Στη διάρκεια του COP28 στο Ντουμπάι για το μέλλον της Ναυτιλίας, η πρόεδρος της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών, Μελίνα Τραυλού, με μiα επιδραστική ομιλία έστρεψε σήμερα το πρωί, Κυριακή 10 Δεκεμβρίου 2023, τα βλέμματα των παρευρισκόμενων στις πραγματικές προκλήσεις που βρίσκονται ενώπιον όχι μόνο της ναυτιλίας, αλλά και της παγκόσμιας οικονομίας.
Οι τοποθετήσεις της προέδρου αποτέλεσαν σημεία αναφοράς και έμπνευσης για όλη τη διάρκεια των εργασιών της συνάντησης κορυφής.
Τόνισε ότι δεν μπορεί να επιτευχθεί η παγκόσμια ενεργειακή μετάβαση χωρίς τη ναυτιλία και υπογράμμισε τον ρόλο της ως καταλύτη σε κάθε πτυχή της κοινωνικοοικονομικής αλλαγής και προόδου.
Έκανε έκκληση στις κυβερνήσεις να υποστηρίξουν τον Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό, αναφέρθηκε στο άλυτο πρόβλημα που είναι η έλλειψη κοινής προσέγγισης και η λήψη περιφερειακών μέτρων, όπως το ΕΕ-ETS, το Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών. Μίλησε για τον κομβικής σημασίας ρόλο του ανθρώπινου δυναμικού.
Επίσης, υπογράμμισε ότι η ναυτιλία δεν παράγει ενέργεια, δεν εμπορεύεται ενέργεια, αλλά χρησιμοποιεί και μεταφέρει ενέργεια. «Δεν σχεδιάζουμε ή κατασκευάζουμε μηχανές ή πλοία, αλλά κάνουμε τις επενδύσεις που το καθιστούν δυνατό», ανέφερε. Κάνοντας στην αρχή μια γενική αναφορά για το νόημα της COP 28, είπε:
«Σε αυτό το κοινό ταξίδι, με στόχο έναν κόσμο με μηδενικές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα και μάλιστα σε σύντομο χρονικό διάστημα, βρισκόμαστε όλοι σε ένα σταυροδρόμι. Σήμερα, σε αυτήν τη σύνοδο κορυφής, καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε με νόημα τις μελλοντικές προκλήσεις και να προσπαθήσουμε να αδράξουμε την ευκαιρία. Και πρόκειται για μια μοναδική ευκαιρία.
Όχι μόνο να διαμορφώσουμε ένα βιώσιμο μέλλον για τη ναυτιλία, αλλά και να διαδραματίσουμε καθοριστικό ρόλο στο να βοηθήσουμε ολόκληρη την παγκόσμια οικονομία να επιταχυνθεί προς το καθαρό μηδέν». Και προσέθεσε: «Σκοπός και έμπνευσή μας είναι η δική μας επιβίωση, η επιβίωση της ανθρωπότητας. Αυτό ακούγεται σαν ένας υψηλός στόχος, κυρίες και κύριοι.
Όλοι καταλαβαίνουμε ότι οι υψηλοί στόχοι είναι συνηθισμένοι στις μέρες μας. Πιο συνηθισμένοι από την πραγματική δράση. Πιο συνηθισμένοι από τα πραγματικά επιτεύγματα». Η Μελίνα Τραυλού συνέχισε κάνοντας μια παρουσία της ναυτιλιακής βιομηχανίας: «Θα ξεκινήσω λοιπόν προσφέροντας μια σαφή εικόνα της θέσης του κλάδου μας.
Πρώτον, είναι δίκαιο να πούμε ότι η ναυτιλία έχει ξεπεράσει τους περισσότερους άλλους βιομηχανικούς τομείς όσον αφορά τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι μια βιομηχανία που δεσμεύεται από ορυκτά καύσιμα. Μην ξεχνάτε ότι η ναυτιλία μεταφέρει περίπου το 90% του παγκόσμιου εμπορίου και εκπέμπει λιγότερο από το 1/15 των εκπομπών της χώρας με τις μεγαλύτερες εκπομπές.
