Μάθιου Λοτζ: Οι σχέσεις Ελλάδας – Βρετανίας στη ναυτιλία κρατάνε γερά εδώ και τρεις αιώνες (pic)

Η συζήτηση με τον Βρετανό πρεσβευτή Μάθιου Λοτζ είναι πάντα γεμάτη Ελλάδα αφού δεν είναι μόνο φιλέλληνας στα λόγια, αλλά και στην πράξη. Παντρεμένος με την Αλεξία, η οποία είναι Ελληνίδα, ζει αρκετά χρόνια στην Αθήνα, ενώ μιλάει πολύ καλά τα ελληνικά ακόμη και στις δημόσιες εμφανίσεις του, όχι μόνο ιδιωτικά. Είναι από τους ικανούς και έμπειρους διπλωμάτες, από εκείνους που τους χαρακτηρίζουν με τη φράση ο «κατάλληλος άνθρωπος στην κατάλληλη θέση», αφού γνωρίζει πολύ καλά την κουλτούρα και των δύο λαών αποτελώντας σημαντικό συνδετικό κρίκο.

Με τον Μάθιου Λοτζ είχαμε την ευκαιρία να συναντηθούμε τρεις φορές μέσα σε 15 ημέρες. Αφορμή ήταν η διεθνής ναυτιλιακή έκθεση Ποσειδώνια 2024. Η πρώτη φορά ήταν στην πρεσβευτική οικία, για να ακολουθήσουν η συνάντηση στο Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος όπου παρέθεσε δεξίωση με καλεσμένους εκπροσώπους της πολιτικής και οικονομικής κοινότητας, στο πλαίσιο των Ποσειδωνίων, ενώ ενδιάμεσα βρεθήκαμε και στην εκδήλωση του υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής στο πνεύμα εκείνων των ημερών. Ειπώθηκαν πολλά και ενδιαφέροντα σε αυτές τις συναντήσεις μας, κυρίως για τη σχέση των δύο κρατών στη ναυτιλία, η οποία διαρκεί τρεις αιώνες!

Οι απόψεις του διπλωματικού εκπροσώπου μιας παραδοσιακής ναυτικής δύναμης για τα τεκταινόμενα στη ναυτιλιακή βιομηχανία -αν μη τι άλλο- παρουσιάζουν ενδιαφέρον. Αποφάσισα, λοιπόν, με την έγκρισή του, να τις καταγράψω και να τις επικοινωνήσω στον κόσμο της ναυτιλίας – και όχι μόνο.

Αρχίζω με το ιστορικό περίγραμμα, το οποίο είναι ουσιαστικής σημασίας προκειμένου κάποιος να αντιληφθεί το γενικό πλαίσιο της συνεργασίας των δύο κρατών

«Με την πάροδο των ετών τα δύο έθνη μας έχουν οικοδομήσει μια βαθιά ριζωμένη, ακμάζουσα σχέση στον τομέα της ναυτιλίας.

Η σχέση αυτή χρονολογείται από τον 19ο αιώνα, όταν τα βρετανικά ναυπηγεία έγιναν η προτιμώμενη επιλογή για τους Ελληνες εφοπλιστές», τόνισε ο κ. Λοτζ, και αναφέρθηκε στους Ελληνες εφοπλιστές της εποχής εκείνης: «Το 1873 οι επιχειρηματίες Τζον και Αντονι Θεοφιλάτος, από το νησί της Ιθάκης, απέκτησαν το πρώτο ατμόπλοιο με ελληνική σημαία, το “Ithaca”, που ναυπηγήθηκε κατά παραγγελία τους από τον R. Thompson Jr στο Σάντερλαντ του Ηνωμένου Βασιλείου.

