Μπορεί η ενεργειακή μετάβαση σε πιο φιλικά για το περιβάλλον καύσιμα να βρίσκεται στο προσκήνιο, παράλληλα όμως συντελείται μια άλλη. Στην αγορά υδρογονανθράκων το φυσικό αέριο γνωρίζει εκρηκτική ανάπτυξη κερδίζοντας μερίδιο τόσο από τον άνθρακα όσο και το πετρέλαιο. Η ελληνική πλοιοκτησία κατάφερε σε λίγα χρόνια να αποκτήσει δεσπόζουσα θέση τόσο στον τομέα του φυσικού όσο και των πετρελαϊκών αερίων και σήμερα μεγάλες ελληνικές εταιρείες ηγούνται σε έναν χώρο που χαρακτηρίζεται από το υψηλό επίπεδο τεχνολογίας και τεχνογνωσίας, τα υψηλότερα πρότυπα ασφάλειας και ποιότητας και υψηλές αποδόσεις, συνήθως συνυφασμένες με ναυλοσύμφωνα μεγάλης διάρκειας. Ταυτόχρονα η συζήτηση για το αν το φυσικό αέριο μπορεί να αποτελέσει και το καύσιμο μετάβασης της ναυτιλίας καλά κρατεί. Για τις εξελίξεις στον χώρο της ναυτιλίας των αερίων μίλησε στο «business stories» ο κ. Παναγιώτης Μήτρου, Global Gas Segment Manager του Lloyd’s Register.
– Ποιοι, κατά τη γνώμη σας, είναι οι σημαντικότεροι λόγοι που όλο και περισσότερες ναυτιλιακές εταιρείες στρέφονται στην αγορά του LNG;
Το φυσικό αέριο αποτελεί σήμερα τον πιο οικονομικά και περιβαλλοντικά ανταγωνιστικό ορυκτό πόρο που βρίσκεται σε αφθονία. Οι ανακαλύψεις μεγάλων κοιτασμάτων στις ΗΠΑ, στο Κατάρ, στην Αυστραλία, πρόσφατα στη Μοζαμβίκη και σε άλλες χώρες απομακρυσμένες από τις χώρες που το εισάγουν επιβάλλουν τη διά θαλάσσης μεταφορά του φυσικού αερίου.
Για να επιτευχθεί αυτό, το αέριο πρέπει να ψυχθεί στους -163 βαθμούς Κελσίου για να υγροποιηθεί και να γίνει το γνωστό σε όλους μας LNG. Αυτές οι ιδιαίτερες συνθήκες μεταφοράς του φορτίου αυξάνουν και σημαντικά την αξία αυτών των πλοίων σε έως και πέντε φορές την αντίστοιχη αξία φορτηγών και δεξαμενόπλοιων του ίδιου μεγέθους. Το μεγάλο κόστος επένδυσης αλλά και ο περιορισμός της αγοράς σε λίγους παίκτες στο παρελθόν δεν άφηνε μεγάλα περιθώρια στην ελληνική πλοιοκτησία.
Μετά το 2000 ωστόσο, ειδικά τη δεκαετία του 2010, η αγορά αναπτύχθηκε ζητώντας νέους φιλόδοξους παίκτες που θα μπορούσαν να επενδύσουν σε πιο αποδοτικά πλοία νέας τεχνολογίας με ναυλοσύμφωνα μικρότερης διάρκειας σε μια πιο ευέλικτη αγορά. Μεταξύ 2000-2010 οι Ελληνες παρήγγειλαν 87 τέτοια πλοία κατακτώντας το 26% της αγοράς στις νέες παραγγελίες.
