Επενδυτές τέλος. Στα χέρια του Δημοσίου, το οποίο θα τρέξει μέσω του ΤΑΙΠΕΔ ένα πρόγραμμα επενδύσεων για την αναβάθμιση της επιχειρησιακής ικανότητάς του, θα παραμείνει οριστικά το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης μετά την απόφαση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, την περασμένη εβδομάδα, να τραβήξει την πρίζα από τον διαγωνισμό ιδιωτικοποίησης. Μία απόφαση που ήρθε ως αποτέλεσμα ενός σκληρού παρασκηνίου το οποίο εκτυλίχθηκε το τελευταίο δίμηνο στο «τρίγωνο» ΤΑΙΠΕΔ, ΗΠΑ και επενδυτών οδηγώντας στο βατερλό της ιδιωτικοποίησης.
Ηδη, σύμφωνα με πληροφορίες, το ΤΑΙΠΕΔ έχει ξεκινήσει τη συγκρότηση του νέου master plan (σ.σ.: στρατηγικού σχεδίου) εξετάζοντας τις εναλλακτικές και κυρίως τις παρεμβάσεις που πρέπει να γίνουν όσο το δυνατόν πιο γρήγορα. Στο πλαίσιο αυτό αύριο μεταβαίνει κλιμάκιο στελεχών υπό τον διευθύνοντα σύμβουλο Δημήτρη Πολίτη στην πόλη, προκειμένου να έχει διαβουλεύσεις με τη διοίκηση του Οργανισμού Λιμένος Αλεξανδρούπολης, αλλά και τους τοπικούς φορείς, με στόχο εντός των επόμενων εβδομάδων να ενεργοποιηθεί το νέο σχέδιο.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η διοίκηση του Ταμείου θα παρουσιάσει τον Οδικό Χάρτη των πρωτοβουλιών που θα αναλάβει για την ενίσχυση πρωτίστως της εταιρικής δραστηριότητας του Οργανισμού Λιμένος Αλεξανδρούπολης ώστε να είναι σε θέση να προσφέρει στους πελάτες της, κυρίως τον αμερικανικό στρατό και το ΝΑΤΟ σήμερα, υπηρεσίες υψηλών προδιαγραφών με τρόπο όμως αποδοτικό στο ταμείο του Οργανισμού. Παράλληλα αναμένεται να εξεταστεί συνδυασμός κινήσεων με την Τοπική Αυτοδιοίκηση ώστε να προχωρήσουν επενδύσεις για την αναβάθμιση των υποδομών και της επιχειρησιακής ικανότητας του λιμένα ώστε να μπορεί να αναπτύξει τον κρίσιμο γεωστρατηγικό ρόλο που έχει.
Ως προς αυτό, ασφαλείς πληροφορίες αναφέρουν ότι το νέο master plan και οι επενδύσεις που θα προβλέπει ουσιαστικά θα πατήσουν πάνω στις αναγκαίες δράσεις που είχαν ήδη τεθεί υπ’ όψιν των ιδιωτών επενδυτών στο πλαίσιο του διαγωνισμού. Μεταξύ άλλων, το λιμάνι χρειάζεται εξοπλισμό με σύγχρονα μηχανήματα, αποθήκες εμπορευμάτων, αλλά και μεγαλύτερα βυθίσματα στις προβλήτες του παλιού και του νέου εμπορικού λιμανιού.
Το παρασκήνιο που οδήγησε στο «βατερλώ»
Η κυβέρνηση αιφνιδιαστικά και αφού ζύγισε και «τέσταρε» το υπερατλαντικό ενδιαφέρον των συμμετεχόντων, αποφάσισε να διατηρήσει τον δημόσιο χαρακτήρα του λιμανιού δίνοντας στην ιδιωτικοποίηση έντονα πολιτικά χαρακτηριστικά, αφού οι ανακοινώσεις έγιναν από τον ίδιο τον πρωθυπουργό.
Οι ανατροπές στην πώληση του 67% της υποδομής με τα ανύπαρκτα έσοδα από λιμενικές δραστηριότητες αλλά με τον έντονο γεωστρατηγικό χαρακτήρα είχαν φανεί από το καλοκαίρι, όταν αποσύρθηκαν μερικά από τα φαβορί των υποψήφιων επενδυτών: ο Οργανισμός Λιμένος Θεσσαλονίκης του Ιβάν Σαββίδη και η κοινοπραξία Cameron στην οποία συνασπίστηκαν ο όμιλος Κοπελούζου, που χτίζει δύο σύγχρονες υποδομές αεριοποίησης LNG στην περιοχή αντίστοιχες με τη Ρεβυθούσα, η Goldair Gargo του κ. Καλλίνικου που δραστηριοποιείται στις υπηρεσίες μεταφοράς, αποθήκευσης και διανομής (logistics) και η Bollore Africa Logistics, ο μεγαλύτερος φορέας μεταφορών και logistics στην Αφρική με 250 θυγατρικές και σχεδόν 21.000 υπαλλήλους.