Το ελληνικό ατμόπλοιο “Μωραΐτης” ήταν το πρώτο ελληνικό επιβατηγό υπερωκεάνιο που παραδόθηκε το 1907. Παραγγέλθηκε από τον Δημήτριο Μωραΐτη, έναν παραδοσιακό πλοίαρχο από το νησί της Ανδρου. Το πλοίο ναυπηγήθηκε σε βρετανικά ναυπηγεία και αργότερα μετονομάστηκε σε “SS Themistocles”, το 1908. Την επόμενη χρονιά, την πρωτοβουλία του Μωραΐτη ακολούθησαν με παρόμοιο τρόπο οι τέσσερις γιοι του Ανδρέα Εμπειρίκου. Στον 20ό αιώνα, η σύμπραξη αυτή αναπτύχθηκε αλματωδώς.

Το ελληνικό ναυτιλιακό θαύμα των δεκαετιών του 1950 και του 1960, που χρηματοδοτήθηκε σε μεγάλο βαθμό από βρετανικές τράπεζες και ασφαλιστές, αποτελεί παράδειγμα της δύναμης της συνεργασίας μας». Μιλώντας για το σήμερα, ο Βρετανός πρέσβης επεσήμανε ότι η περαιτέρω ενίσχυση των ναυτιλιακών δεσμών μεταξύ Μεγάλης Βρετανίας και Ελλάδας αποτελεί μία από τις βασικές προτεραιότητες της Γηραιάς Αλβιώνας.

«Ο ναυτιλιακός τομέας αποτελεί βασικό πυλώνα της ελληνικής οικονομίας, ο οποίος έχει επίσης μεγάλη σημασία για το Ηνωμένο Βασίλειο και το City του Λονδίνου. Οι διεθνείς ναυτιλιακές υπηρεσίες συνεισφέρουν 14,45 δισ. στερλίνες στην οικονομία του Ηνωμένου Βασιλείου, ενώ οι Ελληνες πλοιοκτήτες εκτιμάται ότι συνεισφέρουν 900 εκατ. στερλίνες ετησίως».

Και πρόσθεσε: «Οι Ελληνες πλοιοκτήτες είναι μεταξύ των μεγαλύτερων πελατών του City όσον αφορά στις νομικές, ασφαλιστικές, χρηματοδοτικές και χρηματιστηριακές υπηρεσίες», ενώ στη συνέχεια σχολίασε: «Η Ελλάδα διαθέτει υπερήφανα τον μεγαλύτερο εμπορικό στόλο στον κόσμο. Η κοινή μας δέσμευση για αριστεία στη ναυτική εκπαίδευση και κατάρτιση εδραιώνει περαιτέρω την ηγετική μας θέση στην παγκόσμια ναυτιλιακή βιομηχανία», για να συμπληρώσει: «Υπάρχει μια παραδοσιακά ισχυρή σύνδεση μεταξύ της ελληνικής ναυτιλιακής βιομηχανίας και του συμπλέγματος χρηματοοικονομικών και ναυτιλιακών υπηρεσιών του Ηνωμένου Βασιλείου. Ειδικότερα, η ναυτιλιακή βιομηχανία και ο ναυτιλιακός τομέας έχουν συνδεθεί με τη Μεγάλη Βρετανία και την Ελλάδα».

Σε ερώτηση για τις επιπτώσεις που είχε το Brexit στον ναυτιλιακό τομέα απάντησε: «Παρά τις ανησυχίες για τις επιπτώσεις του Brexit, υπάρχει συνεχής εμπιστοσύνη. Κεντρικός κυβερνητικός συντονισμός στο Ηνωμένο Βασίλειο, ενίσχυση των δεσμών με το σύνολο της κυβέρνησης (υπουργείο Μεταφορών, υπουργείο Επιχειρήσεων και Εμπορίου, υπουργείο Εξωτερικών, Κοινοπολιτείας και Ανάπτυξης, υπουργείο Οικονομικών) και με το διπλωματικό δίκτυο του Ηνωμένου Βασιλείου».

Στο σημείο αυτό σταχυολογώ τέσσερα βασικά σημεία της συζήτησης με τον κ. Λοτζ, τα οποία αφορούν την πολιτική της Μεγάλης Βρετανίας στη ναυτιλία:

1/ Περίπου το 95% όλων των εισαγωγών και εξαγωγών του Ηνωμένου Βασιλείου σε όγκο διακινείται διά θαλάσσης και σχεδόν όλα τα δεδομένα που εισέρχονται και εξέρχονται από το Ηνωμένο Βασίλειο διακινούνται μέσω υποθαλάσσιων καλωδίων.

