Εν μέσω πανδημίας με τα σύνορα πολλών χωρών κλειστά, αεροδρόμια, λιμάνια, η μετακίνηση του κόσμου έχει σχεδόν μηδενιστεί. Στη Ναυτιλία δημιουργήθηκε τεράστιο πρόβλημα με την αλλαγή πληρωμάτων. Εκατοντάδες χιλιάδες ναυτικοί είναι εγκλωβισμένοι στα πλοία είτε αυτά βρίσκονται στα λιμάνια είτε αρόδου στα αγκυροβόλια.
Δεν μπορούν να ταξιδέψουν οι αντικαταστάτες τους αφού για να το κάνουν θα περάσουν από δύο-τρία αεροδρόμια. Υπάρχουν προβλήματα τροφοδοσίας αλλά κυρίως έλλειψης «προσωπικών» φαρμάκων δηλαδή εκείνων που λαμβάνει ο ναυτικός για προσωπικό θέμα υγείας.
Το ΜΕΝΟΥΜΕ ΠΛΟΙΟ έχει μεγάλες επιπτώσεις που αφορούν τη σωματική και ψυχική υγεία των ναυτικών αλλά και την ασφάλεια του πλοίου.
«Οι ναυτικοί είναι αναγκασμένοι –δεδομένων των παγκόσμιων μέτρων- να παραμείνουν στο πλοίο για διάστημα μεγαλύτερο από το προκαθορισμένο» επισημαίνει ο Κωνσταντίνος Οικονόμου διευθύνων σύμβουλος της Marine Tours:
«Το φαινόμενο κρίνεται εξαιρετικά απαιτητικό στην διαχείριση του, τόσο για την Ναυτιλιακή Εταιρία, όσο και για τους Ναυτικούς, αλλά και ιδιαιτέρως για τον Καπετάνιο και τους αξιωματικούς, που καλούνται να αντιμετωπίσουν την βεβαρημένη ψυχολογική κατάσταση του πληρώματος.
Ένα εξαιρετικά δύσκολο επάγγελμα, έγινε ακόμη πιο απαιτητικό στην εποχή του COVID-19. Όλοι οι άνθρωποι της Ελληνικής Ναυτιλίας μας είναι πραγματικοί ήρωες και πρέπει να σταθούμε κοντά τους ως Πολιτεία, αυτή τη δύσκολη περίοδο».
Η INTERCARGO-Διεθνής Ένωση Πλοιοκτητών Πλοίων Μεταφοράς Χύδην Ξηρού φορτίου- που εκπροσωπεί τα συμφέροντα των ανεξάρτητων πλοιοκτητών ξηρού φορτίου με ανακοίνωσή της υπογραμμίζει την σημασία των εμπορικών πλοίων, των θαλάσσιων μεταφορών και των ναυτικών τους, χωρίς τη συνδρομή των οποίων δεν θα μεταφέρονταν αγαθά μεταξύ των ηπείρων:
«Οι ναυτικοί χρειάζονται τη στήριξη και συμπόνια μας και όχι υπερβολικούς περιορισμούς σε σχέση με το COVID-19. Χωρίς ριζικές αλλαγές σε ό,τι αφορά τα πληρώματα, η αλυσίδα εφοδιασμού θα καταρρεύσει, οδηγώντας σε βασικές ελλείψεις προϊόντων για τους πολίτες σε όλο τον κόσμο. Είναι σημαντικό να εξεταστεί η ψυχική κατάσταση των ναυτικών, που προσβλέπουν στην επανένωση τους με τις οικογένειές τους μετά από 4-9 μήνες υπηρεσίας στη θάλασσα. Η απαγόρευση αλλαγών πληρώματος στα λιμάνια συνεπάγεται υψηλό κίνδυνο για τα πληρώματα, τα πλοία, τους λιμένες και την κοινωνία».
Οι νηογνώμονες έχουν γίνει αποδέκτες έντονων παραπόνων τόσο από ναυτιλιακές εταιρείες όσο και από ναυτικούς.
«Η απρόβλεπτη συνέπεια των ταξιδιωτικών απαγορεύσεων λόγω του κορωνοϊού είναι οι δυσκολίες στην αλλαγή των πληρωμάτων των πλοίων. Είτε για να ναυτολογηθούν είτε για να αποσυρθούν και να επιστρέψουν στην πατρίδα τους στις οικογένειές τους» επισημαίνουν στελέχη της ναυτιλιακής αγοράς:
«Η εκτεταμένη παραμονή στο πλοίο, σε συνδυασμό με το στρες για το COVID-19 και τις επιπτώσεις του σε αυτούς και τις οικογένειές τους στο σπίτι, μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα την διακύβευση της ασφάλειας του πλοίου.»
