Στον προτζέκτορα της κεντρικής αίθουσας του Αστέρα Βουλιαγμένης ένας ανθρωπάκι καρτούν τρέχει ενώ γύρω του σκάνε νάρκες. Η προβολή τελειώνει και ο ομιλητής λέει: «Αυτή είναι η ζωή σήμερα ενός πλοιοκτήτη. Καλείται να διασχίσει ένα ναρκοπέδιο και αν καταφέρει να επιβιώσει γυρίζει πίσω κοιτάει τι έχει συμβεί και σκέφτεται. τα κατάφερα ίσως κάνω για αυτή τη δουλειά».
Στο συμπέρασμα ότι η ναυτιλιακή βιομηχανία ολοένα και περισσότερο μοιάζει με ναρκοπέδιο κατέληξε η ετήσια Συνάντηση Στρατηγικής της εισηγμένης στην αμερικανική χρηματαγορά Tsakos Energy Navigation. Νέοι κανονισμοί, μικρής διάρκειας κύκλοι με τα πάνω και κάτω στη ναυλαγορά, γεωπολιτικοί αστάθμητοι παράγοντες, η επερχόμενη νέα ύφεση που δεν θα είναι βαθιά αλλά θα έχει μεγάλη διάρκεια προβληματίζουν. Είναι τα ζητήματα που συζητήθηκαν στη συνάντηση όπου το παρών έδωσαν η οικογένεια Τσάκου, ο καπετάν Παναγιώτης, ο Νίκος με τη σύζυγός του Σήλια και τα τρία τους παιδιά, εκπρόσωποι ναυτιλιακών εταιρειών, οικονομικών αναλυτών, πρεσβειών και τραπεζών.
Ο Νίκος Τσάκος άνοιξε τα χαρτιά του μιλώντας αποκλειστικά στο ΝΜ.
Τον ρωτήσαμε για τη σημερινή εικόνα της ναυλαγοράς δεξαμενόπλοιων:
«Το 2019 έχουμε τα μεγαλύτερα σκαμπανεβάσματα στην αγορά. Ξεκίνησε σχετικά δυνατά. Τα ναύλα των VLCC φθάσανε στην αρχή της χρονιάς κοντά στα 30.000 δολάρια την ημέρα, πέσανε στα 10.000 ξανά ανέβηκαν στις 20.000 μετά μέσα στο καλοκαίρι έπεσαν στα 10.000 ξανά και σήμερα φθάσαμε να περάσουν τις 100.000 δολάρια» και συνέχισε:
«Βέβαια αυτό έχει να κάνει με εξωγενείς παράγοντες όπως οι κυρώσεις των ΗΠΑ που μειώνουν σε μεγάλο ποσοστό το προσφερόμενο tonnage-χωρητικότητα αλλά μπορεί να έχει και μακροχρόνια διάρκεια ανεξάρτητα από τις γεωπολιτικές εξελίξεις και αυτό γιατί οι πλοιοκτήτες έχουν σταματήσει να βάζουν πάρα πολλές παραγγελίες για ναυπήγηση πλοίων. Τελευταία φορά που η ναυλαγορά έφθασε σε τέτοια υψηλά επίπεδα ήταν το 2004. Ήταν αυτό που λέγαμε η αρχή του “super cycle”. Δηλαδή της πάρα πολύ δυνατής αγοράς που οφειλόταν περισσότερο στην ανάπτυξη της Κίνας τότε και κράτησε μέχρι τις αρχές του 2009 με την κατάρρευση της Lehman Brothers. Δεν πιστεύω ότι είμαστε σε super cycle, μακάρι να είμαστε. Αλλά χαιρόμαστε την αγορά όσο κρατάει. Εμείς ως εταιρεία, ως Tsakos, ποτέ δεν κάνουμε σχεδιασμούς με βάση ότι η είναι η ναυλαγορά πάντα σε καλή κατάσταση και για αυτό μπορούμε και κρατάμε την εταιρεία σε μακροχρόνια κερδοφορία. Αν είμαστε στο 2004 που ήταν η καλύτερη χρονιά όλων μας μέχρι τώρα, θα είναι ακόμα καλύτερα».
Για τα σχέδια της ΤΕΝ επεσήμανε:
«Η εταιρεία εκπληρώνει τη μεγαλύτερη ανανέωση στόλου. Από το 2016 που έπεσε η ναυλαγορά και πέσανε και οι αξίες των πλοίων, το εκμεταλλευτήκαμε και ναυπηγήσαμε στόλο αξίας 1,6 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Πλοία τα οποία βρίσκονται σε μακροχρόνιες ναυλώσεις και κερδοφορία. Είμαστε στα τελευταία από τα 21 πλοία του ναυπηγικού προγράμματός μας. Έχουν μείνει τέσσερα ακόμα τα οποία θα παραλάβουμε δύο LNG και δύο δεξαμενόπλοια».
Για το πόσο μπορεί να επηρεάσει ο πόλεμος στη Συρία την αγορά ο Νίκος Τσάκος τόνισε ότι δεν θα υπάρξουν επιπτώσεις για την αγορά ενέργειας αλλά εξέφρασε την ανησυχία του για ως Έλληνας για τις επεκτατικές τάσεις των Τούρκων:
«Ο πόλεμος στη Συρία δεν είναι μεγάλος παράγοντας στα θέματα της ναυτιλίας. Αλλά ως Έλληνες μας ανησυχούν οι επεκτατικές τάσεις των φίλων και γειτόνων Τούρκων. Αλλά δεν πιστεύω ότι η Συρία μπορεί να επηρεάσει την ναυλαγορά πετρελαίου».