– Ποιοι είναι οι λόγοι που οδήγησαν τους Ελληνες πλοιοκτήτες να κατακτήσουν τη μερίδα του λέοντος στην αγορά του LNG;
Οι Ελληνες πλοιοκτήτες διαισθάνθηκαν την αλματώδη ανάπτυξη που έχει ο κλάδος LNG, το ότι κατακτά μεγαλύτερα μερίδια στην αγορά ενέργειας, αλλά και το ότι είναι ένας κλάδος υψηλής προστιθέμενης αξίας στη ναυτιλία που δίνει περισσότερες ευκαιρίες σε αυτόν που επιλέγει σωστά σε στρατηγική και τεχνολογία. Πολλές ισχυρές ελληνικές εταιρείες με προηγούμενη εμπειρία κυρίως στον χώρο των δεξαμενόπλοιων επεκτάθηκαν πετυχημένα στο LNG και, μπορούμε να πούμε, δούλεψαν στα ίδια και καλύτερα πρότυπα με αυξημένη αποδοτικότητα. Γι’ αυτό τον λόγο η ελληνική πλοιοκτησία διέγραψε μια πορεία από το απόλυτο μηδέν στο τέλος της δεκαετίας του ’90 στη σημερινή κορυφή.
– Πώς κινήθηκαν στην αγορά αυτή όταν άρχισαν να επενδύουν σε πλοία μεταφοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου;
Οι Ελληνες είναι παραδοσιακά πολύ ανταγωνιστικοί σε όλους τους κλάδους της ναυτιλίας. Γνωρίζουν καλά πώς να διαχειρίζονται τους κύκλους της και να τοποθετούνται σωστά. Ο χώρος του LNG, ωστόσο, δεν λειτουργούσε τόσο πολύ με αυτά τα χαρακτηριστικά, αναπτυσσόταν διαρκώς με μεγάλα σε διάρκεια συμβόλαια και περιορισμένους παίκτες. Οι Ελληνες βοήθησαν πολύ τον κλάδο να ωριμάσει, να γίνει πιο ανταγωνιστικός, πιο εμπορικός, κάτι που είχε πολλή ανάγκη με την είσοδο νέων παραγωγών στην αγορά. Επιπλέον, διαβλέποντας το αποτέλεσμα που θα είχε η εξέλιξη της τεχνολογίας, πολλοί Ελληνες επέλεξαν να επενδύσουν σε πλοία με σύγχρονες μηχανές και συστήματα φορτίου που επιτυγχάνουν έως και 50% καλύτερη απόδοση σε σχέση με τον ανταγωνισμό. Οι κύριοι λόγοι, λοιπόν, που οι Ελληνες απέκτησαν αυτό το μερίδιο στις αγορές πλοίων LNG ήταν η ανάπτυξη και ωρίμανση της αγοράς, αλλά και η εξέλιξη της τεχνολογίας, την οποία και αξιοποίησαν για να αποκτήσουν πιο ανταγωνιστικά πλοία. Θα μπορούσαμε ωστόσο να προσθέσουμε ότι στην ανάπτυξή τους συνέβαλε και κάποια κόπωση των παραδοσιακών πλοιοκτητών του χώρου.
– Ποιες είναι οι προκλήσεις και οι ευκαιρίες που προκύπτουν για τις ναυτιλιακές εταιρείες που μεταφέρουν LNG;
Παρά την αναμενόμενη επιτάχυνση της ενεργειακής μετάβασης, ο κλάδος των αερίων στη ναυτιλία, και εννοούμε τόσο το LNG όσο και το LPG, μπορεί να συνεχίζει να αναπτύσσεται. Το συμπέρασμα αυτό εδράζεται στο γεγονός ότι τα αέρια αυτά παρά την ορυκτή τους προέλευση επιτυγχάνουν μείωση των ρύπων του θερμοκηπίου και κατά αυτή την έννοια μπορούν να αποτελέσουν τον τελευταίο ορυκτό πόρο που θα εγκαταλείψουμε. Επιπλέον, οι μεγάλοι παίκτες της ενέργειας αναλαμβάνουν δράση για να μειώσουν και να βελτιώσουν περαιτέρω το περιβαλλοντικό αποτύπωμα των αερίων. Οροι όπως μηδενικές εκπομπές μεθανίου, πράσινη υγροποίηση, δέσμευση άνθρακα έχουν μπει πλέον για τα καλά στη ζωή μας.
– Αυτό σημαίνει ότι και τα πλοία θα πρέπει να ακολουθήσουν και να μειώσουν το αποτύπωμά τους, όπως άλλωστε ζητάει ο ΙΜΟ (Διεθνής Οργανισμός Ναυτιλίας).