Κατά τη διάρκεια των τελευταίων 20 περίπου ετών, η ναυτιλιακή δραστηριότητα έχει σχεδόν διπλασιαστεί- ωστόσο οι εκπομπές από τη ναυτιλία σε όρους παγκόσμιας παραγωγής CO2 έχουν μειωθεί από περίπου 2,9% σε 2,2%. Είναι αυτό αρκετό; Επιτρέψτε μου να είμαι σαφής. Φυσικά όχι. Πρέπει να κάνουμε περισσότερα».
Για την επίτευξη του στόχου αυτού, η πρόεδρος της EEE στήριξε τον Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό – ΙΜΟ: «Δεν πρέπει να αμφισβητείται η βούληση της βιομηχανίας μας να ωθήσει προς το καθαρό μηδέν – Net Zero. Ως εκ τούτου, αγκαλιάζουμε τους πιο φιλόδοξους στόχους του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού, όπως αυτοί συμφωνήθηκαν στη στρατηγική ορόσημο του 2023 για τη μείωση των αερίων του θερμοκηπίου.
Προχωράμε πέρα από τις φιλόδοξες πρωτοβουλίες και επιδιώκουμε να εφαρμόσουμε ρεαλιστικές, κατάλληλες για το σκοπό μας λύσεις» και διευκρίνισε: «Ωστόσο, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι ο ΙΜΟ ρυθμίζει μόνο τα πλοία. Δεν μπορεί να ρυθμίσει άμεσα τους παραγωγούς καυσίμων, τους προμηθευτές, τα λιμάνια, τους ναυλωτές ή ακόμη και τους ναυπηγούς, η συμβολή όλων των οποίων στην απαλλαγή από τον άνθρακα είναι απαραίτητη».
Ξεκαθάρισε τον ρόλο και τη θέση της Ναυτιλίας τοποθετώντας την στη σωστή διάστασή της: «Η επιχειρηματική και η περιβαλλοντική βιωσιμότητα πρέπει να συμβαδίζουν. Δεν παράγουμε ενέργεια – δεν εμπορευόμαστε ενέργεια. Αλλά χρησιμοποιούμε και μεταφέρουμε ενέργεια. Δεν σχεδιάζουμε ή κατασκευάζουμε μηχανές ή πλοία, αλλά κάνουμε τις επενδύσεις που το καθιστούν δυνατό.
Είναι επομένως σαφές ότι βρισκόμαστε στην πλευρά της ζήτησης του “κεφαλαίου της πράσινης ενέργειας”. Εξαρτόμαστε από τις εξελίξεις στην πλευρά της προσφοράς για την πλήρη απαλλαγή της βιομηχανίας μας από τον άνθρακα» και συμπλήρωσε: «Η ναυτιλία θα συνεχίσει να καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια στον τομέα του άμεσου ελέγχου της».
Η Μελίνα Τραυλού στάθηκε στην ανάγκη να διαφυλαχθεί η βιωσιμότητα της ναυτιλιακής βιομηχανίας: «Ένα άλλο σημαντικό γεγονός είναι ότι η ναυτιλία είναι η πιο οικονομικά αποδοτική και ενεργειακά αποδοτική μορφή μεταφοράς. Η ναυτιλία έχει καταφέρει να εκμεταλλευτεί τις οικονομίες κλίμακας στον μεγαλύτερο δυνατό βαθμό, με άμεσα οικονομικά οφέλη για τον παγκόσμιο καταναλωτή.
Η αποδοτικότητα του κόστους της βιομηχανίας μας πρέπει, με κάθε τρόπο, να διαφυλαχθεί. Αυτό σημαίνει ότι η αλλαγή πρέπει να γίνει με τρόπο που να προστατεύει τη βιωσιμότητα της βιομηχανίας μας, χωρίς αρνητικές επιπτώσεις στην ευημερία των πολιτών του κόσμου».
Προσέθεσε: «Ως εκ τούτου, είναι επίσης ζωτικής σημασίας τα προτεινόμενα μέτρα μείωσης των αερίων του θερμοκηπίου να λαμβάνουν υπόψη τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των διαφόρων τομέων της ναυτιλίας, προστατεύοντας τη βιωσιμότητά τους» και εξήγησε: «Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δοθεί στον τομέα των χύδην φορτίων/trump, ο οποίος μεταφέρει πάνω από το 85% του παγκόσμιου θαλάσσιου εμπορίου.