Για το μέλλον της Ελλάδας που βγαίνει από μία μακροχρόνια οικονομική κρίση επεσήμανε:
«Η Ελλάδα βγαίνει από μια μακροχρόνια κρίση.Το μέλλον φαίνεται καλύτερο από το παρελθόν. Δεν μπορούσαν τα πράγματα να πάνε χειρότερα. Μου θυμίζει, επειδή δουλεύουμε πολύ με τις χώρες της Άπω Ανατολής, την Κορέα που από το 1996 μέχρι το 2000 πέρασε μία τεράστια κρίση που επηρέασε και όλη την παγκόσμια οικονομία η οποία στη συνέχεια αναπτύχθηκε ραγδαία. Εύχομαι να είμαστε σε αυτόν τον δρόμο».
Όσο αφορά το ελληνικό νηολόγιο που έχει μόλις 750 πλοία ενώ ο ελληνόκτητος στόλος ξεπερνάει τα 4.500 είπε:
«Η ανάπτυξη του ελληνικού νηολογίου εξαρτάται από το εάν ληφθούν αποφάσεις “έξω από το κουτί”. Είναι δικό μας και μπορούμε να το κερδίσουμε».
O Γιώργος Σαρόγλου COO της ΤΕΝ μίλησε στο ΝΜ και ανέλυσε το δύσκολο μέλλον που περιμένει τη ναυτιλιακή βιομηχανία:
«Η Ναυτιλία αλλάζει. Τα προϊόντα που μεταφέρουμε σήμερα τουλάχιστον στο κομμάτι της ενέργειας δεν θα είναι ίδια με αυτά που θα μεταφέρουμε σε δέκα χρόνια. Γιατί το πετρέλαιο λόγω της κλιματολογικής αλλαγής και του γεγονότος ότι αναζητούμε εναλλακτικά καύσιμα φιλικότερα προς το περιβάλλον, έχει ημερομηνία λήξης.
»Θα πάμε από τα πετρέλαιο στο LNG και από εκεί σε κάτι άλλο γιατί το LNG είναι ένα “μεταβατικό” καύσιμο που μπορεί να χρησιμοποιηθεί από το 2025-2030 και για τα επόμενα από τότε 20 χρόνια. Μετά ίσως χρειαστεί κάποιο άλλο είδος καυσίμου. Μπορεί να αλλάξουν πάρα πολλά πράγματα όχι μόνο για το πως παράγουμε και χρησιμοποιούμε την ενέργεια αλλά και για όλους τους τρόπους της ζωής μας. Και αυτό που πιστεύουν οι αναλυτές είναι ότι οι ίδιοι οι καταναλωτές θα δείξουν τον δρόμο και όχι η βιομηχανία. Οι εφοπλιστές είναι σε ναρκοπέδιο».
Στη συνέχεια αναφέρθηκε στο γεγονός ότι υπάρχει πρόβλημα στην επιλογή ενός πλοίου και στην απόσβεση της επένδυσης. Με λίγα λόγια «τι πλοίο να διαλέξουμε» σε ένα συνεχώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον:
«Αυτή τη στιγμή μία εταιρεία ναυπηγεί πλοίο το οποίο δεν ξέρει αν θα μπορέσει να εκμεταλλευτεί για 25 χρόνια, που είναι η ωφέλιμη ζωή του. Οι κύκλοι στη ναυτιλία, με τα πάνω και κάτω, είναι πιο σύντομοι και δεν μπορείς να τους διαχειριστείς πλέον εύκολα. Βγαίνουν συνέχεια καινούργιοι κανονισμοί κυρίως γύρω από το περιβάλλον, οι οποίοι σου αυξάνουν συνεχώς το κόστος. Το πλοίο το οποίο ναυπηγείς σήμερα σε σχέση με τους κανονισμούς που θα ισχύουν μετά από πέντε χρόνια είναι τελείως διαφορετικό πλοίο. Και όλα αυτά στο τέλος της ημέρας έχουν σχέση με το πόσο εσύ μπορείς να κερδίσεις από αυτό το οποίο κάνεις».
Ο Νίκος Τσάκος για το θέμα της προστασίας του περιβάλλοντος είπε: «Η ναυπήγηση ενός πλοίου, όλη η διαδικασία μολύνει περισσότερο το περιβάλλον από ό,τι όταν το πλοίο ταξιδεύει».
Η ΤΕΝ
Τα τελευταία 10 χρόνια η ΤΕΝ έχει μεταφέρει με ασφάλεια πέντε δισεκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου που αντιστοιχούν σε 50 ημέρες παγκόσμιας κατανάλωσης ενέργειας.
Το ίδιο διάστημα τα κέρδη της έφθασαν το 1,25 δισεκατομμύριο δολάρια ενώ τα μερίσματα που έδωσε άγγιξαν τα 710 εκατομμύρια δολάρια.
Η εταιρεία ξεκίνησε πριν από 26 χρόνια με έναν στόλο από τέσσερα πλοία 200.000 τόνων και σήμερα έχει 70 συνολικής χωρητικότητας οκτώ εκατομμυρίων τόνων dw.
To 2018 η TEN μετέφερε 550 εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου σε 2.345 κατάπλους σε λιμάνια και βρέθηκε στο top 10 με τους μεγαλύτερους ναυτιλιακούς ομίλους παγκοσμίως στη μεταφορά ενέργειας.
Tο 2019 η ΤΕΝ μετράει 26 χρόνια από την είσοδό της στη χρηματιστηριακή αγορά πρώτα του Όσλο και στη συνέχεια της Νέας Υόρκης από το 2002.