Οπως υποστηρίζουν όσοι βρέθηκαν στην πρώτη γραμμή του διαγωνισμού, ήταν τόσο καταιγιστικές οι εξελίξεις που έπιασαν κυριολεκτικά στον ύπνο κάποιους συμμετέχοντες, αφού πληροφορήθηκαν ότι «αποσύρονται» από τον διαγωνισμό ελάχιστες ώρες πριν από την κατάθεση δεσμευτικών προσφορών και ενώ είχαν εκδοθεί εγγυητικές επιστολές και ήταν όλα έτοιμα.
Τότε η εξήγηση που δόθηκε για την τροπή της διαδικασίας αποδόθηκε στην απόφαση των Αμερικανών να «καθαρίσουν» το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης από κάθε ρωσική επιρροή, στέλνοντας ένα σαφές μήνυμα στα σχήματα που προορίζονταν να διεκδικήσουν την Αλεξανδρούπολη.
Κάπως έτσι στην τελική κούρσα βρέθηκαν οι δύο από τις τέσσερις κοινοπραξίες που είχαν αρχικά ενδιαφερθεί για το διαγωνισμό. Η International Port Investments Αlexandroupolis, η οποία συγκροτήθηκε από την Black Summit Financial Group με επικεφαλής του κ. Τζον Χαραλαμπάκη, τη διεθνή εταιρεία λιμενικών υποδομών Euroports, τον όμιλο που δραστηριοποιείται στον αμυντικό εξοπλισμό EFA Group και τη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ. Η Liberty Port Holdings, θυγατρική της αμερικανικής Quintana Infrastracture & Development, η οποία φημολογείται ότι ανήκει και στους χρηματοδότες του Ρεπουμπλικανικού κόμματος των ΗΠΑ, αποτελούσε το αντίπαλο δέος του διαγωνισμού και κατέθεσε επίσης δεσμευτική προσφορά τον περασμένο Σεπτέμβριο στον διαγωνισμό του ΤΑΙΠΕΔ.
Ακόμη όμως και γι’ αυτά τα επενδυτικά σχήματα υπάρχει ένα έντονο παρασκήνιο σχετικά με το πώς συγκροτήθηκαν, το οποίο μπορεί να ταυτίζεται με τις ζυμώσεις, τα συμφέροντα και τη «μοιρασιά» που διακρίνει αυτού του μεγέθους τις επιχειρηματικές «δουλειές», όμως είναι φανερό από τις μαρτυρίες όσων διαδραμάτισαν ρόλο στον διαγωνισμό ότι κάποια από τα πρόσωπα στερούνταν κύρους, σοβαρότητας και αξιοπιστίας. Δεν είναι τυχαίο, λέει παράγοντας με γνώση της διαδικασίας, ότι υποψήφιος επενδυτής περιφερόταν λίγους μήνες πριν από τη διενέργεια του διαγωνισμού στα γραφεία επιχειρηματιών ζητώντας 3 εκατομμύρια «αέρα» και ποσοστό 10% σε κοινοπραξία του έργου δίχως να καταβάλει χρήματα!
Πριν από την ακύρωση του διαγωνισμού κυκλοφορούσαν ακόμη και ηλεκτρονικά email που αμφισβητούσαν την εντιμότητα του εμπλεκόμενου επενδυτή, διαμορφώνοντας ένα κλίμα καχυποψίας που φαίνεται να συνέβαλε καθοριστικά στην απόφαση της κυβέρνησης, με τις ευλογίες και των ΗΠΑ, να ακυρώσει τον διαγωνισμό υπό τον κίνδυνο το λιμάνι να καταλήξει σε ακατάλληλα χέρια ή να μεταπουληθεί πριν ακόμη ολοκληρωθεί η διαγωνιστική διαδικασία. Η ανησυχία να μην καταλήξει το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης σε τρίτα χέρια συνοδεύτηκε με ένα όργιο φημών, ότι ένας από τους διαγωνιζόμενους ήταν σε συζητήσεις για πώληση της συμμετοχής του σε εταιρείες βουλγαρικών συμφερόντων!
Αρμόδιες πηγές εξηγούσαν στο «ΘΕΜΑ» ότι μόνο συνθήκες αξιοπιστίας δεν υπήρχαν πλέον, ειδικά με τη συμπεριφορά ενός εκ των συμμετεχόντων, ο οποίος σημειωτέον επιχειρεί να δημιουργήσει κλίμα και να εισέλθει και στον διαγωνισμό για το λιμάνι του Βόλου. «Κυκλοφορεί αριστερά και δεξιά παίζοντάς το μεγαλοπαράγοντας που έχει τη δυνατότητα να κατεβάζει μεγάλα σχήματα και προτάσεις, όμως πλέον έχουν αποκαλυφθεί οι δυνατότητες που έχει αλλά και οι μεθοδεύσεις που χρησιμοποιεί», σημείωναν χαρακτηριστικά.
