«Η πολύ γρήγορη εγκατάλειψη των συμβατικών καυσίμων, χωρίς να υπάρχουν αξιόπιστες εναλλακτικές λύσεις, θα μπορούσε να οδηγήσει σε οικονομικές διαταραχές, ενεργειακές ελλείψεις και αυξημένο κόστος τόσο για τους καταναλωτές όσο και για τις βιομηχανίες». Τα λόγια ανήκουν στην Ιωάννα Προκοπίου, διευθύνουσα σύμβουλο της Prominence Maritime.
Από τις πιο ψύχραιμες φωνές διεθνώς για θέματα που αφορούν την πράσινη μετάβαση με τεκμηριωμένα επιχειρήματα η Ιωάννα Προκοπίου έδωσε τη δική της ξεχωριστή ματιά μιλώντας στο συνέδριο «5th Athens Triennial Meeting» μακρυά από ευχολόγια και ουτοπικές προτάσεις.
«Δεν μπορούμε να εγκαταλείψουμε τα συμβατικά καύσιμα πρόωρα, ενώ ο μακροπρόθεσμος στόχος είναι η σταδιακή κατάργηση των ορυκτών καυσίμων. Η πορεία προς αυτό το μέλλον είναι πολύπλοκη», είπε.
Για το ιδανικό νέο καύσιμο ανέφερε ότι θα πρέπει:
– Να έχει αποδεδειγμένο περιβαλλοντικό όφελος με μακροπρόθεσμο ορίζοντα
– Να προέρχεται από βιώσιμη πηγή
– Να είναι άμεσα διαθέσιμο σε όλο τον κόσμο
– Να είναι ασφαλές στη διαχείριση και τη χρήση (καθώς ορισμένα από τα εναλλακτικά καύσιμα που συζητούνται σήμερα είναι τοξικά και πολύ δύσκολα στη διαχείριση).
– Ανταγωνιστική τιμή (το χάσμα τιμών μεταξύ αυτών και των παραδοσιακών ορυκτών καυσίμων πρέπει να μειωθεί).
– Πρέπει να ικανοποιούν όλο το φάσμα της μείωσης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και όχι μόνο το διοξείδιο του άνθρακα, διότι τότε κινδυνεύουμε να κρύψουμε τις «εκπομπές» κάτω από το χαλί και αυτή δεν είναι η στρατηγική που πρέπει να ακολουθήσουμε” και προσέθεσε:
«Τα εναλλακτικά καύσιμα -όπως το υδρογόνο, τα βιοκαύσιμα και η ηλεκτρική ενέργεια- θεωρούνται συχνά ως το κλειδί για ένα καθαρότερο, πιο πράσινο μέλλον. Υπάρχει όμως μια πραγματικότητα που πρέπει να αντιμετωπίσουμε: αυτές οι εναλλακτικές λύσεις δεν είναι ακόμη έτοιμες για ευρεία υιοθέτηση».
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρέθεσε η παγκόσμια ναυτιλιακή βιομηχανία καταναλώνει περίπου 300 εκατομμύρια τόνους ορυκτών καυσίμων και εκπέμπει περίπου 940 εκατομμύρια τόνους CO2 ετησίως.
«Για να αντικαταστήσουμε τα ορυκτά καύσιμα της ναυτιλίας με πράσινη μεθανόλη χρειαζόμαστε 636 εκατομμύρια τόνους ετησίως. Η συνολική προβλεπόμενη δυναμικότητα όλων των έργων ηλεκτρονικής μεθανόλης θα είναι 10,6 εκατομμύρια τόνοι μέχρι το 2027 και 17,0 εκατομμύρια τόνοι μέχρι το 2030, που δεν είναι ούτε το 2,7% της απαιτούμενης ηλεκτρονικής μεθανόλης”.
