Του Μηνά Τσαμόπουλου
Περήφανοι για τον κομβικής σημασίας ρόλο που διαδραματίζει η ελληνική και ελληνόκτητη ναυτιλία σε εθνικό, ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο δήλωσαν τρεις από τους μεγαλύτερους Έλληνες πλοιοκτήτες, ο Πάνος Λασκαρίδης, ο Γιώργος Προκοπίου και ο Νίκος Τσάκος στη διάρκεια του 8ου ετήσιου συνεδρίου της Capital Link που πραγματοποιήθηκε σε κεντρικό ξενοδοχείο της Αθήνας.
Μίλησαν για την ανάγκη η ελληνική οπτική για τη ναυτιλιακή βιομηχανία να ξεφύγει από την προσωποκεντρική στόχευση και να στραφεί προς τα cluster, υπογράμμισαν ότι η Ε.Ε. πρέπει επιτέλους να αντιληφθεί τη σημασία της ναυτιλιακής βιομηχανίας αφού ο ευρωπαϊκός στόλος αποτελεί το σπουδαιότερο στρατηγικής σημασίας μοχλό που έχει η Ευρώπη απέναντι στον παγκόσμιο ανταγωνισμό.
Ειδική αναφορά έκαναν, με αφορμή τη νομοθεσία που θα ισχύσει από το 2020 για τα «οικολογικά καύσιμα» που θα καίνε τα πλοία χαμηλής περιεκτικότητας σε θείο και για την ανάγκη να εφαρμοστούν μέτρα για την αποφυγή της ρύπανσης και όχι μόνο για το πώς θα μεταφέρουν τη ρύπανσης τη ατμόσφαιρας από τον αέρα στη θάλασσα και στη στεριά μέσω των scrubbers – καταλύτες που εγκαθιστούν στα πλοία τους όσοι δεν επιλέξουν να χρησιμοποιούν το «οικολογικό καύσιμο». Όλοι συμφώνησαν ότι τρίτος δρόμος για μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης από τα πλοία είναι η μείωση της ταχύτητάς τους κατά τη διάρκεια του ταξιδιού.
Τον λόγο πήρε πρώτος ο Γιώργος Προκοπίου: Το θέμα δεν είναι αν θα χρησιμοποιούμε καύσιμο χαμηλής περιεκτικότητας σε θείο, 0,5% ή θα εγκαταστήσουμε scrubbers στα πλοία. Το ερώτημα δεν είναι σωστό. Η μεταφορά της ρύπανσης από τον αέρα στη θάλασσα μέσω των scrubbers που αυτή είναι η λειτουργία τους, δεν είναι πρόοδος. Η πιο σωστή προσέγγιση είναι να μην προκαλούμε τη ρύπανση εξ αρχής. Επί προσθέτως οι κατασκευαστές μηχανών και τα ναυπηγεία θα πρέπει να αναλάβουν την ευθύνη να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα και όχι οι πλοιοκτήτες-οδηγοί αυτοκινήτων. Τώρα υποχρεώνουν εμάς τους οι πλοιοκτήτες να προσαρμοστούμε στους νέους κανονισμούς σε συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. Είτε να καταναλώνουμε καύσιμο χαμηλό σε περιεκτικότητα θείου είτε να τοποθετήσουμε στα πλοία scrubbers. Μέχρι τν 1-1-2020 που θα αρχίσει η εφαρμογή του νέου κανονισμού μόνο το 6%-8% των πλοίων του παγκόσμιου στόλου θα έχει προλάβει να εγκαταστήσει scrubbers.
Εμείς προτείνουμε μία τρίτη παράλληλη λύση. Τη μείωση της ταχύτητας των πλοίων-Slow steaming. Και όπως λέμε στην Ελλάδα , αν έχουμε ποντίκια πάρε φάρμακο , πάρε ποντικοπαγίδες αλλά σε κάθε περίπτωση πάρε και μία γάτα. Πιστεύω ότι η επιλογή της μείωσης ταχύτητας είναι η …γάτα.
Από την πρώτη κιόλας ημέρα εφαρμογής του μέτρου low steaming, η εκπομπή αερίων από τα πλοία θα μειωθεί κατά 60%. Και η κατανάλωση καυσίμων θα μειωθεί κατά 60%. Αυτό σημαίνει 60% λιγότερο co2 και οξείδια του θείου. Βεβαία μειώνοντας την ταχύτητα των πλοίων κατά 33,3 % θα χρειαστείς αύξηση του παγκόσμιου στόλου κατά άλλο ένα 33,3% για να καλύψει τις μεταφορικές ανάγκες. Όμως τα νέα πλοία θα είναι ναυπηγημένα βάσει των νέων κανονισμών θα είναι οικολογικά.
Όποιος βέβαια θέλει να μην μείωση την ταχύτητα των πλοίων του στόλου του και να πηγαίνει γρήγορα θα πρέπει να πληρώνει σε ένα «πράσινο Ίδρυμα» που θα έχει συσταθεί για τον σκοπό αυτόν, το ανάλογο τίμημα για την ρύπανση που προκαλεί. Δεν στερούμε την ελευθερία επιλογής από κανέναν. Αυτά σήμερα ελέγχονται εύκολα με τη βοήθεια της τεχνολογίας.
