Μετά από έναν κύκλο 25 ετών συνεχούς απαξίωσης ο ναυπηγοεπισκευαστικός τομέας στην Ελλάδα επανέρχεται, με τα σημάδια να δείχνουν ότι η επάνοδός του θα είναι δυναμική.

Η αρχή έγινε με το Νεώριο της Σύρου που διαχειρίζεται η αμερικανικών συμφερόντων ΟΝΕΧ, του οποίου οι σχάρες είναι γεμάτες από πλοία με τη στήριξη του ελληνικού εφοπλισμού, και ακολουθούν η Ελευσίνα με την ΟΝΕΧ και πάλι, και ο Σκαραμαγκάς με τον Γιώργο Προκοπίου.

Η επονομαζόμενη και «Ναυπηγική Τρίαινα» παίρνει σχήμα ανοίγοντας νέες θέσεις εργασίας, έχοντας εξασφαλίσει τις υπάρχουσες και παρέχοντας στήριξη στην ελληνική οικονομία σε δύσκολους καιρούς. Παράλληλα με την αναγέννηση του ναυπηγικού τομέα γίνεται προσπάθεια για την αύξηση και αναβάθμιση των δεξιοτήτων του εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού.

«Η ναυπηγική βιομηχανία στην Ελλάδα, όπως είχε ένδοξο παρελθόν, μπορεί να έχει και λαμπρό μέλλον. Η εξυγίανση των Ναυπηγείων Ελευσίνας και Σκαραμαγκά θα αποδειχθεί εθνικά χρήσιμη και κοινωνικά σωστή, καθώς θα βοηθήσει να αυξηθούν οι επισκευές, οι κατασκευές, οι δεξαμενισμοί και φυσικά οι θέσεις εργασίας», επισημαίνει στο «b.s.» ο Βασίλης Κορκίδης, πρόεδρος του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Πειραιώς που στέκεται αρωγός στην προσπάθεια αναγέννησης του κλάδου:

«Στα ναυπηγεία χτίζονται τα πλοία, εκεί συντηρούνται και εκεί διαλύονται. Τα ναυπηγεία οριοθετούν λοιπόν την “κυκλική ναυτιλιακή οικονομία” και πιστεύω ότι μια νέα εποικοδομητική περίοδος βρίσκεται ενώπιόν μας. Ο ναυπηγοεπισκευαστικός τομέας της χώρας επανέρχεται μετά από έναν κύκλο 25 ετών συνεχούς ανταγωνιστικής απώλειας. Σήμερα περνά δυναμικά στην ενεργό δράση με το Νεώριο Σύρου, σύντομα με την Ελευσίνα, αλλά και τον Σκαραμαγκά, που διαθέτει τη μεγαλύτερη δεξαμενή στη ΝΑ Μεσόγειο».

Ο πρόεδρος του ΕΒΕΠ υπογραμμίζει ότι στόχος είναι τα ναυπηγεία να ξαναγίνουν η βαριά βιομηχανία της Ελλάδας:

«Η Ελλάδα επανατοποθετείται ανταγωνιστικά στη διεθνή αγορά μέσω των ναυπηγείων της, μέσα από ένα θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας που σχηματοποίησαν από το μηδέν τα συναρμόδια υπουργεία, ώστε τα ναυπηγεία να ξαναγίνουν στην πράξη η “βαριά βιομηχανία” της χώρας μας. Το νέο επιχειρηματικό μοντέλο προτίθεται να επενδύσει στην πράσινη και ψηφιακή μετάβαση λειτουργίας των υποδομών, να αξιοποιήσει την τεχνογνωσία και την τεχνολογία της καινοτομίας στην ελληνική ναυτιλία που την έχουν καταστήσει παγκόσμια ηγέτιδα δύναμη» και συνεχίζει κάνοντας αναφορά στα οικονομικά οφέλη:

«Οφείλουμε να αναφερθούμε στους Ελληνες επενδυτές, που πίστεψαν, επέμειναν, υπέμειναν και τόλμησαν ώστε τα ελληνικά ναυπηγεία να ξαναπιάσουν δουλειά. Η “Ναυπηγική Τρίαινα” έχει αρχίσει να αναδύεται με τον επιτυχή διαγωνισμό των Ναυπηγείων Σκαραμαγκά και το νομοσχέδιο για την εξυγίανση των Ναυπηγείων Ελευσίνας.

Τα τελευταία μάλιστα από συνολικές οφειλές 432 εκατ. ευρώ θα αποφέρουν στο Δημόσιο 1,1 δισ. ευρώ έσοδα από άμεσους-έμμεσους φόρους και τις ασφαλιστικές εισφορές των 600 εργαζομένων, ενώ στο τρίτο έτος λειτουργίας ο αριθμός εκτιμάται να ανέλθει σε 1.400 εργαζομένους. Πέρα όμως από τις άμεσες θέσεις εργασίας και το δημοσιονομικό θετικό πρόσημο, η επανεκκίνηση της λειτουργίας των Ναυπηγείων Ελευσίνας και Σκαραμαγκά εκτιμάται πως θα ενισχύσει περαιτέρω την αγορά, διοχετεύοντας σε εγχώριους προμηθευτές του εμπορίου και της μεταποίησης κεφάλαια ύψους 1,8 δισ. ευρώ.

