγος για τα παραπάνω είναι το υψηλότερο LTV, ο λόγος δηλαδή του ποσού του δανείου σε σχέση με την αξία του (loan-to-value ratio), που προσφέρουν οι εκμισθωτές και τα ταμεία, της τάξης του 70%-75% ή και υψηλότερα, ιδίως για μεγάλους και οικονομικά ισχυρούς επαναλαμβανόμενους πελάτες».

Διαβάστε ακόμη 

Masdar: Tο deal για την ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή ήταν μόνο η αρχή – θα επενδύσουμε περισσότερα κεφάλαια σε Ελλάδα και Ευρώπη

Η Ελληνίδα πίσω από την πλατφόρμα τεχνητής νοημοσύνης της IBM

Eλεύθεροι επαγγελματίες: Τι αλλάζει στον υπολογισμό του ελάχιστου τεκμαρτού εισοδήματος

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