Διαθεσιμότητα
Για τη διαθεσιμότητα των εναλλακτικών καυσίμων σχολίασε:
«Για τις περισσότερες χώρες, η πρόσβαση σε μεγάλη κλίμακα στα εναλλακτικά καύσιμα είναι περιορισμένη. Οι υποδομές υδρογόνου, για παράδειγμα, βρίσκονται ακόμη σε νηπιακό στάδιο, με πολύ λίγους σταθμούς ανεφοδιασμού παγκοσμίως. Ομοίως, ενώ τα ηλεκτρικά οχήματα (EV) αυξάνονται σε αριθμό, εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας που συχνά τροφοδοτούνται από τα ίδια τα ορυκτά καύσιμα. Όταν εξετάζουμε τα βιοκαύσιμα, απαιτούν τεράστιες ποσότητες γης και νερού για την παραγωγή τους, ανταγωνιζόμενα συχνά τη γεωργία για την παραγωγή τροφίμων. Και ενώ υπάρχει έρευνα για προηγμένα βιοκαύσιμα που θα μπορούσαν να λύσουν αυτά τα προβλήματα, δεν είναι εμπορικά βιώσιμα σε κλίμακα σήμερα».
Ανταγωνισμός με ξηρά
Όπως υπογράμμισε «η παραγωγή εναλλακτικών καυσίμων απαιτεί τεράστια ποσότητα ηλεκτρικής ενέργειας, ενώ η ενέργεια που θα αποδίδεται όταν αυτά τα καύσιμα θα καταναλώνονται θα είναι μόνο ένα κλάσμα αυτής.
Προκειμένου να αντικατασταθούν τα HFO, MGO και LNG που απαιτούνται από τη ναυτιλιακή βιομηχανία με πράσινα καύσιμα που παράγονται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, η απαιτούμενη ποσότητα ανανεώσιμης ενέργειας θα ήταν περίπου ίση με 4,5 φορές την παγκόσμια παραγόμενη ηλιακή ενέργεια ή 3,5 φορές την παραγόμενη αιολική ενέργεια ή 2 φορές αν χρησιμοποιήσετε την παγκόσμια παραγωγή τόσο της ηλιακής όσο και της αιολικής ενέργειας εξ ολοκλήρου για τη ναυτιλία” και συμπλήρωσε:
«Όμως η ναυτιλία δεν αποσυμφορείται από τον άνθρακα μεμονωμένα. Υπάρχουν και άλλοι χερσαίοι τομείς που είναι εξίσου φιλόδοξοι και αναμφισβήτητα πιο έτοιμοι να αγωνιστούν για την ίδια παροχή καυσίμων με μηδενικό άνθρακα. Δεδομένης της τεράστιας ζήτησης για ενέργεια στη στεριά, η ναυτιλία θα είναι πιθανώς μόνο ένας δευτερεύων παίκτης στην κατανομή των εναλλακτικών καυσίμων. Αυτά τα καύσιμα θα χρησιμοποιηθούν πιθανώς πρώτα για τις βιομηχανίες που εδρεύουν στην ξηρά, δεδομένου ότι γι’ αυτές θα είναι πολύ μικρότερη η αλλαγή του εφοδιασμού.
Η παγκόσμια υποδομή που χρειάζεται η ναυτιλία θα είναι πιθανώς το τελευταίο στάδιο της πορείας προς την απεξάρτηση από τον άνθρακα, αφού δοκιμαστούν όλες οι ανταγωνιστικές εναλλακτικές λύσεις και επιλεγούν οι λίγες καλύτερες».
Στη συνέχεια έδωσε ένα εντυπωσιακό παράδειγμα για την ποσότητα εναλλακτικών καυσίμων που θα χρειαστεί ένα πλοίο:
«Από μια παρουσίαση που έκανε ο Δρ Stopford προκύπτει ότι για να τροφοδοτήσουμε με καύσιμα ένα υπερμεγάλο πλοίο μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων θα χρειαζόμασταν την ημερήσια ενέργεια που παράγεται από 36 ανεμογεννήτριες που κοστίζουν 1,1 δισ. και έχουν opex 100K /ημέρα και μπορούν να παράγουν ποσότητα πράσινης μεθανόλης 400 τόνους/ημέρα που είναι ίση με την ημερήσια κατανάλωση ενός μεγάλου εμπορευματοκιβωτίου που λειτουργεί με μεθανόλη.