Λόγω της φύσης και των λειτουργικών χαρακτηριστικών του, είναι ο πιο δύσκολος τομέας της ναυτιλίας για μείωση, καθώς απαιτεί εναλλακτικά καύσιμα και υποδομές που πρέπει να είναι διαθέσιμες στα περισσότερα λιμάνια σε όλο τον κόσμο. Απαιτεί επίσης τη συνεργασία και τη δέσμευση των εμπορικών διαχειριστών των πλοίων, οι οποίοι κατά κανόνα απασχολούν τα πλοία».
Για τις επενδύσεις που πρέπει να γίνουν στη ρότα προς το Net Zero ανέφερε: «Η δραστηριότητα και οι επενδύσεις που απαιτούνται για την επίτευξη των στόχων της στρατηγικής του ΙΜΟ είναι έντονες, ευρείας κλίμακας και πρέπει να εκτελεστούν σε δύο μέτωπα:
-Αναβάθμιση της βιώσιμης μετάβασης του υπάρχοντος στόλου
-Επενδύσεις σε νεότευκτα πλοία».
Όπως τόνισε, η αναθεωρημένη στρατηγική του ΙΜΟ, με τις πιο κοντινές προθεσμίες υλοποίησης των στόχων , θέτει πρόσθετες προκλήσεις για τον υπάρχοντα στόλο, η συντριπτική πλειοψηφία του οποίου θα λειτουργεί κατά τη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου έως το 2050. Αυτή τη στιγμή που μιλάμε, 4.800 πλοία βρίσκονται σε παραγγελία, με ημερομηνίες παράδοσης έως το 2030.
Και παρέθεσε τα βήματα που πρέπει να γίνουν για την ομαλή πράσινη μετάβαση: «Ως πρώτο βήμα, η ανάπτυξη παγκοσμίως διαθέσιμων εναλλακτικών καυσίμων για τη ναυτιλιακή βιομηχανία πρέπει να αποτελέσει προτεραιότητα. Ομοίως, η δέσμευση άνθρακα μπορεί να συμβάλει στην περαιτέρω μείωση των εκπομπών των υφιστάμενων πλοίων και να αντισταθμίσει την πιθανή μη διαθεσιμότητα καθαρών καυσίμων».
Στο σημείο αυτό, η πρόεδρος της ΕΕΕ ανέδειξε το θέμα του ανταγωνισμού με άλλες βιομηχανίες στη ζήτηση εναλλακτικών καυσίμων: «Είναι πράγματι γεγονός ότι η ναυτιλία θα ανταγωνιστεί με όλους τους άλλους τομείς για νέα καύσιμα. Και η ναυτιλία θα είναι ένας δευτερεύων παίκτης στη ζήτησή τους, δεδομένης της τεράστιας ζήτησης ενέργειας η οποία θα προκύψει από τη στεριά».
Ξεκαθάρισε ότι «τελικά, η μόνιμη απεξάρτηση από τον άνθρακα συνεπάγεται αναγκαστικά μια νέα γενιά ασφαλών τεχνολογιών πρόωσης, μείωσης του άνθρακα και καυσίμων. Η προσπάθεια αυτή απαιτεί τη συμβολή και τον συντονισμό ενός σημαντικού φάσματος φορέων εκτός ναυτιλίας.
Η συνεργασία, η αποφασιστικότητα και η δέσμευση όλων μας είναι το κλειδί για να φέρουμε με επιτυχία την αποτελεσματική απαλλαγή από τον άνθρακα στα χέρια μας. Είναι σαφές ότι πρέπει να γίνουν πάρα πολλά και όμως το πρώτο σημείο ελέγχου της στρατηγικής του ΙΜΟ απέχει μόλις 7 χρόνια. Ο χρόνος για να δράσουμε είναι τώρα».
Το άλυτο πρόβλημα
Η Μελίνα Τραυλού κράτησε αμείωτο το ενδιαφέρον του ακροατηρίου μιλώντας για το… άλυτο πρόβλημα που είναι η έλλειψη κοινής προσέγγισης και η λήψη περιφερειακών μέτρων όπως το ΕΕ-ETS, το Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών, το οποίο από την 1-1-2024 θα ισχύει και για τη ναυτιλία:
«Και σαν να μην ήταν αρκετά δύσκολα τα πράγματα, υπάρχει ένα ακόμη άλυτο πρόβλημα. Η ναυτιλία είναι ιδιαίτερα εντάσεως κεφαλαίου και απρόβλεπτη. Η απουσία κοινής προσέγγισης και ξεκάθαρης κατεύθυνσης από τις κυβερνήσεις, τις ρυθμιστικές αρχές και τους ενδιαφερόμενους φορείς προσθέτει μια ακόμη διάσταση σε αυτό το απρόβλεπτο.