Η έλλειψη αξιοπιστίας, από τη μία, και το χλιαρό αμερικανικό ενδιαφέρον, από την άλλη, για τον διαγωνισμό, προκαλούσε εντύπωση ακόμη και σε υπουργούς της κυβέρνησης παρά την αναγνώριση, εκ μέρους των ΗΠΑ, για τον στρατηγικό ρόλο της Αλεξανδρούπολης. Πληροφορίες αναφέρουν ότι ακόμη και η σκέψη της συνένωσης των δύο σχημάτων που φαίνεται να έπεσε στο τραπέζι αποσύρθηκε γρήγορα καθώς δεν υπήρξε σημείο συνεννόησης.
Ιδίως καθώς από την αρχή και ο έτερος υποψήφιος επενδυτής έδινε την εικόνα αδιάφορου ενδιαφερόμενου παρά το γεγονός ότι είχε καταθέσει δεσμευτική προσφορά.
Η αξία του λιμένα
«Πιστεύω ότι η κυβέρνηση κατάλαβε με κάποια καθυστέρηση ότι θα ήταν προτιμότερο να διατηρηθεί ο δημόσιος χαρακτήρας του λιμένα από το να μπει σε περιπέτειες», επισημαίνει αρμόδια πηγή με γνώση των όσων διαδραματίστηκαν στο λιμάνι της Αλεξανδρούπολης τους τελευταίους μήνες. Αναφερόμενος στην εμπορική αξία του λιμανιού, αναφέρει ότι είναι ανύπαρκτη, καθώς ο τζίρος προέρχεται κατά βάση από μισθώματα άσχετων με τη ναυτιλία εγκαταστάσεων, κάνοντας λόγο για τίμημα που αν προχωρούσε ο διαγωνισμός δεν θα ξεπερνούσε τα 2 έως 2,5 εκατομμύρια (σημ.: ο «Φίλιππος Β’» της Καβάλας λέγεται ότι πουλήθηκε με πραγματικό τίμημα 1,8 εκατ. έναντι της ονομαστικής αξίας των 33,9 εκατ. που είχε ανακοινωθεί!).
Αλλες πηγές σημείωναν επίσης πως ούτως ή άλλως ο διαγωνισμός φαινόταν ότι θα είχε πολλά προβλήματα στην πορεία για να υλοποιηθεί και τελικά να προχωρήσουν όλα βάσει του αρχικού σχεδίου. Κάτι που σε συνδυασμό με τον κρίσιμο γεωστρατηγικό χαρακτήρα του λιμανιού τελικά οδήγησε την κυβέρνηση στο να πάρει την απόφαση να τραβήξει την πρίζα του διαγωνισμού και να επιλέξει την οδό του επανασχεδιασμού της στρατηγικής.
Μελλοντικά, πάντως, το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης, υποστηριζόμενο από τις νέες σιδηροδρομικές και οδικές υποδομές, θα μπορούσε να αποτελέσει κόμβο μεταφοράς εμπορευμάτων μεταξύ Ανατολής και Δύσης. Τον σχεδιασμό, σύμφωνα με αναλυτές, θα μπορούσε να απογειώσει το φιλόδοξο πρότζεκτ της παράκαμψης των στενών του Βοσπόρου για τη διακίνηση των εμπορευματικών μεταφορών, με τη δημιουργία ενός σύγχρονου σιδηροδρομικού διαδρόμου που θα ενώνει τα ελληνικά λιμάνια της Βόρειας Ελλάδας (Αλεξανδρούπολη, Καβάλα, Θεσσαλονίκη) με τα λιμάνια του Μπουργκάς, της Βάρνας και του Ρούσε στη Βουλγαρία. Ο έλεγχος αυτής της εφοδιαστικής αλυσίδας θα δημιουργούσε απίστευτες προοπτικές για την ελληνική πλευρά και μια εναλλακτική οδό μεταφοράς εμπορευμάτων. Ωστόσο, ο πολύ αργός μέχρι σήμερα βηματισμός στον σχεδιασμό δεν αφήνει μεγάλο περιθώρια αισιοδοξίας, κάτι που εκτιμάται ότι θα μπορούσε να διευκολύνει η εμφάνιση ενός στιβαρού επενδυτή στην Αλεξανδρούπολη.
Διαβάστε ακόμη
Foster + Partners: Το αρχιτεκτονικό team πίσω από το «ELLINIKON» θαύμα (pics)