Οι μικρομεσαίοι λοιπόν της ναυτιλιακής αγοράς προσδοκούμε να καινοτομήσουμε με τη ναυτιλία και να συνεπιχειρήσουμε με τα ναυπηγεία, αφού κάθε ελληνικό πλοίο και ναυπηγείο είναι ένας εξαγωγικός προορισμός στην αυλή του σπιτιού μας».

Τον περασμένο Ιούλιο συνεδρίασε η Επιτροπή Ερευνας και Τεχνολογίας της Βουλής με θέμα «Ναυτιλία και τεχνολογική καινοτομία», όπου σύμφωνα με τις τοποθετήσεις των ειδικών τονίστηκε ότι η ναυτιλία είναι η σημαντικότερη βιομηχανία της χώρας μας και τα ναυπηγεία ο φυσικός χώρος εφαρμογής της καινοτομίας ή αλλιώς «πατέντας». Η προοπτική μάλιστα μιας δυναμικής ανάπτυξης μετά την επαναλειτουργία των Ναυπηγείων Ελευσίνας και Σκαραμαγκά θεωρείται βέβαιη και γρήγορη. Σήμερα η ναυτιλία αποτελεί το 7% του ΑΕΠ, απασχολεί πάνω από 200.000 εργαζομένους, ενώ οι εισροές στο ελληνικό ισοζύγιο πληρωμών από τις θαλάσσιες μεταφορές ξεπέρασαν τα 17 δισ. ευρώ το 2021.

«Τα ναυπηγεία μας μπορούν να λειτουργήσουν ως επιταχυντής εσόδων και καταλύτης μετασχηματισμού του κλάδου της ναυτιλίας, αναπτύσσοντας και εφαρμόζοντας την τεχνολογική καινοτομία στους τομείς των ηλεκτρονικών συστημάτων, τηλεπικοινωνιών και data, των υλικών, του περιβάλλοντος και της ενέργειας» δηλώνει ο Βασίλης Κορκίδης και προσθέτει:

«Ο εκσυγχρονισμός των δύο μεγάλων ναυπηγικών εγκαταστάσεων σε συνδυασμό με τις επιχειρήσεις υποστήριξης στην ευρύτερη περιοχή του Πειραιά και του Περάματος θα συντελέσουν στην αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση διαχρονικών και σύγχρονων προκλήσεων».

Ιεραρχώντας ο ίδιος τις προκλήσεις αναφέρει:

«Προτάσσουμε τη μείωση του κόστους συντήρησης και λειτουργίας του πλοίου, την επίτευξη μεγαλύτερης αξιοπιστίας και ασφάλειας του ταξιδιού, τη βελτιστοποίηση στην κατανάλωση, αλλά και εξεύρεση του κατάλληλου ναυτιλιακού καυσίμου με απώτερο στόχο την απόλυτη μείωση των εκπομπών άνθρακα. Εξίσου σημαντική είναι η μείωση του χρόνου διευθέτησης των υπηρεσιών με την ψηφιοποίηση της πιστοποίησης και των τελωνειακών διαδικασιών εφοδιασμού με ελεγχόμενο ασφαλώς τρόπο και γενικότερα η βελτιστοποίηση του ρόλου όλων των εμπλεκομένων στη λειτουργία της ναυτιλιακής αλυσίδας αξίας».

Ο Βασίλης Κορκίδης δίνει ιδιαίτερη σημασία στο όραμα η Ελλάδα να καταστεί παγκόσμιος κόμβος ναυτιλιακής και ναυπηγικής καινοτομίας:

«Η ελληνόκτητη ναυτιλία έχει δείξει μέχρι σήμερα πως πρωτοπορεί και καινοτομεί στον χώρο της, αναπτύσσοντας τεχνολογία στη διαχείριση των στόλων κάθε κατηγορίας πλοίων. Το ίδιο μπορεί να πράξει με την τεχνογνωσία του ανθρώπινου δυναμικού που ακόμα διαθέτει για να αναπτυχθεί ξανά η ναυπηγική μας βιομηχανία με απώτερο σκοπό να καταστεί η Ελλάδα παγκόσμιος κόμβος ναυτιλιακής και ναυπηγικής καινοτομίας. Τα σημαντικά βήματα προόδου των τελευταίων χρόνων δείχνουν ότι το ναυτιλιακό οικοσύστημα έχει αντιληφθεί τη δύναμη της τεχνολογίας και οι προτάσεις του στοχεύουν στην περαιτέρω ενίσχυση της καινοτομίας στην Ελλάδα, ώστε να γίνει διεθνώς ανταγωνιστική».