2/ Συνολικά, ο ναυτιλιακός τομέας του Ηνωμένου Βασιλείου στήριξε πάνω από 55 δισ. λίρες σε κύκλο εργασιών επιχειρήσεων, 18,7 δισ. λίρες σε Ακαθάριστη Προστιθέμενη Αξία και 227.100 θέσεις εργασίας στο Ηνωμένο Βασίλειο το 2019.

3/ Ο όγκος του παγκόσμιου θαλάσσιου εμπορίου αναμένεται να τριπλασιαστεί έως το 2050 και το συνολικό επενδυτικό κόστος της απεξάρτησης της παγκόσμιας ναυτιλίας από τον άνθρακα έως το 2050 εκτιμάται σε περίπου 1 έως 1,45 τρισ. λίρες.

4/ Ο τομέας της ναυτιλιακής τεχνολογίας στο Ηνωμένο Βασίλειο είναι ήδη μια βιομηχανία αξίας 4 δισ. λιρών, η οποία εκτιμάται ότι θα φτάσει τα 13 δισ. λίρες ετησίως έως το 2030.

Επανερχόμενοι στις σχέσεις Ελλάδας και Μεγάλης Βρετανίας με εστίαση στα στατιστικά στοιχεία ο πρεσβευτής ανέφερε:

Νηογνώμονες

Πάνω από το 85% των ελληνόκτητων πλοίων παρακολουθούνται από νηογνώμονες που ανήκουν στο IACS – Διεθνής Ενωση Νηογνωμόνων. Ο Lloyd’s Register, ο δεύτερος μεγαλύτερος νηογνώμονας στον κόσμο, ταξινομεί πάνω από το 25% του ελληνόκτητου στόλου και είναι ο ηγέτης της αγοράς για τα πλοία με ελληνική σημαία με μερίδιο πάνω από 30%. Αμεσοι ανταγωνιστές είναι ο αμερικανικός νηογνώμονας (ABS), ο νορβηγικός (DNV) ο ιαπωνικόςNippon Kaiji Kyokai (Class NK) και ο γαλλικός Bureau Veritas.

Ασφάλιση

Το Λονδίνο είναι το κορυφαίο κέντρο παγκοσμίως για τις ναυτασφαλίσεις, συμπεριλαμβανομένων των P&I, που καλύπτουν το κύτος, τα μηχανήματα, το φορτίο, την ενέργεια και τους διάφορους κινδύνους, με τους Lloyd’s να αποτελούν τον πυρήνα. Ο μεγαλύτερος μεμονωμένος πωλητής υπηρεσιών underwriting για τα ελληνικά ναυτιλιακά συμφέροντα παραμένει η Lloyd’s of London, κυρίως στον τομέα hull & machinery. Το Λονδίνο κατέχει σήμερα το μεγαλύτερο μερίδιο, περίπου το 1/3 της παγκόσμιας ασφαλιστικής αγοράς, μπροστά από τις ΗΠΑ, την Ιαπωνία, τη Γερμανία και τη Γαλλία.

P&I Clubs

Τα βρετανικά P&I Clubs είναι ηγέτες της αγοράς στην ελληνική ναυτιλία και οι πλοιοκτήτες τείνουν να βασίζονται σε μεγάλο βαθμό σε αυτά για νομική και επαγγελματική υποστήριξη και συμβουλές. Τα ελληνικά μέλη του London P&I (A. Bilbrough & Co.) έχουν αυξηθεί τα τελευταία χρόνια και αντιπροσωπεύουν πλέον σχεδόν το ήμισυ της χωρητικότητας που έχει εισέλθει άμεσα στo club. Αλλες λέσχες με σημαντική παρουσία στον Πειραιά είναι οι West of England, North of England, UK (Thomas Miller), Standard (Charles Taylor & Co. c/o Richards Hogg Lindley) και Steamship Mutual. Αμεσοι ανταγωνιστές είναι οι δύο νορβηγικές λέσχες Skuld και Gard.