Όλες οι ναυτιλιακές εταιρείες έχουν στείλει οδηγίες στα πληρώματά τους προκειμένου να αντιμετωπίσουν και να διαχειριστούν την έκτακτη αυτή κατάσταση. Στέλνουν φάρμακα, στολές ειδικές για να τις φοράνε όσοι θα επικουρούν κάποιον συνάδελφό τους που νοσήσει πάνω στο πλοίο. Υπάρχουν ειδικά διαμορφωμένες καμπίνες απομόνωσης για όσους από το πλήρωμα παρουσιάσουν συμπτώματα.
Η Διεθνής Ομοσπονδία Εργαζομένων στις Μεταφοράς ITF και το Διεθνές Ναυτικό Επιμελητήριο (ICS) έκαναν έκκληση για την απρόσκοπτη μετακίνηση των πληρωμάτων.
«Κατανοούμε γιατί η ITF, το ICS και άλλοι φορείς συνιστούν την απρόσκοπτη μετακίνηση των ναυτικών από και προς τα πλοία για τις αλλαγές πληρωμάτων. Ωστόσο, μια πιθανή μετακίνηση 100.000 ναυτικών τον μήνα δεν αποτελεί την καλύτερη προσέγγιση αυτή τη στιγμή» απαντούν οι αρμόδιοι.
Ο αντίλογος αναφέρει ότι η μεταφορά χιλιάδων ναυτικών σε καθημερινή βάση ανά τον κόσμο θα είναι εστία κινδύνου τόσο για τους ίδιους όσο και για τον κόσμο. Προτείνεται η επέκταση των εργατικών συμβάσεων όπου αυτό είναι εφικτό.
Για όσους τονίζουν ότι η κατάσταση εγκλωβισμού πάνω σε ένα πλοίο είναι αγχωτική οι ειδικοί απαντούν: «Για τους ναυτικούς των οποίων η διάρκεια της σύμβασής τους είναι από τέσσερις έως επτά μήνες δεν είναι πρόβλημα να παραμείνουν στο πλοίο λίγο παραπάνω χρόνο, καθώς κατά τη μετακίνησή τους προς τα σπίτια τους μπορεί να προσβληθούν ή να θέσουν σε κίνδυνο την υγεία άλλων. Κατά την άποψή μας, ο καλύτερος τρόπος περιορισμού της επιδημίας στα πλοία είναι η αναστολή των αλλαγών πληρωμάτων. Και πρέπει να λάβουμε υπόψη μας ότι τα πλοία δεν είναι επαρκώς εξοπλισμένα για να αντιμετωπίσουν κρούσματα κορωνοϊού» και προσθέτουν:
«Δεν χρειάζεται πανικός αλλά πρέπει να διασφαλίζουμε ότι τα πληρώματα λαμβάνουν όλα τα απαραίτητα και αυστηρά μέτρα προστασίας ώστε να μην επιτρέψουν την εμφάνιση κρουσμάτων. Καταβάλλονται όλες οι δυνατές προσπάθειες να βρεθεί λύση για την αντικατάσταση των πληρωμάτων ειδικά όταν υπάρχει λόγος έκτακτης ανάγκης.»
Οι γενικού περιεχομένου οδηγίες για την προστασία από τον κορωνοϊό πάνω στα πλοία είναι οι εξής:
- Όσοι ανεβαίνουν στο πλοίου για επαγγελματικούς λόγους-επιθεωρητές-πιλότοι κα- θα πρέπει να παραμένουν όσο χρειάζεται και ούτε λεπτό παραπάνω.
- Τα μέλη πληρώματος να τηρούν απόσταση ασφαλείας κατά τη διάρκεια συναντήσεων με επισκέπτες και να επισημαίνουν σε αυτούς ότι πρέπει να προσέχουν.
- Τα πλοία πρέπει να εφοδιάζονται με γάντια μίας χρήσης για όλους τους επισκέπτες αλλά και το πλήρωμα. Οι επισκέπτες θα πρέπει να τα φοράνε καθ’ όλη τη διάρκεια της παρουσίας τους στο πλοίο και να τα βγάζουν μετά την αποβίβασή τους.
- Τα πλοία πρέπει να έχουν ειδικούς μετρητές θερμοκρασίας σώματος προκειμένου να εντοπίζουν ποιοι έχουν πυρετό και είναι ύποπτοι
- Δίνεται έγκριση στους πλοιάρχους για αύξηση της τροφοδοσίας του πλοίου ώστε να υπάρχουν αποθέματα.