Το θέμα είναι να σώσουμε τον πλανήτη μας και όχι πόσα χρήματα θα βάλουμε στα ταμεία μας ή πόσο θα σπεκουλάρουμε την εγκατάσταση των scrabbers. Γιατι η υποκρισία έχει παρατραβήξει».
Στη συνέχεια τον λόγο πήρε ο Νίκος Τσάκος πρόεδρος της Intertanko: «Η πρόταση του Γιώργου Προκοπίου είναι πολύ σωστή. Το ζήτημα είναι ότι στη ναυτιλία και στους οργανισμούς έχουμε να αντιμετωπίσουμε lobby. Πολλοί ενστερνίζονται την ιδέα του slow steaming όπως υπάρχουν και άλλοι που είναι αντίθετοι.
Η εφαρμογή των νέων κανονισμών από το 2020 δεν είναι θέμα της ναυτιλίας αλλά των διυλιστηρίων και των ναυπηγείων. Εμείς χρησιμοποιούμε τα πλοία που αυτοί κατασκευάζουν και βάζουμε καύσιμα που αγοράζουμε από τα διυλιστήρια. Αν έλεγαν στους οδηγούς ιχ αυτοκινήτων και στους επαγγελματίες ότι άλλαξαν οι κανονισμοί και θα πρέπει αυτοί να επωμίζονται το κόστος μετατροπής των αυτοκινήτων τους θα είχε βγει ο κόσμος στους δρόμους.
Όμως η ναυτιλιακή βιομηχανία δύναμη πολιτικής παρέμβασης στα θεσμικά όργανα. Δεν έχουμε πολιτική διεισδυτικότητα. Πήραμε παράτας να καταθέσουμε νέες προτάσεις στην Επιτροπή του ΙΜΟ και για θέματα ασφάλειας που προκύπτουν από την εφαρμογή των νέων κανονισμών. Το 2020 δεν αλλάζει. Όμως υπάρχει ένα παράθυρο».
Στη συνέχεια μίλησε ο Πάνος Λασκαρίδης πρόεδρος της Ένωσης Ευρωπαίων Πλοιοκτητών: «Ήμουν από τους πρώτους που κατέθεσαν την πρόταση για μείωση της ταχύτητας των πλοίων ως μέτρο για τη μείωση της ρύπανσης, όταν δεν είχε τεθεί καν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων αυτό το θέμα.
Όμως προτείνω η μείωση να μην ξεπερνάει το 20% και αυτό σε δύο τμήματα. Υποχρεωτικά για όλους μείωση κατά 10% ενώ το άλλο 10% θα εφαρμόζεται εθελοντικά και όπως είπε ο Γιώργος Προκοπίου όποιος δεν τα εφαρμόζει θα πληρώνει στο Green Fund.
Σε κάθε περίπτωση είμαστε κάθετα αντίθετοι στην παράταση εφαρμογής των νέων κανονισμών για τη μείωση των εκπομπών θείου». Στη συνέχεια αναφέρθηκε στον τρόπο που αντιμετωπίζει τη ναυτιλιακή βιομηχανία η ΕΕ:
«Οι Έλληνες κοιτάμε τη ναυτιλία με άλλο μάτι από εκείνο της Ευρώπης Είναι τα πλοία μας, οι ναυτικοί μας, τα φορτία μας, οι μηχανές μας. Το cluster στην Ελλάδα είναι σε εμβρυακή κατάσταση, σε αντίθεση με την Ευρώπη όπου τα cluster είναι πολύ δυνατά. Ακόμη και τα λιμάνια είναι ναυτιλία. Η δική μας οπτική γωνία μας κάνει προσωπικά ευτυχισμένους αλλά μέχρι εκεί. Η οπτική γωνία του Cluster έχει άλλη δυναμική. Οι πολιτικοί ακούνε το cluster και όχι το κάθε εφοπλιστή που πηγαίνει μόνος του να συζητήσει.
Όμως υπάρχει μεγάλη δυσκολία στην ΕΕ να αντιληφθούν τι σημαίνει ναυτιλία και ότι η ναυτιλιακή βιομηχανία είναι το ισχυρό στρατηγικό και διαπραγματευτικό χαρτί της Ευρώπης προς τα έξω. Θέλουμε να τους πούμε ότι πρέπει να σταματήσουν να κουνάνε το δάκτυλο στη ναυτιλία και ότι πρέπει να είναι δίπλα της και να τη στηρίζουν. Και όχι να την κατηγορούν ότι είναι μία συντηρητική και αντιδραστική βιομηχανία.
Όμως δεν μπορούν να αλλάξουν όλα από την μία ημέρα στην άλλη. Η ναυτιλιακή βιομηχανία είναι τεράστια ενώ πρέπει να αντιληφθούμε και σε ποια Ευρώπη ζούμε. Δεν είναι καλή η χρονική συγκυρία. Υπάρχουν προβλήματα από τον εμπορικό πόλεμο, τις εσωτερικές πολιτικές διαμάχες, το μεταναστευτικό, τα οικονομικά και επιπλέον η ΕΕ δεν έχει κοινή εξωτερική και αμυντική πολιτική αλλά ούτε και οικονομική, μόνο νομισματική».