Οπως αναφέρει και σύμφωνα με τις προτάσεις που κατατέθηκαν στην Επιτροπή της Βουλής «χρειάζεται περισσότερη απλοποίηση των γραφειοκρατικών υποχρεώσεων τόσο στα εργασιακά όσο και στα φορολογικά για την απαλλαγή ΦΠΑ, που θα συνοδεύεται από φορολογικά κίνητρα για την προσέλκυση Ελλήνων και μη, επενδυτών από το εξωτερικό.

Ενδεχομένως, η ένταξη τέτοιου τύπου εξειδικευμένων τεχνολογικών εταιρειών ναυτιλίας σε μια ενισχυμένη ΔΟΥ Πλοίων να είναι μια ρεαλιστική πρακτική.

Απαραίτητη είναι πάντα η χρηματοδότηση για σημαντικές τεχνολογικές καινοτομίες “deep tech”, οι οποίες όμως χρειάζονται χρόνο για να αποδείξουν την αξία τους.

Η ενδυνάμωση του brand “Made in Greece” για τα προϊόντα ναυτιλιακής τεχνολογικής καινοτομίας είναι εφικτή γιατί φωτίζεται από το πρώτο παγκοσμίως brand name “Greek Shipping” με την προϋπόθεση της ενθάρρυνσης των ελληνικών ναυτιλιακών εταιρειών να επενδύσουν σε νεοφυείς εταιρείες τεχνολογικής καινοτομίας».

Ο πρόεδρος του ΕΒΕΠ θεωρεί ότι «οι αγκυλώσεις δεκαετιών που οδήγησαν σε αδράνεια τα μεγάλα ναυπηγεία της χώρας ανήκουν πλέον στο παρελθόν και επιτέλους επιστρέφουμε δυναμικά σε έναν διεθνοποιημένο κλάδο που τον γνωρίζουμε και μας γνωρίζει» και προσθέτει ότι δεν είναι δυνατόν:

■ Οι μεγαλύτεροι “ναυτιλιακοί πελάτες” στο κόσμο να είναι Ελληνες, να έχουν την έδρα τους στον Πειραιά και να μην έχουμε σε λειτουργία τα δύο μεγάλα ναυπηγεία της χώρας μας.
■ Η ισχυρότερη ναυτιλία στον κόσμο με 5.514 πλοία, που ελέγχει το 21% του παγκόσμιου και το 59% του ευρωπαϊκού στόλου σε όρους χωρητικότητας, να μην έχει τη δέουσα ναυπηγική υποστήριξη στη χώρα της.
■ Να αφήσουμε έρμαιο την εθνικής σημασίας ακτοπλοΐα μας» και συνεχίζει:

«Επιτέλους όμως σήμερα μπορούμε να πούμε πως τα αδύνατα γίνονται δυνατά και πως πράγματι θέλουμε να ανακτήσουμε όσα παραχωρήσαμε. Είναι άλλωστε γεγονός ότι βρισκόμαστε μπροστά σε κοσμογονικές αλλαγές στη ναυτιλία, η οποία στρέφεται στα έξυπνα υβριδικά πλοία και τα ναυπηγεία μας με την απαραίτητη ναυτιλιακή τεχνολογική καινοτομία Ελλήνων επιστημόνων μπορούν να διαδραματίσουν πρωταγωνιστικό ρόλο στον εκσυγχρονισμό του ποντοπόρου στόλου».

Ειδική αναφορά κάνει για την ηλεκτροκίνηση πλοίων της ακτοπλοΐας αλλά και για το maritime cluster:

«Βεβαίως μία από τις πρώτες προκλήσεις όπου μπορούν τα ναυπηγεία να δώσουν λύση είναι και η ακτοπλοΐα μας, τόσο με την ναυπήγηση Full Electric Propulsion Ferries πλήρους ηλεκτροπρόωσης όσο και με την απόσυρση των γερασμένων συμβατικών πλοίων.

Πρέπει να δούμε την ευρύτερη εικόνα του maritime cluster και των δυνατοτήτων μας, αφού στον ευρύτερο πειραϊκό χώρο υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός μικρομεσαίων επιχειρήσεων με αντικείμενο τις ναυπηγοεπισκευές, τις κατασκευές, τις επιδιορθώσεις μηχανολογικού εξοπλισμού, αλλά και τον εφοδιασμό ανταλλακτικών και υλικών για πλοία όλων των τύπων.

Αυτές οι επιχειρήσεις, που επιβίωσαν από το πολύχρονο τέλμα του κύκλου εργασιών που δημιούργησε η κατάρρευση του ναυπηγικού τομέα, προσδοκούν στην αναζωογόνησή του».

Διαβάστε ακόμη

Ένα νέο 5άστερο στο ιστορικό κέντρο της Αθήνας από τον όμιλο Νικολαΐδη της Atlantica

Oxford Economics: «Έρχεται ένας μακρύς, κρύος χειμώνας» (πίνακες)

Μπ. Γουίτμαν (Porta Advisors): Η πιθανότητα ύφεσης αποτελεί ευκαιρία για επενδύσεις