Μεσίτες ασφαλίσεων

Οι Lambert Fenchurch, Marsh (μέσω Ελληνα πράκτορα), Willis (μέσω Ελληνα πράκτορα) είναι βασικοί παίκτες και έχουν σημαντικά μερίδια αγοράς στις ναυτασφαλίσεις.

Ναυλώσεις – Μεσίτες S&P

Πάνω από το ήμισυ των ναυλώσεων παγκοσμίως πραγματοποιούνται από ναυλομεσιτικές εταιρείες με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο και το 30%-40% των ναυλώσεων ξηρού χύδην φορτίου. Οι επιδόσεις των μεγάλων ναυλομεσιτών του Λονδίνου, όπως η Clarksons και η Braemar, που ασχολούνται με τις ναυλώσεις και τις αγοραπωλησίες, είναι σταθερά ισχυρές στην ελληνική αγορά. Οι περισσότερες ναυλομεσιτικές εταιρείες της Uj είναι μέλη του Baltic Exchange και λειτουργούν στο πλαίσιο της αυστηρής επιχειρηματικής δεοντολογίας του.

Νομικές Υπηρεσίες

Η Ελλάδα είναι η τέταρτη μεγαλύτερη αγορά παγκοσμίως για τις νομικές υπηρεσίες του Λονδίνου, σχεδόν αποκλειστικά ως αποτέλεσμα της ναυτιλίας. Στον Πειραιά λειτουργούν γραφεία μεγάλων βρετανικών δικηγορικών εταιρειών, όπως οι Hill Dickinson, Norton Rose Fulbright, HFW, WFW, Stephenson Harwood, Clyde, Reedsmith, και Constant & Constant. Συνολικά, οι Ελληνες πλοιοκτήτες ή τα P&I Clubs, οι ασφαλιστές και οι δικηγόροι που λειτουργούν για λογαριασμό τους εκτιμάται ότι δαπανούν πάνω από 180 εκατ. λίρες ετησίως για νομικές αμοιβές.

Πράσινη μετάβαση

Για το καυτό θέμα που απασχολεί την παγκόσμια ναυτιλία, την πράσινη μετάβαση, ο Μάθιου Λοτζ δήλωσε: «Ο τομέας της ναυτιλιακής τεχνολογίας του Ηνωμένου Βασιλείου είναι ήδη μια βιομηχανία αξίας 4 δισ. λιρών, η οποία εκτιμάται ότι θα φτάσει τα 13 δισ. λίρες ετησίως έως το 2030.

Ο διαγωνισμός επίδειξης καθαρής ναυτιλιακής τεχνολογίας διεξάγεται πλέον κάθε χρόνο με επενδύσεις ύψους έως και 200 εκατ. λιρών σε νέα έρευνα και ανάπτυξη. Γενικότερα, η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί για επενδύσεις ύψους 12 δισ. λιρών στην πράσινη ανάπτυξη και αναμένει επενδύσεις 36 δισ. λιρών από τον ιδιωτικό τομέα για τη δημιουργία και υποστήριξη 250.000 νέων θέσεων εργασίας έως το 2030. Η προσανατολισμένη στο μέλλον προσέγγισή μας καθιστά το Ηνωμένο Βασίλειο έναν εξαιρετικό εταίρο για να σας βοηθήσει να επιλύσετε τις θαλάσσιες προκλήσεις. Καμία χώρα δεν μπορεί μόνη της να επιτύχει τις αλλαγές που όλοι θέλουμε και πρέπει να δούμε στο μέλλον – είναι απαραίτητο να συνεργαστούμε».