Όλοι έχουμε ένα κοινό όραμα. Αλλά συχνά χάνεται στη μετάφραση. Αυτό οδηγεί σε σύγχυση, αβεβαιότητα και μερικές φορές και σε περιφερειακές αποφάσεις, όπως το επικείμενο ETS της ΕΕ στη ναυτιλία. Δεν μπορούμε να έχουμε περιφερειακές λύσεις για μια παγκόσμια βιομηχανία και για περιουσιακά στοιχεία που μετακινούνται παγκοσμίως.
Αυτό υπονομεύει τις προσπάθειες του ΙΜΟ να εισαγάγει παγκόσμιες λύσεις που εξασφαλίζουν ισότιμους όρους ανταγωνισμού σε παγκόσμιο επίπεδο». Ειδική αναφορά έκανε η Μελίνα Τραυλού στον ανθρώπινο παράγοντα: «Τέλος, η παγκόσμια στροφή προς το καθαρό μηδενικό επίπεδο θα πρέπει να γίνει με έναν κοινό παρονομαστή: Την ασφάλεια των ανθρώπων, των πλοίων και του περιβάλλοντος.
Εξάλλου, οι άνθρωποι είναι η κινητήρια δύναμη της βιομηχανίας μας. Οι άνθρωποι θα πρέπει να συνεχίσουν να αποτελούν την πρωταρχική μας εστίαση, την πυξίδα μας σε αυτή την ενεργειακή μετάβαση. Γι’ αυτό είναι τόσο σημαντικό οι άνθρωποί μας, επί των πλοίων και στη στεριά, να είναι καλά εξοπλισμένοι για να προσαρμοστούν στη νέα εποχή».
Ολοκλήρωσε την ομιλία της κάνοντας έκκληση στις κυβερνήσεις να υποστηρίξουν τον Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό: «Κυρίες και κύριοι, καλούμε όλες τις κυβερνήσεις να υποστηρίξουν τον ΙΜΟ. Για να διασφαλίσουν ότι θα εκπληρώσει την απαιτητική αποστολή του να υιοθετήσει επειγόντως κατάλληλα για το σκοπό αυτό μέτρα μείωσης των εκπομπών.
Ο χρόνος περνάει γρήγορα, αλλά οι μεγάλες προκλήσεις παραμένουν και νέες αναδύονται. Ωστόσο, αν μπορέσουμε να συνεργαστούμε για να επιτύχουμε τους κοινούς μας στόχους, το βραβείο θα είναι μεγαλύτερο από το πρασίνισμα της βιομηχανίας μας, θα είναι το πρασίνισμα όλων των βιομηχανιών», και προσέθεσε:
«Δεν μπορούμε καν να συζητήσουμε, πόσο μάλλον να πετύχουμε, μια παγκόσμια ενεργειακή μετάβαση χωρίς τη ναυτιλία και το ρόλο της ως καταλύτη σε κάθε πτυχή της κοινωνικοοικονομικής αλλαγής και προόδου. «Έτσι, σήμερα, στο Μουσείο του Μέλλοντος, στέκομαι πάνω σε αυτό το στέρεο θεμέλιο που έχουμε χτίσει και μας καλώ όλους να συνεργαστούμε όσο ποτέ άλλοτε, για να πετύχουμε αυτό το μέλλον.
Το μέλλον της ναυτιλίας. Το μέλλον του κόσμου μας. Η ναυτιλία πάντα καθοδηγούσε την παγκόσμια αλλαγή μέσω κινήτρων, αποφασιστικότητας και οράματος, και τώρα πρέπει να εμπνεύσει και να ηγηθεί, για άλλη μια φορά. Η ναυτιλία πάντα έχτιζε γέφυρες για την ανάπτυξη και την ευημερία. Αυτός είναι ο σκοπός μας, το καθήκον μας και η δέσμευσή μας απέναντι στον κόσμο».
Διαβάστε ακόμη
Μελίνα Τραυλού: «Θέλουμε Ελληνες στα πλοία»
Καφές: Η κλιματική αλλαγή περιορίζει την παραγωγή και αυξάνει την τιμή του
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