Βεβαίως, σημαίνει ότι και τα πλοία συμπεριλαμβάνονται στην αλυσίδα των ρύπων του LNG και των άλλων αερίων, γι’ αυτό και για τα πλοία του αύριο θα ζητείται να στοχεύουν σε χαμηλούς ή μηδενικούς ρύπους του θερμοκηπίου με εναλλακτικά καύσιμα, συστήματα δέσμευσης άνθρακα μέχρι και κίνηση με πυρηνική ενέργεια.
– Πλοία που ναυπηγούνται σήμερα και βάζουν μηχανές που χρησιμοποιούν ως καύσιμο το LNG μπορεί να θεωρηθούν ξεπερασμένα μετά το 2030;
Είναι αλήθεια ότι η προοπτική της χρήσης του LNG ως καυσίμου στη ναυτιλία είναι σήμερα πιο ισχυρή από ποτέ. Το LNG αποτελεί το μόνο έτοιμο και ώριμο εναλλακτικό καύσιμο το οποίο μπορεί να επιτύχει μείωση των ρύπων του θερμοκηπίου έως και 20%. Αυτή η μείωση ωστόσο δεν είναι αρκετή για να επιτευχθεί ο στόχος του ΙΜΟ για το 2050, που είναι μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα κατά 50% σε σύγκριση με το 2008. Σίγουρα στο προσεχές μέλλον τεχνολογικές λύσεις μηδενικού ή σχεδόν μηδενικού αποτυπώματος θα έρθουν στο προσκήνιο. Το LNG υπό προϋποθέσεις θα μπορούσε να αποτελεί μια καλή επιλογή για πλοία που θα ναυπηγηθούν αυτή τη δεκαετία, αλλά ίσως και πέρα από αυτή. Το πιο σημαντικό στοιχείο που μπορεί να κρίνει την έκβαση είναι οι εκπομπές μεθανίου. Το άκαυστο μεθάνιο-φυσικό αέριο προκαλεί πολλαπλάσιο πρόβλημα στο φαινόμενο του θερμοκηπίου και γι’ αυτό τον λόγο τεχνολογίες μηχανών αλλά και πρακτικές πάνω στο πλοίο που εκμηδενίζουν τις σχετικές εκπομπές είναι απαραίτητες.
Πέρα όμως από το θέμα του μεθανίου, προοπτικές όπως τα συστήματα δέσμευσης άνθρακα και το βιοαέριο αποτελούν ισχυρά χαρτιά για την επέκταση του χρόνου ζωής του LNG. Το βιοαέριο ειδικά, στο οποίο σε μερικές περιπτώσεις προσδίδεται ακόμη και αρνητικό αποτύπωμα άνθρακα, μπορεί είτε σε μείγμα με ορυκτό LNG είτε μόνο του ως καύσιμο να οδηγήσει στο επιθυμητό αποτέλεσμα. Ερωτήματα, ωστόσο, παραμένουν για τη διαθεσιμότητα και την τιμή του. Το πώς θα αναπτυχθεί αυτός ο κλάδος και η σχετική παροχή κινήτρων θα κρίνουν πολλά, αλλά εξελίξεις όπως η ευρωπαϊκή στρατηγική για το μεθάνιο που εισήγαγε πρόσφατα η Ε.Ε. κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση.