Oπως εξήγησε, «το Ηνωμένο Βασίλειο είναι παγκόσμιος ηγέτης στην απαλλαγή του ναυτιλιακού τομέα από τις ανθρακούχες εκπομπές. Αναπτύσσουμε νέες τεχνολογίες και πρωτοπορούμε σε καινοτόμες προσεγγίσεις στον τομέα της πράσινης ναυτιλίας, συμπεριλαμβανομένων των κινητήρων που λειτουργούν με υδρογόνο, της αιολικής υποβοήθησης και της βελτιστοποίησης των πλοίων. Υπάρχουν πολλές βρετανικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον τομέα της πράσινης πρόωσης και το Ηνωμένο Βασίλειο έχει επιτύχει μια σειρά από πρώιμες πρωτιές.

Αυτή τη στιγμή κατέχουμε το 5% του παγκόσμιου μεριδίου αγοράς της συγκεκριμένης τεχνολογίας και στόχος μας είναι να διατηρήσουμε και να διευρύνουμε αυτό το προβάδισμα, καθώς αναπτύσσουμε και αναπτύσσουμε νέες τεχνολογίες. Το UK Shipping Office for Reducing Emissions (UK SHORE) του DfT, ύψους 206 εκατ. λιρών, αντιπροσωπεύει τη μεγαλύτερη επένδυση της κυβέρνησης μέχρι σήμερα στον εμπορικό ναυτιλιακό τομέα. Αυτό θα επικεντρωθεί στην επιτάχυνση της τεχνολογίας που είναι απαραίτητη για την απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές στον εγχώριο ναυτιλιακό τομέα, ο οποίος προσφέρει 17 δισ. λίρες στην οικονομία μας και υποστηρίζει άμεσα 220.000 βρετανικές θέσεις εργασίας».

Γεωπολιτικά

Για τις γεωπολιτικές εξελίξεις που επηρεάζουν το παγκόσμιο εμπόριο και την ασφαλή ναυσιπλοΐα ο Μάθιου Λοτζ σχολίασε: «Κύρια εστίαση του Ηνωμένου Βασιλείου είναι εκτός από την απεξάρτηση από τον άνθρακα, η ασφάλεια των αλυσίδων εφοδιασμού – ενεργειακή ασφάλεια, κυρώσεις, ελευθερία ναυσιπλοΐας. Τα τελευταία χρόνια παρουσιάστηκαν απειλές για τον κλάδο και, ακολούθως, για τις παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού. Από την εισβολή στην Ουκρανία και τον πόλεμο στη Γάζα μέχρι τη σύγκρουση στην Ερυθρά Θάλασσα και τις απειλές που θέτει η κλιματική αλλαγή. Ως ηγέτες στη ναυτιλιακή βιομηχανία, αλλά και ως υπεύθυνες φιλελεύθερες δημοκρατίες και υπέρμαχοι του ελεύθερου εμπορίου, τα δύο έθνη μας ήταν στην πρώτη γραμμή της αντιμετώπισης αυτών των προκλήσεων».

Στη συνέχεια μίλησε για τη μεγάλης εμβέλειας επιχείρηση των ΗΠΑ, της Μεγάλης Βρετανίας και των συμμάχων τους, μεταξύ αυτών η Ελλάδα, η Ιαπωνία και η Αυστραλία, που στόχο έχει να διασφαλίσει ανοιχτές θάλασσες και το παγκόσμιο εμπόριο. «Επιχείρηση που έχει ανάγκη τους Ελληνες αφού ελέγχουν το 20% της παγκόσμιας χωρητικότητας – μεταφορικής ικανότητας», είπε, και πρόσθεσε σκιαγραφώντας την Κίνα: «Δεν θα αφήσουμε ένα κράτος να αλωνίζει τις θάλασσες – και δεν εννοώ την Ελλάδα. Καταλαβαίνετε ποιο».

Διαβάστε ακόμη

Γιατί οι ισχυροί της ενέργειας επενδύουν στα σκουπίδια

Fisker: Το (δεύτερο) disaster story μιας ιδιοφυίας (pics)

Ρεύμα: Ακονίζουν μαχαίρια οι βιομηχανίες για πιθανό νέο τέλος στην προμήθεια

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