Επομένως, για κάθε μεγάλο πλοίο μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων που θα κατασκευαστεί για να καίει πράσινη μεθανόλη θα πρέπει να κατασκευάσουμε και ένα αιολικό πάρκο που θα λειτουργεί αποκλειστικά για την τροφοδοσία αυτού του πλοίου».
Για τον σημερινό παγκόσμιο εμπορικό στόλο τόνισε ότι κατά την τελευταία δεκαετία, έχει σημειωθεί απίστευτη πρόοδος στην ανάπτυξη νέων, εξαιρετικά αποδοτικών κινητήρων που λειτουργούν με συμβατικά καύσιμα όπως η βενζίνη και το ντίζελ. “Αυτοί οι κινητήρες είναι πολύ πιο αποδοτικοί από τους προκατόχους τους, προσφέροντας σημαντική μείωση των καυσίμων και μείωση των εκπομπών χωρίς να θυσιάζονται οι επιδόσεις” ανέφερε και συνέχισε:
«Η ναυτιλία μεταφέρει περίπου το 90% του παγκόσμιου εμπορίου και εκπέμπει λιγότερο από το 1/15 των εκπομπών της χώρας με τις μεγαλύτερες εκπομπές. Κατά τη διάρκεια των τελευταίων 20 περίπου ετών, η ναυτιλιακή δραστηριότητα έχει σχεδόν διπλασιαστεί- ωστόσο οι εκπομπές από τη ναυτιλία σε όρους παγκόσμιας παραγωγής CO2 έχουν μειωθεί από περίπου 2,9% σε 2,2%.
Τα πλοία που ναυπηγούνται το 2024 είναι εκ κατασκευής 25-30% πιο αποδοτικά από τα πλοία που κατασκευάστηκαν πριν από 15 χρόνια”.
Μείωση ταχύτητας
Η Ιωάννα Προκοπίου μαζί με τον πατέρα της, Γιώργο Προκοπίου ήταν από τους πρώτους στην παγκόσμια ναυτιλία που υποστήριξαν ότι η μείωση της ταχύτητας πλεύσης των πλοίων θα συμβάλει σημαντικά στη μείωση της εκπομπής αερίων του θερμοκηπίου. Τότε αμφισβητήθηκαν όμως σήμερα η άποψη τους έχει αρχίσει και κυριαρχεί στη διεθνή ναυτιλία. Σχολίασε:
«Περαιτέρω σημαντική μείωση των εκπομπών θα μπορούσε να επιτευχθεί με λειτουργικά μέτρα που σημαίνουν την κατάλληλη αξιοποίηση της υπάρχουσας χωρητικότητας, το ταξίδι με χαμηλότερες ταχύτητες, τη βελτιστοποίηση των παραμέτρων του ταξιδιού, όπως η ποσότητα του μεταφερόμενου φορτίου και η επιλεγμένη διαδρομή, τον τριγωνισμό, τη διατήρηση του κύτους των πλοίων καθαρού και την έγκαιρη άφιξη, αντί να ταξιδεύουν γρήγορα και στη συνέχεια να περιμένουν στο λιμάνι” και συνέχισε:
«Αλλά η πιο σημαντική μείωση της ενέργειας προέρχεται από τη μείωση της ταχύτητας. Τα μελλοντικά πλοία θα πρέπει να σχεδιάζονται έτσι ώστε να λειτουργούν με τις μισές από τις σημερινές ταχύτητες. Ακόμη και αν ο αριθμός των πλοίων διπλασιαστεί, και πάλι η συνολική ενέργεια που καταναλώνεται από την παγκόσμια ναυτιλία θα μειωθεί στο μισό.