– Ο Lloyd’s Register πρωταγωνιστεί στον τομέα των πλοίων μεταφοράς LNG. Ποιο είναι το μυστικό της επιτυχίας;
Σε ένα πρόσφατο αφιέρωμα της Lloyd’s List στους μεγάλους νηογνώμονες, ο Lloyd’s Register αναφέρθηκε ως ο ιστορικότερος νηογνώμονας και ο πρώτος στον τομέα των πλοίων μεταφοράς αερίων. Είναι γεγονός ότι πρωτιές σε τομείς όπως το LNG και το LPG, μαζί ίσως με την αντίστοιχη θέση μας στα επιβατηγά πλοία και την κρουαζιέρα, αποτελούν σαφείς αποδείξεις για την αξία του Lloyd’s Register εκεί που μετράει περισσότερο, τις τεχνολογίες υψηλής στάθμης όπου ένα έμπειρο, ανεξάρτητο μάτι μπορεί να προσθέσει μεγαλύτερη αξία σε μια ναυτιλιακή επένδυση. Σχετικά πρόσφατα διπλασιάσαμε τις παραγγελίες μας σε νέα πλοία σε σχετικούς διαγωνισμούς από τη Shell αλλά και το νέο μεγάλο πρότζεκτ στη Μοζαμβίκη, ενώ αυτή τη στιγμή εστιάζουμε τις προσπάθειές μας στο μεγαλύτερο πρότζεκτ με ναυπηγήσεις ποντοπόρων πλοίων με πάνω από 100 πλοία LNG από την Qatar Gas. Ενα πρότζεκτ αξίας 30 δισ. δολαρίων που θα αλλάξει τα δεδομένα στον χώρο.
Μυστικό για την επιτυχία δεν υπάρχει. Το μυστικό μας είναι οι άνθρωποί μας και η στρατηγική μας να βλέπουμε το κάθε πρότζεκτ ξεχωριστά, παράγοντας λύσεις που προσαρμόζονται γεωγραφικά και επιχειρησιακά στις ανάγκες του κάθε πλοιοκτήτη και ναυλωτή με τον καλύτερο τρόπο. Μέρος αυτής της οπτικής οφείλω να πω ήταν και η επιλογή στο πρόσωπό μου, με την τοποθέτηση ενός Ελληνα στον ρόλο του Gas Segment Manager, δηλαδή του υπεύθυνου για τη στρατηγική στην τεχνολογία και την επιχειρηματική ανάπτυξη στον τομέα των αερίων παγκοσμίως. Με αυτό τον τρόπο το Lloyd’s Register επέλεξε να εστιάσει στην ενέργεια αλλά και τις αυξημένες απαιτήσεις των Ελλήνων σε αυτό τον τομέα.
– Η Ανατολική Μεσόγειος εισέρχεται σε νέα ενεργειακή εποχή με σημαντικές επενδύσεις στο προσκήνιο. Τι ρόλο διαδραματίζει ο βρετανικός νηογνώμονας;
Πράγματι με την έλευση του φυσικού αερίου αλλά και τον εντοπισμό σημαντικών κοιτασμάτων στην Ανατολική Μεσόγειο η περιοχή μπαίνει σε μια νέα τροχιά ανάπτυξης και επενδύσεων ενώ η ενεργειακή σημασία της μεγεθύνεται. Ως Lloyd’s Register συμβάλαμε σημαντικά στην ανάπτυξη του νέου πλωτού τερματικού σταθμού στο Βασιλικό της Κύπρου ενώ συμμετέχουμε σε σειρά νέων πρότζεκτ στην Ελλάδα που περιλαμβάνουν από τερματικούς σταθμούς μεγάλης κλίμακας μέχρι λύσεις ηλεκτροπαραγωγής για μεγάλα νησιά με βάση το φυσικό αέριο. Επιπλέον, τα τελευταία χρόνια έχουμε συνδράμει την ελληνική πολιτεία στη θεσμοθέτηση της δυνατότητας ανεφοδιασμού πλοίων με LNG ως καύσιμο με το Προεδρικό Διάταγμα 64/2019. Στόχος είναι να συνδράμουμε με κάθε τρόπο στην ομαλή και ασφαλή συμμόρφωση σε ό,τι αφορά το LNG και άλλα εναλλακτικά καύσιμα, με το βλέμμα και στην πιθανή θεσμοθέτηση της Μεσογείου ως ζώνης ελέγχου αερίων ρύπων (ΕCΑ).
Διαβάστε ακόμη:
30+16 εταιρείες με ρεκόρ επιδόσεων μέσα στην πανδημία
Νάνσυ Τσέμτομπ: Η δικηγόρος που χρεώνει $960 την ώρα και αναλαμβάνει διαζύγια μόνο πλούσιων πελατών
Άρση lockdown: Τι ισχύει για καταστήματα, μετακινήσεις, απαγόρευση κυκλοφορίας (vid)