Κατά συνέπεια, και η απαιτούμενη ποσότητα των εναλλακτικών καυσίμων θα είναι η μισή από εκείνη που υπολογίζεται με τα σημερινά ενεργειακά δεδομένα. Ομοίως, η δέσμευση άνθρακα μπορεί να συμβάλει στην περαιτέρω μείωση των εκπομπών των υφιστάμενων πλοίων και να αντισταθμίσει την πιθανή μη διαθεσιμότητα καθαρών καυσίμων. Εκτιμάται ότι με μέτρα ενεργειακής απόδοσης θα μπορούσε να επιτευχθεί πρόσθετη εξοικονόμηση καυσίμων κατά 16 % έως το 2030.
Αυτές οι πρόοδοι στις μηχανές συμβατικών καυσίμων σημαίνουν ότι μπορούμε ακόμα και τώρα να μειώσουμε τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα και να βελτιώσουμε την αποδοτικότητα των καυσίμων, χωρίς να περιμένουμε την ευρεία υιοθέτηση των εναλλακτικών καυσίμων. Δεν πρόκειται για καθυστέρηση της μετάβασης – πρόκειται για ουσιαστική μείωση των εκπομπών σήμερα, ενώ παράλληλα προετοιμάζουμε το μέλλον όπου τα εναλλακτικά καύσιμα θα είναι πιο εύκολα διαθέσιμα και προσιτά”.
Και ολοκλήρωσε την ομιλία της λέγοντας: «Η πορεία προς τα εμπρός: Μια ρεαλιστική ενεργειακή μετάβαση. Η ενεργειακή μετάβαση δεν είναι μια διαδικασία που συντελείται εν μία νυκτί, και δεν υπάρχει μια λύση που να ταιριάζει σε όλους. Ενώ πρέπει να συνεχίσουμε να επενδύουμε και να αναπτύσσουμε εναλλακτικά καύσιμα, πρέπει επίσης να αναγνωρίσουμε τις απίστευτες δυνατότητες που υπάρχουν στο να γίνουν τα συμβατικά καύσιμα πιο αποδοτικά. Αντί να περιμένουμε την τέλεια λύση, μπορούμε να κάνουμε βήματα προς τη βιωσιμότητα χρησιμοποιώντας τα εργαλεία που διαθέτουμε σήμερα. Οι υψηλής απόδοσης κινητήρες που χρησιμοποιούν συμβατικά καύσιμα παρέχουν έναν πρακτικό, άμεσο τρόπο για τη μείωση των εκπομπών και της κατανάλωσης καυσίμων – χωρίς το υψηλό κόστος και τους περιορισμούς των υποδομών των εναλλακτικών καυσίμων.
Εν κατακλείδι, ενώ αγωνιζόμαστε για ένα μέλλον όπου θα κυριαρχούν οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και τα εναλλακτικά καύσιμα, ας μην υποτιμούμε τον ρόλο που μπορούν να διαδραματίσουν οι βελτιωμένοι συμβατικοί κινητήρες και τα λειτουργικά μέτρα. Προσφέρουν ένα ρεαλιστικό, προσιτό μονοπάτι για τη μείωση του αποτυπώματος άνθρακα τώρα, γεφυρώνοντας το χάσμα προς ένα μέλλον όπου τα εναλλακτικά καύσιμα θα είναι ευρύτερα διαθέσιμα και οικονομικά αποδοτικά».
Διαβάστε ακόμη
Κρίσιμη συνάντηση τραπεζών με τους θεσμούς – Τα 4+1 θέματα που βρίσκονται στο τραπέζι των συζητήσεων
Στην αφετηρία η κούρσα της αύξησης κεφαλαίου της Attica Bank
Aura Residential: Η νέα εταιρεία με τη συμμετοχή του ομίλου Λάτση για τα σπίτια στο Ελληνικό
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα